Pytanie klienta:
Odpowiedź prawnika:
Aktualny stan prawny w 2025 roku
Zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny z dnia 11 marca 2022 r., żołnierze rezerwy są obowiązani do odbywania ćwiczeń wojskowych. W 2025 roku Ministerstwo Obrony Narodowej zaplanowano powołanie na ćwiczenia do 200 tysięcy rezerwistów.
Uwaga! Niestawienie się na ćwiczenia wojskowe bez usprawiedliwienia podlega karze aresztu do 30 dni lub grzywny, zgodnie z art. 682 ustawy o obronie Ojczyzny.
Wyłączenie dla osób przebywających na stałe za granicą
Kluczowa informacja: Żołnierze rezerwy przebywający na stałe za granicą nie podlegają powołaniu na ćwiczenia wojskowe.
Podstawą prawną tego wyłączenia są aktualne przepisy wykonawcze do ustawy o obronie Ojczyzny. Aby skorzystać z tego wyłączenia, należy wykazać faktyczny stały pobyt za granicą.
Warunki uznania za osobę przebywającą na stałe za granicą
Wymogi formalne
- Brak meldunku na terytorium RP
- Dokument potwierdzający stałe zamieszkywanie za granicą
- Pozwolenie na pobyt stały lub długoterminowy
Wymogi faktyczne
- Faktyczne zamieszkanie za granicą
- Prowadzenie działalności gospodarczej za granicą
- Centrum życiowych interesów za granicą
Problem z niezgłoszeniem wyjazdu
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, osoby podlegające obowiązkowi obrony mają obowiązek zgłaszania Wojskowemu Centrum Rekrutacji:
- Zmiany miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące
- Wyjazdu za granicę na okres dłuższy niż 6 miesięcy
- Powrotu z takiego wyjazdu
Niezgłoszenie wyjazdu za granicę może skutkować odpowiedzialnością za niestawienie się na ćwiczenia, nawet jeśli osoba faktycznie mieszka za granicą.
Procedura postępowania w Pana sytuacji
Krok 1: Złożenie odwołania
Należy złożyć odwołanie od decyzji o powołaniu na ćwiczenia wojskowe, wskazując na stały pobyt za granicą.
Krok 2: Przedstawienie dokumentów
Do odwołania należy dołączyć dokumenty potwierdzające stały pobyt za granicą (pozwolenie na pobyt, dokumenty firmy, itp.).
Krok 3: Zgłoszenie pobytu za granicą
Niezwłocznie zgłosić swój pobyt za granicą do właściwego Wojskowego Centrum Rekrutacji.
Reprezentacja przez pełnomocnika
Sprawy administracyjne
Można ustanowić zwykłego pełnomocnika do reprezentowania przed organami administracji (WCR).
Postępowanie karne
W ewentualnym postępowaniu o wykroczenie (niestawienie się na ćwiczenia) reprezentacja wymaga adwokata lub radcy prawnego.
Nowe przepisy 2025 - co się zmieniło?
W 2025 roku obowiązują zaktualizowane przepisy wprowadzone ustawą o obronie Ojczyzny. Główne zmiany to:
- Zwiększenie limitu powołań na ćwiczenia do 200 tys. osób rocznie
- Wprowadzenie Wojskowych Centrów Rekrutacji (zastąpienie WKU)
- Rozszerzenie kategorii osób podlegających powołaniu (również specjaliści bez doświadczenia wojskowego)
- Utrzymanie wyłączenia dla osób przebywających na stałe za granicą
Rekomendacje:
- Niezwłocznie zgłosić pobyt za granicą do WCR
- Złożyć odwołanie od wezwania na ćwiczenia
- Przedstawić dokumenty potwierdzające stały pobyt za granicą
- Rozważyć ustanowienie pełnomocnika w Polsce
Podsumowanie
Osoby faktycznie przebywające na stałe za granicą nie podlegają obowiązkowi odbycia ćwiczeń wojskowych. Kluczowe jest jednak właściwe udokumentowanie tego faktu i zgłoszenie pobytu za granicą właściwym organom wojskowym. W Pana przypadku należy niezwłocznie podjąć kroki prawne w celu uregulowania sytuacji.