Czy środki przyznawane przez Powiatowy Urząd Pracy na podjęcie działalności gospodarczej są wolne (...)

Czy środki przyznawane przez Powiatowy Urząd Pracy na podjęcie działalności gospodarczej są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych?

Działając na podstawie art. 14a par. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowe (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w odpowiedzi na zapytanie z dnia 4 listopada 2004 r., o udzielenie pisemnej informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego - w sprawie opodatkowania środków przyznawanych przez Powiatowy Urząd Pracy na podjęcie działalności gospodarczej, na mocy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. Nr 99 poz. 1001) - Naczelnik Urzędu Skarbowego w Bochni informuje, że Pani stanowisko w sprawie jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tj. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.- zwanej w dalszej części updof), wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:
a) pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy, oraz
b) podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca - bez względu na rodzaj umowy - wykonanie określonych czynności, w związku z realizowanym przez niego programem.

Porady prawne

Wskazana przez Panią podstawa prawna przyznania środków finansowych (art. 46 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, oraz akt wykonawczy do niej - rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 31 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i trybu refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego, przyznawania bezrobotnemu środków na podjęcie działalności gospodarczej i refundowania kosztów pomocy prawnej, konsultacji i doradztwa oraz wymiaru dopuszczalnej pomocy (Dz. U. Nr 196, poz. 2018) stanowi, że pochodzą te środki z Funduszu Pracy, który, zgodnie z art. 103 ust. 1 niniejszej ustawy, jest państwowym funduszem celowym. Wprawdzie, jako przychody Funduszu Pracy ustawa wymienia m.in. środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej na współfinansowanie projektów finansowanych z Funduszu Pracy i inne wpływy, to jednak nie wynika z tej ustawy, że przyznane bezrobotnym jednorazowo środki na podjęcie działalności gospodarczej pochodzą wprost ze źródeł, które mogłyby stanowić podstawę do zwolnienia tych środków, w oparciu o przepisy art. 21 ust. 1 pkt 46 updof. Wątpliwości budzą także inne warunki (cel, bezzwrotny charakter) przyznawania bezrobotnym pomocy finansowej, by zakwalifikować ją do zwolnienia od podatku dochodowego z art. 21 ust. 1 pkt 46 updof.

Przyznane bezrobotnemu środki mają charakter celowy - na podjęcie działalności gospodarczej, a wniosek o ich przyznanie powinien zawierać m.in. szczegółową specyfikację i harmonogram zakupów w ramach wnioskowanych środków. Stosownie więc do przepisu art. 14 ust. 2 pkt 2 updof, który dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, zalicza również do przychodów z działalności gospodarczej, należy uzyskane środki uwzględnić w przychodach.

Jednakże zwrócić należy uwagę na fakt, iż środki te mają służyć podjęciu, sfinansowaniu kosztów uruchomienia działalności gospodarczej, które stanowią koszty uzyskania przychodów (z uwzględnieniem przepisów art. 22 i 23 updof). Zatem okoliczność, że omawiane przychody nie są zwolnione od podatku dochodowego, nie będzie powodować w konsekwencji podwyższenia podstawy, przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 tejże ustawy. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze, związana z dostawą lub świadczeniem usług.

Obrotem jest, w myśl tej regulacji, jakiekolwiek otrzymane dofinansowanie stanowiące dopłatę do ceny towaru lub usługi, jako np. pokrycie części ceny lub rekompensata z powodu obniżenia ceny (np. dopłaty do świadczonych usług przewozu osób lub ładunków, czy też dopłaty do ceny leków lub produktów rolnych). Aby takie dofinansowanie stanowiło, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu dostawy lub świadczenia usług, dofinansowanie to musi być bezpośrednio związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Dla określenia, czy dane dofinansowanie stanowi obrót, czy też nie, należy zbadać warunki jego przyznania, w szczególności określić jakie są cele realizowanego w określonej formie dofinansowania. Jeżeli zatem wyłącznym celem przyznanej Pani dotacji, o której mowa w zapytaniu, będzie dofinansowanie lub sfinansowanie nabycia przez Panią składników majątku wykorzystywanego w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, to należy stwierdzić, iż dotacja ta nie stanowi elementu uzupełniającego podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.


Masz inne pytanie do prawnika?

Potrzebujesz pomocy prawnej?

Zapytaj prawnika