Czy w wskutek zawarcia umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i umowy sprzedaży z dnia 3 czerwca (...)

Czy w wskutek zawarcia umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i umowy sprzedaży z dnia 3 czerwca 1997 r. (Rep. A ?) przez małżonka Wnioskodawczyni K. J., doszło do nabycia przez Wnioskodawczynię prawa użytkowania wieczystego już w 1997 roku, pomimo nie uwzględnienia tego faktu przy sporządzaniu aktu notarialnego oraz braku wpisu Wnioskodawczyni, jako współużytkownika wieczystego gruntu w Księdze Wieczystej (KW nr ?) i czy w związku z tym upłynął już 5 letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 06.10.2008 r. (data wpływu 09.10.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązku podatkowego jednego małżonka w związku ze zbyciem prawa wieczystego użytkowania gruntu nabytego z majątku wspólnego przez drugiego małżonka ? jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 09.10.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie obowiązku podatkowego jednego małżonka w związku ze zbyciem prawa wieczystego użytkowania gruntu nabytego z majątku wspólnego przez drugiego małżonka.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 3 czerwca 1997 roku doszło do zawarcia w formie aktu notarialnego umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i umowy sprzedaży pomiędzy Miastem L? oraz P. S. i mężem Wnioskodawczyni K. J. Zgodnie z treścią tego aktu, P. S. oraz K. J., z dniem konstytutywnego wpisu do księgi wieczystej (Nr ?) nabyli, w częściach równych, na współwłasność, prawo użytkowania wieczystego nieruchomości opisanej w § 1 aktu notarialnego z dnia 3 czerwca 1997 r. (dla powyższej nieruchomości prowadzona jest KW o nr ?) oraz współwłasność w częściach równych ogrodzenie terenu, znajdujące się na działce nr A/3, opisanej w § 1 niniejszego aktu. Następnie, nakładem P. S. i jego Żony M. oraz nakładem Wnioskodawczyni i jej męża K?, z którym łączy ją wspólność majątkowa małżeńska, rozpoczęli na nabytej działce, zgodnie z otrzymanym pozwoleniem na budowę, budowę budynku socjalno - ekspozycyjnego, który uważa się za wykonany w stanie surowym otwartym. Budowa nie miała nic wspólnego z prowadzoną działalnością gospodarczą, lecz była prowadzona z naszych oszczędności w tzw. ?systemie gospodarskim?.

W dniu 3 września 2008 r. w formie aktu notarialnego Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem umowę przedwstępną sprzedaży i pełnomocnictwa pomiędzy K. i M. J., P. i M. S., a J. R. i S. G. (Rep. A nr ?). Na mocy przyrzeczonej umowy sprzedaży warunkowej (przy braku realizacji prawa pierwokupu przez Gminę L? na podstawie art. 109 pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami), P. i M. małżonkowie S. oraz K. i M. małżonkowie J. zobowiązują się do sprzedaży, zaś J. R. i S. G. do nabycia na współwłasność po 1/2 części prawa użytkowania wieczystego nieruchomości położonej przy ul S? nr X nr X (KW nr ?), która powstanie wskutek podziału. Ponadto J. R. i S. G. zobowiązali się ustanowić w akcie notarialnym zawierającym umowę przeniesienia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz własności budynku i budowli, na prawie użytkowania wieczystego nabytej nieruchomości nieodpłatnej służebności gruntowej. W niniejszym akcie, M. J. udzieliła także K. J. pełnomocnictwa do zmiany, rozwiązywania umowy przedwstępnej sprzedaży, oraz sprzedaży całego ich udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości opisanej w § 3 aktu notarialnego wraz z prawem własności budynku i budowli na niej się znajdujących, w tym do podpisywania aktów notarialnych zawierających umowy sprzedaży warunkowej, przeniesienia użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z prawem własności budynku i budowli - zawieranych w wykonaniu umowy przedwstępnej sprzedaży odbioru ceny i wydania przedmiotu sprzedaży nabywcom oraz do złożenia odpowiednich oświadczeń w zakresie egzekucji sądowej w związku z treścią art. 777 § 1 pkt 4 Kodeksu postępowania cywilnego. W identycznym zakresie udzielone zostało pełnomocnictwo P. S. przez M. S..

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w wskutek zawarcia umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste i umowy sprzedaży z dnia 3 czerwca 1997 r. (Rep. A ?) przez małżonka Wnioskodawczyni K. J., doszło do nabycia przez Wnioskodawczynię prawa użytkowania wieczystego już w 1997 roku, pomimo nie uwzględnienia tego faktu przy sporządzaniu aktu notarialnego oraz braku wpisu Wnioskodawczyni, jako współużytkownika wieczystego gruntu w Księdze Wieczystej (KW nr ?) i czy w związku z tym upłynął już 5 letni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawczyni:

Zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 1 pkt 8) lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) odpłatne zbycie prawa użytkowania wieczystego, nie następujące w wykonaniu działalności gospodarczej i dokonywane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, stanowi źródło przychodu w rozumieniu niniejszej ustawy.

W treści aktu notarialnego zawartego w dniu 3 czerwca 1997 r. dotyczącego nabycia prawa użytkowania wieczystego i prawa własności przez K. J., brak jest wzmianki o jednoczesnym nabyciu niniejszego prawa przez współmałżonkę, M. J. jednakże z regulacji art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. 1964, nr 9 poz.59 ze zm.) jednoznacznie wynika, iż z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje, z mocy prawa (ex l) między małżonkami wspólność majątkowa. Oznacza to, że w opisanej sytuacji nieruchomość oddana w wieczyste użytkowanie w czasie trwania małżeństwa jednemu ze współmałżonków, jest objęta ustawową wspólnością majątkową (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1970r., sygn. akt .......). Ponadto, w świetle poglądów doktryny, powszechnie przyjmuje się, iż nabywanie przez jednego z małżonków prawa użytkowania wieczystego nieruchomości zaliczane jest do czynności zwykłego zarządu nie wymagających zgody współmałżonka. W wyniku bowiem takich czynności dochodzi do powiększenia majątku wspólnego (por. J. St. P: G do uchwały SN z 24 września 1970 r., III CZP 55/70, OSPiKA 1973, poz. 120).

Twierdzenia powyższe znajdują potwierdzenie także w treści oświadczenia małżonków S. i małżonków J. oświadczających przy sporządzaniu aktu notarialnego w dniu 3 września 2008 r., iż nabyte udziały w prawie użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości i prawie własności znajdujących się na niej budynków i budowli, wchodzą w skład ich majątków wspólnych, gdyż nabyli je za fundusze wspólne i w dacie nabycia obowiązywała ich wspólność ustawowa.

Oznacza to, że zbycie przez Wnioskodawczynię przedmiotowych praw w roku 2008 nie będzie opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni nie zbywa nieruchomości w związku z działalnością gospodarczą, a od końca roku w którym nastąpiło jej nabycie upłynęło już dawno 5 lat.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest ? z zastrzeżeniem ust. 2 ? odpłatne zbycie m.in.:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Od 1 stycznia 2007 r. zmieniły się zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości. Jednakże zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006r. Nr 217, poz. 1588) do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006r., stosuje się zasady określone w ww. ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r.

Ze względu na fakt, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia użytkowania wieczystego, należy odnieść się do przepisów zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 1964r., Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 232 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym. Natomiast w myśl art. 235 § 2 Kodeksu cywilnego przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym.

Z treści tych przepisów wynika, że użytkowanie wieczyste dotyczy gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gmin i ich związków, oddanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym lub prawnym, oraz że odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gminy przez wieczystego użytkownika.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że udział w prawie wieczystego użytkowania gruntu nabył z majątku wspólnego małżonek Wnioskodawczyni w 1997 r. Pomiędzy małżonkami istniała wspólność majątkowa małżeńska.

Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9 poz. 59 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 ww. ustawy. Zatem, jeśli udział w prawie wieczystego użytkowania gruntu został nabyty w czasie trwania wspólności ustawowej i nie stanowi odrębnego majątku danego małżonka, stanowi on dorobek małżonków. Nie ma również znaczenia na którego z małżonków został sporządzony akt notarialny.

Biorąc zatem pod uwagę przytoczone wyżej przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznać należy, iż odpłatne zbycie tego udziału, po upływie pięciu lat od daty jego nabycia tj. w roku 1997, nie będzie stanowiło przychodu w rozumieniu ww. ustawy o podatku dochodowym u żadnego z małżonków.

Organ Podatkowy, zwraca uwagę, iż z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że przedmiotem sprzedaży są również budynki, budowle i niezakończona budowa budynku socjalno ? ekspozycyjnego ?w stanie surowym otwartym? położone na sprzedawanej części gruntu.

Stanowią one odrębną kwestię, ustalenia, czy powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu sprzedaży budynków i budowli oraz niezakończonej budowy budynku socjalno ? ekspozycyjnego ?w stanie surowym otwartym? położonych na sprzedawanej części gruntu. Sprzedaż ww. nieruchomości oraz niezakończonej budowy nie są przedmiotem niniejszej interpretacji, jednakże organ podatkowy czuje się w obowiązku zwrócenia uwagi na ten fakt.

Niezakończona budowa budynku socjalno ? ekspozycyjnego ?w stanie surowym otwartym sprawia, że nie można uznać jej za nieruchomość, a środków z jej sprzedaży za przychód w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy podatkowej. Niewątpliwie jednak rozpoczynając budowę dokonała Pani pewnych nakładów, które wpłynęły na wartość sprzedawanego udziału w prawie wieczystego użytkowania.

Biorąc powyższe pod uwagę, sprzedaż niezakończonej budowy budynku socjalno-ekspozycyjnego uznać należy za przychód z odpłatnego zbycia praw majątkowych w postaci roszczeń przysługujących, zgodnie z prawem cywilnym osobie, która poniosła nakłady na gruncie oddanym w użytkowanie wieczyste.

Przychód z tego tytułu jest przychodem, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z treścią wskazanego przepisu ustawy podatkowej, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Wyliczenie zawarte w cytowanym przepisie ma charakter otwarty, na co wskazuje zwrot ?w szczególności?. W związku z tym możliwe jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych w nim nie wymienionych. Ponieważ ustawodawca nie zdefiniował pojęcia praw majątkowych, wyjaśniając je odwołać się należy do poglądów doktryny prawa, zgodnie z którymi za prawa majątkowe uważa się uprawnienie określonego podmiotu, pozostające w ścisłym związku z jego ekonomicznym interesem, z jego majątkiem. W szczególności zalicza się do nich prawa rzeczowe, w tym prawo własności, wierzytelności, prawa majątkowe ? małżeńskie, a także prawa własności intelektualnej.

Wszystko to sprawia, iż zawierając umowę odpłatnego zbycia niezakończonej budowy budynku socjalno - ekspozycyjnego, dokona Pani zbycia prawa majątkowego w postaci roszczenia przysługującego osobie, która poniosła nakłady na cudzym gruncie. Dlatego też przychód ten należy opodatkować na zasadach ogólnych, w zeznaniu rocznym za rok podatkowy, w którym nastąpi zbycie, wg. skali podatkowej obowiązującej w danym roku, uwzględniając koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Zeznanie roczne, w którym należy wykazać dochody (przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodów) należy złożyć w urzędzie skarbowym do 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym, w którym uzyskano dochód (art. 45 ust. 1 ww. ustawy).

Natomiast w przypadku odpłatnego zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu i budynku oraz budowli trwale z tym gruntem związanego źródłem przychodu jest zawsze odrębnie odpłatnie zbycie prawa do gruntu i odrębnie odpłatne zbycie budynku, dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie prawa do gruntu bądź wybudowanie budynku. Okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest w takim przypadku liczony odrębnie ? od daty nabycia prawa do gruntu i od daty nabycia (wybudowania) budynku.

Aby móc ustalić źródło przychodów wymienione w art. 10 ust 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w postaci odpłatnego zbycia nieruchomości budynkowej i budowli usytuowanej na gruncie będącym w użytkowaniu wieczystym należy określić dwie daty: datę sprzedaży i datę wybudowania tej nieruchomości.

Reasumując nabycie przez małżonka Wnioskodawczyni prawa wieczystego użytkowania gruntu z majątku wspólnego w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej skutkuje nabyciem przez Wnioskodawczynię prawa wieczystego użytkowania gruntu nabytego w roku 1997 i tym samym jego zbycie w roku 2008 nie stanowi dla Wnioskodawczyni przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawczyni przywołała wiele tez wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych z Warszawy, które przemawiają za słusznością stanowiska przedstawionego we wniosku, należy stwierdzić, że powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast Organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Dodatkowo należy nadmienić, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach wydawanych interpretacji indywidualnych.

Należy dodatkowo wskazać, iż z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, a zatem wywierają skutki prawne w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Wnioskodawczyni, jako występującej z wnioskiem. Nie chroni natomiast Pani męża.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul.1-ego Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika