Nieodpłatne nabycie przez Spółkę własnych udziałów posiadanych przez jedynego udziałowca w celu (...)

Nieodpłatne nabycie przez Spółkę własnych udziałów posiadanych przez jedynego udziałowca w celu ich umorzenia, a następnie ich umorzenie nie spowoduje po stronie Spółki powstania przychodu dochodu podlegającego opodatkowaniu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 21.04.2011r. (data wpływu 27.04.2011r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie skutków podatkowych związanych z umorzeniem udziałów, uzupełnionym w dniu 14.06.2011r. (data wpływu 15.06.2011r.) o odpis KRS, na podstawie wezwania organu z dnia 06.06.2011r. - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27.04.2011r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych związanych z nieodpłatnym nabyciem własnych udziałów w celu umorzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z bilansem sporządzonym za ostatni rok obrachunkowy będący również rokiem podatkowym Sp. z o.o. (?Spółka? albo ?Wnioskodawca?) wystąpiła strata bilansowa za lata ubiegłe. W związku z tym Spółka zamierza podjąć działania restrukturyzacyjne w celu reorganizacji swojej struktury kapitałowej.

Jednym z etapów planowanych działań jest pokrycie części straty z lat ubiegłych poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki, które nastąpi na skutek umorzenia części udziałów. Udziały zostaną umorzone za zgodą udziałowca w drodze nabycia udziałów przez Spółkę, tj. w trybie umorzenia dobrowolnego. Umorzenie udziałów zostanie dokonane bez wynagrodzenia, na co udziałowiec wyrazi uprzednio zgodę zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych (?KSH?) 100% udziałowcem Spółki jest B V będąca spółką holenderską.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nabycie i dobrowolne umorzenie części udziałów własnych bez wynagrodzenia w trybie art. 199 § 3 KSH w celu obniżenia kapitału zakładowego i pokrycia części straty z lat ubiegłych spowoduje powstanie przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych po stronie Spółki...

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem wnioskodawcy, w opisanym powyżej stanie faktycznym, ani nieodpłatne nabycie własnych udziałów, ani następujące po nim umorzenie tych udziałów nie spowodują po stronie Wnioskodawcy powstania przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowania.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, a wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno majątkowych jaki korporacyjnych, wynikających z tych udziałów. Regulacje dotyczące umarzania udziałów zawarte są w art. 199 1-7 KSH. Zgodnie z art. 199 § 1 KSH, umorzenie udziałów może się odbyć za zgodą wspólnika poprzez nabycie udziałów przez spółkę lub bez jego zgody (umorzenie przymusowe) w przypadkach określonych w umowie spółki. W myśl § 2, umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Stosownie natomiast do art. 199 § 3 KSH, dobrowolne umorzenie udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może nastąpić bez wynagrodzenia, jeżeli wspólnik wyrazi na to zgodę. W przedmiotowej sprawie wszystkie powyższe warunki wynikające z przepisów KS zostaną spełnione.

Przepisy ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (?UPDOP?) nie regulują szczegółowo skutków podatkowych umorzenia udziałów po stronie spółki, której udziały są umarzane. W konsekwencji, skutki podatkowe tego zdarzenia powinny być określane na podstawie zasad ogólnych UPDOP.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 UPDOP przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty. Dodatkowo w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22 UPDOP przedmiotem opodatkowania jest przychód. W myśl art. 7 ust. 2 UPDOP, dochodem jest - z zastrzeżeniem art. 10 i 11 - nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

W świetle powyższego, kluczową kwestią jest określenie, czy - w przedstawionym zdarzeniu przyszłym - obniżenie kapitału zakładowego poprzez umorzenie udziałów będzie skutkowało powstaniem dochodów lub przychodu podatkowego po stronie Spółki. W tym celu konieczna jest weryfikacja, czy takie działanie mieści się w zakresie:

  • § dochodów (przychodów) z udziału w zyskach osób prawnych (w rozumieniu art. 10 UPDOP) lub
  • § przychodów podatkowych (w rozumieniu art. 12 UPDOP.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 UPDOP, dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym m.in. dochód z umorzenia udziałów (akcji). Bez wątpienia powyższa regulacja nie dotyczy sytuacji Wnioskodawcy, jako że dotyczy ona dochodu faktycznie uzyskanego przez wspólnika spółki kapitałowej z tytułu umorzenia akcji/udziałów (za wynagrodzeniem). W planowanym przez Spółkę scenariuszu, Spółka nie uzyska natomiast żadnego dochodu (przychodu) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Dlatego też, art. 10 UPDOP nie będzie miał zastosowania w omawianym zdarzeniu przyszłym. Należy podkreślić, iż żaden przepis art. 12 UPDOP nie wskazuje bezpośrednio, iż obniżenie kapitału zakładowego Spółki poprzez umorzenie udziałów (bez wynagrodzenia) skutkuje powstaniem przychodu podatkowego po stronie Spółki. Niemniej, należy zweryfikować, czy takie zdarzenie może mieścić się w katalogu przychodów podatkowych. UPOOP nie zawiera definicji pojęcia ?przychód?. W art. 12 ust. 1 tej ustawy przedstawiony został jedynie otwarty katalog przychodów podatkowych.

Definicja przychodu została natomiast wypracowana w doktrynie i orzecznictwie prawa podatkowego. I tak, najczęściej uznaje się, że ?przychodami podatkowymi są co do zasady, wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym? (J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych. Rok 2008. Komentarz, CH Beck, s. 273). Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. (sygn. III SA 33 82/02): ??do przychodów zaliczyć można tylko takie wartości, które określają definitywny przyrost majątku podatnika?. Z powyższych uwag wynika, że jako przychód dla celów podatkowych należy traktować tylko takie zdarzenia, które powodują rzeczywisty wzrost majątku podatnika.

W świetle powyższego Spółka stoi na stanowisku, iż nabycie przez nią własnych udziałów celem ich umorzenia nie powoduje powstania przychodu. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje i nie nastąpi po jej stronie żadne przysporzenie majątkowe w wyniku umorzenia części udziałów własnych. Nie nastąpi także umorzenie jej zobowiązań wobec akcjonariuszy. W opisanej sytuacji nastąpi jedynie pokrycie straty z lat ubiegłych poprzez obniżenie kapitału zakładowego Spółki. Operacja będzie się sprowadzać do dokonania zmian w obrębie kapitałów własnych Spółki nie będzie się wiązać z nią natomiast napływ środków finansowych z zewnątrz. Spółka, w wyniku nabycia własnych udziałów bez wypłaty wynagrodzenia wspólnikowi, nie osiągnie korzyści ekonomicznych, które mogłyby skutkować powstaniem u niej przychodu. Ponadto, w analizowanym opisie zdarzenia przyszłego nie zostanie spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 UPDOP, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). Nabycie udziałów własnych przez Spółkę nie będzie wiązało się z nieodpłatnym nabyciem rzeczy lub praw majątkowych, o których mowa powyżej. Należy podkreślić, że nabycie udziałów własnych przez Spółkę odbywa się w ramach ściśle określonej procedury, regulowanej przepisami KSH i Spółka nie ma prawa do swobodnego dysponowania udziałami po ich nabyciu. W związku z tym, sytuacji Spółki nie można utożsamiać ze zwykłym nabyciem rzeczy lub praw majątkowych, które w przypadku, gdyby było nieodpłatne lub częściowo odpłatne prowadziłoby do powstania przychodu podatkowego po stronie nabywcy. W związku z powyższym, nie można stwierdzić, że w wyniku nabycia przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia dojdzie do otrzymania przez niego świadczenia podlegającego opodatkowaniu.

W konsekwencji Spółka stoi na stanowisku, że nabycie i dobrowolne umorzenie udziałów w Spółce bez wynagrodzenia dla jej udziałowca, w świetle obowiązujących przepisów UPDOP nie będzie skutkowało powstaniem przychodu (dochodu) dla Spółki.

Spółka wskazuje, że przedstawione powyżej stanowisko jest powszechnie akceptowane przez organy podatkowe. Zostało ono potwierdzane m.in. w następujących pismach:

  1. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 9 marca 2009r. sygn.: ILPB3/423-25/09-5/JG,
  2. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 18 marca 2009r. sygn.: ILPB3/423-24/09-2/KS,
  3. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 maja 2009r. i sygn.:IPPB3/423-194/09-2/JB,
  4. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 12 listopada 2009r. sygn.:ITPB3/423-478/09/MT,
  5. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 17 grudnia 2009r. sygn.:IPPB3/423-639/09-2/PD,
  6. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 8 marca 2010r. sygn.: IPPB3/423-933/09-3/PD
  7. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 9 marca 2009r. sygn.: ILPB3/423-25/09-5/JG,
  8. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 18 marca 2009r. sygn.: ILPB3/423-24/09-2/KS,
  9. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 maja 2009r. sygn.: IPPB3/423-194/09-2/JB,
  10. Dyrektom Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 12 listopada 2009r. sygn.: ITPB3/423-478/09/MT,
  11. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 17 grudnia 2009r. sygn.: IPPB3/423-639/09-2/PD,
  12. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 8 marca 2010r. sygn.: IPPB3/423-933/09-3/PD.

Biorąc powyższe pod uwagę Spółka stoi na stanowisku, iż w świetle obowiązujących przepisów podatkowych w opisanym stanie faktycznym, nieodpłatne nabycie przez Spółkę własnych udziałów posiadanych przez jedynego udziałowca w celu ich umorzenia, a następnie ich umorzenie nie spowoduje po stronie Spółki powstania przychodu dochodu podlegającego opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej w tym zakresie oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika