Związanie wzorcem umownym między przedsiębiorcami

Odpowiedź prawnika: Związanie wzorcem umownym między przedsiębiorcami

Z problematyką wzorców umownych nierozłącznie powiązane jest przy tym zagadnienie, kiedy taki wzorzec staje się wiążący dla stron umowy, tj. kiedy następuje jego skuteczna inkorporacja do umowy. Zważywszy na znaczną doniosłość prawną powyższa kwestia znalazła swój normatywny wyraz w art. 384 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego Wskazane przepisy stanowią:

Art. 384. § 1. Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.

§ 2. W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.

W świetle powyższych przepisów zasadnym wydaje się wniosek, iż ustawodawca najpierw statuuje zasadę ogólną – wzorzec wiąże drugą stronę jeśli został jej doręczony przed zawarciem umowy – by następnie ustanowić od niej wyjątek – wzorzec jest też wiążący jeżeli posługiwanie się nim jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte.

Jeżeli nie znajduje zastosowania zasada ogólna, to ewentualną skuteczność doręczenia rozważać należy w oparciu o art. 384 § 2 k.c. W takim przypadku należy oceniać, czy spełnione są przesłanki wymienione w tym przepisie:

1) istnienie zwyczaju stosowania wzorca w danym rodzaju działalności gospodarczej;

2) okoliczność, iż strona mogła z łatwością zapoznać się z jego treścią.