czy podatnik może skorzystać i na jakich zasadach z ulgi na spłatę odsetek od kredytu udzielonego (...)

Stanowisko podatnika

Zdaniem podatnika przysługuje mu ulga z tytułu spłaty odsetek od kredytu.

Ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa

W myśl art. 26b ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym w 2006 roku, zwanej dalej ustawą, od podstawy obliczenia podatku, ustalonej zgodnie z art. 26 ust. 1, odlicza się, z zastrzeżeniem ust. 2-4, faktycznie poniesione w roku podatkowym wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi, o którym mowa w art. 3 ust. 1, na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, związanej z budową budynku mieszkalnego.

Zgodnie z ust. 2 art. 26b ustawy odliczenie, o którym wyżej mowa stosuje się, jeżeli:
1) kredyt (pożyczka) został udzielony podatnikowi po dniu 1 stycznia 2002 r.,
2) kredyt (pożyczka) był udzielony przez podmiot uprawniony na podstawie przepisów prawa bankowego albo przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych do udzielania kredytów (pożyczek), a z umowy kredytu (pożyczki) wynika, że dotyczy on jednej z inwestycji wymienionych w ust. 1,
3) inwestycja wymieniona w ust. 1 dotyczy budynków mieszkalnych lub lokali mieszkalnych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przeznaczonym pod budownictwo mieszkaniowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w razie braku tego planu - określonym w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, wydanej na podstawie obowiązujących ustaw,
4) inwestycja wymieniona w ust. 1 dotyczy budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, którego budowa została zakończona nie wcześniej niż w 2002 r., a ponadto w przypadku inwestycji, o której mowa w ust. 1 pkt 1 - zakończenie nastąpiło przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zgodnie z prawem budowlanym uzyskano pozwolenie na budowę (...), i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania - zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku /lit.

a)/,
5) do zeznania, o którym mowa w art. 45 ustawy, składanego za rok, w którym po raz pierwszy dokonuje się odliczenia, o którym mowa w ust. 1, podatnik dołączy oświadczenie PIT-2K o wysokości wszystkich poniesionych wydatków związanych z daną inwestycją, w tym o wysokości wydatków udokumentowanych fakturami wystawionymi przez podatników podatku od towarów i usług niekorzystających ze zwolnienia od tego podatku,
6) odsetki, o których mowa w ust. 1:
a) zostały faktycznie zapłacone, a ich wysokość i termin zapłaty są udokumentowane dowodem wystawionym przez podmiot wymieniony w pkt 2,
b) nie zostały faktycznie zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie, chyba że zwrócone odsetki zwiększały podstawę obliczenia podatku,
c) nie zostały odliczone od przychodów na podstawie art. 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
7) podatnik lub jego małżonek nie korzystał lub nie korzysta z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, przeznaczonych na:
a) zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,
b) budowę budynku mieszkalnego,
c) wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej,
d) zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,
e) nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,
f) przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlania tego lokalu,
g) systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Zauważyć w tym miejscu należy, że prawo do omawianej ulgi odsetkowej nie przysługuje w sytuacji, gdy podatnik lub jego małżonek korzystał lub korzysta z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe przeznaczone na inwestycje enumeratywnie wymienione wyłącznie w punkcie art. 26b ust. 2 pkt 7 lit. a-g ustawy, wśród których nie ma wskazanego odliczenia wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe związane z remontem lub modernizacją budynku mieszkalnego. Tym samym okoliczność, iż podatnik lub jego małżonek korzystał w latach poprzednich z ulgi remontowo-modernizacyjnej nie wyklucza możliwości skorzystania przez niego z ulgi odsetkowej.

Jak stanowi ust. 3 art. 26b ustawy, odliczeniu, o którym mowa w ust. 1, nie podlegają odsetki od kredytów:
1) udzielanych ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego towarzystwom budownictwa społecznego oraz spółdzielniom mieszkaniowym na przedsięwzięcia inwestycyjno-budowlane mające na celu budowę mieszkań na wynajem oraz udostępnianie lokalu mieszkalnego na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na podstawie przepisów o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego,
2) udzielanych przez kasy mieszkaniowe na zasadach określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego,
3) (uchylony)
4) udzielanych na usuwanie skutków powodzi na zasadach określonych w przepisach o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na usuwanie skutków powodzi,
5) objętych wykupem odsetek ze środków z budżetu państwa na zasadach określonych w przepisach o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych,
6) wykorzystanych na nabycie gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu w związku z inwestycją wymienioną w ust. 1; w przypadku wykorzystania kredytu na cele wymienione w ust. 1 oraz na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu odliczeniu nie podlegają odsetki od części kredytu ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostają wydatki na nabycie gruntu albo prawa wieczystego użytkowania gruntu w łącznych wydatkach, o których mowa w ust. 2 pkt 5.

W świetle ust. 4 art. 26b ustawy odliczenie, o którym mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie odsetki:
1) naliczone za okres począwszy od dnia 1 stycznia 2002 r., z zastrzeżeniem ust. 5, i zapłacone od tego dnia,
2) od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty 189.000 zł.

