Możliwość odzyskania podatku VAT od zakupów inwestycyjnych zaplanowanych w ramach opisanego projektu (...)

UZASADNIENIE

W dniu 20 sierpnia 2007r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania podatku VAT od zakupów inwestycyjnych zaplanowanych w ramach opisanego projektu inwestycyjnego, w przypadku gdy wytworzony majątek zostanie przekazany do bezpłatnego użytkowania.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina S., występując z wnioskiem o dotację z Funduszu Spójności na projekt p.n.: 'Budowa kompleksowego systemu gospodarki odpadami w S.', uwzględniła w budżecie projektu, jako koszt kwalifikowany, koszt podatku VAT w wysokości ?.. milionów złotych. Przedsięwzięcie polega na budowie kompleksowego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych w celu dostosowania do wymogów wynikających z aktualnie obowiązujących przepisów krajowych oraz przewidywanych zmian tych przepisów w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej. W związku z tym przedsięwzięcie obejmuje budowę Zakładu Przetwarzania i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych oraz usprawnienie selektywnego gromadzenia odpadów na terenie miasta S. Struktura instytucjonalna projektu zakłada, że beneficjentem końcowym pomocy z Funduszu Spójności będzie Gmina S. Oznacza to, że Gmina S. będzie zawierała kontrakty na realizację przedsięwzięcia. Gmina stanie się właścicielem wytworzonego majątku. Majątek wytworzony w ramach projektu zostanie przez Gminę przekazany do bezpłatnego użytkowania do Miejskiego Zakładu Składowania Odpadów. MZSO jest jednostką budżetową, posiada status podatnika VAT, dysponuje NIP i odrębnym kontem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina S. jako podatnik podatku VAT ma możliwość odzyskania podatku VAT naliczonego od zakupów inwestycyjnych zaplanowanych w ramach opisanego projektu inwestycyjnego, tj. odliczenia go od podatku należnego lub zwrotu różnicy podatku należnego i naliczonego w przypadku, gdy przekaże wytworzony majątek do bezpłatnego użytkowania...

Stanowisko Wnioskodawcy:
W przypadku przekazania wybudowanych w ramach przedsięwzięcia obiektów służących gospodarce odpadami w nieodpłatne użytkowanie jednostce organizacyjnej, Gmina S. ma prawną możliwość odzyskania podatku VAT. Tym samym podatek VAT zawarty w kosztach przedsięwzięcia należy traktować jako koszt niekwalifikowany.

Zdaniem Wnioskodawcy oddanie do bezpłatnego użytkowania na podstawie umowy o użytkowanie jest nieodpłatnym świadczeniem usług (nie jest nieodpłatną dostawą towarów, ponieważ nie dochodzi tutaj do przeniesienia prawa własności, co jest istotą dostawy towarów według art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Natomiast świadczenie usług to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Opodatkowaniu podatkiem VAT co do zasady podlega jedynie odpłatne świadczenie usług, jednak zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług nieodpłatne świadczenie usług jest czynnością opodatkowaną (traktowaną jako odpłatne świadczenie), jeśli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tą usługą. Oznacza to, że prawo do odliczeń przysługuje, jeżeli jednostka budżetowa, jako faktyczny użytkownik majątku użyczonego przez Gminę, nie wykorzystywałby go do wykonywania działalności zarobkowej. MZSO tymczasem wykonuje w imieniu Gminy czynności odpłatne, opodatkowane podatkiem VAT. W tym kontekście bezpłatne użytkowanie należy traktować jako czynność podlegającą opodatkowaniu. Należy w tej sytuacji uznać, że Gmina będzie więc miała prawną możliwość odliczenia VAT. Tym samym w tej opcji VAT stanowi koszt niekwalifikowany.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zdania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

- odociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy)

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina w ramach swoich zadań własnych zamierza zrealizować zadanie, dofinansowywane z Funduszu Spójności, p.n.: ?Budowa kompleksowego system gospodarki odpadami w S.?, polegające na budowie Zakładu Przetwarzania i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych oraz usprawnieniu selektywnego gromadzenia odpadów na terenie miasta S. Inwestycja zostanie przekazana do bezpłatnego użytkowania do Miejskiego Zakładu Składowania Odpadów, który jest jednostką budżetową, posiada status podatnika VAT, dysponuje NIP i odrębnym kontem.

W świetle powyższego realizacja inwestycji p.n.: 'Budowa kompleksowego systemu gospodarki odpadami w S.' i późniejsze jej przekazanie do bezpłatnego użytkowania do Miejskiego Zakładu Składowania Odpadów związane jest z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. ? art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Biorąc pod uwagę fakt, iż opisane we wniosku nieodpłatne świadczenie usług (przekazanie zrealizowanej inwestycji do bezpłatnego użytkowania) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych) brak podstaw do traktowania tego nieodpłatnego przekazania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl natomiast art. 87 ust. 1 w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W świetle powyższego realizacja inwestycji ? budowa Zakładu Przetwarzania i Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych oraz usprawnienie selektywnego gromadzenia odpadów na terenie miasta S., związana jest z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W zakresie realizacji zadań publicznych gmina jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie §8 ust. 1 pkt 13 cyt. wyżej rozporządzenia. Natomiast przekazanie do bezpłatnego użytkowania majątku wytworzonego w ramach projektu nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy ? nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych).

Biorąc pod uwagę fakt, iż nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. przedsięwzięcia nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów i usług nabywanych w ramach realizowania przedmiotowej inwestycji, a tym samym Wnioskodawca nie będzie miał możliwości uzyskania zwrotu różnicy kwoty podatku należnego.

W tej sytuacji bez znaczenia pozostaje fakt, iż przekazany nieodpłatnie majątek wytworzony w ramach projektu Miejskiemu Zakładowi Składowania Odpadów będzie wykorzystywany przez ten podmiot do wykonywania czynności opodatkowanych, ponieważ w świetle ustawy o podatku od towarów i usług MZSO jest odrębnym od Gminy podatnikiem.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko Gminy w przedmiotowym zakresie należało uznać za prawidłowe.

Zauważyć ponadto należy, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Mogą one jedynie dokonać oceny czy podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług, w okolicznościach wskazanych przez samego podatnika, może zostać przez niego odliczony lub zwrócony w trybie przewidzianym przepisami o podatku od towarów i usług, co też w przedmiotowej sprawie tut. organ uczynił. Pojęcie kosztu kwalifikowanego należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszego postanowienia mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji może być kosztem kwalifikowanym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.