Czy w przedstawionej sytuacji dochód uzyskany przez Podatniczkę z tytułu odszkodowania podlega opodatkowaniu (...)

Podatniczka w maju 2003r. otrzymała odszkodowanie od firmy, która w związku z budową światłowodu spowodowała u niej straty w uprawach i pogorszenie plonów.

Ocena prawna stanu faktycznego:

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jak wynika z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę
2. odpraw i odszkodowań wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód,

Z powołanych uregulowań prawnych wynika jednoznacznie, iż nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż firma w związku ze szkodami spowodowanymi budową światłowodu na mocy zawartej z Podatniczką ugody wypłaciła jej odszkodowanie z tytułu strat w plonach, rekultywacji gruntów i strat w plonach z tytułu zmniejszenia produkcyjności gruntu rolnego w okresie porekultywacyjnym.

Z przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 z późn. zm.) wynika, iż odszkodowanie za szkody przysługuje jedynie z tytułu zakładania i przeprowadzania na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń (art. 128 ust. 4).

Według definicji słownikowej światłowód jest przewodem - prętem z materiału przepuszczającego promieniowanie, służącym do przesyłania złożonych obrazów na małą odległość. Zatem nie można zakwalifikować go do urządzeń łączności publicznej ani też przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej.

Mając powyższe na względzie ustawodawca rozporządzeniem z dnia 23 kwietnia 2004r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od niektórych dochodów (Dz. U. Nr 82 poz. 752) zarządził zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od dochodów (przychodów) z tytułu odszkodowań wypłaconych, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie
   • w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrę

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543, z późn. zm.3)).

Art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. stanowi, iż: przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się urządzenie albo modernizację drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Przewodami telekomunikacyjnymi są przewody służące do przekazywania danych na odległość i do takich będzie się zaliczał również światłowód jako najlepsze obecnie medium transportowe stosowane w telekomunikacji.

W tym stanie faktycznym i prawnym sprawy należy stwierdzić, iż wypłacane podatniczce w 2003r. na podstawie zawartej ugody odszkodowanie - z tytułu strat w plonach, powstałych w wyniku prowadzenia na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego podatniczki inwestycji związanej z budową urządzeń infrastruktury technicznej, w tym przypadku światłowodu - na mocy powołanego wyżej zaniechania korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Referencje

BI/415-0732/06, decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego