Niepodjęte depozyty zostaną zlikwidowane...

• organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunały; 
• gminy, powiaty i samorząd województwa (tj. jednostki samorządu terytorialnego), oraz ich związki; 
• jednostki budżetowe, zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych; 
• państwowe i samorządowe fundusze celowe; 
• państwowe szkoły wyższe; 
• jednostki badawczo-rozwojowe; 
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej; 
• państwowe i samorządowe instytucje kultury; 
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i zarządzane przez nie fundusze; 
• Narodowy Fundusz Zdrowia; 
• Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne; 
• inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, banków i spółek prawa handlowego.  

W rozumieniu omawianej ustawy depozytami będą: 

• środki pieniężne, papiery wartościowe i rzeczy złożone do depozytu albo depozytu sądowego, 
• rzeczy stanowiące dowody rzeczowe oraz rzeczy zatrzymane, co do których zapadło prawomocne orzeczenie o wydaniu ich uprawnionemu lub złożeniu do depozytu sądowego, 
• środki pieniężne, papiery wartościowe i rzeczy złożone do depozytu jako kaucje i wadia. 

Ustawy tej nie będzie się natomiast stosowało do rzeczy, pieniędzy i papierów wartościowych złożonych do depozytu, jeżeli jakieś inne przepisy szczególne regulują postępowanie związane ze złożeniem ich do depozytu i likwidacją w razie ich niepodjęcia. 

Kiedy nastąpi likwidacja niepodjętego depozytu?

Na podstawie nowej ustawy likwidacja niepodjętego depozytu z mocy prawa ma następować w razie niepodjęcia depozytu przez uprawnionego, mimo upływu terminu do odbioru depozytu. 

Termin do odbioru depozytu wynosi zaś 3 lata od dnia doręczenia wezwania do odbioru uprawnionemu lub wezwania poprzez jego wywieszenie na tablicy informacyjnej, gdy inaczej wezwać się go nie dało.  

Na czym ma polegać likwidacja niepodjętego depozytu i jakie będzie mieć skutki?

Likwidacja ta będzie polegała na przejściu praw do tego depozytu na rzecz Skarbu Państwa. Z chwilą likwidacji niepodjętego depozytu na Skarb Państwa przejdą więc wszelkie korzyści i ciężary, jakie przyniósł od dnia, w którym znalazł się w dyspozycji przechowującego depozyt. 

Likwidacja niepodjętego depozytu nie uchyli jednak skutków prawnych wynikających ze złożenia przedmiotu świadczenia do depozytu, określonych w odrębnych przepisach. 

Likwidację niepodjętego depozytu stwierdzi sąd na wniosek przechowującego depozyt. Jeżeli przechowującym depozyt jest sąd, likwidację niepodjętego depozytu sąd stwierdzi z urzędu (zob. też ostatni rozdział niniejszego opracowania). 

Jak przechowujący może pozbyć się depozytu?

Depozyt ulegający łatwemu zepsuciu przechowujący depozyt jest obowiązany niezwłocznie sprzedać z wolnej ręki. 

Depozyt, którego przechowywanie byłoby związane z kosztami niewspółmiernie wysokimi w stosunku do jego wartości lub nadmiernymi trudnościami albo powodowałoby znaczne obniżenie jego wartości, sąd, na wniosek przechowującego depozyt, postanowi sprzedać według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji z ruchomości. Taki wniosek rozpozna sąd rejonowy właściwy ze względu na miejsce złożenia depozytu (stosując przepisy K.p.c. o postępowaniu nieprocesowym). Na to postanowienie sądu przysługiwać będzie zażalenie. 

W każdym z tych przypadków suma uzyskana ze sprzedaży wchodzi w miejsce depozytu, po potrąceniu kosztów sprzedaży.  

Kto poniesie koszty przechowywania i ew. sprzedaży depozytu? 

Koszty przechowywania i sprzedaży depozytu oraz utrzymania go w należytym stanie, a także koszty zawiadomień i poszukiwań ponosić ma uprawniony. W związku z tym depozyt może być wydany dopiero po uiszczeniu przez uprawnionego tych kosztów. 

W przypadku zaś gdy uprawniony nie jest znany albo nie jest możliwe ustalenie jego miejsca zamieszkania albo siedziby, koszty te poniesie Skarb Państwa.  

Jakie zmiany zostaną wprowadzone do Kodeksu postępowania cywilnego?

Omawiana ustawa wprowadza również pewne zmiany do Kodeksu postępowania cywilnego. Całkowicie zmieni się dział V w części pierwszej w księdze drugiej w tytule II K.p.c. poświęcony tzw. sprawom depozytowym. Jego przepisy dokładnie wskażą, jak złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego,  jak depozyt sądowy będzie zwracany składającemu oraz jak ma przebiegać postępowanie w sprawach o stwierdzenie likwidacji niepodjętego depozytu.

Więcej na temat nowej ustawy przeczytasz w artykule: Jak i kiedy depozyty będą likwidowane?

Podstawa prawna: 

• Ustawa z dnia 18 października 2006 r. o likwidacji niepodjętych depozytów (Dz. U. Nr 208, poz.1537);
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2005 r., Nr 249, poz. 2104, ze. zm.); 
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 1964 r., Nr 43, poz. 296, ze zm.)