Ciężar dowodu przy naruszeniu przepisów o czasie pracy kierowców
Inspektor Transportu Drogowego przeprowadził kontrolę samochodu ciężarowego. Z wykresówek wynikało, że kierowca naruszył przepisy o czasie pracy kierowców. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego wszczął postępowanie w sprawie zgodności wykonywania przewozu drogowego z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 ze zm., dalej - u.t.d.) i zawiadomił o tym przedsiębiorcę-właściciela samochodu. Przedsiębiorca wyjaśnił, że naruszenia powstały tylko i wyłącznie z winy kierowcy. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego nałożył jednak na przedsiębiorcę karę pieniężną. Już przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym pojawiła się kwestia ciężaru dowodu - kto ma udowodnić istotne w sprawie okoliczności. Sprawa trafiła ostatecznie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który stwierdził, że
Przedsiębiorca (...) powinien udowodnić (...) że nie miał wpływu lub nie mógł przewidzieć naruszenia przez kierowcę przepisów o czasie pracy. Natomiast na organie spoczywa procesowy obowiązek zebrania, rozpatrzenia i oceny materiału dowodowego sprawy (...).
Zgodnie z art. 92a ust. 4 u.t.d. nie wszczyna się postępowania administracyjnego wobec przedsiębiorcy, jeżeli okoliczności sprawy i dowody jednoznacznie wskazują, że przedsiębiorca nie miał wpływu na zaistniałe naruszenia przez kierowcę przepisów prawa. Jeżeli postępowanie administracyjne zostało już wszczęte, a zachodzi sytuacja, o której mowa w art. 92a ust. 4 u.t.d., postępowanie wobec przedsiębiorcy w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej podlega umorzeniu. Z kolei art. 93 ust. 7 u.t.d. stanowi, że kary pieniężnej nie nakłada się, jeżeli stwierdzone zostanie, że naruszenie przepisów nastąpiło wskutek zdarzeń lub okoliczności, których przedsiębiorca wykonujący przewozy nie mógł przewidzieć.
WSA przyjął, że obowiązek przeprowadzenia całego postępowania co do wszystkich istotnych okoliczności spoczywa na organie i nie może być przerzucony na stronę, a ciężar dowodu obciąża organ. NSA się z tym poglądem nie zgodził. Powołując się na poglądy doktryny wskazał, że w postępowaniu administracyjnym nie ma zastosowania przepis art. 6 k.c. Rozkład ciężaru dowodu wynika zasadniczo z tego konkretnego przepisu prawa (materialnego), który organ administracji publicznej ma obowiązek zastosować w danej sprawie.
Przenosząc to na grunt niniejszej sprawy NSA stwierdził, że organ administracji publicznej obciąża ciężar udowodnienia faktów związanych z naruszeniem przez skarżącego przepisów o czasie pracy kierowców w odniesieniu do kierowcy, którym skarżący posługiwał się przy wykonywaniu transportu drogowego. Okoliczności objęte hipotezą przepisów art. 92a ust. 4 i art. 93 ust. 7 u.t.d. powinien natomiast udowodnić przedsiębiorca, gdyż to on wywodzi skutki prawne wynikające z tych przepisów, które zwalniają go od odpowiedzialności za wykroczenia kierowcy pojazdu. Przedsiębiorca powinien więc przedłożyć dowody na to, że nie miał wpływu na powstanie naruszenia prawa przez kierowcę pojazdu lub że naruszenie przepisów nastąpiło wskutek zdarzeń bądź okoliczności, których skarżący nie mógł przewidzieć.
Wyrok NSA z dnia 2 czerwca 2009 roku, sygn. akt II GSK 989/08
Zespół
e-prawnik.pl
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?