Zgodnie z ust. 5 art. 26b ustawy odliczenia, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się najwcześniej za rok podatkowy, w którym została zakończona dana inwestycja.

Zatem w przypadku inwestycji, o której mowa w art. 26b ust. 1 pkt 1 ustawy, tj. związanej z budową budynku mieszkalnego, z zakończeniem tej inwestycji - w świetle ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy - będziemy mieli do czynienia w sytuacji, gdy zakończenie to nastąpi przed upływem trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zgodnie z prawem budowlanym uzyskano pozwolenie na budowę i zostało potwierdzone określonym w przepisach prawa budowlanego pozwoleniem na użytkowanie budynku mieszkalnego, a w razie braku obowiązku jego uzyskania - - zawiadomieniem o zakończeniu budowy takiego budynku.

Z dniem 01.01.2007 r. traci moc przepis art. 26b ustawy - na podstawie art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 16 listopada 2006 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r., Nr 217,poz. 1588). Jednak stosownie do art. 9 ust. 1 tej ustawy podatnikowi, któremu w latach 2002-2006 został udzielony kredyt (pożyczka), o którym mowa w art. 26b ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., przysługuje na zasadach określonych w tej ustawie (...) prawo do odliczania wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu (pożyczki), do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt (pożyczkę) zawartej przed dniem 1 stycznia 2007 r., nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027 r.

Stosownie do ust. 4 art. 9 w/w ustawy, minister właściwy do spraw Finansów publicznych ogłasza na lata 2007-2027, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej 'Monitor Polski' wysokość kwoty, o której mowa w art. 26b ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., w celu określenia tej części kredytu (pożyczki), od której podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia odsetek, stosownie do postanowień określonych w ust. 1. Zgodnie zaś z ust. 5 art. 9 omawianej ustawy, w kolejnych następujących po sobie latach podatkowych kwota, o której mowa w art. 26b ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r., nie może ulec zmniejszeniu. W tym celu dla ustalenia tej podstawy przyjmuje się najwyższy w okresie 2001-2026 wskaźnik przeliczeniowy 1 m#178; powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał.

Zauważyć należy, że przepis zawarty w powołanym wyżej art. 9 ustawy, jak i uchylany przepis art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszą się do 'kredytu udzielonego podatnikowi'.

Nie ma więc wątpliwości, że obie z w/w norm dotyczą faktu zawarcia umowy, nie zaś powinności banku wynikającej z tej umowy, polegającej na wypłacie kredytu /uruchomieniu transzy kredytowych/, czy też tym bardziej obowiązków kredytobiorcy sprowadzających się do spłaty kredytu wraz z odsetkami. W konsekwencji, zawarcie do końca 2006 roku umowy o kredyt na sfinansowanie jednej z inwestycji wymienionej w art. 26b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie stanowić o nabyciu przez podatnika prawa do odliczenia wydatków na spłatę odsetek, pod warunkiem spełnienia pozostałych przesłanek wynikających z uchylanego z dniem 01.01.2007 roku art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ze stanu faktycznego będącego przedmiotem zapytania wynika, że:
- w bieżącym roku podatnik zamierza przystąpić do budowy nowego domu, w związku z tym podatnik zamierza podpisać umowę i zaciągnąć do końca roku 2006 kredyt bankowy na ten cel w wysokości około 200.000 zł; podatnik zaznacza, że spłata odsetek od kredytu będzie następowała w latach następnych,
- w roku 2005 podatnik remontował własny dom i wykorzystał limit ulgi na remont i modernizację domu.

Powyższe w przypadku podatnika oznacza, że w sytuacji podpisania przez niego w 2006 roku umowy o kredyt przeznaczony na budowę budynku mieszkalnego - podatnik nabędzie prawo do odliczania wydatków poniesionych na spłatę odsetek od tego kredytu /ale wyłącznie do określonej na podstawie odrębnych przepisów wysokości/, najwcześniej w zeznaniu podatkowym za rok, w którym zostanie zakończona przedmiotowa inwestycja /na co zwrócono uwagę w niniejszej interpretacji/, do upływu terminu spłaty określonego w umowie nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027 r., na zasadach wynikających z art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przedstawionych w niniejszej interpretacji. Nie będzie miała w tym przypadku znaczenia okoliczność, że spłata odsetek od przedmiotowego kredytu będzie następowała w latach następnych. Ponadto na nabycie przez podatnika prawa do opisywanego odliczenia nie ma wpływu fakt, że podatnik korzystał z odliczenia z tytułu wydatków na remont i modernizację budynku mieszkalnego, a tym bardziej fakt, że podatnik wykorzystał przysługujący limit odliczenia z tego tytułu.

Mając powyższe na uwadze stanowisko podatnika w zakresie możliwości skorzystania z ulgi odsetkowej w ogóle jest prawidłowe, jednak odliczenie to nie będzie możliwe w zeznaniu podatkowym za 2006 rok, gdyż jest ono uzależnione od daty zakończenia inwestycji finansowanej środkami z kredytu.