Czy wspólnocie mieszkaniowej przysługują szczególne środki prawne względem właściciela lokalu, który długotrwale zalega z opłatami na jej rzecz?
Ustawodawca aby umożliwić wspólnocie mieszkaniowej zaspokojenie jej roszczeń, nie tylko dał jej podstawę do wytoczenia powództwa o zapłatę, ale również wprowadził do polskiego ustawodawstwa art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku – o własności lokali, który daje wspólnocie mieszkaniowej podstawę żądania sprzedaży lokalu w drodze licytacji, na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji z nieruchomości, między innymi w sytuacji kiedy właściciel lokalu zalega długotrwale z zapłatą należnych od niego opłat. Środek ten może wydawać się bardzo dotkliwy, stanowi bowiem ingerencję w prawo własności lokalu, jednak w świetle faktu, iż zaległości na rzecz wspólnoty mieszkaniowej rosną z każdym miesiącem i mogą osiągać wysokie kwoty, wydaje się on jak najbardziej usprawiedliwiony. Podkreślenia bowiem wymaga fakt, że z uwagi na charakter prawny wspólnoty mieszkaniowej, nie ma ona możliwości braku wpływów od jej członków zrekompensować innymi wpływami, jako że dochody swoje czerpie jedynie z wpłat dokonywanych właśnie przez członków wspólnoty. Brak tych wpływów może paraliżować całkowicie pracę wspólnoty mieszkaniowej i jest niewątpliwie zagrożeniem dla funkcjonowania wspólnoty mieszkaniowej, a przez to dla praw własności lokali pozostałych jej członków (tak Bończak-Kucharczyk Ewa, Własność lokali i wspólnota mieszkaniowa. Komentarz, wyd. II, Opublikowano: LEX 2012).
Zgodnie z treścią powyższego przepisu, aby wspólnota mieszkaniowa mogła skorzystać z omawianego uprawnienia musi wykazać, że członek wspólnoty będący jej dłużnikiem jest zobowiązany do zapłaty na jej rzecz, pozostaje w długotrwałej zwłoce w zapłacie oraz wysokość zaległości w dacie wyrokowania (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 października 2006 roku, VI ACa 353/06). Artykuł 22 ust. 3 pkt 7 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku – o własności lokali nakłada z kolei na wspólnotę mieszkaniową obowiązek uzyskania zgody właścicieli lokali na wystąpienie z powództwem o orzeczenie przymusowej sprzedaży lokalu. Zgoda ta wyrażona musi być w formie uchwały. Po jej udzieleniu wspólnota mieszkaniowa (ściśle jej organ zarządzający) jest legitymowana czynnie do wytoczenia powództwa przeciwko swojemu członkowi. Treścią pozwu dochodzonego w drodze procesu jest żądanie nakazania sprzedaży lokalu (Bończak-Kucharczyk Ewa, Własność lokali i wspólnota mieszkaniowa. Komentarz, wyd. II, Opublikowano: LEX 2012).
Po wydaniu przez sąd prawomocnego wyroku w którym uwzględniono powództwo, wspólnota mieszkaniowa dokonuje licytacji lokalu zgodnie z przepisami art. 921-1013 kodeksu postępowania cywilnego. Pamiętać jednak należy, że kwota uzyskana ze sprzedaży lokalu przysługuje osobie, której własności lokalu pozbawiono. W świetle powyższej uwagi podkreślenia wymaga fakt, że jedynie wytoczenie powództwa o sprzedaż lokalu w drodze licytacji z jednoczesnym pozwem o zapłatę wraz z wnioskiem o zabezpieczenie dochodzonego roszczenia poprzez jej zajęcie zgodnie z art. 747 kodeksu postępowania cywilnego, daje wspólnocie mieszkaniowej realną szansę na zaspokojenie swych roszczeń z kwoty uzyskanej ze sprzedaży lokalu mieszkalnego (Gola Alfred, Ustawa o własności lokali. Komentarz, [w:] Nieruchomości, Opublikowano: LexisNexis 2001).
Jagoda Michno
Skomentuj artykuł - Twoje zdanie jest ważne
Czy uważasz, że artykuł zawiera wszystkie istotne informacje? Czy jest coś, co powinniśmy uzupełnić? A może masz własne doświadczenia związane z tematem artykułu?