Czy pomoc publiczna dla sektora bankowego nie łamie procedur udzielania wsparcia? Jakie są metody liczenia pomocy przez Komisję Europejską, gdy nie ma jasno wyznaczonych kryteriów? Między innymi na te pytania odpowiedzi szukali uczestnicy spotkania zorganizowanego przez UOKiK.
Jedną z najważniejszych kwestii jest wprowadzenie mechanizmów umożliwiających ocenę efektywności, skuteczności i przejrzystości udzielanego wsparcia pod kątem jego wpływu na stan konkurencji na rynku - powiedziała Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel, Prezes UOKiK, otwierając Europejskie Forum Pomocy Publicznej Udzielanej Przedsiębiorstwom. Z kolei Herbert Ungerer, przedstawiciel unijnej Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji, odnosząc się do problemu kryzysu finansowego i wsparcia udzielanego w ostatnich tygodniach bankom, powiedział: - Ta pomoc nie jest bezwarunkowa. Banki muszą zrealizować plany restrukturyzacyjne, które zostały przedstawione Komisji Europejskiej. Oprócz efektywności wsparcia kryzysu finansowego tematami dyskusji w czasie Forum były: zwrot pomocy przyznanej niezgodnie z przepisami wspólnotowymi oraz unijna reforma pomocy publicznej.
Spotkanie było również okazją do przypomnienia roli Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie pomocy publicznej. Najważniejsze zadania Prezesa Urzędu to opiniowanie i notyfikacja pomocy publicznej oraz przekazywanie, w imieniu władz polskich, informacji, dokumentów, a także odpowiedzi na pytania przesyłane przez Komisję Europejską w trakcie prowadzonych przez nią postępowań.
W 2008 roku Urząd wydał 20 opinii dotyczących projektów programów pomocowych oraz 16 w sprawie pomocy indywidualnej. Do UOKiK wpłynęły także 174 zgłoszenia pomocy de minimis oraz 378 wniosków o wydanie interpretacji, czy planowana pomoc lub już udzielone wsparcie jest zgodne z prawem. Przykładem z ostatnich dni może być kwestia dofinansowania przez stołeczny ratusz modernizacji i rozbudowy stadionu Legii. W tym przypadku, zdaniem Urzędu, ponad 467 mln zł zarezerwowane na ten cel nie stanowi pomocy publicznej, ponieważ przeznaczone zostanie na remont obiektu należącego do Miasta Warszawa. Kwestią wymagającą wyjaśnienia może być jedynie wysokość stawki czynszu za dzierżawę - czy odpowiada ona warunkom rynkowym, a przez to czy nie stanowi niedozwolonej pomocy dla dzierżawcy stadionu.
Komisji Europejskiej muszą być zgłoszone wszelkie rodzaje wsparcia, jakie otrzymują przedsiębiorcy. Dopóki KE nie wyda zgody na jego udzielenie, nie może być przyznane. Wyjątek stanowi pomoc de minimis - czyli do 200 tysięcy euro, jakie przedsiębiorca otrzymuje w ciągu trzech kolejnych lat oraz udzielana na podstawie wyłączeń grupowych. Od początku 2008 roku UOKiK notyfikował Komisji 13 projektów pomocowych oraz 15 pomocy indywidualnej. Jednym z ostatnich jest przekazany 24 września projekt rozporządzenia zakładającego pomoc finansową dla ośmiu polskich lotnisk: Kraków-Balice, Gdańsk-Rębiechowo, Katowice-Pyrzowice, Poznań-Ławica, Szczecin-Goleniów, Wrocław-Strachowice, Warszawa-Okęcie i Rzeszów-Jasionka. Wsparcie będzie pochodziło z Funduszu Spójności, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013. Przewiduje się, że jest to kwota ok. 251,5 mln euro.
UOKiK pełni także funkcję pośrednika między Komisją a organami krajowymi udzielającymi pomocy publicznej w przypadku, kiedy KE wydaje nakaz zwrotu pomocy przyznanej niezgodnie z przepisami wspólnotowymi. Do tej pory taka sytuacja miała miejsce trzy razy: Huta Częstochowa musiała zwrócić 4 mln euro, Grupa Technologie Buczek - 5,35 mln euro, a spółka Arcelor Huta Warszawa - 2 mln euro, jeszcze przed wydaniem negatywnej decyzji przez Komisję. Urząd może także reprezentować Polskę w postępowaniach toczących się przed Trybunałem Sprawiedliwości i sądem pierwszej instancji - za zgodą Rady Ministrów, może wnosić odwołania od decyzji KE i sądu.
W tej chwili trwa postępowanie Komisji wobec stoczni z Gdańska, Gdyni i Szczecina. KE ma bowiem wątpliwości, czy przeprowadzone dotychczas oraz planowane działania restrukturyzacyjne doprowadzą do odzyskania przez stocznie trwałej zdolności do konkurowania na rynku, czy udział własny w kosztach restrukturyzacji jest znaczący, czy zastosowane zostały właściwe środki wyrównawcze oraz czy wielkość pomocy została ograniczona do niezbędnego minimum. Warto też wspomnieć, że pomimo trwającego postępowania, pomoc dla stoczni jest nadal udzielana, co wynika z konieczności zapewnienia ich funkcjonowania do zakończenia procesu prywatyzacji. Rolą UOKiK w tym procesie jest przekazywanie do Komisji wszelkich informacji przez nią wymaganych, m.in. danych - pochodzących od stoczni i zweryfikowanych przez podmioty udzielające pomocy - dotyczących wysokości wsparcia.
Pliki do pobrania:
- Komunikat prasowy
- Prezentacja: Sylwia Jaromin - Analiza przypadków dotyczących zwrotu pomocy publicznej przez polskich przedsiebiorców
- Prezentacja: Claudia Dörr - Evaluation of state aid efficiency in selected member states - a German perspective
- Prezentacja: Bohdan Wyżnikiewicz - Efektywność udzielanego wsparcia w ramach pomocy publicznej. Wybrane problemy
- Prezentacja: Barbara Brandtner - Zwrot pomocy publicznej przyznanej bezprawnie i niezgodnej ze wspólnym rynkiem - doktryna*
- Prezentacja: Barbara Brandtner - Plan działania dotyczący pomocy publicznej: Stan obecny i przyszłe działania*
- Prezentacja: Hanna Jahns - Wykorzystanie środków w ramach programów pomocowych w perspektywie 2007-2013
- Prezentacja: Stanisław Sołtysiński - Praktyczne aspekty pozyskiwania pomocy publicznej
- Prezentacja: Mikołaj Stasiak - Pomoc publiczna dla sektora transportu wybrane zagadnienia
- Prezentacja: Magdalena Kąkol - Efektywność poocy publicznej w Unii Eurpejskiej
- Prezentacja: Piotr Ruciński - Nowe zasady udzielania pomocy państwa na ochrone środowiska
- Prezentacja: Aleksander Werner - Problem określenia wysokości wsparcia podlegającego zwrotowi w prawie pomocy publicznej
Źródło: www.uokik.gov.pl