Czy odliczenie przez Wnioskodawczynię ?ulgi prorodzinnej? na jedno własne dziecko za 2008 r. w (...)

UZASADNIENIE

W dniu 15 listopada 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości za lata 2008-2011.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 17 stycznia 2013 r., nr IPTPB2/415-799/12-2/AKr, wezwano Wnioskodawczynię, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 17 stycznia 2013 r. (skutecznie doręczone w dniu 23 stycznia 2013 r.). W dniu 1 lutego 2013 r. (data nadania 30 stycznia 2013 r.) wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W lutym 2006 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem, któremu zasądzono alimenty na córkę i powierzono wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej. Od tego czasu samotnie wychowuje córkę, która w październiku 2007 r. rozpoczęła studia dzienne. Były mąż opuścił ich mieszkanie w połowie 2007 r. W 2010 r. w wyniku starań Wnioskodawczyni został z mieszkania wymeldowany administracyjnie i w toku postępowania udowodniono mu, że opuścił je dobrowolnie w 2007 r. Jak wskazuje Wnioskodawczyni, jego kontakty z córką nigdy nie były ciepłe, a po rozwodzie oziębły jeszcze bardziej. W latach 2007 - 2008 widzieli się tylko kilka razy. Ograniczył się wyłącznie do alimentowania córki. Nie interesował się jej osobą, nie troszczył, nie zabiegał o spotkania. Oprócz niewielkich alimentów nie wspierał finansowo, nie pomagał w utrzymaniu na studiach. Wszystkie sprawy związane z wychowaniem, utrzymaniem i opieką Wnioskodawczyni wykonywała osobiście. Kontakty ojciec - córka wygasły zupełnie od początku 2010 r. i do tej pory nie odnowiły. Ojciec zajął się sobą, podnoszeniem kwalifikacji, podróżami zagranicznymi. W październiku 2011 r., ponieważ jego sytuacja finansowa uległa znacznej poprawie, córka wystąpiła do Sądu o podwyższenie alimentów. Sąd przychylił się do jej wniosku, co zdenerwowało byłego męża - ojca, starał się udowodnić, że kwota 350 zł, którą płacił co miesiąc powinna wystarczyć studiującej córce. Zapowiedział zemstę i ją realizuje. Faktycznie Wnioskodawczyni utrzymywała córkę, wkład ojca był niewielki i dlatego małżonkowie umówili się, że całą ulgę prorodzinną za kolejne lata - Wnioskodawczyni będzie odliczała od podatku, gdyż będzie to dla córki zastrzyk finansowy, rekompensujący niskie alimenty.

We wrześniu 2012 r. Wnioskodawczyni została wezwana do Urzędu Skarbowego i została poinformowana, że były mąż za 2011 r. odliczył połowę ulgi (bez wcześniejszych uzgodnień z Wnioskodawczynią), a za lata 2008 - 2010 złożył korekty zeznań, w których dokonał odliczenia połowy ulgi prorodzinnej.

Wnioskodawczyni stwierdza, iż została poinformowana, że powinna złożyć wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w zakresie odliczeń od podatku dochodowego w przypadku wychowywania dzieci. Odpowiedź na ten wniosek byłaby dla Urzędu Skarbowego wskazówką, jakie przyjąć stanowisko w tej indywidualnej sprawie.

Stwierdza również, iż działania byłego męża mają związek z wyższymi alimentami, jakie zasądzono mu od października 2011 r. Wnioskodawczyni uważa, iż tym sposobem odbierze sobie cześć zapłaconych alimentów. Podkreśla, iż kuriozalne jest to, że dokładnie w tym samym momencie, w którym odlicza sobie ulgę prorodzinną i robi korekty zeznań, gdyż jako mający władzę rodzicielską stoi na stanowisku, że ,,jest na prawie?, wysyła do Sądu wniosek o uchylenie alimentów. Uzasadnia w nim, że skoro się z córką nie widuje od 3 lat, jego władza rodzicielska się skończyła i mimo że córka, ma jeszcze status studentki i nie złożyła jeszcze pracy dyplomowej, jego nie obowiązuje już jej alimentowanie, w związku z czym przestał je płacić (bez wyroku Sądu) od września 2012 r. (Wnioskodawczyni jest w posiadaniu kopi pozwu o uchylenie alimentów).

