Kto i na jakich zasadach może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia?

Na czym polega ochrona osób i mienia?

Zgodnie z przepisami, ochrona osób to działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa życia, zdrowia i nietykalności osobistej. Ochrona mienia oznacza zaś działania zapobiegające przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu, a także przeciwdziałające powstawaniu szkody wynikającej z tych zdarzeń oraz niedopuszczające do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony.

Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie:

1. bezpośredniej ochrony fizycznej: 

   • stałej lub doraźnej, 

   • polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych, 

   • polegającej na konwojowaniu wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych; 

2. zabezpieczenia technicznego, polegającego na: 

   • montażu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagrożenie chronionych osób i mienia, oraz eksploatacji, konserwacji i naprawach w miejscach ich zainstalowania, 

   • montażu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania.  

Czy każdy może założyć działalność ochroniarską? 

Nie każdy. Choć wolność gospodarowania jest zasadą konstytucyjną, jednak dopuszczalne jest jej ograniczenie – jedynie w drodze ustawy, tylko ze względu na ważny interes publiczny przy zachowaniu zasady proporcjonalności. Podjęcie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia wymaga uzyskania koncesji, określającej zakres i formy prowadzenia tych usług. Aby zatem zacząć wykonywać taką działalność, trzeba postarać się o otrzymanie koncesji i spełniać odpowiednie warunki.

Koncesji nie wymaga natomiast działalność gospodarcza w zakresie zabezpieczenia technicznego (polegającego na: montażu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagrożenie chronionych osób i mienia, oraz eksploatacji, konserwacji i nprawach w miejscach ich zainstalowania czy montażu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania), jeżeli nie dotyczy obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie i ujętych jako takie w prowadzonej przez wojewodę ewidencji. Jest to więc jest ustawowy wyjątek od zasady uzyskiwania koncesji na działalność ochroniarską. 

Kto udzieli koncesji?

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, po zasięgnięciu opinii właściwego komendanta wojewódzkiego Policji, jest organem właściwym do udzielenia, odmowy udzielenia, ograniczenia zakresu działalności gospodarczej lub formy usług oraz cofania koncesji na działalność gospodarczą w zakresie usług ochrony osób i mienia.

Opinia komendanta (o ile szczególny przepis prawa nie nada jej innego charakteru) jest tylko oceną faktów, przy użyciu ustawowych lub subiektywnych kryteriów opiniującego, która nie wiąże organu rozstrzygającego sprawę co do meritum, tj. Ministra (tak np.: wyrok NSA z 3 grudnia 2002 r., sygn. II SA 776/2001). Jest więc tylko jednym z elementów materiału dowodowego w sprawie administracyjnej, aczkolwiek jest to niewątpliwie element istotny dla końcowego rozstrzygnięcia.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji jako organ koncesyjny może określić w koncesji szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją, zobowiązany jest przy tym do przekazania każdemu zainteresowanemu przedsiębiorcy szczegółowej informacji o treści tych warunków, niezwłocznie po wszczęciu postępowania w sprawie udzielenia koncesji. Ma on także prawo do odmowy udzielenia koncesji lub ograniczenia jej zakresu w stosunku do wniosku o udzielenie koncesji. 

Kto i jak może ubiegać się o wydanie koncesji? 

Koncesję wydaje się na wniosek: 

1. przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, jeżeli osoba ta posiada licencję pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia bądź licencję pracownika zabezpieczenia technicznego drugiego stopnia; 

2. przedsiębiorcy innego niż osoba fizyczna, jeśli ww. licencję, posiada co najmniej jedna osoba będąca wspólnikiem spółki cywilnej, jawnej lub komandytowej, członkiem zarządu, prokurentem lub pełnomocnikiem ustanowionym przez przedsiębiorcę do kierowania działalnością określoną w koncesji. Spółka jawna i spółka komandytowa w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych są osobowymi spółkami handlowymi. Natomiast spółka cywilna jest uregulowana w Kodeksie cywilnym (art. 860 i nast. k.c.)