Wnioskodawca posiada prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego (...)

W związku ze skargą z dnia 17 lutego 2010 r. (złożoną w dniu 18.02.2010 r., data wpływu 22.02.2010 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 26.11.2009 r. znak: IPPP3-443-799/09-2/JF w przedmiocie podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktury zaliczkowej, doręczoną w dniu 30.11.2009 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770 ze zm.), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 26 listopada 2009 r. znak; IPPP3-443-799/09-2/JF, uznając stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

We wniosku z dnia 17.09.2009 r. przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe: W zakresie prowadzonej działalności gospodarczej Spółką zajmuje się przede wszystkim produkcją i dystrybucją napojów oraz tzw. syropów, tj. koncentratów, z których nabywca (np. restauracja) wytwarza we własnym zakresie (zasadniczo przez ich rozcieńczenie w wodzie oraz nasycenie dwutlenkiem węgla) gotowe, przeznaczone do bezpośredniej konsumpcji napoje. W związku z tą działalnością Spółka współpracuje z wieloma podmiotami, w szczególności na podstawie zawartej umowy (dalej: jako ?Umowa?) współpracuje z będącymi podatnikami polskiego podatku VAT nabywcami towarów Spółki oraz jednocześnie dokonującymi na rzecz Spółki dostawy określonych towarów lub świadczącymi na rzecz Spółki określone usługi (dalej łącznie jako: ?Kontrahenci?). Dla celów niniejszego wniosku pojęcie Kontrahenta nie obejmuje jednak podmiotów świadczących usługi i dostarczających towary, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1 ustawy o VAT. Spółka i Kontrahent określani są także poniżej łącznie jako Strony.

W ramach powyższej współpracy pomiędzy Spółką a Kontrahentami mają miejsce m.in. sytuacje, w których:

• Spółka dokonała na rzecz Kontrahenta dostawy towarów (zaś Kontrahent zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia za tę dostawę) oraz

• Kontrahent zobowiązał się do wyświadczenia określonych usług lub dostawy towarów (zaś Spółka zobowiązała się do wypłaty wynagrodzenia za uzgodnione świadczenia przed odpowiednio wykonaniem usługi lub wydaniem towarów przez Kontrahenta).
  
  

Jednocześnie, zdarza się, iż w takiej sytuacji Strony dokonują następujących ustaleń odnośnie sposobu rozliczenia wzajemnych zobowiązań (rozliczenie ma miejsce przed wydaniem towaru lub przed wykonaniem usługi przez Kontrahenta):

• Spółka dokonuje potrącenia (kompensaty) swoich należności względem Kontrahenta z tytułu dostarczonych mu towarów z kwotą, którą Strony uzgodniły jako wynagrodzenie za usługi do wykonania których zobowiązał się Kontrahent lub za towary, które Kontrahent zobowiązał się dostarczyć (przy czym ustalenia poczynione pomiędzy Stronami uwzględniały zapłatę wynagrodzenia przed dostarczeniem towaru lub wykonaniem usługi przez Kontrahenta), Spółka zawiadamia Kontrahenta o szczegółach dokonanego potrącenia, alternatywnie

• Kontrahent dokonuje potrącenia (kompensaty) kwoty, którą Strony uzgodniły jako wynagrodzenie za powyższe usługi/towary (przy czym ustalenia poczynione pomiędzy Stronami uwzględniały zapłatę wynagrodzenia przed wydaniem towaru lub przed wykonaniem usługi przez Kontrahenta) z innymi zobowiązaniami wobec Spółki.
  
  

Zatem, do wysokości kwoty potrącenia (kompensaty), która to kwota może stanowić całość lub część wynagrodzenia z tytułu umowy, nie dochodzi do przekazania pomiędzy Stronami jakichkolwiek środków pieniężnych.

W takich przypadkach Kontrahent wystawia fakturę, która spełnia wymogi określone w § 10 Rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur. Spółka otrzymuje oryginał takiej faktury (dalej: jako ?Faktura Zaliczkowa? lub w odniesieniu do większej liczby przypadków ?Faktury Zaliczkowe?).

