Czy koszty uczestnictwa w Forum można uznać za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku (...)

Czy koszty uczestnictwa w Forum można uznać za koszt uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.Czy wartość kosztu uczestnictwa Prezesa Zarządu Spółki w Forum, stanowi przychód osoby uczestniczącej w Forum w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Generalną zasadą dotyczącą możliwości uznawania za koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez podatnika wyraża przepis art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U z 2000 r., Nr 54, poz. 654 ze zm.), z którego wynika, że kosztami uzyskania przychodów podatnika są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 cyt. ustawy.
Ustawodawca oparł tę konstrukcję na zasadzie klauzuli generalnej (koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów oraz koszty funkcjonowania osoby prawnej) z enumeratywnym wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 16 ustawy. Brzmienie powołanej regulacji prawnej nie pozostawia zatem wątpliwości co do tego, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika są kosztami uzyskania przychodu. Za wykładnią taką przemawia w szczególności zwrot 'w celu' użyty w cytowanym przepisie. Należy także zwrócić uwagę, że ustawodawca nie posługuje się kategorią kosztów prowadzonej działalności, lecz wiąże pojęcie kosztu z pojęciem przychodu. Koszt jest wydatkiem i zaliczenie konkretnego wydatku do kosztu uzyskania przychodu jest uzależnione od wykazania bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Reasumując dotychczasowe uwagi stwierdzić zatem należy, że wydatek tylko wtedy stanowić będzie koszt uzyskania przychodu, gdy poniesiony został w celu osiągnięcia przychodu przez co musi się wiązać z konkretnym źródłem przychodu i powodować lub co najmniej realnie zakładać osiągnięcie z tego źródła przychodu.
Powyższe przepisy nie zawierają jednak szczególnych zasad uznawania wydatków ponoszonych na rzecz członków zarządu za koszty uzyskania przychodu. Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 16 ust. 1 pkt 38 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków związanych z dokonywaniem jednostronnych świadczeń na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) lub członków spółdzielni produkcyjnych nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów z tym, że wydatki ponoszone na rzecz członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną są kosztem uzyskania przychodów w części dotyczącej działalności objętej obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego.
Zarząd będący organem wykonawczym spółki, prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją. Do zarządu mogą być powoływane osoby spośród udziałowców(akcjonariuszy) lub spoza ich grona. Członek zarządu w spółce z o.o. jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Spółka i członek zarządu mają swobodę w określaniu charakteru prawnego stosunku, który ich łączy. Obok podstawowego stosunku organizacyjnego wynikającego z powołania, członka zarządu może łączyć ze spółką stosunek prawny (np. pracy, zlecenia, stosunku podobnego do zlecenia).
Z powyższego wynika, iż mogą mieć miejsce różne stany faktyczne, skutkujące różną prawno-podatkową ich ocenę. Można bowiem wśród zarządu wyróżnić osoby:

    1. niebędące udziałowcami,
    2. będące udziałowcami spółki, ale nie będące jej pracownikami,
    3. będące udziałowcami i pracownikami spółki równocześnie.

Pytanie dotyczące poniesionych przez Spółkę kosztów związanych z uczestnictwem Prezesa w Forum zawiera za mało informacji dotyczących stosunku prawnego łączącego Spółkę z Prezesem aby można jednoznacznie udzielić na nie odpowiedzi.
Zgodnie jednak z posiadanym przez tutejszy organ podatkowy Krajowym Rejestrem Sądowym Prezes Zarządu nie jest udziałowcem Spółki, w tej sytuacji należałoby stwierdzić, że przepisy art. 16 ust.

1 pkt 38 updop. nie mają zastosowania, a poniesione wydatki stanowią bez względu na rodzaj stosunku prawnego łączącego członka zarządu ze spółką koszty uzyskania przychodu.
Warunkiem jednak uznania poniesionego wydatku jako koszt uzyskania przychodu jest wykazanie przez Spółkę, że wiąże się on z konkretnym źródłem przychodu i powoduje lub co najmniej realnie zakłada osiągnięcie z tego źródła przychodu tj. wykazanie bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wolnych od podatku na podstawie art. 21 i 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Art. 21 ust. 1 pkt 90 powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że wolne od podatku dochodowego są wartości świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego pracownika, z wyjątkiem wynagrodzeń otrzymanych za czas urlopu szkoleniowego oraz za czas zwolnień z części dnia pracy, przysługujących pracownikom podejmującym naukę w szkołach lub podnoszącym kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych.
Zwolnieniem tym są objęte świadczenia przyznane pracownikowi przez zakład pracy zgodnie z postanowieniem rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej oraz Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 12 października 1993 r. w sprawach zasad i warunków podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych (Dz. U. Nr 103, poz. 472).
Paragraf 8 ust. 1 powołanego rozporządzenia stanowi, że podstawowymi formami kształcenia, dokształcania, a także doskonalenia w formach pozaszkolnych są; studia podyplomowe, kursy, seminaria. Zgodnie natomiast z § 9 ust. 1 pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe w formach pozaszkolnych na podstawie skierowania zakładu pracy przysługuje, o ile umowa zawarta miedzy nim a zakładem pracy nie stanowi inaczej: zwrot kosztów uczestnictwa, w tym zakwaterowania, wyżywienia i przejazdu oraz urlop szkoleniowy na udział w obowiązkowych zajęciach oraz zwolnienie z części dnia pracy w wymiarze określonym w § 10, płatne według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.
W związku z powyższym wartość świadczeń, ponoszonych przez pracodawcę na szkolenie w formach szkolnych i pozaszkolnych swoich pracowników, skierowanych na szkolenie w celu podnoszenia ich kwalifikacji zawodowych, wolna jest od podatku
Podany przez stronę stan faktyczny nie zawiera informacji dotyczących stosunku prawnego łączącego Prezesa Spółki ze Spółką, wskazane zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 90 odnosi się wyłącznie do pracowników tj. osób pozostających w stosunku pracy. W związku z powyższym zwolnienie to nie miałoby zastosowania do innych kategorii osób, dla których stanowiłoby zgodnie z powołaną zasadą powszechnego opodatkowania dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika