26.4.2021
Michał Pichór
Radca prawny
W sytuacji gdy pracownik posiada szczególnie ważne informacje, które w razie ujawnienia mogłyby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może zawrzeć z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy.
Co powinna zawierać umowa o zakazie konkurencji?
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że umowa o zakazie konkurencji wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. W umowie powinno oznaczyć się prawidłowo strony tej umowy oraz czas trwania zakazu. Ważnym jest również określenie zakresu zakazu konkurencji. Powinien on być oznaczony jak najbardziej precyzyjnie poprzez podanie np. jakie czynności byłego pracownika są zabronione, ich zasięg terytorialny, czy formę prawną (np. prowadzenie działalności gospodarczej, umowa zlecenia itd.). Ważnym elementem umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, jest również podanie wysokości odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, z tym zastrzeżeniem, że nie może być ono niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. W tym zakresie Strony powinny także określić sposób i terminy wypłaty tego odszkodowania, np. poprzez zapłatę całości z góry lub w miesięcznych ratach. W umowie o zakazie konkurencji można również przewidzieć zryczałtowane odszkodowanie w postaci kary umownej, za naruszenie jej postanowień.
Ustanie zakazu konkurencji
Stosownie do art. 101 (2) § 2 kodeksu pracy, zakaz konkurencji zawarty w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, przestaje obowiązywać przed upływem terminu, na jaki została zawarta przedmiotowa umowa, w dwóch przypadkach. Po pierwsze w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz. Po drugie w sytuacji niewywiązywania się pracodawcy z obowiązku wypłaty odszkodowania. W tym pierwszym przypadku chodzi o sytuację, gdy np. informacje ważne dla pracodawcy zostały już upublicznione. Co jednak istotne, ustanie obowiązywania zakazu nie powoduje ustania zobowiązania pracodawcy do wypłaty odszkodowania. Wskazać można w tym miejscu wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2009 r. sygn. akt II PK 223/08, w którym stwierdził, że "Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz nie powoduje rozwiązania umowy, a pociąga za sobą jedynie ten skutek, że pracownik zostaje zwolniony z zakazu. Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz może dotyczyć całej działalności objętej zakazem lub jej części. Niezależnie od tego były pracodawca nie może uwolnić się od zobowiązania zapłaty odszkodowania twierdząc, że byłego pracownika przestał obowiązywać zakaz konkurencji. Negowałoby to sens zawierania umowy na czas określony. Strony umowy szacują, jak długo zakaz może być aktualny, a jeżeli były pracodawca zgodzi się na zbyt długi okres, to ponosi tego konsekwencje".
Oczywiście strony mogą postanowić o wygaśnięciu zakazu także na mocy porozumienia stron.
Dochodzenie odszkodowania za zakaz konkurencji
W razie braku spełnienia swojego obowiązku przez pracodawcę, pracownikowi przysługuje roszczenie o wypłatę należnego odszkodowania, którego termin przedawnienia wynosi 3 lata. W tym celu powinien on wytoczyć powództwo przeciwko pracodawcy. Z uwagi na to, że jest to sprawa z zakresu prawa pracy oraz stosowanie do art. 101 (1) § 3, o odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Zatem powództwo należy złożyć we właściwym wydziale danego sądu. Również zgodnie z orzecznictwem "Sprawa dotycząca roszczenia odszkodowawczego byłego pracodawcy przeciwko byłemu pracownikowi, który złamał zakaz konkurencji, jako pozostająca w związku ze stosunkiem pracy ma charakter sprawy z zakresu prawa pracy" (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2004 r., II CZ 76/04).
Zobacz również:
Potrzebujesz porady prawnej?
Umowa o zakazie konkurencji jako skuteczna ochrona \"know how\" pracodawcy - opinia prawna
Stan faktyczny Prowadzę firmę na swoje nazwisko, która "żyje" z opracowywania i sprzedaży nowych produktów. Część z nich jest chroniona w Urzędzie Patentowym RP, ale części rozwiązań nie jestem w stanie ten sposób zabezpieczyć. Zabezpieczenia od strony konkurencji wymagają (...)
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Zanim pracodawca wprowadzi umowny zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy, powinien dokładnie przemyśleć swoją decyzję, wobec którego pracownika wskazany zakaz będzie miał zastosowanie. Częstokroć zdarza się, iż pracodawcy, wprowadzają zakaz konkurencji wobec wszystkich zatrudnianych (...)
Zakaz konkurencji w umowach o pracę
Co to jest pracowniczy zakaz konkurencji? Pracowniczy zakaz konkurencji jest to zakaz prowadzenia przez pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Dotyczy to nie tylko prowadzenia przez pracownika odrębnej działalności gospodarczej, lecz również wykonywania pracy w ramach umowy (...)
Umowa o zakazie konkurencji ochroną dla pracodawcy - opinia prawna
Stan faktyczny Mamy kilku pracowników grafików. Nie chcemy, aby wykonywali prac zleconych "na własną rękę" poza naszą firma. Czy domaganie się oświadczenia od pracownika, że nie będzie podejmował obcych zleceń jest dopuszczalne prawem? Czy należy się pracownikowi (...)
Kiedy zaczyna obowiązywać zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy - opinia prawna
Stan faktycznyProblem dotyczy klauzuli warunkowej w "Umowie o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy i po jego zakończeniu". W punkcie dotyczącym zakazu konkurencji pracodawca zobowiązał pracownika do „powstrzymywania się od działalności konkurencyjnej w czasie trwania (...)
Umowny zakaz konkurencji - opinia prawna
Stan faktyczny Jesteśmy firmą handlową zatrudniającą przedstawicieli handlowych. Zawarliśmy z nimi umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz po ustaniu zatrudnienia. Chcieliśmy wiedzieć czy nasze umowy są prawidłowe tzn. czy są niepodważalne. Poza tym interesuje nas (...)
Zakaz konkurencji wygasa z chwilą przejścia zakładu pracy na nowego pracodawcę
Nowe światło na interpretację przepisów o zakazie konkurencji rzuciło orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2014 r. (sygnatura akt I PK 123/14) w sprawie o zapłatę odszkodowania z tytułu zakazu konkurencji obowiązującego po ustaniu stosunku pracy. Uzasadnienie wyroku na dzień (...)
Zakaz konkurencji między przedsiębiorcami - opinia prawna
Stan faktyczny Jedną z często występujących w obrocie między przedsiębiorcami umów jest umowa o podwykonawstwo. Taka umowa może być, zależnie od konkretnych okoliczności, na przykład umową o roboty budowlane, umową o dzieło, czy umową nienazwaną. Dość często umowy takie, choć zawierane (...)
Na pracodawcy ciąży wiele obowiązków związanych z zatrudnieniem pracownika. Zaczynają się one już w momencie przyjmowania kandydata do pracy. Zebranie kompletu papierów potrzebnych przy rekrutacji, a potem prowadzenie bieżącej dokumentacji osobowej i płacowej, nie jest wbrew pozorom (...)
Kiedy reklama jest nieuczciwa?
Czyn nieuczciwej konkurencji w reklamie Czynem nieuczciwej konkurencji w zakresie reklamy jest w szczególności: reklama sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybiająca godności człowieka, reklama wprowadzająca klienta w błąd i mogąca przez to wpłynąć na (...)
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Umowa o zakazie konkurencji może być zawarta w treści samej umowy o pracę jak również w osobnym dokumencie. Bardzo często zarówno pracodawcy jak i pracownicy zadają sobie pytanie: a co się dzieje po ustaniu stosunku pracy, jak długo trwa zakaz konkurencji, jak długo pracodawca (...)
Oznaczanie treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych
Rekomendacje Prezesa UOKiK Promujesz telefon w zamian za zniżkę na produkty tej marki? Reklamujesz swoje książki lub testujesz kosmetyki otrzymane w paczce PR? Jesteś influencerem? Czy wiesz, jak prawidłowo oznaczyć wymienione treści? Przeczytaj tezy z rekomendacji Prezesa UOKiK. Rekomendacje (...)
Jak zawrzeć umowę z deweloperem?
Umowa z deweloperem - podstawowe zasady Oferta, z jaką wychodzi do klientów deweloper powinna zawierać pełną informację o terenie, na którym ma powstać budynek, projekt budynku, mieszkania, wyposażenie i standard, określać też cenę za 1 m2 i termin realizacji (...)
Gdy były pracownik prowadzi działalność konkurencyjną - opinia prawna
Stan faktycznyByły pracownik (handlowiec) pod koniec kwietnia bieżącego roku, podczas wizyty w firmie zabrał ze sobą notatnik, w którym opisani byli kontrahenci naszej firmy. Dowiedzieliśmy się kilka dni później, że od maja podjął pracę u naszej konkurencji. Przedmiotowy zeszyt zawierał (...)
Uprawnienia MŚP wobec platform i wyszukiwarek internetowych
Coraz więcej przedsiębiorców działa na platformach internetowych. Trudno już wyobrazić sobie prowadzenie biznesu bez obecności w sieci. Dowiedz się, jakie prawa przysługują przedsiębiorcom w relacjach z platformami internetowymi i wyszukiwarkami internetowymi. ##baner## Komu (...)
Klauzula zakazu konkurencji w umowie zlecenia
Jaką klauzulę antykonkurencyjną można zawrzeć w umowie zlecenia? Analiza umów cywilnoprawnych, w tym w szczególności umowy zlecenia, pokazuje, że strony bardzo często zamieszczają wśród postanowień umownych klauzulę dotyczącą zakazu konkurencji. Obowiązek powstrzymania (...)
Jakie prawa przysługują konsumentom?
Jeśli zamierzasz sprzedawać towary lub świadczyć usługi, musisz przestrzegać praw konsumenta. Te prawa obejmują między innymi: gwarancję, rękojmię czy prawo do zwrotu towaru. Nie możesz też stosować w umowach klauzul niedozwolonych. Sprawdź, jakie prawa mają konsumenci. Kim jest (...)
Jak prowadzić akta osobowe pracownika? (część II)
W pierwszej części porady, dotyczącej dokumentacji pracowniczej, jaką pracodawca ma obowiązek prowadzić, angażując pracowników, opisane zostały akta osobowe obejmujące część A i B. Pozostała więc jeszcze do omówienia ostatnia część akt osobowych – część C. Zawiera (...)
Co nowego tarcza 4.0. przyniosła pracodawcom i pracownikom?
W okresie epidemii wprowadzono tymczasowe rozwiązania dotyczące organizacji pracy i relacji pracodawca – pracownik. Sprawdź, co Tarcza 4.0 może zmienić w twojej firmie. Tarcza 4.0, czyli ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych (...)
Obowiązywanie zakazu konkurencji - opinia prawna
Stan faktyczny Podczas podpisywania umowy o pracę podpisałem również klauzulę o zakazie konkurencji na okres 1 roku po ustaniu obowiązku pracy. Jednakże pracodawca zawarł w niej zabezpieczenie: ,, o ile Pracodawca nie oświadczy na piśmie inaczej. Po ustaniu stosunku pracy oświadczył na (...)