Należy podkreślić, że nabywane przez Spółkę towary i usługi w związku, z którymi wystawione zostały po dniu 1 maja 2004 r. lub wystawione zostaną w przyszłości faktury zaliczkowe, wykorzystywane były lub będą do wykonywania przez Spółkę czynności opodatkowanych podatkiem VAT lub dotyczą czynności, o których mowa w art. 86 ust. 8 i ust 9 ustawy o VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółce przysługiwało w przeszłości (w stanie prawnym począwszy od 1 maja 2004 r.) i przysługiwać będzie w przyszłości prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur zaliczkowych...

Zdaniem Wnioskodawcy Spółce przysługiwało w przeszłości (w stanie prawnym począwszy od 1 maja 2004 r.) i przysługiwać będzie w przyszłości prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur zaliczkowych.

W dniu 26 listopada r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działając w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną znak: IPPP3-443-799/09-2/JF uznając, iż stanowisko Wnioskodawcy w kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest nieprawidłowe.

W treści interpretacji indywidualnej stwierdzono, iż zawarte przez strony umowy o wzajemnych rozliczeniu dostaw noszą znamiona umów barterowych w związku z tym podlegają opodatkowaniu jako czynności faktycznie dokonane (dokonana dostawa towarów i świadczenie usługi). Czynności te zgodnie z ogólnymi zasadami winny być udokumentowane fakturami VAT. Obowiązek podatkowy winien być określony odrębnie dla każdej ze stron zgodnie z przedmiotem dostaw towarów (świadczonych usług).

Jednocześnie wskazano, że w sytuacji dostaw wzajemnych podlegających wzajemnemu rozliczaniu i odrębnemu opodatkowaniu, dostawy lub świadczenia usług dokonanych w ramach umowy barterowej nie uznaje się za zaliczkę na poczet przyszłej dostawy. W konsekwencji nabywca nie może wystawić faktury ją dokumentującej, z której Wnioskodawca mógłby odliczyć podatek naliczony.

Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem tut. organu Spółka pismem z dnia 14.12.2009 r. (data nadania w 14.12.2009 r., data wpływu do tut. Biura 16.12.2009 r.) wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę wydanej interpretacji poprzez uznanie stanowiska Wnioskodawcy za prawidłowe, zarzucając:

• naruszenie art. 14c § 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) przez wydanie interpretacji odnoszącej się do stanu faktycznego innego niż opisany we wniosku Spółki;
• naruszenie art. 19 ust.

  1, art. 86 ust. 2 pkt 1b) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) oraz § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 212, poz. 1337) przez stwierdzenie, że w opisanym przez Spółkę stanie faktycznym brak jest podatna do wystawiania przez kontrahentów faktur zaliczkowych i uznanie za nieprawidłowe stanowiska Spółki w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z przedmiotowych faktur zaliczkowych.
  
  

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa z dnia 14 stycznia 2010 r. znak: IPPP3-443-799/09-4/JF Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził brak podstaw do zmiany indywidualnej interpretacji z dnia 26 listopada 2009 r. znak: IPPP3-443-799/09-2/JF podtrzymując jednocześnie swoje stanowisko.

Wobec powyższego w dniu 18 lutego 2010 r. (data wpływu 22.02.2010 r.) za pośrednictwem Izby Skarbowej w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na interpretację indywidualną z dnia 26.11.2009 r. znak: IPPP3-443-799/09-2/JF.

Zaskarżonej Interpretacji Wnioskodawca zarzuca naruszenie:

• art. 19 ust. 11, art. 86 ust. 1, art. 86 ust. 2 pkt 1 b) oraz art. 106 ust. 3 w zw. z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.; dalej jako ?Ustawa o VAT?) oraz § 10 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. (Dz.U. Nr 212, poz. 1337, dalej ?Rozporządzenie z 28.11.2008?) przez stwierdzenie, że w opisanym przez Stronę stanie faktycznym brak jest podstaw do wystawienia przez kontrahentów Faktur Zaliczkowych i uznanie za nieprawidłowe stanowiska Spółki w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z przedmiotowych faktur.
  
