Zniesienie zasady walutowości

Kiedy wejdzie w życie nowelizacja?

Dnia 24 stycznia 2009 r. wchodzi w życie ustawa o zmianie ustawy - Kodeksy cywilny oraz ustawy - Prawo dewizowe.

Na czym polega zmiana?

Ustawa znosi zasadę walutowości, wyrażoną w przepisie art. 358 § 1 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z nowelą, z chwilą jej wejścia w życie, zobowiązania pieniężne na terenie Polski będą mogły być wyrażane w walucie obcej. Jak dotąd zobowiązania te mogły być wyrażane w walucie obcej wyłącznie na podstawie zezwoleń przewidzianych przez ustawę prawo dewizowe. Z chwilą wejścia w życie nowych przepisów zobowiązania pieniężne będą mogły być wyrażone tak w walucie polskiej jak i obcej, a rozliczenia między stronami będą mogły być dokonywane wedle umowy stron - w walucie polskiej bądź obcej. Rezygnacja z zasady walutowości ułatwi więc dokonywanie transakcji. Nie będzie konieczności dokonywania przeliczeń walut (obcej na polską) - tak w treści umowy jak i w rozliczeniu stron będzie można posługiwać się walutami obcymi.

Poniżej brzmienie starego i nowego przepisu:

• "Art. 358. § 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, zobowiązania pieniężne na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim."

• "Art. 358. § 1. Jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej.
  § 2. Wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna stanowi inaczej. W razie zwłoki dłużnika wierzyciel może żądać spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonana."

Nowelizacja uchyla także przepis art. 9 pkt 15 ustawy - Prawo dewizowe wskazujący, w jakim zakresie zezwolone było dokonywanie transakcji w walucie obcej.

Przyjęte zmiany są bardzo pozytywnie oceniane przez doktrynę prawa.

Zmiany będą korzystne przede wszystkim dla przedsiębiorców dokonujących transakcji w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej w walutach obcych, Zniesienie zasady walutowości pozwoli im bowiem uniknąć wszelkich strat, związanych ze zmianą kursów walut w okresie od zawarcia umowy do dnia jej wykonania oraz kosztów związanych z uzyskiwaniem zezwoleń za dokonywanie transakcji w walucie obcej. Podkreśla się, iż zmiany będą korzystne dla całej gospodarki.

Możliwość rozliczania się przez firmy w walutach obcych staje się faktem

Nowelizacja ustawy prawo dewizowe oraz ustawy kodeks cywilny znosi zasadę walutowości w Polsce. Od tej pory każdy przedsiębiorca będzie mógł rozliczać się w euro i w innych walutach a nie tylko w polskich złotówkach. To jedno z kluczowych działań rządu, które w dobie kryzysu na światowych rynkach ułatwi przedsiębiorcom prowadzenie działalności w naszym kraju. Projekt został przygotowany przez wiceministra gospodarki Adama Szejnfelda w ramach „Pakietu na rzecz przedsiębiorczości". Nowe przepisy wchodzą w życie 24 stycznia br.

Obowiązujące zapisy ustawy kodeksu cywilnego i prawa dewizowego stanowiły dotychczas poważaną przeszkodę dla przedsiębiorców zajmujących się eksportem, czy importem. W ostatnim czasie polscy przedsiębiorcy mają także do czynienia z wahaniami kursu złotego wobec euro i innych walut, co jest związane z większym ryzykiem kursowym ponoszonym przez firmy.

Wchodząca w życie nowelizacja umożliwi przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce dokonywanie rozliczeń i prowadzenie rachunków w walutach wymienialnych. Zgodnie z nowymi przepisami nie będzie to wymagało, jak dotychczas, uzyskania każdorazowo zezwolenia Prezesa Narodowego Banku Polskiego. Procedura ta bowiem komplikowała kwestie związane z płatnościami pomiędzy firmami.

Zmiany prawa dewizowego i kodeksu cywilnego ułatwią również transakcje kontrahentom, którzy dzięki propozycjom wiceministra gospodarki Adama Szejnfelda nie będą musieli przeliczać waluty obcej na polską złotówkę. Nowe przepisy będą też bezpieczniejszym wariantem dla zabezpieczenia umów zawieranych przez kontrahentów w Polsce, aniżeli opcje walutowe. Pozwolą bowiem osiągnąć ten sam efekt przy znacznie mniejszym ryzyku.

W opinii resortu gospodarki wchodząca w życie nowelizacja wprowadza mniej obowiązków związanych m.in. z przeliczaniem i księgowaniem operacji finansowych. Tym samym spełnia oczekiwania sektora MSP. Zmiany w prawie dewizowym i kodeksie cywilnym pozwolą także ograniczyć eksporterom ryzyko kursowe w prowadzonej działalności. Wpłyną zatem korzystnie na ich konkurencyjność na rynkach Unii Europejskiej.

Nowelizacja prawa dewizowego i kodeksu cywilnego są ustawami, które weszły do pakietu ponad 20 ustaw „Pakietu na rzecz przedsiębiorczości", których głównym celem jest tworzenie przyjaznego prawa gospodarczego.

Źródło: www.mg.gov.pl 

Postawa prawna:

• Ustawa z dnia 23 października 2008 roku o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz ustawy - Prawo dewizowe (Dz. U. 2008 r., Nr. 228, poz 1506)

Zespół
e-prawnik.pl