4.11.2018

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Co przewiduje ustawa z dnia 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego? 

Celem nowelizacji jest podniesienie maksymalnego limitu wydatków budżetu państwa, będących skutkiem finansowania ustawy o Narodowym Instytucie Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Ma ona służyć zapewnieniu środków finansowania na zmiany systemowe oraz zmiany organizacyjne, w tym nowe zadania realizowane przez Instytut Wolności, począwszy od 2018 r. oraz środków na adaptację budynku pod siedzibę Instytutu.

Ustawa określa limit wydatków z budżetu państwa w latach 2017-2026 na poziomie 387 380 000 zł, z podziałem na kolejne lata:

1. 2017 – 1 580 000 zł;
2. 2018 – 39 400 000 zł;
3. 2019 – 60 800 000 zł;
4. 2020 – 40 800 000 zł;
5. 2021 – 40 800 000 zł;
6. 2022 – 40 800 000 zł;
7. 2023 – 40 800 000 zł;
8. 2024 – 40 800 000 zł;
9. 2025 – 40 800 000 zł;
10. 2026 – 40 800 000 zł.

W uzasadnieniu do projektu ustawy, zwiększenie wydatków przeznaczonych na działanie Narodowego Instytutu Wolności motywowane jest m.in. finansowaniem projektów programów rządowych (projekty programów wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w rozumieniu art. 23 ust. 1 ustawy): Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich „PRO”, Programu Rozwoju Harcerstwa, Programu Rozwoju Wolontariatu „Korpus Solidarności” oraz przygotowywanego Programu Wsparcia Uniwersytetów Ludowych.

Nowelizacja weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli 20 lipca br..

Zob. też: Nowa instytucja będzie wspierać zorganizowaną aktywność obywateli

Co przewiduje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o Polskim Instytucie Ekonomicznym? 

Nowelizacja ma na celu utworzenie Instytutu naukowo–badawczego Polskiego Instytutu Ekonomicznego, w miejsce Instytutu Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur – Państwowego Instytutu Badawczego.

Tak więc ustawa zakłada likwidację Instytutu Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur – Państwowego Instytutu Badawczego, a w jego miejsce powołuje Polski Instytut Ekonomiczny. Będzie on państwową jednostką organizacyjną posiadającą osobowość prawną nadzorowaną przez Prezesa Rady Ministrów. Działalność Instytutu ma się koncentrować na ekonomicznych aspektach rozwoju Polski. 

Działalność Instytutu będzie wykorzystana do realizacji celów strategicznych istotnych z punktu widzenia rozwoju gospodarczego i społecznego kraju. Misją Instytutu będzie rozwój polskich badań naukowych i ich popularyzacja zarówno w kraju, jak i zagranicą.

Ustawa określa organizację i zadania Instytutu. Do zadań Instytutu zgodnie z przedmiotową regulacją będzie należało:

• inspirowanie, organizowanie i prowadzenie badań naukowych w zakresie nauk ekonomicznych i społecznych oraz przekazywanie ich wyników organom władzy publicznej;
• przygotowywanie analiz, ekspertyz i studiów prognostycznych z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych;
• współpraca z polskimi i zagranicznymi instytucjami, ośrodkami nauki i osobami fizycznymi oraz promocja polskiej myśli analitycznej poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej;
• współpraca z jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji;
• gromadzenie specjalistycznego księgozbioru i dokumentacji naukowej oraz organizowanie szkoleń w zakresie nauk ekonomicznych i społecznych;
• organizowanie seminariów i konferencji w celu prezentowania wyników badań z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych;
• upowszechnianie wiedzy o stanie i tendencjach zmian sytuacji gospodarczej oraz rozwoju stosunków gospodarczych.

Nadzór nad Instytutem będzie sprawował Prezes Rady Ministrów. Organami Instytutu będą: Dyrektor Instytutu i Rada Instytutu.

Dyrektora Instytutu będzie powoływał i odwoływał Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw gospodarki oraz Rady Instytutu.

Rada Instytutu ma składać się z siedmiu członków powoływanych przez Prezesa Rady Ministrów. W skład Rady Instytutu będą wchodzili:

1. przedstawiciel Prezesa Rady Ministrów;
2. przedstawiciel ministra właściwego do spraw gospodarki;
3. pięć osób powoływanych na okres kadencji (trwającej 4 lata).

Gospodarka finansowa Instytutu będzie prowadzona w oparciu o coroczną dotację podmiotową z budżetu państwa przeznaczoną na pokrycie bieżących kosztów działalności Instytutu oraz w oparciu o:

• dotacje celowe z budżetu państwa przeznaczone na realizację zadań Instytutu oraz współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich;
• środki finansowe pochodzące z funduszy Unii Europejskiej;
• przychody z tytułu krajowych i międzynarodowych projektów i programów badawczych;
• przychody z tytułu działalności gospodarczej;
• odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych Instytutu, chyba że przepisy odrębne lub umowa, na podstawie której Instytut otrzymał środki, stanowią inaczej;
• zapisy, spadki i darowizny,
• przychody z innych tytułów.

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, tj. 22 września br.

Co przewiduje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o Instytucie Solidarności i Męstwa oraz niektórych innych ustaw? 

Nowelizacja zakłada m.in.: likwidację państwowej instytucji kultury Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami imienia Witolda Pileckiego oraz zmienia nazwę Instytutu Solidarności i Męstwa na „Instytut  Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego". Ponadto w ustawie uszczegółowiono cele działalności Instytutu i wskazano że współpracuje on z IPN.

Celem nowelizacji jest rozszerzenie zakresu działania Instytutu Solidarności i Męstwa o zadania, które dotychczas były realizowane przez Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego. Ustawa umieszcza Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego w strukturze Instytutu Solidarności i Męstwa, nadając Instytutowi imię Witolda Pileckiego. Nowe zadania Instytutu Solidarności i Męstwa dotyczą w szczególności:

• prowadzenia badań w zakresie nauk historycznych oraz badań interdyscyplinarnych z wykorzystaniem narzędzi pokrewnych nauk humanistycznych i społecznych, a w szczególności badanie, dokumentowanie i poszerzanie wiedzy na temat totalitaryzmów oraz zbrodni nazistowskich i komunistycznych w XX wieku;
• gromadzenia, opracowywania i udostępniania relacji ofiar i świadków zbrodni totalitarnych oraz popularyzowanie wiedzy na ten temat.

Instytut Solidarności i Męstwa będzie współpracował z Instytutem Pamięci Narodowej – Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Ustawa wprowadza ponadto zmiany, stanowiące konsekwencje połączenia dotychczas odrębnych podmiotów w zakresie organizacji i finansowania, a także zawiera przepisy modyfikujące zasady wykorzystania w kolejnych latach obrotowych dotacji dla Instytutu Solidarności i Męstwa, przyznanej w roku 2017.

Nowelizacja uzupełnia strukturę Instytutu o Radę Naukową, do której będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz.U. z 2018 r. poz. 736), z wyjątkiem przepisów dotyczących uchwalania statutu Instytutu oraz opiniowania rocznego planu finansowego Instytutu.

Wskazaną nowelizacją zmienia się także trzy inne ustawy: ustawę z dnia 16 października 1992 r. o orderach i odznaczeniach, ustawę z dnia 15 grudnia 2016 r. o ustanowieniu Krzyża Wschodniego i ustawę z dnia 7 kwietnia 2017 r. o ustanowieniu Krzyża Zachodniego, dostosowując ich przepisy do zmienionej nazwy Instytutu Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego.

Zgodnie z przyjętymi zmianami, pracownicy Ośrodka Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego stają się - z dniem wejścia w życie ustawy - pracownikami Instytutu Solidarności i Męstwa imienia Witolda Pileckiego. Odpowiednio mienie Ośrodka staje się nieodpłatnie mieniem Instytutu, a zobowiązania i wierzytelności Ośrodka przejmuje nieodpłatnie Instytut. Instytut wstępuje także w stosunki prawne, których podmiotem jest Ośrodek, w szczególności staje się podmiotem zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane tej instytucji przed jej likwidacją.

Ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia (tj. 29 sierpnia 2018 r.), z wyjątkiem art. 5 ust. 3 i 4, który wszedł w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia (tj. 15 sierpnia). 

Co przewiduje ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności?

Ustawa ma służyć usprawnieniu i zwiększeniu efektywności systemu wdrażania rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność (RLKS), w szczególności w zakresie wdrażania RLKS przy udziale środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS).

Nowelizacja ma na celu wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, jakie pojawiły się na skutek jej stosowania w zakresie oceny operacji przez lokalną grupę działania podczas procesu wyboru operacji.

Ustawa uzupełniła zakres informacji, jakie muszą zostać zawarte w ogłoszeniu o naborze wniosków o udzielenie wsparcia, o dodatkowy element w postaci warunków wyboru operacji, w szczególności odnoszących się do zakresu operacji, miejsca jej realizacji lub podmiotu ubiegającego się o udzielenie wsparcia.

Nowelizacja wprowadziła ponadto możliwość modyfikacji wniosku w zakresie wynikającym z ustalenia przez lokalną grupę działania kwoty wsparcia niższej niż wnioskowana. Dodatkowo w ustawie pojawiła się możliwość poprawienia wniosku w celu usunięcia nieprawidłowości, nieprowadzącego do istotnych modyfikacji wniosku; wydłużenie terminu na usunięcie braków, oczywistych omyłek oraz innych nieprawidłowości we wniosku o udzielenie wsparcia.

Przedmiotowa ustawa wprowadziła także 60–dniowy termin na dokonanie przez lokalną grupę działania czynności w procesie wyboru operacji.

Nowelizacja weszła w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli 7 września 2018 r.