  

Spółka wniosła o uchylenie zaskarżonej Interpretacji oraz o zasądzenie na rzecz Strony kosztów postępowania.

Strona w pełni podtrzymuje stanowisko przedstawione we Wniosku oraz w Odpowiedzi na Wezwanie. Zdaniem Strony, zaskarżona Interpretacja została wydana z naruszeniem przepisów prawa materialnego, w związku z czym istnieją podstawy do jej uchylenia. W Interpretacji tej Organ podatkowy bezpodstawnie uznał za nieprawidłowe stanowisko Spółki dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z Faktur zaliczkowych opisanych we Wniosku.

Przede wszystkim Spółka wskazuje, iż nie ma racji Organ podatkowy stwierdzając, że w opisanym przez Stronę stanie faktycznym brak jest podstaw do wystawienia przez Kontrahentów faktur zaliczkowych.

Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części. Wspomniany przepis ustanawia zasadę, zgodnie z którą otrzymanie części lub całości wynagrodzenia przed dokonaniem przez podatnika dostawy towarów lub przed wykonaniem usługi, powoduje powstanie obowiązku podatkowego w VAT.

Zasada ta znajduje zastosowanie bez względu na to, w jakiej formie podatnik otrzymał należność (w całości lub w części). Obowiązek podatkowy na podstawie niniejszego przepisu powstaje zatem nie tylko w przypadku uregulowania należności gotówką lub przelewem bankowym, lecz również w przypadku wzajemnej kompensaty należności. Momentem powstania obowiązku podatkowego w tej ostatniej sytuacji jest moment, w którym kompensata została efektywnie dokonana (np. moment zawarcia odpowiedniego porozumienia pomiędzy stronami transakcji, z tytułu których należności podlegają wzajemnej kompensacie).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka może dokonywać różnego rodzaju transakcji z tymi samymi Kontrahentami. Występują więc sytuacje, gdy ten sam Kontrahent nabywa od Spółki towary, a jednocześnie w ramach odrębnych transakcji świadczy na rzecz Spółki określone usługi lub dokonuje dostaw innych towarów. Brak jest zobowiązań Stron do dokonywania wzajemnych dostaw towarów lub dostawy towarów w zamian za świadczenie usług; świadczenia Spółki i Kontrahenta wykonywane są w zamian za wynagrodzenie określone w formie pieniężnej. Pewna zbieżność czasowa pomiędzy wykonywaniem tych świadczeń może natomiast skutkować dokonaniem potrąceń (kompensat), o których była mowa we Wniosku.

Ustalenia pomiędzy Stroną a Kontrahentami przewidują możliwość zapłaty wynagrodzenia Kontrahentowi przed dokonaniem przez niego dostawy towarów lub przed wykonaniem usługi. W celu uproszczenia rozliczeń oraz ograniczenia liczby dokonywanych między Stronami przelewów bankowych dochodzi do sytuacji opisanych we Wniosku, tj.:

• Spółka dokonuje potrącenia (kompensaty) kwoty należnej jej od Kontrahenta z tytułu dostarczonych mu towarów z kwotą uzgodnioną jako wynagrodzenie z tytułu usług lub towarów, do których wyświadczenia lub dostarczenia zobowiązał się Kontrahent (zawiadamiając Kontrahenta o dokonanej kompensacie);

• bądź to Kontrahent dokonuje potrącenia (kompensaty) kwoty, którą Strony uzgodniły jako wynagrodzenie za powyższe usługi tub towary, które będą wyświadczone lub dostarczone w przyszłości, z kwotą należności Kontrahenta wobec Spółki z tytułu dostarczonych przez nią towarów.
  
  

W obu powyższych przypadkach, w zakresie, w jakim kwota uzgodnionego wynagrodzenia z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług, które będą dostarczone lub wykonane przez Kontrahenta w przyszłości, podlega potrąceniu (kompensacie) z kwotą należną od Kontrahenta Spółce, Kontrahent otrzymuje część (lub całość) wynagrodzenia z tytułu określonych przyszłych świadczeń. Konsekwentnie, nie powinno zdaniem Strony podlegać wątpliwości, że w momencie dokonania takiego potrącenia (kompensaty), po stronie Kontrahenta powstaje obowiązek podatkowy na podstawie cytowanego wyżej art. 19 ust. 11 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy (...). Art. 106 ust. 3 nakazuje natomiast stosować odpowiednio przepis ust. 1 do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Powyższą zasadę, zgodnie z którą otrzymanie całości lub części wynagrodzenia przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi należy dokumentować fakturą VAT potwierdza § 10 ust. 1 Rozporządzenia z 28.11.2008 r. Wynika z niego, że jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy (...). Dalsze ustępy § 10 precyzują zasady oraz treść wystawiania tzw. faktur zaliczkowych.

Należy zatem stwierdzić, że w związku z dokonaniem potrącenia (kompensaty) na zasadach opisanych we Wniosku, Kontrahenci są zobowiązani do wystawiania Faktur zaliczkowych na podstawie powołanych wyżej przepisów art. 106 ust. 3 (w zw. z ust. 1) oraz § 10 ust. 1 Rozporządzenia z 28.11.2008. Jednocześnie, jak zaznaczono we Wniosku, Faktury zaliczkowe wystawiane przez Kontrahentów spełniają wymogi określone w § 10 tego rozporządzenia.

W związku z powyższym, stwierdzając brak podstaw do wystawiania, w okolicznościach opisanych we Wniosku, Faktur zaliczkowych przez Kontrahentów, Dyrektor naruszył zdaniem Strony art. 19 ust. 11 i art. 106 ust. 3 w zw. z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, jak również § 10 Rozporządzenia z 28.11.2008 r.

W rezultacie, Organ podatkowy naruszył również prawo uznając za nieprawidłowe stanowisko Spółki dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z Faktur zaliczkowych.

Zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie, w jakim nabywane towary lub usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych. Art. 86 ust. 2 pkt 1b) stwierdza natomiast, iż kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika, potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego.

Jak wyraźnie zaznaczono we Wniosku, pytanie Spółki dotyczyło wyłącznie zakupów związanych (lub które będą związane) z wykonywaniem czynności opodatkowanych, a Spółka otrzymuje oryginały Faktur zaliczkowych. Faktury zaliczkowe wystawiane są zgodnie z art. 106 ust. 3 oraz § 10 Rozporządzenia z 28.11.2008, gdyż dokonanie potrącenia (kompensaty) wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego u Kontrahenta, zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o VAT. Należy więc uznać, że w przypadku otrzymanych przez Spółkę Faktur zaliczkowych spełnione są przesłanki odliczenia podatku naliczonego określone w art. 86 ust. 1 i art. 86 ust. 2 pkt 1b) ustawy o VAT. Wydając Interpretację, w której uznano za nieprawidłowe stanowisko Strony co do prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z Faktur zaliczkowych, Dyrektor naruszył zatem również art. 86 ust. 1 i art. 86 ust. 2 pkt 1 b) ustawy o VAT.

W świetle powyższych uwag, zupełnie pozbawione podstaw było, w ocenie Strony, powołanie przez Organ podatkowy w uzasadnieniu Interpretacji art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, stwierdzający, że nie stanowią podstawy do obniżenia podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona z podatku. W stanie faktycznym (oraz zdarzeniu przyszłym) opisanym we Wniosku nie występuje sytuacja objęta hipotezą tego przepisu.

Podsumowując, zdaniem Strony przysługiwało jej w przeszłości (w stanie prawnym począwszy od 1 maja 2004 r.) i przysługiwać będzie w przyszłości prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT wynikającego z Faktur Zaliczkowych opisanych we Wniosku. Jednocześnie w opinii Spółki, Dyrektor, uznając jej stanowisko za nieprawidłowe, naruszył wspomniane powyżej przepisy prawa materialnego.

3. Odpowiedź na zarzuty zawarte w skardze.

Stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) organ, którego działanie lub bezczynność zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości do dnia rozpoczęcia rozprawy.

Dyrektor Izby w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów po rozpatrzeniu przedmiotowej skargi z dnia 17.02.2010 r. po ponownym przeanalizowaniu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uwzględnia skargę w całości i stwierdza, że stanowisko Skarżącej przedstawione we wniosku z dnia 17.09.2009 r. (data wpływu do tut. BKIP 21.09.2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - jest prawidłowe.

Wobec powyższego Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie rozpatrując ponownie przedmiotową sprawę stwierdził co następuje:

W odpowiedzi na zarzuty Strony należy wskazać, iż zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) - zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1b ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższego wynika, iż warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest zatem bezpośredni lub pośredni oraz bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Poza tym podatnik dokonujący nabycia towarów i usług może odliczyć kwotę podatku naliczonego wskazaną na określonych w przepisach dokumentach ? takim dokumentem jest faktura VAT (lub dokument celny, ale nie dotyczy to niniejszej sprawy). Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług ? również potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego. Ponadto odliczona może być kwota podatku naliczonego z tytułu transakcji podlegających opodatkowaniu.

Według art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy). Natomiast przez świadczenie usług ? w myśl art. 8 ust. 1 ustawy ? rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Stosownie do art. 106 ust. 3 ustawy przepisy m.in. ust. 1 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Zasady wystawiania faktur VAT i innych dokumentów z nimi zrównanych uregulowane zostały szczegółowo w przepisach, obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r., rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 ze zm.). Należy nadmienić, że uregulowania zasad wystawiania faktur VAT i innych dokumentów z nimi zrównanych są powtórzeniem unormowań zawartych w odpowiednich przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.), obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r.

Na podstawie § 10 ust. 1 obecnie obowiązującego ww. rozporządzenia (odpowiednio § 14 ust. 1 rozporządzenia obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r.) jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3. Stosownie do ust. 3 tego przepisu fakturę wystawia się również nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi każdą koleją część należności (zaliczkę, przedpłatę, zadatek, ratę).

Zasady kompensowania wzajemnych należności reguluje art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Na skutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Kolejne kwestie regulują art. 499-502 kodeksu cywilnego. Przepisy te stanowią, że potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Ma ono moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. Jeżeli przedmiotem potrącenia są wierzytelności, których miejsca spełnienia świadczeń są różne, strona korzystająca z możności potrącenia obowiązana jest uiścić drugiej stronie sumę potrzebną do pokrycia wynikającego dla niej uszczerbku. Odroczenie wykonania zobowiązania udzielone przez sąd albo bezpłatnie przez wierzyciela nie wyłącza potrącenia.

Na podstawie art. 503 kodeksu cywilnego przepisy o zaliczeniu zapłaty stosuje się odpowiednio do potrącenia. Tak więc kompensata jest to umowny sposób zniesienia różnić księgowych poprzez uznanie (zaliczenie) w rozrachunkach jednego świadczenia o określonej wartości pieniężnej za zapłatę na poczet innego świadczenia o określonej wartości pieniężnej.

Zatem potrącenie (kompensata) stanowią jedną z form zapłaty. Przenosząc to na grunt ustawy o podatku od towarów i usług, w szczególności w odniesieniu do przepisów dotyczących dostawy towarów i otrzymania należności należy stwierdzić, iż dokonanie potrącenia uznane zostaje przez podmioty gospodarcze za otrzymanie należności. Wysokość zaliczenia może stanowić w szczególności przedpłatę, zaliczkę lub ratę, jeśli strony się tak umówiły, a zaliczenie dotyczy przyszłego świadczenia.

