Odpowiedź prawnika: Zablokowanie drogi koniecznej
Na wstępie należy zaznaczyć, że sam prawomocny wyrok stwierdzający służebność drogi koniecznej nie może być podstawą wszczęcia egzekucji przez komornika. Z ustanowienia służebności drogi koniecznej wynika dla właściciela nieruchomości władnącej roszczenie do właściciela nieruchomości obciążonej, którego treścią jest możność żądania od właściciela nieruchomości obciążonej określonego zachowania, które odpowiada orzeczeniu sądowemu. Roszczenia tego można dochodzić w odrębnym postępowaniu o ochronę służebności, w tym także o przywrócenie stanu zgodnego z prawem. Dopiero wyrok wydany w tym postępowaniu może być tytułem egzekucyjnym i - po nadaniu klauzuli wykonalności - podstawą egzekucji; tytułem takim nie jest więc postanowienie o ustanowieniu drogi koniecznej (taki na przykład Sąd Najwyższy wyraził w uchwale z 26 czerwca 2002 r., III CZP 38/2002 (OSNC 7-8/2004, poz. 97) pogląd, że postanowienie o ustanowieniu drogi koniecznej nie jest tytułem egzekucyjnym, podlegającym zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności).
Dopiero po uzyskaniu wyroku w sprawie o ochronę służebności można zwrócić się do komornika z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Ten działał będzie w oparciu o art. 1051 kodeksu postępowania cywilnego, który traktuje o egzekucji świadczeń polegających na zaniechaniu pewnych czynności oraz nieprzeszkadzania czynności wierzyciela.
Warto dodać, że w samym postępowaniu egzekucyjnym możliwe będzie zastosowanie grzywny jako środka przymuszającego dłużnika do działania zgodnego z treścią tytułu wykonawczego bez dodatkowego wezwania dłużnika do spełnienia świadczenia. Grzywna może być ponawiana, ale tylko na wniosek wierzyciela i po wysłuchaniu stron (art. 1051[1]). Nie jest ona karą, lecz środkiem przymusu podejmowanym w celu zmuszenia opornych dłużników do wykonania zapadłych przeciwko nim orzeczeń sądu.
Przypominamy również o wpisie służebności drogi koniecznej do księgi wieczystej, który następuje na podstawie postanowienia sądu.
Zwracamy również uwagę na możliwość złożenia wraz z pozwem w sprawie o przywrócenie stan zgodnego z prawem wniosku o zabezpieczenie roszczenia (art. 730 §1 i następne kodeksu postępowania cywilnego).
