Czy odpłatne wynajmowanie świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) (...)

9.5.2012

Czy odpłatne wynajmowanie świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) będzie podlegało opodatkowaniu VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2012 r. (data wpływu 9 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnego wynajmu świetlic wiejskich ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania odpłatnego wynajmu świetlic wiejskich.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z budową i/lub modernizacją świetlic wiejskich (należące do Gminy budynki lub lokale przeznaczone do organizacji spotkań, imprez, etc.). Ponoszone przez Gminę w tym zakresie wydatki obejmują m.in.: koszty sporządzenia dokumentacji projektowej, nadzoru, wykonania prac remontowo-budowlanych, urządzenia wnętrz, etc. Ponadto, Gmina ponosi również wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem świetlic, tj. w szczególności koszty energii elektrycznej, wody, ogrzewania, utrzymania czystości oraz napraw i remontów.

W związku z ponoszeniem powyższych wydatków (inwestycyjnych i bieżących) Gmina otrzymuje od kontrahentów faktury VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego.

Po zakończeniu poszczególnych inwestycji Gmina planuje pozostawienie ww. świetlic wiejskich we władaniu Gminy i samodzielne udostępnianie ich na rzecz korzystających. Udostępnianie danej świetlicy wiejskiej przez Gminę będzie przybierać dwojaki charakter, a mianowicie:

udostępnianie nieodpłatne na rzecz lokalnej społeczności a więc np. na potrzeby przeprowadzenia wyborów czy też zebrań sołectwa (udostępnianie nieodpłatne), oraz
odpłatny wynajem na rzecz zainteresowanych np. w celu organizacji imprez okolicznościowych, tj. urodzin, wesel, etc. (udostępnianie komercyjne).

W związku z powyższym Gmina przygotuje i oficjalnie zatwierdzi szczegółowy regulamin funkcjonowania świetlic wiejskich, który będzie określał w szczególności godziny otwarcia przedmiotowych świetlic oraz ich precyzyjny podział na:

godziny otwarcia, w których poszczególne świetlice będą przeznaczone do udostępniania nieodpłatnego, oraz
godziny otwarcia, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego.

Czynności związane z administrowaniem świetlicami wiejskimi, tj. np. otwieranie i zamykanie świetlic, czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu, pobieranie opłat, wystawianie faktur i/lub paragonów, etc. będą wykonywane przez pracowników Gminy lub też Gmina zleci te czynności innemu podmiotowi, np. jednej ze swoich jednostek organizacyjnych. Jednakże nawet w tym drugim przypadku czynności te będą wykonywane w imieniu i na rzecz Gminy, tj. w szczególności Gmina będzie widniała jako sprzedawca usługi wynajmu świetlic wiejskich na wystawianych paragonach i/lub fakturach VAT. Gmina będzie wykazywała te usługi w rejestrach i deklaracjach VAT oraz będzie rozliczała z tego tytułu VAT należny (podobnie jak miałoby to miejsce w przypadku gdyby to Gmina bezpośrednio wynajmowała świetlice na rzecz zainteresowanych).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy odpłatne wynajmowanie świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) będzie podlegało opodatkowaniu VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, odpłatne wynajmowanie świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) będzie podlegało opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie stanowiska Gminy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.; dalej ?ustawa o VAT?), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie natomiast do treści art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uważa się za podatników organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jako że jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż spełniają zawartą w tym przepisie definicję podatnika VAT. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one zadań własnych gmin, podmioty te powinny być uznawane za podatników VAT.

Zatem, w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, powinna być ona traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jednocześnie, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

W konsekwencji, mając na uwadze fakt, iż udostępnianie komercyjne (odpłatny wynajem) przez Gminę na rzecz zainteresowanych świetlic wiejskich nie stanowi dostawy towarów, należy wnioskować, iż na gruncie ustawy o VAT powinno ono być traktowane jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 tej ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Gmina ponosi wydatki inwestycyjne związane z budową i/lub modernizacją świetlic wiejskich (należące do Gminy budynki lub lokale przeznaczone do organizacji spotkań, imprez, etc.). Ponoszone przez Gminę w tym zakresie wydatki obejmują m.in.: koszty sporządzenia dokumentacji projektowej, nadzoru, wykonania prac remontowo-budowlanych, urządzenia wnętrz, etc. Ponadto, Gmina ponosi również wydatki związane z bieżącym funkcjonowaniem świetlic, tj. w szczególności koszty energii elektrycznej, wody, ogrzewania, utrzymania czystości oraz napraw i remontów. W związku z ponoszeniem powyższych wydatków (inwestycyjnych i bieżących) Gmina otrzymuje od kontrahentów faktury VAT z wykazanymi na nich kwotami VAT naliczonego. Po zakończeniu poszczególnych inwestycji Gmina planuje pozostawienie ww. świetlic wiejskich we władaniu Gminy i samodzielne udostępnianie ich na rzecz korzystających. Udostępnianie danej świetlicy wiejskiej przez Gminę będzie przybierać dwojaki charakter, a mianowicie:

udostępnianie nieodpłatne na rzecz lokalnej społeczności a więc np. na potrzeby przeprowadzenia wyborów czy też zebrań sołectwa (udostępnianie nieodpłatne), oraz
odpłatny wynajem na rzecz zainteresowanych np. w celu organizacji imprez okolicznościowych, tj. urodzin, wesel, etc. (udostępnianie komercyjne).

godziny otwarcia, w których poszczególne świetlice będą przeznaczone do udostępniania nieodpłatnego, oraz
godziny otwarcia, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego.

Wspomniany regulamin, w zakresie udostępniania komercyjnego, będzie również zawierał cennik usług za korzystanie ze świetlic wiejskich. Na podstawie przyjętego regulaminu Gmina będzie w stanie ustalić proporcję czasową odzwierciedlającą procent, w jakim świetlice wiejskie będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego. Powyższy procent zostanie ustalony jako relacja liczby godzin, w których świetlice będą przeznaczone do udostępniania komercyjnego do liczby godzin całkowitego czasu otwarcia tych świetlic, tj. czasu w którym będą one udostępniane nieodpłatnie oraz komercyjnie (np. w ujęciu tygodniowym, miesięcznym czy rocznym). Czynności związane z administrowaniem świetlicami wiejskimi, tj. np. otwieranie i zamykanie świetlic, czuwanie nad przestrzeganiem regulaminu, pobieranie opłat, wystawianie faktur i/lub paragonów, etc. będą wykonywane przez pracowników Gminy lub też Gmina zleci te czynności innemu podmiotowi, np. jednej ze swoich jednostek organizacyjnych. Jednakże nawet w tym drugim przypadku czynności te będą wykonywane w imieniu i na rzecz Gminy, tj. w szczególności Gmina będzie widniała jako sprzedawca usługi wynajmu świetlic wiejskich na wystawianych paragonach i/lub fakturach VAT. Gmina będzie wykazywała te usługi w rejestrach i deklaracjach VAT oraz będzie rozliczała z tego tytułu VAT należny (podobnie jak miałoby to miejsce w przypadku gdyby to Gmina bezpośrednio wynajmowała świetlice na rzecz zainteresowanych).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powyższego przepisu jednoznacznie wynika, iż zwolnieniem od podatku VAT nie są objęte czynności realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego, wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Zwolnienie od podatku VAT jednostek samorządu terytorialnego jest zatem możliwe tylko wtedy gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

Jak wynika z opisu sprawy Gmina będzie udostępniała świetlice oddając je w odpłatny wynajem na rzecz zainteresowanych np. w celu organizacji imprez okolicznościowych, tj. urodzin, wesel, etc. (udostępnianie komercyjne).

Stosownie do treści art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, przy czym ? jak wynika z § 2 tego samego artykułu ? czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

W świetle powyższego należy zauważyć, iż umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony ? zarówno wynajmującego, jak i najemcę ? określone przepisami obowiązki.

Z powyższego wynika, iż wynajem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, iż odpłatny wynajem świetlic wiejskich na rzecz zainteresowanych (udostępnianie komercyjne) jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną, dla której Gmina występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem powyższa czynność w świetle ustawy o VAT traktowana będzie jako odpłatne świadczenie usług, opodatkowane na zasadach ogólnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. Organ informuje, że w zakresie:

nieodpłatnego udostępniania świetlic wiejskich lokalnej społeczności,
odliczenia podatku naliczonego od wydatków inwestycyjnych oraz bieżących związanych ze świetlicami wiejskimi,
odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji

zostały wydane odrębne interpretacje indywidualne z dnia 9 maja 2012 r. Nr ILPP2/443 -153/12-3/MR, Nr ILPP2/443-153/12-4/MR, Nr ILPP2/443-153/12-5/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.