Ograniczenia w możliwości zaskarżania orzeczeń sądowych godzą w prawo do sądu

W dniu 2 października 2006 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Ryszarda G. dotyczącą prawa do sądu.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 505¹⁰ § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 78, art. 176 ust. 1 i art. 31 ust. 3 Konstytucji.

Rozpoznawanie apelacji na posiedzeniu niejawnym, gdy sąd jednoosobowo uzna zarzuty apelacji za oczywiście bezzasadne, przy jednoczesnym całkowitym braku kontroli motywów tej decyzji, narusza Konstytucję. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że bardzo daleko idące ograniczenia prawa zaskarżenia wyroku pierwszej instancji zapadłego w postępowaniu uproszczonym nie służy żadnej wartości wskazanej w Konstytucji. Jedynym celem, którego realizacji służy kwestionowany przepis, jest szybkość postępowania. Zdaniem Trybunału szybkość rozpoznawania sprawy nie jest wartością, na rzecz której można poświęcić ochronę praw podmiotowych. Uproszczenie i przyspieszenie może dotyczyć kwestii formalnych np. wprowadzenia formularzy, natomiast w żadnym wypadku nie może odnosić się do uprawnień stron wiążących się z obroną ich prawa i interesów. Trybunał podkreślił, że sprawy objęte postępowaniem uproszczonym mają doniosłe znaczenie dla ogromnej większości obywateli. W tej sytuacji dopuszczenie do rozpoznawania apelacji na posiedzeniu niejawnym, gdy sąd jednoosobowo uzna zarzuty apelacji za oczywiście bezzasadne, przy jednoczesnym całkowitym braku kontroli motywów tej decyzji, narusza konstytucyjne prawo do zaskarżenia. Podporządkowanie zasad ogólnych postępowania apelacyjnego zapewnieniu jego szybkości, nie mieści się w granicach wyznaczonych przez Konstytucję.

Zespół
e-prawnik.pl