Alimenty na dorosłe dzieci w trakcie rozwodu
Sąd Okręgowy w trakcie procesu o rozwód postanowieniem zabezpieczył roszczenie o zaspokojenie potrzeb rodziny i orzekł o alimentach na rzecz dorosłych, ale niesamodzielnych jeszcze dzieci. Sąd Apelacyjny, który rozpatrywał zażalenie na to postanowienie, powziął wątpliwość, czy czy po uchyleniu art. 443 k.p.c. i zmianie modelu postępowania zabezpieczającego w sprawach o rozwód, możliwe jest orzekanie w przedmiocie zabezpieczenia roszczenia o zaspokojenie potrzeb rodziny w zakresie obejmującym dorosłe dzieci. W kończącym postępowanie wyroku rozwodowym sąd o tym obowiązku bowiem nie orzeka. Sąd Najwyższy, który rozpoznawał pytanie prawne Sądu Apelacyjnego w tym przedmiocie, orzekł, iż:
W sprawie o rozwód sąd może na wniosek jednego z małżonków orzec o obowiązku przyczyniania się do zaspokojenia w czasie trwania postępowania potrzeb rodziny, także obejmujących koszty utrzymania pełnoletnich dzieci.
Dotychczas przyjmowano, iż na podstawie art. 443 k.p.c. w toku procesu o rozwód małżonek może dochodzić od współmałżonka przyczyniania się do kosztów utrzymania pełnoletniego dziecka stron, jeżeli nie uzyskało ono jeszcze możności utrzymywania się samodzielnie i nie zawarło małżeństwa. Po uchyleniu art. 443 k.p.c. do spraw o rozwód mają wprost zastosowanie przepisy o zabezpieczeniu. Przepis art. 753 k.p.c. otrzymał nowe brzmienie, zgodnie z którym w sprawach o alimenty zabezpieczenie może polegać na zobowiązaniu obowiązanego do zapłaty uprawnionemu jednorazowo albo okresowo określonej sumy pieniężnej. Pojęcie "spraw o alimenty" należy rozumieć szeroko, jako obejmujące także sprawy, w których zgłoszone zostało żądanie przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny.
Postępowanie zabezpieczające pozostaje w bezpośrednim i ścisłym związku z dochodzonym roszczeniem. Roszczenie o dostarczanie rodzinie środków utrzymania i roszczenie o alimenty między małżonkami na czas procesu nie są objęte przedmiotem orzekania sądu rozwodowego, który określa art. 58 k.r.o. Obowiązek alimentacyjny byłych małżonków, oparty na podstawie z art. 60 k.r.o., nie stanowi kontynuacji obowiązku małżonków sprzed rozwodu. Zdaniem Sądu Najwyższego uchylenie przepisu art. 443 k.p.c. nie spowodowało jednak zmiany szczególnego charakteru orzeczenia sądu rozwodowego o zabezpieczeniu roszczeń o przyczynianie się do zaspokojenia potrzeb rodziny. Zachowało ono cechę samoistności i ostateczności. Ogólne reguły postępowania zabezpieczającego nie mogą prowadzić do eliminacji celu postępowania rozwodowego, którym powinno być uzyskanie rezultatu zgodnego z zasadami ochrony rodziny, dobra małoletnich dzieci i trwałości małżeństwa. Zdaniem Sądu Najwyższego pogląd ten uzasadnia także treść art. 445 k.p.c., realizującego po uchyleniu art. 443 k.p.c., ten sam cel w postaci skupienia całości szeroko rozumianych spraw o charakterze "alimentacyjnym" w sądzie, przed którym toczy się sprawa o rozwód.
Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2012 roku, sygn. akt III CZP 77/12, www.sn.pl
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?