14.2.2005
Zespół
e-prawnik.pl
Spółdzielcze prawa do lokali powstają w drodze umowy zawieranej między spółdzielnią a jej członkami. Na mocy tych umów spółdzielnia zobowiązuje się do oddania członkowi lokalu do używania, natomiast członek spółdzielni zobowiązuje się do wniesienia odpowiedniego wkładu oraz do uiszczania określonych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych oraz w statucie spółdzielni opłat. Wniesienie wkładu jest obowiązkiem członka z tytułu pokrywania kosztów zadania inwestycyjnego w części przypadającej na jego lokal, czyli kosztów budowy lokalu.
Przy spółdzielczym lokatorskim prawie do lokalu członek wnosi wkład mieszkaniowy, w wysokości różnicy pomiędzy kosztem budowy przypadającym na jego lokal a uzyskaną przez spółdzielnię pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu.
W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu zaś, członek spółdzielni wnosi wkład budowlany, w wysokości całości kosztów budowy przypadającej na jego lokal. Z powyższego wynika , iż lokatorskie prawo jest "tańsze" niż prawo własnościowe. Ma to związek z tym, iż uprawnionemu z tytułu prawa lokatorskiego przysługuje dużo węższy zakres uprawnień w stosunku do lokalu niż posiadaczowi prawa własnościowego. Przede wszystkim należy zauważyć, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu nie stanowi w przeciwieństwie do prawa własnościowego prawa do rzeczy. Jest ono ustanowione wyłącznie dla celu zamieszkiwania w nim członka oraz jego bliskich. Jest zatem nieco zbliżone do najmu. Właścicielem lokalu jest spółdzielnia mieszkaniowa, a członek ma prawo dożywotnio z tego lokalu korzystać.
Spółdzielcze własnościowe prawo zaś, jest już prawem rzeczowym. Członek spółdzielni poniósł całkowite koszty budowy takiego lokalu i w zamian za to może tym lokalem dysponować. Możliwość zbycia i wynajęcia mieszkania stanowią bardzo atrakcyjne formy dysponowania rzeczą. Zastanówmy się zatem jak przedstawiają się te kwestie w przypadku lokatorskiego i własnościowego prawa do lokalu.
Czy można sprzedać lokal, co do którego przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu jest prawem osobistym. Oznacza to, że prawo takie może przysługiwać jedynie osobie, na rzecz której zostało ustanowione. Należy podkreślić, że prawo takie może być ustanowione jedynie na rzecz członka spółdzielni i może ono przysługiwać tylko jednej osobie. Wyjątek w tym zakresie stanowi możliwość ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na rzecz małżonków. W związku z faktem, iż może ono przysługiwać jedynie osobie, na rzecz której zostało ustanowione, prawo takie wygasa zawsze wraz ze śmiercią uprawnionego członka spółdzielni.
Prawo takie, jako prawo niemajątkowe, jest niezbywalne oraz nie podlega egzekucji. Sprzedaż mieszkania w tym wypadku będzie nieważna. Oczywiście dotyczy to jedynie prawa do lokalu, a nie do wniesionego wkładu mieszkaniowego. Wkład bowiem, jako wartość majątkowa, podlega ogólnym zasadom dotyczącym praw majątkowych, którymi z natury rzeczy można rozporządzać. Członek spółdzielni może rozporządzać swoimi roszczeniami do spółdzielni o zwrot wpłaconego wkładu mieszkaniowego, jednakże rozporządzenie takie jest skuteczne dopiero z chwilą, w której roszczenia stały się wymagalne. Roszczenie o zwrot wkładu mieszkaniowego staje się wymagalne z momentem określonym w statucie, nie wcześniej jednak niż z chwilą wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu (śmierć bądź ustanie członkostwa spółdzielni z innej przyczyny). Warunkiem wypłaty wartości wkładu mieszkaniowego jest jednak opróżnienie lokalu.
Jeżeli uprawniony chciałby korzystać z możliwości sprzedaży swojego mieszkania, musiałby wcześniej zawrzeć umowę ze spółdzielnią o przekształcenie tego prawa w spółdzielcze prawo własnościowe lub umowę o przeniesienie własności lokalu, co do którego przysługuje mu prawo lokatorskie.
Czy możesz wynająć lokal, do którego przysługuje Ci prawo lokatorskie?
Członek spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu w zasadzie zawsze może wynająć swój lokal mieszkalny innym osobom.
Potrzebujesz porady prawnej?
Czy możesz przekształcić swoje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu w inne?
Nie ulega wątpliwości, że zakup własnościowego mieszkania jest inwestycją bardzo kosztowną. Z drugiej strony każdy człowiek musi posiadać jakiś lokal, w którym będzie mieszkał. Należy to do pewnego minimum egzystencjalnego. Osoba, której po prostu nie stać na nabycie własnościowego (...)
Mieszkanie dla Młodych – reaktywacja
Mieszkanie dla Młodych – wznowienie przyjmowania wniosków 8 sierpnia 2017 r. ruszył ponowny nabór wniosków o dofinansowanie wkładu własnego na zakup mieszkania w programie "Mieszkanie dla Młodych". Wznowienie naboru jest możliwe dzięki nowelizacji ustawy o pomocy państwa (...)
Czy Twoje lokatorskie prawo do lokalu może wygasnąć?
Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego powstaje na skutek zawarcia przez spółdzielnię z jej członkiem umowy o ustanowienie takiego prawa, którą zazwyczaj poprzedza zawarcie między tymi samymi podmiotami umowy o wybudowanie lokalu. Na mocy umowy o ustanowienie (...)
