Odpowiedź prawnika: Sprzedaż darowanego mieszkania przed upływem 5 lat
Jak stanowi art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatek od spadków i darowizn od nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (m.in. rodzic i dziecko) oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku (tj: 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej), według następujących skal:
|
Kwoty nadwyżki w zł 
|
Podatek wynosi | |
|
ponad |
do |
|
|
|
10.278 |
3 % |
|
10.278 |
20.556 |
308 zł 30 gr i 5 % nadwyżki ponad 10.278 zł |
|
20.556 |
|
822 zł 20 gr i 7 % nadwyżki ponad 20.556 zł |
Odnośnie darowizny mieszkania, najkorzystniejszą formą przeniesienia własności lokalu mieszkalnego przez rodziców na dziecko jest darowizna połączona ze skorzystaniem z ulgi w zapłacie podatku od spadków i darowizn, przewidzianej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy, w przypadku nabycia budynku mieszkalnego lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym w drodze spadku lub darowizny przez osoby zaliczane do I grupy podatkowej (rodzice i dziecko są zaliczani do I grupy podatkowej) - nie wlicza się do podstawy opodatkowania ich wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu.
Zatem darowanie mieszkania nieprzekraczającego 110 m2 przez rodziców na rzecz dziecka nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Jednak zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy z ulgi mogą skorzystać osoby, które łącznie spełniają następujące warunki:
- są obywatelami polskimi lub mają miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- nie są właścicielami innego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość bądź będąc nimi przeniosą własność budynku lub lokalu na rzecz zstępnych, Skarbu Państwa lub gminy;
- nie dysponują spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu lub nie są właścicielami spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z przydziału spółdzielni mieszkaniowych: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, a w razie dysponowania tymi prawami przekażą je zstępnym lub przekażą do dyspozycji spółdzielni, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania podatkowego;
- nie są najemcami lokalu lub budynku lub będąc nimi rozwiążą umowę najmu;
- będą zamieszkiwać w nabytym lokalu lub budynku przez 5 lat od dnia złożenia zeznania podatkowego - jeżeli w chwili złożenia zeznania nabywca mieszka w nabytym lokalu lub budynku.
Jak stanowi art. 16 ust. 7 ustawy, nie stanowi podstawy do wygaśnięcia decyzji (a więc utraty powyższej ulgi) zbycie udziału w budynku lub lokalu na rzecz innego ze spadkobierców lub obdarowanych oraz zbycie budynku lub lokalu, jeżeli było ono uzasadnione koniecznością zmiany warunków mieszkaniowych, a nabycie innego budynku lub uzyskanie pozwolenia na jego budowę albo nabycie innego lokalu nastąpiło nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od dnia zbycia. Częstą sytuacją jest, iż najpierw następuje nabycie nowego lokalu z kredytu bankowego (czy z innego rodzaju pożyczki), następnie zaś poprzedni lokal zostaje zbyty i kredyt spłacony z środków uzyskanych ze sprzedaży. W literaturze podatkowej wskazuje się, iż w takiej sytuacji podatnik nie powinien tracić prawa do ulgi. W każdej jednak sytuacji pamiętać należy, że z punktu widzenia przepisów art. 16 ust. 7 i 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn istotne jest, by sprzedaż budynku nabytego w spadku służyć miała realizacji potrzeb mieszkaniowych spadkobiercy (tak: R.