W konsekwencji z chwilą uznania przez strony kompensaty, na podstawie art. 19 ust. 11 ustawy powstaje obowiązek podatkowy. W związku z tym znajdzie zastosowanie przepis dotyczący wystawienia faktury zaliczkowej wynikający z § 10 rozporządzenia w sprawie wystawiania faktur, zgodnie z którym kontrahent, dokonujący kompensaty winien, nie później niż 7. dnia od dnia, w którym do uznania doszło, wystawić fakturę dokumentującą wysokość należności.

W takiej sytuacji kwota podatku naliczonego wykazana na fakturze zaliczkowej spełnia przesłanki określone w art. 86 ust. 2 pkt 1b ustawy, co pozwala podatnikowi otrzymującego taką fakturę na skorzystanie z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o wykazaną kwotę podatku naliczonego z tytułu wykonania dostawy lub świadczenia usługi uznanej jako zaliczkę w ramach rozliczeń kompensacyjnych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zawiera umowy o wzajemnej współpracy, w której każda ze stron zobowiązuje się do przeniesienia, na rzecz drugiej strony, własności rzeczy lub usługi. Udokumentowaniem tych świadczeń są wystawione faktury VAT o ekwiwalentnej wartości, rozliczane drogą wzajemnej kompensaty należności i zobowiązań. Zdarza się, że Wnioskodawca dostarcza towar wcześniej, zanim kontrahent dokona dostawy/świadczenia usługi. Do wysokości kwoty potrącenia (kompensaty), która to kwota może stanowić całość lub część wynagrodzenia z tytułu umowy, nie dochodzi do przekazania pomiędzy stronami jakichkolwiek środków pieniężnych. W takim przypadku strony uznają zobowiązania płatnicze z tytułu nabycia towarów od Wnioskodawcy jako kompensatę należności Wnioskodawcy wobec kontrahenta. Rozpoznając w potrąceniu zaliczkę na poczet przyszłej dostawy/świadczenia usług kontrahent wystawia fakturę zaliczkową, która spełnia wymogi określone w § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r.

Wnioskodawca podnosi, iż wzajemne rozliczenia należności i zobowiązań prowadzone z kontrahentem nie są rozliczeniami barterowymi, są natomiast kompensatą rozliczeń. W związku z tym wierzytelność z tytułu dokonanej przez Wnioskodawcę dostawy kontrahent uznaje jako zaliczenie wartości z niej wynikającej na poczet świadczenia wzajemnego rozpoznając zaliczkę i wystawiając fakturę zaliczkową. Skoro kompensatę należy uznać jako potrącenie stanowiące zapłatę, w związku z tym uznanie kompensaty może być traktowane przez kontrahenta jako zaliczka na poczet dokonanego w późniejszym terminie świadczenia wzajemnego wykonanego przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy.

Zastosowanie zatem znajdzie art. 19 ust. 11 ustawy, bowiem z chwilą uznania kompensaty, traktowanej jako otrzymanej zaliczki, u kontrahenta powstaje obowiązek podatkowy. Jednocześnie spełnione zostają przesłanki wynikające z § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. pozwalające na wystawienie faktury zaliczkowej. W konsekwencji otrzymana przez Wnioskodawcę faktura VAT stanowi podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z niej wynikającego, ponieważ na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1b ustawy wykazana kwota podatku naliczonego wynikająca z faktury zaliczkowej potwierdza dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty) co wiązało się z powstaniem u kontrahenta obowiązku podatkowego. Organ podatkowy stwierdza, iż przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zachowanie stron transakcji jest zachowaniem prawidłowym.

Ponownie przeprowadzona analiza obowiązującego stanu faktycznego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, a także argumentów zawartych w skardze pozwala za uznanie, że na podstawie art. 86 ust. 1 w zw. z ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy Wnioskodawca posiada prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wystawionej przez kontrahenta faktury zaliczkowej.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Mając na uwadze powyższe, należało orzec jak w sentencji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejsze rozstrzygniecie. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa w terminie trzydziestu dni od dnia jej doręczenia za pośrednictwem organu, który wydał decyzję (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, 09-402 Płock ul. 1-go Maja 10.