Odliczenie podatku potrąconego przy wypłacie dywidendy

Odliczenie w 2006 r.

Do końca 2006 r. obowiązywało odliczenie od podatku, który uprzednio został potrącony  przy wypłacie dywidendy (odliczenie było określone w uchylonym z dniem 1.01.2007 r. art. 23 ustawy o CIT).

Zgodnie ze „starymi” przepisami, podatnik podatku CIT, mógł odliczyć od podatku dochodowego, wyliczonego od całości swoich dochodów, kwotę potrąconego wcześniej przez płatnika kwotę zryczałtowanego podatku należnego od uzyskanej dywidendy. Dywidenda opodatkowana jest bowiem 19 % podatkiem zryczałtowanym, pobieranym na etapie wypłaty dywidendy.  

Przykład: 

• Spółka A uzyskała 100.000 zł dywidendy od spółki B. Spółka B potrąciła przy wypłacie dywidendy kwotę 19.000 zł podatku i na konto spółki A wpłynęła kwota 81.000 zł. Spółka A poza ww. dywidendą uzyskała inne dochody „ogólne”, od których wyliczyła podatek w kwocie 29.000 zł. Podatek ten mogła pomniejszyć o 19.000 zł podatku potrąconego przy wypłacie dywidendy.  

Jeżeli w danym roku podatkowym podatek okazywał się za niski do pełnego odliczenia, można go było dokonać w kolejnych latach podatkowych, aż do pełnego odliczenia. W ten sposób nie powstawała nadpłata, ale podatnik i tak w końcu mógł „odzyskać” potrącony podatek.

Z dniem 1.01.2007 r. odliczenie, o którym mowa, zostało zlikwidowane.

Nowe zwolnienie podatkowe w 2007 r. 

Ponieważ Komisja Europejska zarzucała Polsce, że odliczeniem, o którym była mowa w punkcie wyżej, faworyzuje polskie spółki, odliczenie to zostało zlikwidowane. Zastąpiono je jednak nowym zwolnieniem od podatku, z którego mogą skorzystać również spółki zagraniczne.

Nowe zwolnienie polega na tym, że spółka wypłacająca dywidendę nie będzie już potrącać podatku przy wypłacie, jeśli spółka, której dywidenda się należy, spełni określone w przepisach warunki (art. 22 ust. 4-6 ustawy o CIT). Zwalnia się od podatku dochodowego dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki: 

1. wypłacającym dywidendę oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka będąca podatnikiem podatku dochodowego, mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
2. uzyskującym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka podlegająca w Rzeczypospolitej Polskiej lub w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania,
3. spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1
4. odbiorcą dochodów (przychodów) z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych jest spółka, która nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania

Zwolnienie ma jednak zastosowanie w przypadku, kiedy spółka uzyskująca dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiada udziały (akcje) w spółce wypłacającej te należności w wysokości, o której mowa wyżej, nieprzerwanie przez okres dwóch lat.

Zwolnienie to ma również zastosowanie w przypadku, gdy okres dwóch lat nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji) przez spółkę uzyskującą dochody (przychody) z tytułu udziału w zysku osoby prawnej mającej siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, upływa po dniu uzyskania tych dochodów (przychodów). W przypadku niedotrzymania warunku posiadania udziałów (akcji), w określonej wysokości nieprzerwanie przez okres dwóch lat spółka uzyskująca dywidendę jest obowiązana do zapłaty podatku, wraz z odsetkami za zwłokę, w wysokości 19 % dochodów (przychodów) do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym utraciła prawo do zwolnienia. Odsetki nalicza się od następnego dnia po dniu, w którym po raz pierwszy skorzystała ze zwolnienia.

Jaki okres przejściowy obowiązuje?

Ponieważ nowe regulacje są dość surowe w porównaniu z poprzednio obowiązującymi, ustawodawca przewidział okres przejściowy. Zgodnie z przepisami przejściowymi (art. 7 ustawy zmieniającej CIT), podatnicy, którzy przed dniem 1 stycznia 2007 r. nabyli prawo do „starych” odliczeń, zachowują to prawo w zakresie i na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2006 r. Jednocześnie postanowiono, że podatnicy, którzy przed dniem 1 stycznia 2008 r. uzyskali dochody (przychody) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lecz nie nabyli prawa do nowego zwolnienia, dokonują odliczenia podatku pobranego od tych dochodów w zakresie i na zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2006 r. Dotyczy to jednak jedynie dywidend uzyskanych w 2007 r.

Powyższe oznacza, że jeżeli w 2007 r. wypłacana jest dywidenda a spółka uzyskująca dywidendę:

1. posiada w kapitale spółki wypłacającej co najmniej 15 % udziałów przez okres 2 lat, wówczas spółka wypłacająca dywidendę nie pobierze podatku od tej dywidendy i wypłaci spółce uprawnionej kwotę brutto,
2. posiada w kapitale spółki wypłacającej udział mniejszy niż 15 % (albo udział większy ale krócej niż dwa lata), wówczas spółka wypłacająca dywidendę pobierze przy wypłacie dywidendy 19 % podatku, ale spółka uprawniona do dywidendy będzie go mogła odliczyć od podatku wyliczonego od sumy swoich dochodów po raz ostatni.

Ponieważ warunek posiadania udziałów przez okres co najmniej dwóch lat może być spełniony również po dniu uzyskania dywidendy, w interesie spółki wypłacającej dywidendę jest uzyskania oświadczenia spółki uprawnionej o zamiarze posiadania tych udziałów przez ten okres. Oczywiście spółka otrzymująca dywidendę może je zbyć natychmiast po jej otrzymaniu; jednak wtedy to ona będzie musiała oddać niepobrany podatek, a spółce wypłacającej nie będzie można zarzucić, że źle wypełniła swoje obowiązki jako płatnika. 

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. 2000 r., Nr 54, poz. 654, ze zm.);
• Ustawa z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 2006 r. Nr 217, poz. 1589);
• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. 2000 r., Nr 94, poz. 1037, ze zm.) 

A.J.
Zespół e-prawnik.pl