Czy podatek VAT został doliczony słusznie, czy należy go zwrócić kupującemu?

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy nieruchomości gruntowej. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 28 września 2011 r. o pełnomocnictwo oraz pismami z dnia: 29 września 2011 r., 6 sierpnia 2012 r. oraz 30 sierpnia 2012 r. o doprecyzowanie zawartych w nim informacji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W roku 2009 w formie przetargu ustnego nieograniczonego została zbyta nieruchomość gruntowa niezabudowana nieuzbrojona w urządzenia infrastruktury technicznej o powierzchni 0,3380 ha oznaczona w ewidencji gruntów RV. Na ww. działkę nie uchwalono miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ani nie wydano decyzji o warunkach zabudowy.

Natomiast zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, przedmiotowa nieruchomość położona jest w strefie osadnictwa wiejskiego. Do ceny nieruchomości został doliczony należny podatek VAT w wysokości 22%. Jednocześnie zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym działka ta kwalifikuje się na uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy.

Pismami z dnia 6 sierpnia 2012 r. i 30 sierpnia 2012 r. Zainteresowany uzupełnił przedstawiony stan faktyczny o następujące informacje:

1. w wypisie i wyrysie z operatu ewidencyjnego działki wynika, że jest ona oznaczona symbolem użytku RV, gdzie:
   R - oznacza grunty rolne, V - oznaczenie klasy bonitacyjnej użytków gruntowych i klas gleboznawczych w granicach działki (rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454);
2. z uwagi na fakt, że na dzień dostawy przedmiotowa nieruchomość oznaczona symbolem RV nie znajdowała się na obszarze, dla którego został opracowany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano dla niej decyzji o warunkach zabudowy, nie była nieruchomością przeznaczoną pod zabudowę.
   Tylko organ administracji publicznej wójt w formie decyzji o warunkach zabudowy, wydanej na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, określa przeznaczenie terenu pod zabudowę. Ustawodawca usankcjonował dwojaki sposób określenia przeznaczenia terenu. Podstawowa forma, w której następuje określenie przeznaczenia to uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego - uchwała rady gminy, stanowiącej akt prawa miejscowego. Drugą formą określenia przeznaczenia terenu jest indywidualna decyzja administracyjna, którą ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy (art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. Nr 89, poz. 717, ze zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy podatek VAT został doliczony słusznie, czy należy go zwrócić kupującemu?

Zdaniem Wnioskodawcy, podatek należy zwrócić kupującemu.

W dniu 14 października 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-1002/11-5/MP stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 lipca 2011 r. (data wpływu 18 lipca 2011 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniesiono w dniu 3 listopada 2011 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 1 grudnia 2011 r., nr ILPP1/443/W-118/11-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 5 grudnia 2010 r.), w którym stwierdzono brak podstaw do zmiany ww. interpretacji.

W dniu 9 stycznia 2012 r. wpłynęła do tut. Organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej z dnia 14 października 2011 r.

Wyrokiem z dnia 29 marca 2012 r., sygn. akt I SA/Go 74/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uchylił zaskarżoną interpretację.

W świetle obowiązującego stanu prawnego ? biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 29 marca 2012 r., sygn. akt I SA/Go 74/12 ? stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Z uwagi na zakres pytania odpowiedzi udzielono w oparciu o stan prawny obowiązujący w roku 2009.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).

Pojęcie towaru ustawodawca zdefiniował w art. 2 pkt 6 ustawy. Na tej podstawie, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Obok stawki podstawowej przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej przewidują stawki obniżone oraz zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług ujęte zostały m. in. w art. 43 ust. 1 ustawy. Jak wynika z pkt 9 wskazanego przepisu, zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Powyższe oznacza, iż generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane lub przeznaczone pod zabudowę. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących gruntami leśnymi, rolnymi itp., nieprzeznaczonymi pod zabudowę ? są zwolnione od podatku VAT.

Należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, posługuje się kryterium przeznaczenia terenu, a nie tylko jego klasyfikacją gleboznawczą. Wskazać przy tym należy, iż na gruncie przepisów podatkowych brak jest definicji pojęcia gruntu przeznaczonego pod zabudowę.

Celem określenia czy dany grunt jest przeznaczony pod zabudowę należy się odwołać do przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.).

W myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy, ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ? w myśl zapisów ust. 2 powołanego przepisu ? określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;
2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ? jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy ? jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

Dopiero w przypadku, gdy dla danego terenu nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego, ani decyzja o warunkach zabudowy, należy posłużyć się ewidencją gruntów i budynków.

Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w wyroku NSA z dnia 17 stycznia 2010 r., sygn. akt I FPS 8/10, w którym rozstrzygnięto, iż w świetle art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, przy zastosowaniu art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. ? Prawo geodezyjne i kartograficzne (t. j. Dz. U. z 2010 r., Nr 193, poz. 1287 ze zm.), w sytuacji braku planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, dla klasyfikacji terenu niezabudowanego wiążące są zapisy ewidencji gruntów i budynków, a nie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Naczelny Sąd Administracyjny w powołanym wyroku stwierdził, że przy rozstrzyganiu sporów w tej kwestii należy sięgnąć do rozwiązań zawartych w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347). Przepis art. 12 ust. 3 powołanej Dyrektywy stanowi, że do celów dostawy terenu budowlanego ? ?teren budowlany? oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie. NSA powołał się na orzeczenie w sprawie C?468/93 Gemeente Emmen a Belastingdienst Grote Ondememingen (Holandia), w którym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej przyjął, że do ustawodawstwa krajowego każdego państwa należy ustalenie definicji terenu budowlanego. Polski ustawodawca nie zdefiniował pojęcia dostawy terenów budowlanych lub przeznaczonych pod zabudowę w ustawie o podatku od towarów i usług. A zatem do polskiego systemu prawa podatkowego nie implementowano art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady.

Dokonując zatem podsumowania powyższej analizy stwierdzić należy, iż kwestię zasad kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej oraz zakres i sposób postępowania w sprawach przeznaczenia terenów na określone cele oraz ustalenia zasad ich zagospodarowania i zabudowy określa ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z zawartych w niej przepisów wynika, że o przeznaczeniu terenu decyduje plan zagospodarowania przestrzennego sporządzony, dla terenów gminy ? przez gminę oraz że ustalenia tego planu kształtują sposób wykonywania prawa własności nieruchomości. W przypadku natomiast jego braku określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

Z opisu zawartego we wniosku wynika, iż Gmina w roku 2009 w formie przetargu ustnego nieograniczonego zbyła nieruchomość gruntową niezabudowaną nieuzbrojoną w urządzenia infrastruktury technicznej o powierzchni 0,3380 ha oznaczona w ewidencji gruntów RV. Na ww. działkę nie uchwalono miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ani nie wydano decyzji o warunkach zabudowy. Natomiast zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, przedmiotowa nieruchomość położona jest w strefie osadnictwa wiejskiego. Do ceny nieruchomości został doliczony należny podatek VAT w wysokości 22%. Jednocześnie zgodnie z przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym działka ta kwalifikuje się na uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy. z uwagi na fakt, że na dzień dostawy, przedmiotowa nieruchomość oznaczona symbolem RV nie znajdowała się na obszarze, dla którego został opracowany miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano na nią decyzji o warunkach zabudowy, nie była nieruchomością przeznaczoną pod zabudowę.

Mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Gminę nieruchomości niezabudowanej, korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, iż zbywana nieruchomość, to teren niezabudowany dla którego nie został uchwalony plan zagospodarowania przestrzennego i nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, które to dokumenty wskazywałyby, iż przedmiotowe grunty są terenami przeznaczonymi pod zabudowę. Natomiast w ewidencji gruntów i budynków działka została sklasyfikowana jako grunty rolne pod symbolem RV.

Z uwagi na powyższe w przedmiotowej sprawie podatek od sprzedaży nieruchomości gruntowej niezabudowanej został przez Gminę naliczony niesłusznie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.