Czy pomimo zbycia części gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego Podatnik w opisanym stanie (...)

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w działce rolnej oraz działek rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego nabytego tytułem zasiedzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podatnik nabył w drodze zasiedzenia z dniem 17 stycznia 2007r. własność nieruchomości składającej się z kilku działek o łącznej powierzchni 1,4441 ha stanowiących prowadzone przez niego gospodarstwo rolne. Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego na podstawie art. 207 ustawy Ordynacji Podatkowej oraz art. 1,4,8,14,15 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie ustalono zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn z tytułu nabycia w drodze zasiedzenia nieruchomości stanowiącej gospodarstwo rolne. W uzasadnieniu wskazano, że ponieważ przedmiotowe grunty stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym zwalnia się podatnika od podatku zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W chwili obecnej przedmiotowe gospodarstwo jest nadal prowadzone.

Podatnik dokonał podziału jednej z nabytych w drodze zasiedzenia działek na 4 działki o powierzchni: 0,1374 ha, 01374 ha, 0,0504 ha, 0,4091 ha i zamierza jednocześnie sprzedać dwie działki o powierzchni 0,1374 każda oraz udział wynoszący 2/5 w działce o powierzchni 0,0504.

Po sprzedaży podatnik nadal będzie wyłącznym właścicielem pozostałej części zasiedzianych nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa, która po sprzedaży będzie miała powierzchnię 1,1189 ha oraz współwłaścicielem w udziale 3/5 działki o powierzchni 0,0504. Podatnik nadal będzie prowadził gospodarstwo rolne obejmujące ten grunt co najmniej do pięcioletniego upływu przewidzianego w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy pomimo zbycia części gruntu wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego podatnik w opisanym stanie faktycznym w dalszym ciągu będzie spełniał warunki zwolnienia przewidziane w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn...
2. W przypadku odpowiedzi przeczącej na pytanie pierwsze, czy w opisanym wyżej stanie faktycznym podatek zostanie obliczony jedynie od powierzchni zbytej w ramach opisanej wyżej planowanej transakcji, a od pozostałej części nie zostanie naliczony...
3. W przypadku odpowiedzi przeczącej na pierwsze pytanie, czy ewentualny podatek zostanie proporcjonalnie pomniejszony biorąc po uwagę, że przez ponad 3 lata podatnik prowadził gospodarstwo rolne o areale niepomniejszonym w stosunku do istniejącego w chwili zasiedzenia...
   
   

Zdaniem wnioskodawczyni, odpowiedź na pytanie pierwsze jest twierdząca. Wnioskodawczyni przytoczyła treść art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wskazując, iż przedmiotowe grunty w chwili nabycia stanowiły gospodarstwo rolne. Przedmiotem zbycia jest część nieruchomości, po której odłączeniu od całości nadal pozostaną własnością podatnika grunty o powierzchni ponad 1 ha, a więc stanowiące gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Ustawa nie wymaga, aby gospodarstwo rolne miało być prowadzone przez co najmniej pięć lat przy niezmienionym areale, a jedynie aby grunty nie utraciły statusu gospodarstwa rolnego zdefiniowanego w ustawie o podatku rolnym. Po zbyciu działek opisanych w stanie faktycznym, gospodarstwo rolne podatnika nadal pozostanie tym samym gospodarstwem rolnym i tak jak wymaga przepis to gospodarstwo będzie nadal prowadzone przez okres pięciu lat od dnia nabycia.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że błędne byłoby przyjęcie, że podatnik po zbyciu części gruntu opisanej w przedstawionym stanie faktycznym nie będzie spełniał warunków do zwolnienia, ale gdyby nawet organ wyraził opinię przeciwną to nieuzasadnione byłoby naliczenie podatku od całości, skoro podatnik zbędzie jedynie nieznaczną część gruntu. Zdaniem wnioskodawczyni nieuzasadnione byłoby również nieuwzglednienie faktu, iż przez ponad 3 lata podatnik prowadził gospodarstwo rolne o areale niepomniejszonym w stosunku do istniejącego w chwili zasiedzenia.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Stosownie do treści art. 172 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.), posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Skutkiem zasiedzenia jest pierwotne nabycie własności przez posiadacza, który może wystąpić do sądu z wnioskiem o stwierdzenie zasiedzenia. Samo nabycie własności następuje jednak ex lege, tj. z mocy samego prawa, a orzeczenie stwierdzające nabycie własności przez zasiedzenie ma jedynie charakter deklaratywny.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 93, poz. 768) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej 'podatkiem', podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. zasiedzenia. Stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 1 zwalnia się od podatku nabycie własności lub prawa użytkowania wieczystego nieruchomości lub jej części wraz z częściami składowymi, z wyjątkiem:

1. budynków mieszkalnych,
2. budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,
3. urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców

-pod warunkiem, że w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, w chwili nabycia ta nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub jego część albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego będącego własnością nabywcy i to gospodarstwo rolne będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Zgodnie z art. 5 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast na podstawie z art. 6 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje ? przy nabyciu w drodze zasiedzenia - z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego zasiedzenie. Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy nabycie własności w drodze zasiedzenia podlega opodatkowaniu w wysokości 7% podstawy opodatkowania; art. 9 ust. 1 nie ma w tym wypadku zastosowania.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż wnioskodawczyni nabyła w drodze zasiedzenia w 2007r. własność nieruchomości składającej się z kilku działek o łącznej powierzchni 1,4441 ha stanowiących gospodarstwo rolne. Ponieważ przedmiotowe grunty stanowią gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym wnioskodawczyni skorzystała ze zwolnienia przewidzianego w art. 4 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni dokonała podziału jednej z nabytych w drodze zasiedzenia działek na 4 działki i zamierza jednocześnie sprzedać dwie działki o powierzchni 0,1374 każda oraz udział wynoszący 2/5 w działce o powierzchni 0,0504. Po sprzedaży wnioskodawczyni nadal będzie wyłączną właścicielką pozostałej części zasiedzianych nieruchomości wchodzących w skład tego gospodarstwa, która po sprzedaży będzie miała powierzchnię 1,1189 ha oraz współwłaścicielką w udziale 3/5 działki o powierzchni 0,0504. Wnioskodawczyni nadal będzie prowadziła gospodarstwo rolne obejmujące ten grunt co najmniej do pięcioletniego upływu przewidzianego w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W myśl ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2006r. Nr 136, poz. 969 ze zm.) za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów sklasyfikowanych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej (także osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej).

Z powyższego wynika, że co do zasady nabycie przez osobę fizyczną w drodze zasiedzenia własności rzeczy i praw majątkowych podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jednak nabycie gospodarstwa rolnego w drodze zasiedzenia jest zwolnione od tego podatku, jeżeli w chwili nabycia nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym a nabywca będzie to gospodarstwo rolne prowadził przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.

Zatem, mając na uwadze powyższe, dla zachowania powyższego zwolnienia podatkowego, w okresie co najmniej 5 lat od dnia nabycia gospodarstwa rolnego w drodze zasiedzenia wnioskodawczyni nie może sprzedać zarówno całości jak i części nabytego w drodze zasiedzenia gospodarstwa rolnego.

Wnioskodawczyni chcąc skorzystać ze zwolnienia musi prowadzić gospodarstwo rolne obejmujące wszystkie działki nabyte ww. tytułem. Fakt, że po sprzedaży dwóch działek nadal będzie prowadziła gospodarstwo rolne, nie powoduje, że zostaje zachowane prawo do zwolnienia z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Istotą zwolnienia jest aby wnioskodawczyni prowadziła gospodarstwo nabyte tytułem zasiedzenia. Przepis art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy wyraźnie wskazuje, iż przedmiotem zwolnienia jest ?to gospodarstwo?. Wnioskodawczyni nabyła gospodarstwo rolne obejmujące konkretne działki i to właśnie gospodarstwo w całości jest zobowiązana prowadzić przez 5 lat aby zachować prawo do zwolnienia.

Wobec powyższego sprzedaż udziału w działce oraz działek - przed upływem 5 lat od dnia nabycia -wchodzących w skład gospodarstwa rolnego nabytego tytułem zasiedzenia, powoduje konieczność zapłaty podatku od wartości gospodarstwa rolnego, bowiem zbycie działki powoduje utratę przez wnioskodawczynię w całości przedmiotowego zwolnienia określonego w treści art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Żaden przepis ustawy o podatku od spadków i darowizn nie przewiduje również, aby w momencie utraty zwolnienia podatek pomniejszyć proporcjonalnie, mając na względzie ilość lat, w ciągu których gospodarstwo było prowadzone, w takim stanie w jakim pierwotnie zostało nabyte.

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 258 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej organ podatkowy, który wydał decyzję w pierwszej instancji stwierdza jej wygaśniecie jeżeli m.in. została wydana z zastrzeżeniem dopełnienia przez stronę określonego warunku, a strona nie dopełniła tego warunku. Organ podatkowy stwierdza wygaśnięcie decyzji w drodze decyzji ? art. 258 § 2 Ordynacji podatkowej.

Tak więc niedopełnienie warunku art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn poprzez sprzedaż części nabytego tytułem zasiedzenia gospodarstwa rolnego przed upływem okresu 5 lat od dnia jego nabycia jest przesłanką wygaśnięcia decyzji wydanej przez urząd skarbowy w tej sprawie.

Podkreślić należy, iż wszelkie ulgi i zwolnienia od podatku jako odstępstwo od zasady sprawiedliwości podatkowej, przejawiającej się w powszechności oraz równości opodatkowania mają charakter wyjątkowy. Z tego też względu stosowanie ulg i zwolnień przedmiotowych nie może być dokonywane w drodze wykładni rozszerzającej. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od zasady powszechności opodatkowania, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i muszą być interpretowane ściśle z jego literą.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.