17.9.2005
Zespół
e-prawnik.pl
W postępowaniu cywilnym można wyróżnić 2 zasadnicze rodzaje egzekucji: egzekucję świadczeń pieniężnych oraz egzekucję świadczeń niepieniężnych. W praktyce można spotkać jeszcze egzekucję celem zniesienia współwłasności, która w rzeczywistości jest tylko sposobem zniesienia współwłasności nieruchomości przy zastosowaniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji z nieruchomości.
Jakie organy prowadzą postępowanie egzekucyjne?
Sprawy egzekucyjne należą do właściwości sądów i urzędujących przy tych sądach komorników. Zdarza się, iż niektóre czynności w postępowaniu egzekucyjnym wykonywane są przez takie organy jak organy policji, wojska, bank.

Sąd okręgowy jako sąd pierwszej instancji właściwy jest:
-
do wykonania czynności związanych z nadaniem klauzuli wykonalności orzeczeniom, które wydał,
-
w sprawach o stwierdzenie wykonalności orzeczeń sądów zagranicznych i ugód zawartych przed tymi sądami,
-
do wydania postanowienia o połączeniu postępowań egzekucyjnych prowadzonych co do kilku nieruchomości położonych w okręgach właściwości różnych sądów rejonowych w razie egzekucji z nieruchomości,
· do rozpoznania sprawy egzekucyjnej przekazanej mu przez sąd rejonowy w związku z powstałym zagadnieniem prawnym budzącym poważne wątpliwości.
Jaki status posiada komornik?
Komornik jest funkcjonariuszem publicznym, powołanym do pełnienia czynności egzekucyjnych i innych wskazanych w ustawach. Jest on pracownikiem samodzielnym, ponoszącym odpowiedzialność za spełniane przez niego funkcje. W sprawach zaś należących do właściwości sądu jest organem pomocniczym. Okręg urzędowy komornika, stanowiący jego rewir, obejmuje zasadniczo okręg sądu rejonowego lub jego część. Jeżeli przy sądzie rejonowym urzęduje kilku komorników, podział czynności między nimi (miejscowy lub rzeczowy) oznacza prezes tegoż sądu. Rewir komornika może obejmować okręgi kilku sądów rejonowych tego samego sądu okręgowego.
Postępowanie egzekucyjne przeprowadzane jest wtedy, gdy brak dobrowolnego poddania się podmiotu zobowiązanego. Jednak by egzekucja mogła zostać skutecznie wszczęta i przeprowadzona, konieczne jest spełnienie kilku niezbędnych warunków:
-
niezbędne jest istnienie ważnego tytułu egzekucyjnego,
-
tytułowi egzekucyjnemu musi zostać nadana klauzula wykonalności,
-
konieczne jest wystąpienie do właściwego organu egzekucyjnego z wnioskiem (ewentualnie z żądaniem) o wszczęcie egzekucji.
Kiedy mamy do czynienia z egzekucją świadczeń pieniężnych a kiedy z egzekucją świadczeń niepieniężnych?
Podział powyższy opiera się na rodzaju świadczenia, które ma być wymuszone w drodze egzekucji. Egzekucja świadczeń pieniężnych jest skierowana bezpośrednio do mienia dłużnika, które ma stanowić źródło zaspokojenia należności pieniężnej wierzyciela. Celem takiej egzekucji jest więc spieniężenie mienia dłużnika lub inne zrealizowanie jego praw i wierzytelności na pokrycie egzekwowanej należności.
Egzekucja świadczeń niepieniężnych zmierza do zaspokojenia wierzyciela przez uzyskanie od dłużnika określonych rzeczy lub określonego zachowania się przez zastosowanie wobec niego środków przymusu.
Co charakteryzuje egzekucję świadczeń pieniężnych?
Ten rodzaj egzekucji jest zależny od sytuacji majątkowej dłużnika. Odpowiednio do sytuacji majątkowej dłużnika właśnie będzie zastosowany sposób egzekucji. Wszczynając egzekucję świadczeń pieniężnych należy pamiętać, iż może być ona skierowana tylko do poszczególnych obiektów majątkowych dłużnika.
Jakie sposoby przeprowadzania egzekucji świadczeń pieniężnych przewiduje prawo?
W postępowaniu egzekucyjnym obejmującym świadczenia pieniężne wyróżnia się:
-
egzekucję z ruchomości (przez zajęcie i sprzedaż),
-
egzekucję z wynagrodzenia za pracę,
-
egzekucję z innych wierzytelności,
-
egzekucję z innych praw majątkowych,
-
egzekucję z rachunków bankowych,
-
egzekucję z nieruchomości,
-
uproszczona egzekucja z nieruchomości,
-
egzekucję ze statków morskich.
Należy pamiętać jeszcze o pomocniczym sposobie egzekucji, jaki jest wyjawienie majątku.
Co charakteryzuje egzekucję świadczeń niepieniężnych?
To, jaki sposób egzekucji świadczeń niepieniężnych należy zastosować zależy od rodzaju roszczenia wierzyciela i obowiązku świadczenia dłużnika. Egzekucja ta może być skierowana na:
-
wydanie rzeczy ruchomych,
-
wydanie nieruchomości, statku lub opróżnienie pomieszczenia (tzw. eksmisja),
-
wykonanie czynności,
-
zaniechanie pewnej czynności lub nieprzeszkadzanie czynności wierzyciela.

Potrzebujesz porady prawnej?
Moment ogłoszenia upadłości może skutkować zawieszeniem postępowania sądowego, administracyjnego, egzekucyjnego, czy nawet polubownego, gdy toczą się one w stosunku do masy upadłości. Czy jednak zawsze postępowanie upadłościowe będzie skutkowało zawieszeniem? A jeżeli nie, to czy upadły (...)
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Wspomniana ustawa zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Koszty (...)
Zasady postępowania oraz środki przymusu, jakie mogą być stosowane przez administracyjne organy egzekucyjne w celu doprowadzenia do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków, uregulowane zostały w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji – (...)
Nowe koszty sądowe w rozmaitych sprawach cywilnych!
Jakie przepisy należy stosować? Celem obszernej ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest generalna obniżka opłat sądowych. Niektóre jednak sprawy podrożeją. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 2 marca 2006 r. Warto sprawdzić, na wszczynanie jakich (...)
Co może być przyczyną umorzenia postępowania egzekucyjnego?
Postępowanie egzekucyjne nie jest postępowaniem, od którego już „nie ma ratunku”. Kodeks postępowania cywilnego przewiduje oprócz możliwości jego zawieszenia także jego umorzenie. Oczywiście jest to możliwe w ściśle określonych wypadkach, gdyż umorzenie tak zaawansowanego (...)
Wierzytelności nieściągalne, a koszty uzyskania przychodu
Za koszt uzyskania przychodu, zgodnie z art. 22 podatku dochodowego od osób fizycznych(dalej PIT), uznaje się koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Ustawodawca wskazał jednak jednocześnie, (...)
NSA o przedawnieniu zobowiązań podatkowych
Dla skuteczności zrealizowania obowiązku wynikającego z art. 70c ustawy Ordynacji podatkowej zawiadomienie, o którym mowa w tym przepisie (tj. o nierozpoczęciu lub zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego), należy doręczyć pełnomocnikowi, który został ustanowiony (...)
System sądownictwa w Unii Europejskiej System sądownictwa w Unii Europejskiej (UE) ma strukturę trójczłonową: składa się z Trybunału Sprawiedliwości, Sądu oraz ew. sądów szczególnych orzekających w określonych dziedzinach. Sądy UE stoją na straży należytej wykładni (...)
Jak szybko ustalić kto jest spadkobiercą?
Potrzeba zmian Rozwiązania przyjęte w nowelizacji ustawy prawo o notariacie, kodeksu cywilnego oraz kodeksu postępowania cywilnego mają osiągnąć dwa zasadnicze cele. Z jednej strony zamierzeniem ustawodawcy było odciążenie, i tak już nadmiernie obciążonych sądów, od spraw, (...)
Przetwarzanie danych osobowych przez sądy
Zgłaszanie naruszeń ochrony danych osobowych przez sądy UODO przygotował publikację „Przetwarzanie danych osobowych przez sądy w kontekście zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych”, która stanowi odpowiedź na pytanie, czy Prezes UODO jest organem właściwym do (...)
Jak bronić się przed egzekucją z nieznanego nakazu zapłaty?
Co zrobić w razie otrzymania pisma od komornika o wszczęciu w stosunku do adresata postępowania egzekucyjnego, gdy z pisma wynika, że podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, którym jest nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez sąd, zaopatrzony w klauzulę wykonalności, (...)
Odsetki za zwłokę w wypłacie zaległego wynagrodzenia - opinia prawna
Stan faktyczny We wrześniu ubiegłego roku wygrałem sprawę z byłym zakładem pracy o wypłatę zaległych wynagrodzeń. Sprawa dotyczyła godzin nadliczbowych oraz tzw. 13-tek. Sąd w wyroku przyznał mi odpowiednie sumy wynagrodzeń oraz ustawowe odsetki za zwłokę. Zakład pracy (...)
Utrata wynagrodzenia a umowa kredytu - opinia prawna
Stan faktyczny W dniu 6 grudnia 2003 r., zostało odebrane mi prawo jazdy, sprawą z dnia 8 czerwca 2004 r. zostało ono zatrzymane na okres 2 lat, dodatkowo ustalono 2 miesiące pozbawienia wolności w zawieszeniu na 2 lata oraz koszty w kwocie 350 zł. Pracodawca - obniżył moje wynagrodzenie z 3200 (...)
Postanowienie sądu o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej
Kiedy sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości konsumenckiej? Postępowanie związane z ogłoszeniem upadłości jest to pierwsze stadium postępowania upadłościowego. Sąd winien rozpatrzyć wniosek o otwarcie postępowania upadłościowego w ciągu 2 miesięcy od jego złożenia. (...)
Jak ZUS ustala kwotę wolną od potrąceń i egzekucji?
Gdy komornik egzekwuje należność od emeryta lub rencisty za pośrednictwem ZUS (z jego emerytury lub renty), ZUS uwzględnia kwotę wolną od potrąceń i egzekucji. W jaki sposób ustala się tę kwotę? Wskazówki Forum Współpracy W związku z pojawiającymi się przypadkami (...)
Wyrok zaoczny lub nakaz zapłaty w sprawie długu - jak się bronić?
Dowiadujesz się o zadłużeniu dopiero gdy komornik „puka do drzwi” lub zajmuje konto bankowe? Rzecznik Finansowy przypomniał, jak można skutecznie bronić się przed taką sytuacją. To możliwe, jeśli ktoś np. wyłudził kredyt z wykorzystaniem naszych danych lub w wyniku zaniedbania (...)
Niezapłacona należność jako koszt uzyskania przychodu
Zgodnie z art. 16 ust.1 pkt 25 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa CIT) nie uważa się za koszty uzyskania przychodu wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane (...)
Projekt zmian w ustawie o prawie pomocy
Czego dotyczy projekt zmian w ustawie o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach cywilnych prowadzonym w państwach członkowskich Unii Europejskiej? Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka pracuje nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o prawie pomocy w postępowaniu w sprawach (...)
Zwolnienie od kosztów sądowych
Zwolnienie od kosztów z mocy ustawy Zwolnienie ustawowe uzależnione jest zarówno od rodzaju sprawy jak i od podmiotu, który występuje przed sądem. Z mocy ustawy od obowiązku uiszczania kosztów sądowych zwolnieni są: strona dochodząca ustalenia ojcostwa,( za wyjątkiem (...)
Zabezpieczenie w postępowaniu rozwodowym - opinia prawna
Stan faktyczny W trakcie rozwodu wydano tymczasowe postanowienie sądowe nakazujące mężowi wpłacanie tytułem zabezpieczenia rodziny kwoty 550 zł. Mąż niestety nigdy nic nie wpłacił. Postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia zostało wydane 29.11.2004 r., na podstawie art. 443 par. 1 kpc (...)
Dochodzenie należności publicznoprawnych
Orzeczenie TK: skarga pauliańska możliwa także dla fiskusa Trybunał Konstytucyjny orzekł zgodność z konstytucją możliwości dochodzenia należności podatkowych w ramach przewidzianej w prawie cywilnym tzw. skargi pauliańskiej. 18 kwietnia 2018 r. Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosił (...)