Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Postępowanie nakazowe sąd dopuszcza w sytuacji gdy fakt istnienia zobowiązania oraz jego wysokość nie nasuwają wątpliwości. Zgodnie z art. 485 § 1 k.p.c. w przypadku zobowiązań osób fizycznych sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego, a okoliczności uzasadniające dochodzone żądanie są udowodnione dołączonym do pozwu:
dokumentem urzędowym,
zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem,
wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu,
zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i nie zapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym.
Sąd wydaje również nakaz zapłaty przeciwko zobowiązanemu z weksla, czeku, warrantu lub rewersu należycie wypełnionego, których prawdziwość i treść nie nasuwają wątpliwości. Sąd może wydać nakaz zapłaty, jeżeli bank dochodzi roszczenia na podstawie wyciągu z ksiąg bankowych podpisanego przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzonego pieczęcią banku oraz dowodu doręczenia dłużnikowi pisemnego wezwania do zapłaty.
Ze stanu faktycznego da się wywnioskować, że umowa pożyczki została zawarta w formie ustnej, zatem strona powodowa nie dysponowałaby żadnym z wyżej wymienionych dokumentów. Wobec tego wydanie nakazu zapłaty będzie niemożliwe. Problemy mogą pojawić się również w dochodzeniu roszczenia w postępowaniu zwykłym. Zgodnie z art. 720 § 2 k.c. umowa pożyczki, której wartość przenosi pięćset złotych, powinna być stwierdzona pismem. Takie zastrzeżenie nosi nazwę ad probationem i podlega reżimowi art. 74 k.c. Zgodnie z jego postanowieniami w razie niezachowania zastrzeżonej formy pisemnej nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności. W takim przypadku dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, tylko wtedy gdy obie strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo jeżeli fakt dokonania czynności prawnej będzie uprawdopodobniony za pomocą pisma. Jeżeli zatem żadna z czynności prawnych w tym stosunku nie została utrwalona za pomocą pisma ( ani umowa pożyczki ani spłata części długu ) udowodnienie udzielenia pożyczki oraz jej wysokości może okazać się niemożliwe. Skoro niedopuszczalny jest dowód z zeznań na fakt dokonania czynności, to tym samym zakaz ten będzie dotyczył dowodzenia treści i oceny czynności prawnej ( tak Stanisław Rudnicki w: Stanisław Dmowski, Stanisław Rudnicki Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga pierwsza. Część ogólna Warszawa 2009 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis wydanie IX s. 556 ).