1 stycznia 2019 r. nastąpiły zmiany istotne dla podatników podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), dotyczące m.in. wyboru formy opodatkowania. Minister Finansów wydał w tym zakresie objaśnienie podatkowe.
Zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2019 r.
1 stycznia 2019 r. zmienił się termin na wybór formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej.
W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2018 r. (TAK BYŁO) termin ten był:
- do 20 stycznia roku podatkowego lub
- przed rozpoczęciem działalności w przypadku karty podatkowej albo do dnia uzyskania pierwszego przychodu w pozostałych przypadkach – jeżeli podatnik rozpoczynał prowadzenie działalności.
Natomiast w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. (TAK JEST) jest on:
- do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego – w przypadku 19% stawki podatku lub ryczałtu,
- do 20 stycznia lub przed rozpoczęciem działalności – w przypadku karty podatkowej,
- do 20 stycznia, jeżeli w poprzednim roku podatnik opodatkowany był w formie karty podatkowej – w przypadku wszystkich form opodatkowania.
Zmiany zostały wprowadzone ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. poz. 2244), zwaną „ustawą upraszczającą”.
Wybór formy opodatkowania przychodów/dochodów z działalności gospodarczej
Podstawową formą opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest opodatkowanie na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej.
Podatnik może też wybrać – dla przychodów/dochodów z działalności gospodarczej – opodatkowanie według 19% stawki podatku, bądź jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania, tj.:
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, zwanym dalej „ryczałtem”, albo
- kartą podatkową.
Począwszy od 1 stycznia 2019 r. wydłużone zostały terminy na dokonanie wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów/dochodów z działalności gospodarczej osiąganych przez osoby fizyczne.
Podatnik może dokonać ostatecznego wyboru formy opodatkowania według 19% stawki podatku albo ryczałtem, składając pisemne oświadczenie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego. Termin ten obowiązuje zarówno podatników rozpoczynających działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego, jak i kontynuujących tę działalność.
Istotną zmianą jest także umożliwienie podatnikowi dokonania zmiany decyzji o wyborze, przed upływem ustawowego terminu.
Wniosek o zastosowanie karty podatkowej, tak jak dotychczas, podatnik powinien złożyć do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli rozpoczyna prowadzenie działalności w trakcie roku – przed jej rozpoczęciem.
Przykład:
Podatnik w styczniu danego roku podatkowego rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej. Za pomocą wniosku CEIDG-1 złożył oświadczenie o wyborze ryczałtu dla przychodów osiąganych z rozpoczętej działalności. Pierwszy przychód osiągnął w lutym tego roku. Na podjęcie ostatecznej decyzji ma więc czas do 20 marca. Zatem przed upływem tego terminu może on zrezygnować z ryczałtu, co będzie równoznaczne z opodatkowaniem na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo może złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania według jednolitej 19% stawki podatku.
Powyższa zasada dotyczy również przypadku, gdy podatnik złożył pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania bezpośrednio do urzędu skarbowego.
Natomiast podatnik ten nie może już wybrać opodatkowania w formie karty podatkowej, ponieważ wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie na ten rok podatkowy, powinien złożyć przed rozpoczęciem działalności gospodarczej.
Termin 20 stycznia danego roku podatkowego obowiązuje również podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym korzystali z opodatkowania w formie karty podatkowej. Jeżeli bowiem do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej, nie złożył oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu albo oświadczenia o wyborze opodatkowania według 19% stawki podatku albo nie zawiadomił w formie pisemnej urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania w formie karty podatkowej, uważa się, że nadal dochody z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowane są w tej formie.
Przykład:
Podatnik, który w 2019 r. korzystał z opodatkowania w formie karty podatkowej i zamierza w 2020 r. wybrać ryczałt, powinien do 20 stycznia 2020 r. złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania.
Jeżeli do dnia 20 stycznia 2020 r. złoży oświadczenie o wyborze ryczałtu, a następnie zmieni zdanie, to będzie jeszcze mógł złożyć oświadczenie o rezygnacji z tej formy. W konsekwencji jego dochody będą opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo jeżeli złoży oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej według 19% stawki podatku – w takiej formie.
Na dokonanie ostatecznego wyboru podatnik ma czas do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego.
Nie uległa natomiast zmianie zasada, zgodnie z którą wybór dokonany w danym roku podatkowym obowiązuje również w latach następnych, dopóki podatnik nie dokona innego wyboru. Zgodnie bowiem z art. 40 ust. 3 ustawy upraszczającej, skutki określone w art. 9a ust. 4 ustawy zmienianej w art. 7 w brzmieniu dotychczasowym oraz w art. 9 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 14 w brzmieniu dotychczasowym zachowują moc w latach podatkowych rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2018 r., chyba że podatnik złoży odpowiednio zawiadomienie albo oświadczenie lub wniosek, o których mowa odpowiednio w art. 9a ust. 2b ustawy zmienianej w art. 7 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą albo w art. 9 ust. 1b ustawy zmienianej w art. 14 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Nadal obowiązuje również zasada, zgodnie z którą właściwe oświadczenie/wniosek/ zawiadomienie podatnik może złożyć bezpośrednio do urzędu skarbowego albo za pomocą wniosku CEIDG-1.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.), zwana „ustawą PIT” - art. 9a;
- ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 43, z późn. zm.), zwana „ustawą ryczałtową” - art 9, art. 29;
- ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. poz. 2244), zwana „ustawą upraszczającą” - art. 40 ust. 3.
Omówienie zmian obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.2) I. Wybór formy opodatkowania przychodów/dochodów z działalności gospodarczej Podstawową formą opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej jest opodatkowanie na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. Podatnik może też wybrać – dla przychodów/dochodów z działalności gospodarczej – opodatkowanie według 19% stawki podatku, bądź jedną ze zryczałtowanych form opodatkowania, tj.: ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, zwanym dalej „ryczałtem”, albo kartą podatkową. Począwszy od 1 stycznia 2019 r. wydłużone zostały terminy na dokonanie wyboru formy opodatkowania podatkiem dochodowym przychodów/dochodów z działalności gospodarczej osiąganych przez osoby fizyczne. Podatnik może dokonać ostatecznego wyboru formy opodatkowania według 19% stawki podatku albo ryczałtem, składając pisemne oświadczenie do 20. dnia miesiąca następującego 1) Stosownie do art. 14a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.), minister właściwy do spraw finansów publicznych dąży do zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe, w szczególności wydając z urzędu ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego dotyczące stosowania tych przepisów (objaśnienia podatkowe), przy uwzględnieniu orzecznictwa sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Do objaśnień podatkowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 14k–14m tej ustawy. 2) Zmiany wprowadzone: – ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz. U. poz. 2244), – ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2159). 2 po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego. Termin ten obowiązuje zarówno podatników rozpoczynających działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego, jak i kontynuujących tę działalność. Istotną zmianą jest także umożliwienie podatnikowi dokonania zmiany decyzji o wyborze, przed upływem ustawowego terminu. Ważne! Wniosek o zastosowanie karty podatkowej, tak jak dotychczas, podatnik powinien złożyć do 20 stycznia roku podatkowego, a jeżeli rozpoczyna prowadzenie działalności w trakcie roku – przed jej rozpoczęciem. Przykład: Podatnik w styczniu danego roku podatkowego rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej. Za pomocą wniosku CEIDG-1 złożył oświadczenie o wyborze ryczałtu dla przychodów osiąganych z rozpoczętej działalności. Pierwszy przychód osiągnął w lutym tego roku. Na podjęcie ostatecznej decyzji ma więc czas do 20 marca. Zatem przed upływem tego terminu może on zrezygnować z ryczałtu, co będzie równoznaczne z opodatkowaniem na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo może złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania według jednolitej 19% stawki podatku. Powyższa zasada dotyczy również przypadku, gdy podatnik złożył pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania bezpośrednio do urzędu skarbowego. Natomiast podatnik ten nie może już wybrać opodatkowania w formie karty podatkowej, ponieważ wniosek o zastosowanie opodatkowania w tej formie na ten rok podatkowy, powinien złożyć przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Ważne! Termin 20 stycznia danego roku podatkowego obowiązuje również podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym korzystali z opodatkowania w formie karty podatkowej. Jeżeli bowiem do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej, nie złożył oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu albo oświadczenia o wyborze opodatkowania według 19% stawki podatku albo nie zawiadomił w formie pisemnej urzędu skarbowego o rezygnacji z opodatkowania w formie karty podatkowej, uważa się, że nadal dochody z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowane są w tej formie. Przykład: Podatnik, który w 2019 r. korzystał z opodatkowania w formie karty podatkowej i zamierza w 2020 r. wybrać ryczałt, powinien do 20 stycznia 2020 r. złożyć oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania. Jeżeli do dnia 20 stycznia 2020 r. złoży oświadczenie o wyborze ryczałtu, a następnie zmieni zdanie, to będzie jeszcze mógł złożyć oświadczenie o rezygnacji z tej formy. W konsekwencji jego dochody będą opodatkowane na ogólnych zasadach według skali podatkowej, albo jeżeli złoży oświadczenie o wyborze opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej według 19% stawki podatku – w takiej formie. Na dokonanie ostatecznego wyboru podatnik ma czas do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód albo do końca roku 3 podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego. Nie uległa natomiast zmianie zasada, zgodnie z którą wybór dokonany w danym roku podatkowym obowiązuje również w latach następnych, dopóki podatnik nie dokona innego wyboru.3) Nadal obowiązuje również zasada, zgodnie z którą właściwe oświadczenie/wniosek/ zawiadomienie podatnik może złożyć bezpośrednio do urzędu skarbowego albo za pomocą wniosku CEIDG-1. Podstawa prawna: art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych4) , zwanej dalej „ustawą PIT”, art 9, art. 29 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne5) , zwanej dalej „ustawą ryczałtową”, art. 40 ust. 3 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym6) , zwanej dalej „ustawą upraszczającą”.