Jak zaktualizować metraż mieszkania w księdze wieczystej - opinia prawna
Stan faktyczny Obrót na rynku nieruchomości jest już od dłuższego czasu bardzo duży. Jego przedmiotem są najczęściej lokale będące przedmiotem odrębnej własności oraz własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu. Zakup własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu wiąże (...)
W jaki sposób powstaje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego?
Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu należy do ograniczonych praw rzeczowych. Oznacza to tyle, iż po pierwsze prawo to obciąża cudzą rzecz, w tym wypadku cudzą nieruchomość, a po drugie, że uprawniony posiada jedynie takie uprawnienia w stosunku do "swojej" rzeczy, jakie (...)
Twoje mieszkanie w Towarzystwie Budownictwa Społecznego (TBS)
Poziom realizacji przez państwo polskie zadań o charakterze socjalnym nie jest może taki jak w niektórych zachodnich państwach opiekuńczych, niemniej jednak rząd podejmuje pewne próby w tych sprawach. Taką próbą jest ustawa o niektórych formach popierania budownictwa (...)
Jak podzielić spółdzielcze prawa do lokalu między (byłych) małżonków?
Jak zmieniały się przepisy dotycząca praw spółdzielczych?Regulacja dotycząca praw spółdzielczych ulegała w ostatnich latach ciągłym zmianom i większość orzecznictwa dotyczy sytuacji otrzymywania takich praw w drodze przydziału, który dzisiaj już nie występuje. Dla (...)
Premia gwarancyjna na zakup mieszkania
Co to jest książeczka mieszkaniowa? Nie jest dla nikogo tajemnicą, że zakup mieszkania stanowi olbrzymi wydatek, na który, niestety, zwłaszcza w obecnych czasach, nie każdego stać. Stanowi to niewątpliwie bardzo doniosły problem społeczny, istniejący jednak od zawsze, który (...)
Zbycie nieruchomości mieszkalnych a PIT
W niniejszym artykule omówiono zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów (dochodów) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Chodzi (...)
Jak zamienić mieszkanie, czyli uwag kilka o przepisach dotyczących zamiany
W życiu często nasze dotychczasowe miejsce zamieszkania przestaje odpowiadać. Powiększenie rodziny, zbyt wysokie rachunki - powodów może być wiele. Jeżeli znajdziesz osobę, która dysponuje odpowiednim dla Ciebie lokalem, możecie dokonać zamiany. Jak? Odpowiedź znajdziesz poniżej. (...)
Ustawa o ochronie praw lokatorów - krótki komentarz
Uwagi ogólne Zgodnie z art. 75 Konstytucji RP, władze publiczne prowadzą politykę sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli (...)
Czyje prawo po przekształceniu z lokatorskiego we własnościowe - opinia prawna
Stan faktycznyW 1977 r. jako członek Spółdzielni Mieszkaniowej uzyskałem przydział mieszkania na zasadach lokatorskich. W 1978 r. ożeniłem się i żona wprowadziła się do mnie. Na początku lat 90-tych wystąpiłem do Spółdzielni o przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu (...)
Ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów a pomoc publiczna Art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele (...)
Kiedy wygasa spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i jakie są tego następstwa?
W odróżnieniu od spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, które jest prawem osobistym i wygasa wraz ze śmiercią członka spółdzielni, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu stanowi ograniczone prawo rzeczowe. Oznacza to tyle, iż prawo to nie jest związane (...)
Kasa mieszkaniowa sposobem na mieszkanie
Kasa mieszkaniowa to jeden ze sposobów uzyskania środków pieniężnych na planowaną inwestycję mieszkaniową. Kasa Mieszkaniowa jest działalnością banku, polegającą na prowadzeniu rachunków oszczędnościowo - kredytowych dla klientów indywidualnych i udzielaniu kredytów kontraktowych przeznaczonych (...)
Ustawienie zakazu wjazdu do lokalu przedsiębiorcy w spółdzielni - opinia prawna
Stan faktyczny Posiadam spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu użytkowego, w którym prowadzę gastronomię. Lokal znajduje się w patio budynku postawionego na planie litery U. Patio jest podniesione w stosunku do ulicy o pół piętra. Wejście do lokalu jest tylko z wewnątrz patio, nie ma (...)
Będą dopłaty do oprocentowania kredytu na dom czy mieszkanie!
26 października 2006 r. wchodzi w życie oczekiwana ustawa z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania. Ustawa ta określa zasady stosowania dopłat do oprocentowania kredytów udzielanych na zakup lokalu mieszkalnego, budowę i zakup domu (...)
Rozliczenie odpłatnego zbycia nieruchomości w zeznaniu PIT za 2018 r.
Kiedy odpłatne zbycie nieruchomości jest opodatkowane? Podatnik, który w roku podatkowym dokonał odpłatnego zbycia: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu (...)
Jakie warunki należy spełnić, aby stać się członkiem spółdzielni?
Członkostwo spółdzielni jest podstawowym warunkiem korzystania z praw, które spółdzielnia może zaoferować. Tylko członkowi spółdzielni może przysługiwać spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu. Od wejścia w życie orzeczenia TK z dnia 30 marca 2004 r., czyli od 15 kwietnia 2004 r., (...)
Jak założyć księgę wieczystą dla własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu – opinia prawna
Stan faktyczny Problem dotyczy założenia księgi wieczystej dla spółdzielczego prawa do lokalu i wpis hipoteki. Sąd oddalił nasz wniosek, ponieważ z rejestru gruntów wynika, że wieczystym użytkownikiem gruntów jest Nauczycielska S.B.M. Jednak w rejestrze gruntów budynek, w którym znajduje (...)