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż córka w latach 2008-2011 studiowała w sposób ciągły, w trybie dziennym na uczelni wyższej, o której mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym. Data urodzenia córki Wnioskodawczyni to kwiecień 1988 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku).

Czy odliczenie przez Wnioskodawczynię ?ulgi prorodzinnej? na jedno własne dziecko za lata podatkowe 2008-2011 w pełnej wysokości jest zgodne z normą prawną zawartą w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisami do których ten artykuł odpowiednio odsyła przy zastrzeżeniu brzmienia przepisu do 31 grudnia 2008 r.?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na powyższe pytanie w części dotyczącej 2008 r. Natomiast odpowiedź w części dotyczącej lat 2009-2011 zostanie przedstawiona w odrębnej interpretacji.

Zdaniem Wnioskodawczyni (przedstawionym ostatecznie w uzupełnieniu wniosku), postąpiła Ona prawidłowo i zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu do 2008 r. Wnioskodawczyni zastosowała poniższe przepisy w brzmieniu:

Art. 27f ust. 1-5 ww. ustawy: od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotą składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć rocznie kwotą, obliczoną zgodnie z ust. 2, jeżeli w roku podatkowym wychowywał własne lub przysposobione dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

Odliczeniu podlega kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (ust. 2). Odliczenie kwoty, o której mowa w ust. 2, dotyczy łącznie obojga rodziców, z zastrzeżeniem ust. 4. Kwotę tę odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga (ust. 3).

W przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje jednemu z nich, u którego dzieci faktycznie zamieszkują, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1 (ust. 4).

Jeżeli przez cześć roku podatkowego dzieci faktycznie zamieszkują u każdego z rodziców, o których mowa w ust. 4, odliczenie przysługuje każdemu z nich, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1; w tym przypadku kwota odliczenia stanowi iloczyn liczby miesięcy pobytu dzieci u rodzica i 1/12 kwoty, o której mowa w ust. 2 (ust. 5).

Art. 6 ust. 4 ww. ustawy: od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1. małoletnie,
2. dzieci, bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalna,
3. dzieci do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.
   
   

Przy czym podstawą rozpoznania ulgi, jak stwierdza Wnioskodawczyni był ust. 4 i 5 art. 27f w związku art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni była w 2008 r. rozwiedziona a córka faktycznie zamieszkiwała z Nią.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w latach 2007 - 2008, od podatku dochodowego, obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć rocznie kwotę, obliczoną zgodnie z ust. 2, jeżeli w roku podatkowym wychowywał własne lub przysposobione dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

Powołany art. 6 ust. 4 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. obejmuje swoją dyspozycją dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek pielęgnacyjny,
3. do ukończenia 25 lat uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty lub w przepisach - Prawo o szkolnictwie wyższym, jeżeli w roku podatkowym dzieci te nie uzyskały dochodów, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku dochodowego, renty rodzinnej oraz dochodów w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.
   
   

Natomiast do dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ww. ustawy w brzmieniu wprowadzonym ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 ze zm.), mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2008 r., zalicza się dzieci:

1. małoletnie,
2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej.
   
   

W myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w latach 2007 - 2008, odliczeniu podlega kwota stanowiąca iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust.1.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 tej ustawy, odliczenie kwoty, o której mowa w ust. 2, dotyczy łącznie obojga rodziców, z zastrzeżeniem ust. 4. Kwotę tę odlicza się od podatku jednego z rodziców lub od podatku obojga. Stosownie do art. 27f ust. 4, w przypadku rodziców, w stosunku do których orzeczone zostały rozwód albo separacja, odliczenie przysługuje jednemu z nich, u którego dzieci faktycznie zamieszkują, o ile spełnione są warunki określone w ust. 1.

