możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją (...)

UZASADNIENIE

W dniu 22 października 2008r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów usług w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacja projektu pn. ?X Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej W x ?. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 29 grudnia 2008r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 15 grudnia 2008r. znak: IBPP4/443-8/08/JP.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 2008r. Gmina X przygotowała projekt inwestycyjny pn. ?X Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej W x ? polegający na budowie nowej siedziby instytucji kultury, który zamierza realizować w latach od 2009 do 2010 po uzyskaniu dotacji prorozwojowej w ramach konkursu ogłoszonego przez Zarząd Województwa, działanie 3.3 Instytucje Kultury Schemat A Rozwój Infrastruktury Kulturalnej .

W wybudowanym obiekcie prowadzona będzie działalność kulturalna i edukacyjna. Obiekt będzie też miejscem spotkań w ramach międzynarodowej wymiany kulturalnej. Działalność kulturalna prowadzona będzie poprzez amatorskie zespoły folklorystyczne, teatralne, wokalne, muzyczne i inne (przygotowywanie się do występów) oraz wystawianie różnorodnych inscenizacji, organizowanie konkursów, warsztatów itp. Wszystkie te formy działalności realizowane będą nieodpłatnie (bez biletowania).

Dodatkową formą działalności będzie prowadzona działalność w ramach nieodpłatnych edukacyjnych zajęć pozaszkolnych w dziedzinie fotografii, malarstwa, modelarstwa, rękodzieła itp. Wszystkie te formy działalności prowadzone będą w oparciu o budżet gminy, środki unijne oraz zagraniczne środki niepodlegające zwrotowi.

We wszystkich zakresach działania ?X Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej? w wybudowanym obiekcie prowadzona będzie wymiana międzynarodowa oparta o granty pochodzące z budżetów rządowych, samorządowych i unijnych.

Wszelka działalność prowadzona w przedmiotowym obiekcie nie będzie generowała przychodu.

Ubiegając się o otrzymanie dotacji prorozwojowej Gmina musi określić, czy ma możliwość odzyskania w jakiejkolwiek formie podatek VAT bo tylko w przypadku braku takiej możliwości może uznać podatek VAT za koszty kwalifikowalne.

Powyższe zadanie jest zadaniem własnym gminy określonym w ustawie z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym. Zgodnie z zapisami art. 7 ust. 1 ustawy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują m. in. sprawy: kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Na tej podstawie gmina zobowiązana jest do zapewnienia właściwej bazy dla prowadzenia instytucji kultury zabezpieczającej zbiorowe potrzeby w zakresie upowszechniania i rozwoju kultury oraz do zapewnienia finansowania tych potrzeb w zakresie określonym odrębnymi przepisami.

Produkty projektu tj. wybudowany obiekt kultury nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wybudowany obiekt zostanie na podstawie nieodpłatnej umowy użyczenia udostępniony do użytkowania i eksploatacji gminnej jednostce prowadzącej działalność kulturalną i edukacyjną, Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury W x .

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji Gmina posiada możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w oparciu o art. 86 ust. 1 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Gminę jako organ władzy publicznej wykonujący statutowe zadania nałożone w szczególności ustawą o samorządzie gminnym, nie uznaje się za podatnika.

Ponadto usługi w zakresie administracji publicznej wymienione w zał. nr 4 do ww. ustawy zwolnione są od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Natomiast status podatnika uzyskuje ona jedynie w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych i dlatego Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Dotyczy to czynności wyłącznie odpłatnych. Gminę jako organ władzy publicznej wykonujący statutowe zadania nałożone w szczególności ustawą o samorządzie gminnym - nie uznaje się za podatnika. Prawo do odliczenia podatku naliczonego nie przysługuje Gminie w zakresie usług administracji publicznej, stanowiących ponad 90 % wszystkich czynności Gminy, bowiem tu Gmina nie posiada statusu podatnika VAT.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego nie przysługuje Gminie również w zakresie zadań własnych świadczonych na rzecz społeczności lokalnej w sposób nieodpłatny określonych w ustawie z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym. Należy do nich zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty w tym potrzeb kulturalnych. W szczególności zadania własne obejmują sprawy określone w art. 7 powyższej ustawy tj. m.in. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami.

Do zadań nieodpłatnych należą między innymi te dotyczące edukacji publicznej, promocji gminy, szeroko pojętej bazy materialnej kultury a taki charakter ma przedmiotowa inwestycja. Gmina X, prowadząc działania w zrealizowanym obiekcie, nie będzie mogła odliczyć podatku VAT, bowiem zakup towarów i usług w ramach realizowanego projektu nie jest związany bezpośrednio z wykonywanymi przez nią czynnościami opodatkowanymi, a wszelkie działania w obiekcie realizowane będą w sposób dla odbiorcy nieodpłatny bez generowania przychodów. Jedyną czynnością gminy związaną z utrzymaniem zrealizowanego obiektu będzie jego nieodpłatne przekazanie w użyczenie do eksploatacji i użytkowania gminnej jednostce kultury.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm., ost. zm. Dz. U. z 2008r. Nr 209, poz. 1320), lecz są objęte zwolnieniem o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008r., zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, o podatku od towarów i usług w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) gmina wykonuje zdania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy),

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina zamierza zrealizować w latach od 2009 do 2010 w ramach działania 3.3 Instytucje Kultury Schemat A Rozwój Infrastruktury Kulturalnej projekt inwestycyjny pn. ?X Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej w X?, polegający na budowie nowej siedziby instytucji kultury.

W wybudowanym obiekcie prowadzona będzie działalność kulturalna i edukacyjna, w ramach nieodpłatnych edukacyjnych zajęć pozaszkolnych w dziedzinie fotografii, malarstwa, modelarstwa, rękodzieła itp. Obiekt będzie też miejscem spotkań w ramach międzynarodowej wymiany kulturalnej. Działalność kulturalna prowadzona będzie poprzez amatorskie zespoły folklorystyczne, teatralne, wokalne, muzyczne i inne (przygotowywanie się do występów) oraz wystawianie różnorodnych inscenizacji, organizowanie konkursów, warsztatów itp. Wszystkie te formy działalności realizowane będą nieodpłatnie (bez biletowania), prowadzone będą w oparciu o budżet gminy, środki unijne oraz zagraniczne środki niepodlegające zwrotowi.

Produkty projektu tj. wybudowany obiekt kultury nie będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Powyższe zadanie jest zadaniem własnym gminy określonym w ustawie z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym. Wszelka działalność prowadzona w przedmiotowym obiekcie nie będzie generowała przychodu.

Wybudowany obiekt zostanie na podstawie nieodpłatnej umowy użyczenia udostępniony do użytkowania i eksploatacji gminnej jednostce prowadzącej działalność kulturalną i edukacyjną, Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury w X.

W świetle regulacji Kodeksu cywilnego (art. 710-719), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Umowa użyczenia nie przenosi własności rzeczy.

Powyższe oznacza, że oddanie do bezpłatnego używania na podstawie umowy użyczenia jest nieodpłatnym świadczeniem usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. ? art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych co prawda nieodpłatnie, ale w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Biorąc pod uwagę fakt, iż opisane we wniosku nieodpłatne świadczenie usług (udostępnienie na podstawie nieodpłatnej umowy użyczenia do użytkowania i eksploatacji gminnej jednostce prowadzącej działalność kulturalną i edukacyjną - Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury w X) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych) brak podstaw do traktowania tego nieodpłatnego przekazania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podsumowując stwierdzić należy, że zadanie polegające na realizacji projektu inwestycyjnego pn. ?X Centrum Kultury i Współpracy Międzynarodowej w X?, związane jest z wykonywaniem przez Gminę zadań publicznych we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. W zakresie realizacji zadań publicznych Gmina jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie § 13 ust. 1 pkt 11 cyt. wyżej rozporządzenia. Natomiast nieodpłatne udostępnienie majątku wytworzonego w ramach projektu na podstawie umowy użyczenia nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na nieodpłatność tej czynności oraz fakt, iż nie ma w tym przypadku zastosowania art. 8 ust. 2 ustawy ? nieodpłatne przekazanie inwestycji do użytkowania (na podstawie umowy użyczenia) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie zadań publicznych).

Zatem w świetle powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym. Tym samym stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania cytowany na wstępie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, bowiem jak już wskazano wyżej obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Reasumując, ze względu na fakt, iż nie zostanie spełniona podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, nie istnieje możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony zawarty w cenie towarów i usług nabytych przez Wnioskodawcę w związku z realizacją projektu.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.