- ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu stawką (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko spółdzielni mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 15 listopada 2007r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT z tytułu dostawy, ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokali mieszkalnych i miejsc postojowych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 listopada 2007r. (data stempla pocztowego) został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT z tytułu dostawy, ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokali mieszkalnych i miejsc postojowych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia mieszkaniowa w ramach statutowych uprawnień realizuje zadanie inwestycyjne tj. budowę zespołu mieszkaniowego wielorodzinnego z usługami. W wyniku powyższego zostały zawarte z członkami spółdzielni umowy o wybudowanie i przyrzeczenie ustanowienia odrębnej własności lokalu. Spółdzielnia ustalając wartość inwestycji przyjęła na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 oraz art. 146 ust. 1 pkt 2b ustawy o podatku od towarów i usług, że w zakresie:

1. budowy mieszkań wraz z pomieszczeniami przynależnymi tj. pomieszczeniami gospodarczymi określa się wkład budowlany obejmujący podatek VAT w wysokości 7%,



2. budowy garaży wielostanowiskowych, określa się wkład budowlany dla miejsc postojowych stanowiących ułamkową część tego garażu obejmujący podatek VAT w wysokości 22%,



3. budowy innych niż wymieniono powyżej lokali użytkowych określa się wkład budowlany obejmujący podatek VAT w wysokości 22%.

W wyniku publikacji w prasie oraz w związku z różnymi interpretacjami Urzędów Skarbowych i Sądów Administracyjnych, członkowie spółdzielni zakwestionowali wielkości stawek podatku VAT określonych powyżej, z zaznaczeniem że spółdzielnia powinna realizować podatek VAT w odniesieniu do lokali mieszkalnych 0%, a w odniesieniu do miejsc postojowych 7%.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. czy naliczać podatek VAT przy lokalach mieszkalnych wraz z częścią przynależną w odniesieniu do lokali zasiedlanych po raz pierwszy w wysokości 7% czy 0%...



2. czy naliczać podatek VAT przy miejscach postojowych stanowiących ułamkową część garażu wielostanowiskowego będącego oddzielnym i samodzielnym lokalem innym niż mieszkalny w wysokości 22% czy 7%...



3. czy art. 146 ust. 1 pkt 3c ustawy o VAT ma zastosowanie do lokali po raz pierwszy zasiedlanych...

Zdaniem wnioskodawcy art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c ustawy o VAT ma zastosowanie w przypadku przeniesienia własności lokalu na członka spółdzielni, natomiast akt notarialny, jaki zawrze spółdzielnia z członkami będzie składał się z dwóch części: ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia tej własności na członka spółdzielni. Wnioskodawca zaznacza, że ustawa o VAT i ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych zamiennie posługują się terminami przeniesienie własności lokalu i ustanowienie odrębnej własności lokalu, co upoważnia go do zastosowania zerowej stawki podatku. Swoje stanowisko Spółdzielnia popiera wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt III SA Wa 1518/07. Wnioskodawca podnosi jednocześnie, przywołując uchwałę Trybunału Konstytucyjnego z 26.04.1994r. oraz wyrok NSA z dnia 19.09.2001r., iż wykładnie sytuacji niejasnych, niewynikających bezpośrednio z brzmienia gramatycznego przepisu rangi ustawowej na niekorzyść podatnika są niedopuszczalne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Co do zasady stawka podatku, w myśl art. 41 ust. 1 ustawy o VAT wynosi 22%. Jednakże, zarówno w treści samej ustawy jak i w przepisach wykonawczych do niej przewidziano opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi.

Zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT w okresie od dnia przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej do dnia 31 grudnia 2007r. stosuje się stawkę podatku w wysokości 7% w odniesieniu do: obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych. Art. 2 pkt 12 ustawy o VAT definiuje obiekty budownictwa mieszkaniowego jako budynki mieszkalne rodzinne stałego zamieszkania, sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych: 111 ? Budynki mieszkalne jednorodzinne, 112 ? Budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe, ex 113 ? Budynki zbiorowego zamieszkania ? wyłącznie: budynki kościołów i innych związków wyznaniowych, klasztory, domy zakonne, plebanie, kurie, rezydencje biskupie oraz rezydencje Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl natomiast art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT do dnia 31 grudnia 2007r. stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do: przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego.

W przepisie tym nie określono jak należy rozumieć pojęcie ?przeniesienie na rzecz członków spółdzielni własności lokalu mieszkalnego?.

Ustawa z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. nr 119, poz. 116 ze zm.) posługuje się pojęciami ?przeniesienie własności lokalu? oraz ?ustanowienie odrębnej własności lokalu? dla określenia dwóch różnych stanów prawnych. W ww. ustawie można wyróżnić następujące czynności, w wyniku których dochodzi do przeniesienia na rzecz członków spółdzielni własności lokalu mieszkalnego:

• przeniesienie własności lokalu przez spółdzielnię na rzecz członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego (o czym stanowi art. 12 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych),



• przeniesienie własności lokalu przez spółdzielnię na rzecz członka, któremu przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego (o czym stanowi art. 1714 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Natomiast w art. 18 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych określono, iż ustanowienie odrębnej własności lokalu może nastąpić na rzecz ?nowego? członka spółdzielni, z którym spółdzielnia dopiero zawiera umowę o budowę lokalu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że spółdzielnia buduje lokale mieszkalne, podpisując z nabywcami lokali (członkami) umowy o wybudowanie i przyrzeczenie ustanowienia odrębnej własności lokali. Po wybudowaniu podpisana zostanie umowa, której treścią będzie:

• ustanowienie odrębnej własności lokalu, oraz



• przeniesienie tej własności na członka spółdzielni.

Zatem mamy do czynienia z sytuacją ustanawiania odrębnej własności lokalu na rzecz takiego członka spółdzielni, który jest ?nowym? członkiem, gdyż wcześniej nie posiadał ani lokatorskiego ani własnościowego prawa do lokalu i swój staż w spółdzielni rozpoczyna od uzyskania od razu odrębnej własności lokalu.

Biorąc pod uwagę przytoczone przepisy oraz stan faktyczny przedstawiony przez Podatnika stwierdzić należy, iż czynności realizowane przez Spółdzielnię, tj. czynności dostawy obiektów budownictwa mieszkaniowego jak i przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel czyli ustanowienia i przeniesienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego, podlegają regulacjom zawartym w art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT tzn. opodatkowane są stawką obniżoną 7%.

Jednakże obniżona stawka podatku ma charakter wyjątkowy i ma zastosowanie wyłącznie do towarów wskazanych przez ustawodawcę. Art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT obejmuje swoim działaniem wyłącznie obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, które wypełniają funkcje mieszkaniowe, a nie użytkowe.

Z uwagi na to, iż ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług ani przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia lokal mieszkalny i lokal użytkowy, należy posiłkować się w tym zakresie przepisami ustawy z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. z 2000r. Nr 80, poz. 903 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 2 tej ustawy samodzielnym lokalem mieszkalnym jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Ust. 4 powołanego artykułu stanowi, iż do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej pomieszczeniami przynależnymi. Ustawa o własności lokali wprowadza również pojęcie nieruchomości wspólnej. Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy, w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali. Nie można żądać zniesienia współwłasności nieruchomości wspólnej, dopóki trwa odrębna własność lokali. Jednakże stosownie do ust. 2 ww. artykułu nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

Treść przywołanych wyżej zapisów wskazuje na wyraźne rozróżnienie pomiędzy pomieszczeniami pomocniczymi, które związane są z izbą lub zespołem izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi w sposób funkcjonalny, polegający na wykorzystaniu całej przestrzeni dla zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, a pomieszczeniami przynależnymi, które chociaż w sensie prawnym stanowią część składową lokalu mieszkalnego, to w sensie funkcjonalnym służą do zaspokajania innych niż mieszkaniowe potrzeb ludzi.

Pojedyncze miejsce parkingowe będące częścią garażu czyli pomieszczenia przynależnego, które na podstawie wyżej powołanych przepisów ustawy o własności lokali służy funkcjom innym niż mieszkaniowe ? nie korzysta z preferencyjnej stawki podatkowej, gdyż nie służy bezpośrednio do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.

Zatem dostawa, ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności wydzielonego miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym, podlega opodatkowaniu według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 22%.

Reasumując, ustawodawca:

1. objął zwolnieniem od podatku VAT dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego realizowaną na rynku wtórnym ? art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT



2. opodatkował podatkiem VAT dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego realizowaną na rynku pierwotnym tj. przed pierwszym zasiedleniem i zamieszkaniem, w tym także w formie stanowienia i przenoszenia praw do lokali mieszkalnych,

• stawką podatku w wysokości 0% do: przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz przeniesienia na rzecz członka spółdzielni własności lokalu mieszkalnego lub własności domu jednorodzinnego (art. 146 ust. 1 pkt 3 lit. c) ustawy o VAT)



• stawką podatku VAT w wysokości 7% dla obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych (art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. b) ustawy o VAT)


3. opodatkował 22% podatkiem VAT dostawę lokali o przeznaczeniu użytkowym.

Powołany przez Wnioskodawcę wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 października 2007r. sygn. akt III SA/Wa 1518/07 jest rozstrzygnięciem w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym i tylko do niej się zawęża, w związku z tym nie ma mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.