Czy Wnioskodawcy przysługuje, w całości lub części prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego (...)

Czy Wnioskodawcy przysługuje, w całości lub części prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur zakupu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji opisanego projektu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku - brak daty sporządzenia wniosku (data wpływu 26 listopada 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 10 grudnia 2010 r. (data wpływu 17 grudnia 2010 r.) oraz pismem bez daty sporządzenia (data wpływu 22 lutego 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT.

Pismem z dnia 10 grudnia 2010 r. (data wpływu 17 grudnia 2010 r.) oraz pismem bez daty sporządzenia (data wpływu 22 lutego 2011 r.) uzupełniono ww. wniosek w zakresie opisu zaistniałego stanu faktycznego oraz danych Wnioskodawcy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej również Uczelnia) wskazał, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, jednym z jego zadań podstawowych jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych.

W ramach realizacji powyższych zadań zawarł on w dniu 19 lipca 2010 r. umowę z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, realizowaną w ramach ?Przedsięwzięcia IniTech?, na wykonanie projektu pod tytułem: ?Technologia?. Powyższy projekt finansowany jest w całości przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju działającego na podstawie:

  • art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 169, poz. 1047),
  • art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. Nr 115, poz. 789),
  • rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 10 marca 2009 r. w sprawie Przedsięwzięcia ?IniTech? (Dz. U. Nr 52, poz. 424).

Inicjatywa technologiczna ?,IniTech? ukierunkowana jest na wzrost innowacyjności opartej na polskim potencjale intelektualnym. Celem głównym przedsięwzięcia jest finansowe wspieranie ciekawych pomysłów proinnowacyjnych, które charakteryzują się możliwością wprowadzenia na rynek oraz posiadają wiarygodnego partnera ze strony biznesu gotowego do ich wdrożenia (albo projektodawca posiada możliwości i potencjał do samodzielnego wdrożenia i komercjalizacji pomysłu).

Zgodnie z zapisami § 1 ust. 3 rozporządzenia MNiSW dotyczącym ?Przedsięwzięcia IniTech? obejmuje ono dofinansowanie:

  • badań naukowych lub prac rozwojowych nakierunkowanych na zastosowanie w działalności gospodarczej, zwanych dalej fazą badawczą,
  • czynności, których celem jest przygotowanie wyników flizy badawczej do zastosowania w działalności gospodarczej zwanych fazą przygotowań do wdrożenia.

Faza badawcza oraz faza przygotowań do wdrożenia realizowane będą przez Wnioskodawcę za środki uzyskane z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju zgodnie z treścią zawartej umowy. W fazie badawczej projekt przewiduje wykonanie systematycznych badań naukowych nad nową, alternatywną do hutniczej, technologią. Wykonane zostaną analizy chemiczno-mineralogiczne nadaw do ługowania i stałych pozostałości dla oceny skuteczności operacji jednostkowych, ?które będą badane w projekcie. Zbadany zostanie wpływ najważniejszych parametrów procesów jednostkowych: uziarnienia, czasu reakcji, temperatury, stężenia kwasu, ciśnienia tlenu i warunków hydrodynamicznych. Opracowane zostaną optymalne warunki operacji jednostkowych i założenia projektowe dla operacji jednostkowych i instalacji półtechnicznej oraz określone uwarunkowania dla skali przemysłowej. Czynnikiem ługującym będzie kwas siarkowy, który stanowi trudno zbywalny odpad procesów hutniczych, a którego racjonalne wykorzystanie przewiduje się w proponowanej technologii.

Efektem projektu i jego celem jest wdrożenie nowej technologii hydrometalurgicznej w przedsiębiorstwie. Stanowi to olbrzymie wyzwanie organizacyjne i finansowe. Dlatego też plan komercjalizacji produktu głównie związany będzie z przedsiębiorstwem, które dysponuje możliwościami organizacyjnymi, odpowiednim zapleczem technicznym potrzebnym do wdrożenia technologii, a przede wszystkim możliwością finansowania inwestycji. Proponowana technologia zostanie opracowana w pierwszej kolejności dla koncentratów i półproduktów wytwarzanych w procesach wzbogacania (?). Podobne problemy techniczne i kosztowe obecne są w pozostałych zakładach wzbogacania (?). W przypadku satysfakcjonujących wyników kończących fazę badawczą projektu istnieje duża szansa, że technologia będzie również zastosowana w tych zakładach. Dalsza komercjalizacja produktu będzie prowadzona na podstawie analizy rynku. Należy jednak zaznaczyć, że opracowana technologia będzie mogła być wykorzystana dla surowców o podobnej charakterystyce złóż i skali produkcji.

Partnerem gotowym do wdrożenia wyników prac badawczych realizowanych w ramach przedsięwzięcia ?IniTech? jest (?).

W dniu 8 lipca Uczelnia zawarła z (?) umowę przedwstępną dotyczącą wdrożenia wyników badawczych w/w projektu realizowanego w ramach przedsięwzięcia ?lniTech?. Zobowiązuje ona do zawarcia umowy na wdrożenie przez (?) wyników badań zrealizowanych w ramach przedmiotowego projektu pod warunkiem osiągnięcia wyników o parametrach określonych dla pierwszego etapu realizacji projektu (fazy badawczej i fazy przygotowań do wdrożenia). Wdrożenie będzie oparte o wyniki badań oraz przedmioty własności przemysłowej (rozwiązania know-how, patenty lub zgłoszenia patentowe, prawa ochronne na wzory użytkowe i zgłoszenia wzorów użytkowych) powstałe przed okresem wdrożeniowym, stanowiące własność wykonawcy badań. Zainteresowany udzieli (?) prawa do korzystania z wyników badań nieodpłatnie, a skorzystanie z przedmiotów własności przemysłowej odpłatnie na podstawie umów licencyjnych.

Ze złożonego do wniosku uzupełnienia wynika, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Politechnice Wrocławskiej przysługuje w całości lub części prawo obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji opisanego projektu...

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione wydatki na realizację projektu należy traktować jako zmierzające do przyszłego ich wykorzystania do czynności opodatkowanych, tj. komercjalizację rezultatów badań poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich.

Realizowane to będzie odpłatnie (zgodnie z zapisami umowy przedwstępnej z (?)), to znaczy wystąpi sprzedaż opodatkowana podatkiem VAT. Możliwość sprzedaży nastąpi po zakończeniu badań finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz osiągnięciu zamierzonego efektu, czyli opracowania technologii hydrometalurgicznego przetwarzania półproduktów i koncentratów miedzi. Zatem w założeniu projekt będzie służył działalności opodatkowanej, bo celem projektu jest jego wdrożenie przemysłowe. Należy podkreślić, iż nie jest to projekt, którego wyniki służą wyłącznie celom naukowym, nie zmierzają wyłącznie do podniesienia poziomu wiedzy lecz mają przede wszystkim znaczenie praktyczne. Zamierzeniem projektu jest jego wdrożenie w (?) Przewidywane jest zgłoszenie wszystkich nowych odkryć, jak i wynalazków praktycznych w pierwszej kolejności do ochrony patentowej, a następnie przedstawienie ich w formie publikacji. Nie ma w tej sytuacji znaczenia źródło finansowania tego projektu, lecz założenie wykorzystania jego wyników do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zainteresowany wskazuje również, iż nie ma znaczenia fakt, czy realizacja projektu odniesie zamierzony skutek, to znaczy, że z tytułu realizacji projektu nie uzyska żadnych przychodów opodatkowanych z powodów obiektywnych, tj.:

  • osiągnięte wyniki fazy badawczej będą inne niż wyniki planowane na etapie składania wniosku o dofinansowanie I etapu projektu, gdyż jest to projekt badawczy i jak dla każdego zadania tego typu nie można na chwilę obecną przewidzieć ze stu procentową pewnością dróg jakimi potencjalnie może on ewaluować,
  • sytuacja rynkowa po zakończeniu fazy badawczej uległa takiej zmianie w stosunku do sytuacji rynkowej sprzed jej rozpoczęcia, że zastosowanie wyników fazy badawczej w działalności gospodarczej stało się w ocenie wdrażającego nieopłacalne.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, Z literalnego brzmienia wyżej zacytowanego przepisu wynika, iż uznanie podmiotu za podatnika nie jest uzależnione od celu czy rezultatu jego działalności.

Ustawa o VAT, definiuje działalność gospodarczą, jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Działalność gospodarcza nie jest uzależniona od rezultatu, czyli widocznego efektu podejmowanych przez podatników działań.

Działalność gospodarcza nie musi więc oznaczać konieczności osiągania zysków. Zgodnie z orzecznictwem ETS nie ważny jest rezultat prowadzonej działalności. Istotnym staje się zamiar prowadzenia działalności i ponoszone w związku z tym faktem koszty. Przy ponoszeniu kosztów na wydatki inwestycyjne w pełni korzystać można z prawa do odliczenia już na etapie ich przygotowywania. Prawo do odliczenia może zostać wyłączone jedynie w przypadku ewentualnego oszustwa ze strony podatnika i jego nadużyć, co potwierdza wyraźnie orzeczenie ETS w sprawie C-15/81 z dnia 5 maja 1982 r. pomiędzy Schul a Inspecteur der lnvoerrechten en Accijzen.

Istotny jest, więc zamiar prowadzonej działalności, potwierdzony obiektywnymi dowodami. Podatek płacony przez podatnika nie może stanowić dla niego faktycznego kosztu. W orzeczeniu w sprawie 50/87 Trybunał wskazał, iż zadaniem wszystkich państw jest zadbanie, by podatnicy nie ponosili ekonomicznego ciężaru podatku jaki płacony jest w trakcie prowadzenia przez nich działalności. W sprawie C-110/94 podkreślono wyraźnie, że już pierwsze wydatki inwestycyjne, jakie poniesiono dla celów i z zamysłem rozpoczęcia działalności, muszą zostać potraktowane jak działalność gospodarcza. Ponadto, samo prawo odliczenia nie może być ograniczane czasem, czy zakresem przedmiotowym. Możliwość wykonywania tego prawa zapewniona ma być niezwłocznie i w odniesieniu do wszystkich kwot podatku (sprawa C-177/99). Podstawą dla funkcjonowania podatku od wartości dodanej jest jego neutralność. Zasada neutralności niejednokrotnie była przedmiotem orzeczeń ETS. W odniesieniu do przedmiotowej sprawy, a dokładnie prawa do odliczenia w przypadku ewentualnego nie podjęcia działalności gospodarczej, na bazie osiągniętych z niej rezultatów stwierdzić należy, że ETS uznaje w takich sytuacjach prawo do odliczenia w pełnym zakresie i to bezwarunkowo (wyjątek stanowi dokonanie ewentualnego oszustwa przez podatnika).

Trybunał w orzeczeniu z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95 wyraźnie wskazał, iż podatnik jest uprawiony do odliczenia VAT naliczonego za towary i usługi nabyte w związku z pracami inwestycyjnymi wykonanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu. Jednak sam fakt niewykorzystania towarów czy usług, jakie jednak nabyto w celu wykorzystania ich w prowadzonej działalności, nie stanowi podstawy do pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego. Trybunał w uzasadnieniu podkreślił, iż: ?prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny?.

Trybunał w sprawie C-110/94, która dotyczyła przedsięwzięcia, jakie nigdy nie miało związku z żadną transakcją opodatkowaną stwierdził wyraźnie, że prawo do odliczenia jeśli powstało, to pozostaje w mocy, nawet jeśli planowana wcześniej działalność gospodarcza nigdy nie zakończyła się transakcją podlegającą opodatkowaniu.