Przytoczone regulacje ustawowe wskazują, iż podstawowym kryterium skorzystania z prawa do odliczenia ulgi jest wychowanie dziecka przez podatnika w danym roku podatkowym, pod warunkiem, że istnieje między dzieckiem a podatnikiem więź prawna wynikająca z bycia biologicznym rodzicem lub stosunku przysposobienia. Ulga dotyczy zawsze obojga rodziców, niezależnie od tego czy są małżeństwem, z tym, że w przypadku małżonków rozwiedzionych ulga przysługuje temu, u którego dzieci faktycznie zamieszkują.

Odnośnie przesłanki ?wychowywania dzieci? należy stwierdzić ? wobec braku szczegółowego określenia tegoż pojęcia w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. ? iż w myśl art. 87 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 ze zm.) rodzice i dzieci obowiązani są wspierać się wzajemnie. Natomiast art. 95 § 1 Kodeksu stanowi, iż władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka; natomiast wygasa ona z dniem uzyskania pełnoletności przez dziecko (art. 92). Zatem, wychowanie dziecka jest jednym z atrybutów władzy rodzicielskiej. Niemniej jednak, doktryna prawa zajęła stanowisko, w świetle którego wzajemne wspieranie się rodziców i dzieci ? jako obowiązek wynikający z art. 87 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ? jest niezależne od sprawowania lub niesprawowania władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

Ponadto podkreślić należy, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w lutym 2006 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem, któremu zasądzono alimenty na córkę, urodzoną w kwietniu 1988 r., i powierzono wspólne wykonywanie władzy rodzicielskiej. Od tego czasu samotnie wychowuje córkę, która w październiku 2007 r. rozpoczęła studia dzienne. Były mąż opuścił ich mieszkanie w połowie 2007 r. W latach 2007 - 2008 jego kontakty z córką były sporadyczne, widzieli się tylko kilka razy. Ograniczył się wyłącznie do alimentowania córki. Nie interesował się jej osobą, nie troszczył, nie zabiegał o spotkania. Oprócz niewielkich alimentów nie wspierał finansowo, nie pomagał w utrzymaniu na studiach. Wszystkie sprawy związane z wychowaniem, utrzymaniem i opieką Wnioskodawczyni wykonywała osobiście. Kontakty ojciec - córka wygasły zupełnie od początku 2010 r. i do tej pory nie odnowiły. Faktycznie Wnioskodawczyni utrzymywała córkę, wkład ojca był niewielki i dlatego małżonkowie umówili się, że całą ulgę prorodzinną za kolejne lata - Wnioskodawczyni będzie odliczała od podatku, gdyż będzie to rekompensowało niskie alimenty. We wrześniu 2012 r. Wnioskodawczyni została wezwana do Urzędu Skarbowego została poinformowana, że były mąż za 2011 r. odliczył połowę ulgi (bez wcześniejszych uzgodnień z Wnioskodawczynią), a za lata 2008 - 2010 złożył korekty zeznań, w których dokonał odliczenia połowy ulgi prorodzinnej. Córka Wnioskodawczyni, w latach 2008-2011 studiowała w sposób ciągły, w trybie dziennym na uczelni wyższej, o której mowa w przepisach o szkolnictwie wyższym. W 2008 r. córka faktycznie zamieszkiwała z Wnioskodawczynią.

Z powyższego wynika, iż przesłanki: wychowywania córki i zamieszkiwania wspólnie z Nią w 2008 r. są przez Wnioskodawczynię spełnione.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni przysługuje prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej za 2008 r. w pełnej wysokości z tytułu wychowywania zamieszkującej z Nią córki, stosownie do art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. pod warunkiem, że zostaną spełnione wszystkie przesłanki wynikające z powyższego przepisu.

Ponadto Organ podkreśla, że jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Z uwagi na to, że wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został złożony przez Wnioskodawczynię ? jednego z rodziców, zaznacza się, iż interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla drugiego z rodziców ? byłego męża Wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.