Kiedy przysługuje jednorazowe odszkodowanie?
Ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej doznał stałego bądź długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie z ZUS.

Może więc złożyć wniosek o jednorazowe odszkodowanie osoba, która:
- jest objęta ubezpieczeniem wypadkowym i
- na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej stała się długotrwale lub stale niezdolna do pracy.
Za "stały uszczerbek na zdrowiu" uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy.
Za "długotrwały uszczerbek na zdrowiu" uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie.
Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.
Decyzję o przyznaniu i wysokości jednorazowego odszkodowania albo o odmowie jego przyznania podejmuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Ocenia on stopień uszczerbku na zdrowiu poszkodowanego i jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, gdy zakończy leczenie i rehabilitację.
Jednorazowe odszkodowanie przysługuje w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa wyżej, jest to przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku, ogłaszane dla celów emerytalnych w Dzienniku Urzędowym RP "Monitor Polski" przez Prezesa GUS, stosowane poczynając od drugiego kwartału każdego roku przez okres jednego roku. Tak więc kwota przysługująca za jeden procent uszczerbku na zdrowiu zmienia się raz w roku i nowe stawki obowiązują od 1 kwietnia danego roku do 31 marca roku następnego.
Wypadek przy pracy
Wypadek przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyna zewnętrzną, które spowodowało uraz lub śmierć i nastąpiło w związku z pracą:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez Ciebie zwykłych czynności albo poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez Ciebie czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia;
- w czasie, w którym pozostawałeś w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka na skutek działania czynnika zewnętrznego.
W zakresie uprawnień do świadczenia na równi z wypadkiem przy pracy traktowany jest wypadek, któremu uległeś:
- w czasie podróży służbowej, chyba że wypadek spowodowało takie Twoje postępowanie; które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych Ci zadań służbowych;
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
- przy wykonywaniu zadań zleconych Ci przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Za wypadek przy pracy uważa się również nagłe zdarzenie wywołane przyczyna zewnętrzną, które spowodowało uraz lub śmierć i miało miejsce w okresie ubezpieczenia wypadkowego podczas:
- uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów – jeśli pobierasz stypendium sportowe;
- wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
- pełnienia mandatu posła lub senatora, pobierającego uposażenie;
- odbywania szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy przez osobę pobierającą stypendium w okresie odbywania tego szkolenia;
- stażu, przygotowania zawodowego dorosłych lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy lub przez inny podmiot kierujący;
- pobierania stypendium na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy w okresie odbywania studiów podyplomowych;
- wykonywania pracy na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych – jeśli jesteś członkiem tej spółdzielni albo osobą traktowaną na równi z członkiem tej spółdzielni;
- wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług;
- wykonywania pracy na podstawie umowy uaktywniającej (na podstawie ustawy o opiece nad dzieckiem w wieku do 3 lat);
- współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług;
- wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej;
- wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej;
- wykonywania czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi – jeśli jesteś osobą duchowną;
- odbywania służby zastępczej;
- nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej – jeśli jesteś słuchaczem i pobierasz stypendium;
- wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, jeżeli:
- umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym pozostajesz w stosunku pracy;
- jeżeli w ramach takiej umowy wykonujesz pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostajesz w stosunku pracy;
- pełnienia obowiązków służbowych do dnia 31 grudnia 2017 r. – jeśli byłeś funkcjonariuszem celnym.
Choroba zawodowa
Choroba zawodowa to choroba:
- która jest wymieniona w wykazie chorób zawodowych (wykaz w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych);
- którą spowodowały szkodliwe czynniki występujące w miejscu pracy lub sposób wykonywania pracy.
Chorobę zawodową można stwierdzić w czasie trwania pracy, jak również po zakończeniu pracy w narażeniu zawodowym. Okres, w którym wystąpienie objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, zależy od choroby i jest podany w rozporządzeniu w sprawie chorób zawodowych.
Rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych dokładnie określa:
- wykaz chorób zawodowych;
- okresy, w których wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej;
- sposób i tryb postępowania dotyczący zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej, jej rozpoznania i stwierdzenia;
- podmioty właściwe do rozpoznania chorób zawodowych.
Niezdolność do pracy
Niezdolną do pracy jest osoba, która:
- całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i
- nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.
Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Niezdolność do pracy orzeka się na okres nie dłuższy niż 5 lat.
Niezdolność do pracy można orzec na okres dłuższy niż 5 lat, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu.
Niezdolność do pracy orzeka się do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, jeżeli:
- nadal stwierdza się niezdolność do pracy,
- osoba badana miała prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przez co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego,
- osobie badanej brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego.
Niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.
Ile wynoszą kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową od 1 kwietnia 2019 r. do 31 marca 2020 r.?
Obowiązujące kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową zostały podane w obwieszczeniu Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 21 marca 2019 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (M.P. poz. 270).
W okresie od 1 kwietnia 2019 r. do 31 marca 2020 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:
- 917 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;
- 917 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych;
- 16 048 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego;
- 16 048 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci;
- 82 531 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko;
- 16 048 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom;
- 41 265 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 16 048 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 1773, z późn. zm.);
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t.j. Dz.U. 2013 poz. 1367);
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 108, z późn. zm.).

Potrzebujesz porady prawnej?
Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Od 1 stycznia 2003 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy - dla ubezpieczonego, którego (...)
W pewnych przypadkach na polskie emerytury lub renty mogą liczyć osoby pracujące czy zamieszkałe za granicą. Dowiedz się, jak polacy, którzy mieszkają za granicą, mogą nabyć prawo do polskiej emerytury. Jakie są zasady przyznawania emerytur i rent dla osób pracujących w państwach UE/EFTA? Na czym polega unijna koordynacja świadczeń emerytalno-rentowych? W (...)
„Mały ZUS plus” od 1 lutego 2020 r.
Prowadzisz działalność gospodarczą na mniejszą skalę? Chcesz skorzystać z „małego ZUS plus” i zapłacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne od 1 lutego 2020 r.? Przeczytaj ten artykuł. Od lutego wchodzi w życie Mały ZUS Plus Od 1 lutego 2020 r. będą obowiązywać nowe zasady korzystania z „małego ZUS plus”/ „małej działalności gospodarczej plus”. (...)
ZUS przedstawił zasady ustalania od 16 grudnia 2020 r. podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego w czasie ciąży oraz zasiłku macierzyńskiego osobom, którym zmieniono wymiar czasu pracy na podstawie ustawy o COVID-19. ##baner## Nowe zasady ustalania podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ubezpieczonym w ciąży i zasiłku macierzyńskiego od 16 grudnia 2020 r. Zmieniły (...)
Składamy wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym...
Wniosek o emeryturę w obniżonym wieku można już składać Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Od 1 września br. można złożyć wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn) na podstawie zmienionych przepisów. - "Od 1 września uprawnieni mogą składać (...)
PUE ZUS – obowiązek założenia profilu dla płatników składek
Kogo obejmie wymóg posiadania konta na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS? Od 1 stycznia 2023 r. każdy płatnik składek ma obowiązek posiadać konto na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Umożliwi ono załatwianie spraw w ZUS online - w dowolnym miejscu i czasie. Obowiązek założenia konta na PUE ZUS wynika ze zmian w prawie (art. 1 pkt 15 i art. 15 (...)
PUE ZUS – obowiązkowy profil dla płatników składek
Od 1 stycznia 2023 roku każdy płatnik składek ma obowiązek posiadać profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Jeśli płatnik do 30 grudnia 2022 r. nie założył samodzielnie konta na PUE ZUS lub nie upoważnił nikogo do dostępu do profilu płatnika, ZUS utworzy mu profil techniczny do 31 stycznia tego roku. Profil ten wymaga aktywacji przez płatnika. Co, gdy płatnik nie (...)
Jak skorzystać z bonu turystycznego 500+?
Polski Bon Turystyczny Polski Bon Turystyczny jest formą wsparcia dla polskich rodzin oraz branży turystycznej w związku z trudną sytuacją gospodarczą wywołaną epidemią COVID-19. Za pomocą bonu można zapłacić za usługi hotelarskie lub imprezy turystyczne w Polsce do końca marca 2022 r. ##baner## Ważne dla osoby uprawnionej do bonu Świadczenie w formie bonu turystycznego będzie (...)
Jakie rodzaje świadczeń przysługują pracownikowi z tytułu wypadku przy pracy?
Z tytułu wypadku przy pracy przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy dla ubezpieczonego którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy, świadczenie rehabilitacyjne dla ubezpieczonego który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, (...)
Kiedy można stwierdzić chorobę zawodową - opinia prawna
Stan faktyczny Podejrzewam u siebie chorobę skóry, której powstanie ma najprawdopodobniej związek z pracą którą wykonuje (pracuję przy smarach). Jaka jest procedura otrzymywania ewentualnego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej. Do kogo się z tym zwrócić? Opinia prawna Zgłaszanie podejrzenia choroby zawodowej Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej (...)
Stan faktyczny Moja matka ubiega się wypłatę przez ZUS jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny zmarłego rencisty na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Jest jedyną osobą uprawnioną do odszkodowania. Zgodnie z art. 13 ww. ustawy odszkodowanie to przysługuje m.in. w przypadku śmierci rencisty (...)
Rozdział 1 działu II Kodeksu postępowania karnego (dalej: k.p.k.) określa właściwość i skład sądu karnego. W których sprawach orzeka sąd rejonowy? Właściwość sądów jest wyznaczana przez przedmiot orzekania, a nie przez ilość wysiłku organizacyjnego czy intelektualnego, jaki trzeba włożyć w zbadanie sprawy przed wyrokowaniem. Ustalanie właściwości (...)
Zwiększenie pomocy dla weteranów i weteranów poszkodowanych
Stworzenie bardziej efektywnego systemu pomocy i wsparcia weteranów, m.in. dodatkowe uprawnienia dla poszkodowanych żołnierzy, większe dodatki finansowe, kompleksową opiekę medyczną i turnusy leczniczo-rehabilitacyjne, środki na kształcenie weteranów – to przewiduje przyjęty przez Radę Ministrów projekt ustawy o zmianie ustawy o weteranach działań poza granicami (...)
Ubezpieczenia i świadczenia wypadkowe
Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (zwana "ustawą wypadkową") określa m.in. rodzaje świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zasady ustalania prawa do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku wyrównawczego, ich wysokości oraz zasady wypłaty (...)
Prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu lub narkotyków. Jakie konsekwencje?
Prowadzenie różnego rodzaju pojazdów pod wpływem alkoholu jest zachowaniem szkodliwym społecznie. Powoduje wiele negatywnych konsekwencji, zarówno dla prowadzącego pojazd, jak i dla innych uczestników ruchu. Szkodliwość takiego zachowania ma swoje odbicie w prawie karnym. Prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego (...)
Wypadek przy pracy - co dalej?
Bez względu na charakter pracy świadczonej w zakładzie pracy oraz ryzyko z nią związane, a także bez względu na wprowadzone przez pracodawcę środki bezpieczeństwa, w każdym zakładzie pracy może dojść do wypadku przy pracy. Żaden pracodawca nie jest w stanie wykluczyć możliwości wystąpienia wypadku przy pracy, ale znajomość obowiązujących w przypadku wystąpienia wypadku przy (...)
Jaki wypadek jest wypadkiem przy pracy?
Wypadkiem przy pracy jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika (...)
Świadczenia wynikające z wypadku przy pracy - opinia prawna
Stan faktycznyW drodze do pracy miałam wypadek. Jestem na zwolnieniu lekarskim (6 miesięcy i przedłużone przez ZUS o następne 3). Jestem po operacji kręgosłupa. Niebawem kończy mi się ten okres i wracam do pracy, która, jak na razie wygląda, na mnie czeka. Jakie uprawnienia mi przysługują w związku z wypadkiem przy pracy? Co się stanie jeżeli źle się poczuję? O ile się orientuję (...)
Komu przysługuje zasiłek wyrównawczy? Zasiłek wyrównawczy przysługuje wyłącznie ubezpieczonemu będącemu pracownikiem ze zmniejszoną sprawnością do pracy, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej w celu adaptacji bądź przyuczenia do określonej pracy. Jeśli konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej (...)
Kiedy choroba pracownika jest chorobą zawodową?
Co to są choroby zawodowe? Choroba może zostać uznana za chorobę zawodową, jeżeli jest wysoce prawdopodobne, że została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy i określona jest w wykazie chorób zawodowych, o którym mówi kodeks pracy. Wpływ czynników szkodliwych - chemicznych, fizycznych, biologicznych, (...)