Opodatkowanie umowy pożyczki udzielonej spółce kapitałowej w 2008 r. przez podmiot będący jej udziałowcem (...)

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zmianami) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2009 r. (data wpływu 22 maja 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki:

• jest prawidłowe, w zakresie pożyczki udzielonej Spółce w 2008 r., przez podmiot niebędący jej udziałowcem,
• jest nieprawidłowe, w zakresie pożyczki udzielonej w 2008 r. przez udziałowca Spółki.

UZASADNIENIE

W dniu 22 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółka, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w grudniu 2008 r. otrzymała dwie oprocentowane pożyczki od innych spółek, również czynnych podatników podatku od towarów i usług ? jedną od udziałowca a drugą od podmiotu niebędącego udziałowcem. Udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem działalności pożyczkodawców (udzielone pożyczki są sporadycznym przypadkiem).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy pożyczka udzielona spółce z o.o. przez inną spółkę z o.o., będącą czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, powinna być opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielenie pożyczki przez spółkę z o.o. ? czynnego podatnika podatku od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem stanowi czynność objętą podatkiem od towarów i usług, choć korzystającą ze zwolnienia. Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 43 ust. 1 pkt 1 zwalnia od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji nr 3 tego załącznika, jako zwolnione z podatku od towarów i usług wymieniono usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w sekcji J ex (65-67), według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, z wyłączeniem:

1. działalności lombardów, z wyjątkiem usług świadczonych przez banki,
2. usług polegających na oddaniu w odpłatne użytkowanie rzeczy ruchomej,
3. usług doradztwa finansowego (PKWiU ex 67.13.10-00.20),
4. usług doradztwa ubezpieczeniowego oraz wyceny dla towarzystw ubezpieczeniowych (PKWiU ex 67.20.10-00.20, -00.30), z wyjątkiem świadczonych przez zakład ubezpieczeń w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz świadczonych w tym zakresie przez podmioty działające w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń,
5. usług ściągania długów oraz faktoringu,
6. usług zarządzania akcjami, udziałami w spółkach lub związkach, obligacjami i innymi rodzajami papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
7. usług przechowywania akcji, udziałów w spółkach lub związkach, obligacji i innych rodzajów papierów wartościowych, z wyjątkiem wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy,
8. transakcji dotyczących dokumentów ustanawiających tytuł własności,
9. transakcji dotyczących praw w odniesieniu do nieruchomości.

Zgodnie natomiast z treścią rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 ze zmianami) usługa udzielania pożyczek została sklasyfikowana jako PKWiU 65.22.10 usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, pozostałe, a więc na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Podstawą opodatkowania dla usługi udzielania pożyczki jest kwota należnych odsetek. Skoro więc udzielanie pożyczek przez przedsiębiorcę podlega podatkowi od towarów i usług, to czynność ta nie wywoła obowiązku w podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to wprost z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych , który stanowi, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona, z wyjątkiem umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, umowy spółki i jej zmiany oraz umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe, w zakresie pożyczki udzielonej Spółce w 2008 r. przez podmiot niebędący jej udziałowcem i nieprawidłowe, w zakresie pożyczki udzielonej w 2008 r. przez udziałowca Spółki.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2007 r. nr 68, poz. 450) podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, umowy pożyczki, umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy, umowy dożywocia, umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat, ustanowienie hipoteki, ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności, umowy depozytu nieprawidłowego oraz umowy spółki, a także zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wyżej wymienione.

Ustawa ta, z dniem 1 stycznia 2009 r., zmieniona została ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 209, poz. 1319), wprowadzającą zmiany m.in. w zakresie opodatkowania umów spółek.

Natomiast z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka otrzymała w 2008 roku dwie pożyczki na podstawie umów zawartych z różnymi pożyczkodawcami. Wśród podmiotów będących pożyczkodawcami był zarówno udziałowiec Spółki, jak i podmiot udziałowcem nie będący. Sprawia to, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w brzmieniu obowiązującym w 2008.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym w 2008 r., za zmianę umowy spółki przy spółce kapitałowej uważa się wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika (akcjonariusza) oraz dopłaty.

Stosownie natomiast do art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:



1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
2. umowy spółki i jej zmiany,
3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Z wydanej na wniosek Spółki interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług wynika, że udzielanie odpłatnych pożyczek wypełnia dyspozycję art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu tym podatkiem, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. W konsekwencji, biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przytoczone rozstrzygnięcie, zawarte w interpretacji indywidualnej stwierdzić należy, że umowa pożyczki zawarta przez Spółkę w 2008 r. z podmiotem niebędący jej udziałowcem nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Jeżeli zaś chodzi o umowę pożyczki zawartą przez Spółkę w 2008 r. z podmiotem będącym jej udziałowcem, to uznać ją należy za zmianę umowy Spółki, podlegającą opodatkowaniu na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W tym przypadku bowiem wyłączenie z art. 2 pkt 4 nie ma zastosowania, gdyż, jak wynika z treści tego przepisu, nie obejmuje ono umów spółki i jej zmiany. Stawka podatku od umowy spółki, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 9 wynosi 0,5%, a podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy, przy zmianie umowy spółki w związku z pożyczką udzieloną jej przez udziałowca, stanowi kwota lub wartość pożyczki.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu ? do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ? Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach ? art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.