Inne orzeczenia Trybunału podobnie wskazują, iż osiągnięty rezultat podjętej działalności nie jest istotny przy możliwości dokonania odliczeń. Przykładem jest orzeczenie w sprawie 268/83 z dnia 14 lutego 1985 r., w którym Trybunał stwierdził, iż: ?wspólny system VAT zapewnia zatem to, aby całość działalności gospodarczej niezależnie od jej celu czy rezultatów, pod warunkiem że działalność ta sama w sobie podlega VAT, była opodatkowana w całkowicie neutralny sposób?.

Podobnie w sprawie C-400/98 w wyroku z dnia 1 czerwca 2000 r. Trybunał stwierdził, iż art. 4 i 17 (ustanawiający prawo do odliczenia podatku naliczonego) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia VAT zapłaconego w związku z transakcjami wykonywanymi w celu zrealizowania planowanej działalności gospodarczej istnieje nadal, nawet jeżeli organ skarbowy ma świadomość, że zamierzona działalność gospodarcza, która miała doprowadzić do wykonywania czynności opodatkowanych nie zostanie podjęta.

W wyroku z dnia 26 kwietnia 2005 r. w sprawie C-736/02 Trybunał stwierdził, że system odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT podlegającego zapłacie lub zapłaconego w ramach jego działalności gospodarczej. Wspólny system VAT gwarantuje w ten sposób w zakresie ciężaru podatkowego pełną neutralność jakiejkolwiek działalności gospodarczej, niezależnie od celów bądź rezultatów, pod warunkiem, że co do zasady podlega ona opodatkowaniu VAT.

Odnosząc powyższe uwagi do regulacji zawartej w ustawie o podatku od towarów usług, zgodnie z art. 86 ust. 1 w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 14, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Ustawodawca wyraźnie więc uzależnił prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony od związku zakupionych towarów i usług z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi.

Czynności niewykorzystywane do takich celów nie mogą korzystać z prawa odliczenia. Po dokonaniu analizy przepisów art. 15 ust. 1 oraz art. 86 ustawy VAT należy stwierdzić, iż podatnikiem jest podmiot bez względu na rezultat prowadzonej działalności a prawo do odliczenia podatku od nabytych towarów i usług istnieje, jeśli pozostają one w związku z tą działalnością. Podatnikiem jest, więc nawet podmiot, który ponosiłby straty z takiej działalności. Wnioskodawca nie może z góry przewidzieć rezultatu podejmowanych przez siebie obecnie badań. Z założenia jednak, uzyskane wyniki badań naukowych będą publikowane w czasopismach naukowych i prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych. Zostaną również udostępnione podmiotom zainteresowanym ich wdrożeniem lub komercjalizacją na równych zasadach rynkowych odpłatnie lub nieodpłatnie. Prawa autorskie do uzyskanych w wyniku realizacji projektu wyników badań naukowych będą przysługiwać wyłącznie Uczelni, która wykonała dane prace. W przypadku osiągnięcia pozytywnych rezultatów badań będzie istniała możliwość ich komercjalizacji poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich lub sprzedaż tych praw zainteresowanym podmiotom W przypadku sprzedaży tych praw będzie to sprzedaż opodatkowana VAT.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż związek wszelkiego rodzaju nabytych towarów czy usług z celem opisanego we wniosku projektu o zamierzonych przez jego twórców rezultatach, jest podstawą do odliczenia od tych towarów i usług podatku przy ich zakupie - zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Na prawo do odliczenia nie będzie miał także inny niż planowany obecnie rezultat badań lub ich całkowity brak.

Ponieważ Uczelnia jest w stanie przyporządkować zakupy związane wyłącznie z tym projektem, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia całej kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją tego projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy ustawy definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług. I tak, w myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?). Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (?) ? art. 8 ust. 1 ustawy.

Art. 86 ust. 1 ustawy stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 20 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy (w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r.), kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (?).

Z powyższego wynika, że związek zakupu z czynnością podlegającą opodatkowaniu jest jednym z podstawowych warunków, które musi spełnić podatnik, aby mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Powyższy przepis wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych ? czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. ETS zwracał uwagę, iż właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia, jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas ? po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych ? odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji ?zamiaru? wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Podstawowe znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

  1. powszechność opodatkowania,
  2. faktyczne opodatkowanie konsumpcji,
  3. stosowanie podatku od wartości dodanej na wszystkich etapach obrotu towarami i usługami.


Realizację powyższych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ustawy, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych ? art. 15 ust. 2 ustawy.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy, nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej opodatkowanej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich do wykonywania czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać ? w momencie ich nabycia ? za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Ponadto zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, jednym z jego podstawowych zadań jest prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych.

W ramach realizacji powyższych zadań zawarł on w dniu 19 lipca 2010 r. umowę z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, realizowaną w ramach ?Przedsięwzięcia IniTech?, na wykonanie projektu pod tytułem: ?Technologia i?.

Celem głównym przedsięwzięcia jest finansowe wspieranie ciekawych pomysłów proinnowacyjnych.

Faza badawcza oraz faza przygotowań do wdrożenia realizowane będą przez Uczelnię za środki uzyskane z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju zgodnie z treścią zawartej umowy. W fazie badawczej projekt przewiduje wykonanie systematycznych badań naukowych nad nową, alternatywną do hutniczej, technologią.

Efektem projektu i jego celem jest wdrożenie nowej technologii w przedsiębiorstwie. Zostanie ona opracowana w pierwszej kolejności dla koncentratów i półproduktów wytwarzanych w procesach wzbogacania (?). Podobne problemy techniczne i kosztowe obecne są w pozostałych zakładach wzbogacania (?). W przypadku satysfakcjonujących wyników kończących fazę badawczą projektu istnieje duża szansa, że technologia będzie również zastosowana w tych zakładach. Dalsza komercjalizacja produktu będzie prowadzona na podstawie analizy rynku. Należy jednak zaznaczyć, że opracowana technologia będzie mogła być wykorzystana dla surowców o podobnej charakterystyce złóż i skali produkcji.

W dniu 8 lipca Politechnika zawarła z (?) umowę przedwstępną dotyczącą wdrożenia wyników badawczych w/w projektu realizowanego w ramach przedsięwzięcia ?lniTech?. Zobowiązuje ona do zawarcia umowy na wdrożenie przez wyników badań zrealizowanych w ramach przedmiotowego projektu pod warunkiem osiągnięcia wyników o parametrach określonych dla pierwszego etapu realizacji projektu (fazy badawczej i fazy przygotowań do wdrożenia). Wdrożenie będzie oparte o wyniki badań oraz przedmioty własności przemysłowej (rozwiązania know-how, patenty lub zgłoszenia patentowe, prawa ochronne na wzory użytkowe i zgłoszenia wzorów użytkowych) powstałe przed okresem wdrożeniowym, stanowiące własność wykonawcy badań. Zainteresowany udzieli (?) prawa do korzystania z wyników badań nieodpłatnie, a z korzystania z przedmiotów własności przemysłowej odpłatnie na podstawie umów licencyjnych.

Zainteresowany wskazał przy tym, iż poniesione wydatki na realizację projektu należy traktować jako zmierzające do przyszłego ich wykorzystania do czynności opodatkowanych, tj. komercjalizację rezultatów badań poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich. Realizowane będzie to na zasadach rynkowych, to znaczy wystąpi sprzedaż opodatkowana VAT ? projekt będzie służył działalności opodatkowanej, bo założeniem projektu jest jego wdrożenie przemysłowe.

Dodatkowo Wnioskodawca zaznaczył, iż bez względu na fakt, czy realizacja projektu odniesie zamierzony skutek to znaczy, że z tytułu realizacji projektu nie uzyska się żadnych przychodów opodatkowanych ? z powodów obiektywnych (badania nie zakończą się pozytywnym wynikiem, gdyż jest to projekt badawczy i jak dla każdego zadania tego typu nie można, na chwilę obecną, przewidzieć ze stu procentową pewnością dróg jakimi potencjalnie może on ewoluować) ? nastąpi to nie na skutek świadomej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług. W jego opinii przy ponoszeniu kosztów na wydatki inwestycyjne w pełni korzystać można z prawa do odliczenia już na etapie ich przygotowywania.

Niewątpliwie udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich bądź sprzedaż tych praw będzie czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług jako odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w cytowanym na wstępie art. 5 ust. 1 ustawy.

Jak wynika z wniosku, nie można przewidzieć czy Wnioskodawca w wyniku wdrożenia projektu badawczego będzie osiągał przychody, bowiem nie wiadomo czy faza badawcza da pozytywny wynik. Może wystąpić bowiem sytuacja, iż z tytułu realizacji projektu Uczelnia nie uzyska żadnych przychodów opodatkowanych z powodów obiektywnych (badania nie zakończą się pozytywnym wynikiem, gdyż jest to projekt badawczy i jak dla każdego zadania tego typu nie może ona, na chwilę obecną, przewidzieć ze stu procentową pewnością dróg jakimi potencjalnie może on ewoluować).

Jednakże, jak wskazano powyżej, dla określenia prawa do odliczenia, istotny jest zamiar z jakim dokonywany jest zakup towaru lub usługi w momencie nabycia, a w przedmiotowej sprawie projekt realizowany jest z założeniem, że jego efekty powinny zostać wdrożone poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich bądź sprzedaż tych praw.

Zatem, projekt będzie służył działalności opodatkowanej, bo jego założeniem ? jak wynika z wniosku ? jest stworzenie produktu handlowego, który w formie gotowego testu diagnostycznego (typu ?kit?) będzie sprzedawany do powszechnego użytku. Podkreślić przy tym należy, iż nie jest to projekt, którego wyniki służą wyłącznie celom naukowym. Wyniki przedmiotowego projektu nie zmierzają wyłącznie do podniesienia poziomu wiedzy lecz mają przede wszystkim znaczenie praktyczne. Zamierzeniem projektu jest jego komercjalizacja. Nie ma więc w tej sytuacji znaczenia źródło finansowania przedmiotowego projektu, lecz założenie wykorzystania jego wyników do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Należy również wskazać, iż bez względu na fakt, czy realizacja projektu odniesie zamierzony skutek, to w momencie nabycia towarów i usług zachowana pozostanie pierwotna intencja ich nabycia ? zostały one nabyte celem wykonywania czynności opodatkowanych. Jeżeli nawet Wnioskodawca z tytułu realizacji projektu nie osiągnie żadnych przychodów ? z powodów obiektywnych tzn. faza badawcza nie zakończy się pozytywnym wynikiem ? to czynność opodatkowana nie wystąpi nie dlatego, że Zainteresowany świadomie zmienił pierwotne przeznaczenie nabytych towarów i usług, lecz dlatego, że wskutek niezależnych od niego czynników, wykorzystanie ich do czynności opodatkowanych stało się niemożliwe.

Reasumując, z uwagi na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem w przyszłości czynności opodatkowanych (tj. udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich bądź sprzedaż tych praw), Wnioskodawcy przysługuje pełne prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji opisanego projektu badawczego, zarówno w przypadku, gdy nastąpi sprzedaż opodatkowana VAT, jak i w przypadku gdy z przyczyn niezależnych od Zainteresowanego, w szczególności w przypadku nieosiągnięcia zakładanych rezultatów, planowana sprzedaż opodatkowana VAT nie zostanie zrealizowana.

Nadmienia się, że treść zdania wstępnego w art. 86 ust. 2 ustawy została zmieniona na mocy art. 1 pkt 11 lit. a obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o transporcie drogowym (Dz. U. Nr 247, poz. 1652). Otrzymało ono następujące brzmienie: ?Kwotę podatku naliczonego stanowi:?.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika