Odpowiedź prawnika: Członek zarządu kierownikiem zakładu
Stosunek pracy może zostać nawiązany nie tylko w drodze umowy o pracę, ale też między innymi na podstawie powołania. Stosunek pracy na podstawie powołania jest nawiązywany przez podmioty wskazane w przepisach i wobec zamkniętej kategorii pracowników. Przykładem może być nawiązanie przez przedsiębiorstwo państwowe stosunku pracy na odstawie powołania z dyrektorem, jego zastępcą i głównym księgowym w takim przedsiębiorstwie.
W przedstawionej sytuacji powołanie ma jednak inne znaczenie. Nie jest podstawą nawiązania stosunku pracy, lecz powołaniem na określone stanowisko czy funkcję. Z osobą tak powołaną może dopiero zostać podpisana umowa o pracę lub umowa cywilnoprawna. W świetle powyższego Zarząd ma prawo powołać na stanowisko kierownika zakładu jednego z członków zarządu. Postanowienia statutu mówiące o tym, że stosunek pracy nawiązuje przez podpisanie umowy o pracę z tak wybranym kierownikiem Zarząd muszą zostać w tym przypadku i zostały zmodyfikowane. Zgodnie bowiem z bezwzględnie obowiązującym przepisem kodeksu spółek handlowych w umowie i w ewentualnej sprawie przed sądem między spółką a członkiem zarządu, spółkę musi reprezentować Rada Nadzorcza albo pełnomocnik powołany uchwała Zgromadzenia Wspólników. W przedstawionej sytuacji wybór padł na drugi sposób reprezentacji w związku z podpisaniem umowy o pracę z członkiem zarządu powołanym na stanowisko kierownika zakładu przez pełnomocnika. Treść pełnomocnictwa określa zakres swobody pełnomocnika w ustaleniu warunków umowy, w tym wynagrodzenia. Jeżeli umocowanie nie odnosi się do elementów umowy, naszym zdaniem pełnomocnik ma prawo sam określić wynagrodzenie. Nie znajdzie tu zastosowania uchwała Zgromadzenia Wspólników upoważniająca Zarząd do ustalenia wynagrodzenia dla kierownika zakładu, gdyż należałoby to uznać za obejście przepisów nakazujących reprezentację spółki przez Radę Nadzorczą lub pełnomocnika.
Uchwała wspólników sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika może być zaskarżona w drodze wytoczonego przeciwko spółce powództwa o uchylenie uchwały.
Prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników przysługuje:
-
zarządowi, radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej oraz poszczególnym ich członkom,
-
wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu,
-
wspólnikowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w zgromadzeniu wspólników,
-
wspólnikowi, który nie był obecny na zgromadzeniu, jedynie w przypadku wadliwego zwołania zgromadzenia wspólników lub też powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad,
-
w przypadku pisemnego głosowania, wspólnikowi, którego pominięto przy głosowaniu lub który nie zgodził się na głosowanie pisemne albo też który głosował przeciwko uchwale i po otrzymaniu wiadomości o uchwale w terminie dwóch tygodni zgłosił sprzeciw.
Powództwo o uchylenie uchwały wspólników należy wnieść w terminie miesiąca od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, nie później jednak niż w terminie sześciu miesięcy od dnia powzięcia uchwały.
Jeżeli uchwała jest sprzeczna z prawem, wyżej wymienione osoby mają prawo wnieść przeciwko spółce powództwo o stwierdzenie nieważności tej uchwały w terminie sześciu miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, jednakże nie później niż z upływem trzech lat od dnia powzięcia uchwały. Jednak nawet mimo upływu terminów można podnieść zarzut nieważności uchwały.
W opisywanym przypadku uchwała upoważniająca Zarząd do powołania kierownika zakładu i ustalenia jego wynagrodzenia nie jest sprzeczna z prawem, gdyż nie oznacza automatycznie uprawnienia do ustalenia wynagrodzenia w zaistniałej sytuacji, gdy na kierownika powołano członka zarządu. Tym bardziej, że kolejna uchwała wspólników ustanowiła pełnomocnika. Zarząd ma natomiast prawo powołać na to stanowisko każdą osobę, także członka zarządu. Ograniczenia wobec Zarządu następują dopiero w razie podpisania z taką osoba umowy (co zostało już omówione powyżej).
