Jak obniżyć kapitał zakładowy w spółce z o.o. - opinia prawna

15.9.2006

Stan faktyczny

Jakich należy dokonać czynności, aby obniżyć kapitał zakładowy w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością? Dotychczasowy kapitał wynosi 300.000 zł. Kapitał po obniżeniu ma wynieść 55.000 zł. Kapitał ma być obniżony z powodu rozliczenia straty za rok 2005. Struktura kapitału: dwóch udziałowców, każdy posiada 40 udziałów, wartość jednego udziału wynosi 3.650 zł.

Opinia prawna

Niniejsza opinia prawna zawiera omówienie procedury umorzenia udziałów, sekwencję działań i koniecznych czynności oraz ich formy. Na kompletną procedurę obniżenia kapitału zakładowego składają się zasadniczo następujące działania i czynności:

Czy umowa spółki przewiduje możliwość umorzenia udziałów?

Ustalenie czy umowa spółki przewiduje możliwość umorzenia udziałów. Zgodnie z art. 199 § 1 zd. 1 kodeksu spółek handlowych udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku gdy umowa spółki tak stanowi. Jeśli w Państwa przypadku umowa spółki nie przewiduje możliwości umorzenia udziału konieczne będzie w pierwszej kolejności dokonanie zmiany umowy poprzez dodanie postanowień wprowadzających możliwość umorzenia udziałów. Uchwała w przedmiocie zmiany umowy spółki dla swej ważności wymaga zaprotokołowania jej przez notariusza.

Ustalenie kwoty obniżenia

Jeśli jednak umowa spółki przewiduje możliwość umorzenia udziałów, wówczas pierwszym krokiem w procedurze obniżenia kapitału zakładowego staje się ustalenie kwoty, o jaką kapitał zakładowy ma być obniżony. Wysokość kwoty zależy przed wszystkim od celu, jaki chcą osiągnąć w wyniku obniżenia kapitału zakładowego wspólnicy (tu celem jest pokrycie strat za poprzednie lata obrotowe) i powinna uwzględniać wyniki finansowe spółki wykazane w sprawozdaniu finansowym oraz wartość nominalną jednego udziału.

W przedstawionej sytuacji po dokonaniu podziału kwoty obniżonego kapitału zakładowego przez wartość jednego udziału (3.650) otrzymamy ułamkową ilość udziałów. Aby tego uniknąć opiniujący proponuje obniżenie kapitału zakładowego np: do kwoty 51.100,00 zł. wówczas każdy ze wspólników będzie posiadał po 7 udziałów.

Analiza wyników finansowych za rok obrotowy poprzedzający rok zainicjowania procedury obniżenia kapitału zakładowego jest również konieczna z uwagi na ustalenie wysokości wynagrodzenia dla wspólników za umarzane udziały.

Jeśli jednak kondycja finansowa spółki nie pozwala na wypłatę wspólnikom wynagrodzenia za umarzane udziały, możliwe jest dokonanie umorzenia udziałów bez wynagrodzenia jednak tylko wtedy gdy wspólnik (wspólnicy) wyrazi na to zgodę.

Uchwała Zgromadzenia Wspólników upoważniająca zarząd do nabycia udziałów

Zgodnie z art. 199 § 1 ksh dobrowolne umorzenie udziałów dokonywane jest za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziałów przez spółkę.

Kolejnym, właściwym już, etapem procedury obniżenia kapitału zakładowego jest podjęcie przez Zgromadzenie Wspólników uchwały upoważniającej Zarząd do nabycia przez spółkę udziałów w celu ich umorzenia.

Zawarcie umowy nabycia udziałów

Zawarcie umowy nabycia udziałów celem umorzenia w wykonaniu uchwały Zgromadzenia Wspólników (spółka - reprezentowana przez Zarząd) -umowa wymaga dla swej ważności zawarcia jej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Ten etap powinien zakończyć się złożeniem do Sądu Rejestrowego wniosku o wpis zmiany dotyczącej wspólników spółki. Nowym wspólnikiem spółki będzie spółka, natomiast co do dotychczasowych wspólników - zmieni się ilość posiadanych przez nich udziałów.

Uchwała o umorzeniu udziałów

Podjęcie przez Zgromadzenie Wspólników uchwały o umorzeniu nabytych celem umorzenia udziałów oraz o obniżeniu kapitału zakładowego. Uchwały winny być zaprotokołowana przez notariusza.

Uchwała Zgromadzenia Wspólników w przedmiocie umorzenia udziału powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział (art. 199 ksh). Natomiast uchwała w przedmiocie obniżenia kapitału zakładowego powinna określać wysokość, o jaką kapitał zakładowy ma być obniżony, oraz sposób obniżenia (art. 263 ksh).

Procedura konwokacyjna - czyli powiadomienie wierzycieli o umorzeniu udziałów

Zarząd spółki zobowiązany jest do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o uchwalonym obniżeniu kapitału zakładowego, jednocześnie wzywa wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwów w terminie trzech miesięcy, licząc od dnia ogłoszenia, jeżeli nie zgadzają się na obniżenie. Wierzyciele, którzy w tym terminie zgłoszą sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni. Wierzycieli, którzy sprzeciwu nie zgłoszą, uważa się za zgadzających się na obniżenie kapitału zakładowego.

Rejestracja obniżenia kapitału w KRS

Do zgłoszenia obniżenia kapitału zakładowego należy dołączyć:

uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego,
dowody należytego wezwania wierzycieli,
oświadczenie wszystkich członków zarządu stwierdzające, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw w terminie określonym w art. 264 § 1 ksh, zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni.

Opiniujący zwraca uwagę, iż w niniejszej poradzie opisana została typowa sekwencja działań i czynności. Nie oznacza to, że w Państwa konkretnym przypadku nie będzie potrzeby podejmowania innych działań, dla przykładu uchwały wyrażającej wspólnikowi zgodę na zbycie udziałów (jeśli zbycie udziału jest w taki sposób ograniczone w umowie spółki).

Zespół
e-prawnik.pl