Bezpieczne wakacje dzieci i młodzieży

Groźny trzepak 

Każde dziecko musi wiedzieć, że trzepak nie jest najlepszym miejscem do zabawy. Takie wspaniałe fikołki bezpieczniej jest wykonywać na sali gimnastycznej pod opieką nauczyciela wychowania fizycznego. Upadek z trzepaka może zakończyć się bardzo bolesnymi stłuczeniami, a nawet złamaniami rąk i nóg.

Jazda na rolkach itp.

Wykopaliska

Na pewno w każdym dziecku drzemie dusza odkrywcy. Lubi kopać w ziemi i wydobywać z niej różne ciekawe rzeczy. Nie wszystkie jednak przedmioty, które wykopie, są bezpieczne. Często pod ziemią drzemią pozostałości po wojnie - granaty i różnego rodzaju pociski. By nie zrobiły nikomu krzywdy, muszą się nimi zająć fachowcy. Każde dziecko powinno pamiętać, aby nigdy nie wyciągać samodzielnie z ziemi podejrzanych przedmiotów, nie próbować ich rozbierać i pod żadnym pozorem nie wrzucać do ognia. Wybuch może spowodować śmierć lub trwałe kalectwo. Gdy dziecko znajdzie przedmiot przypominający granat lub jakikolwiek pocisk, nie może go dotykać! Powinno zawiadomić dorosłych.

Nie wolno rzucać przedmiotów z wysokości

Przedmioty spadające z dużej wysokości są zagrożeniem dla przechodniów. Dlatego nie wolno niczego wyrzucać przez okno. Podobnie nie należy zrzucać np. kamieni z mostu na przejeżdżające pod nim pojazdy. To, co dziecku wydaje się dobrą zabawą, może być przyczyną groźnego wypadku.

Gdy zauważysz u kolegi lub koleżanki krwotok z nosa, nie panikuj!

Do chwili nadejścia kogoś z dorosłych należy poprosić taką osobę, aby usiadła i wyczyściła nos, tak jak to robi się przy katarze. Następnie trzeba pochylić jej głowę do przodu, żeby uniknąć możliwości zadławienia się krwią. Na czoło krwawiącego należy przyłożyć zmoczony zimną wodą okład oraz przygotować małe tamponiki z chusteczki higienicznej i pomóć umieścić je w krwawiącym nosie.

Jeżeli ktoś oparzy się...

Dziecko powinno umieć zaopiekować się poszkodowanym - rówieśnikiem lub samym sobą, a miejsce poparzenia ochłodź natychmiast strumieniem zimnej, bieżącej wody. Czynność ta powinna trwać około 20 minut lub do momentu, kiedy oparzony przestanie odczuwać ból. Także i w tym przypadku powinno szybko powiadomić dorosłych.

Jeśli ktoś zasłabnie...

Należy ułożyć taką osobę wygodnie na ziemi, opierając jej uniesione nogi na podwyższeniu. Sprawdzić, czy równomiernie oddycha. Taka pozycja pomoże w lepszym dopływie tlenu do mózgu. Należy pamiętać, iż jeżeli stało się to w zamkniętym pomieszczeniu, należy otworzyć szeroko okno, aby napłynęło do niego świeże powietrze. Należy szybko powiadomić dorosłych.

Nawałnice

Podczas burzy lub wichury nie należy szukać schronienia pod wysokimi drzewami, zwłaszcza tymi rosnącymi w odosobnieniu, czy na wzniesieniach, ponieważ spadające gałęzie czy wyładowania atmosferyczne - pioruny mogą być zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia!

Nie powinno się używać podczas burzy telefonu komórkowego. Dla własnego bezpieczeństwa należy wyłączyć go! Jeżeli jest się w terenie zabudowanym, należy odejść od metalowych obiektów, takich jak siatki ogrodzeniowe, słupy energetyczne lub maszty, i najszybciej ukryć się w najbliższym budynku.

Gdy natomiast burza zastała kogoś w terenie otwartym, nie powinien starać się przed nią uciec. Nie należy biec, ale oddalić się małymi krokami od wysokich drzew i poszukać schronienia na obniżonym terenie (wąwóz, dolina).

Należy przykucnąć i spokojnie przeczekać nawałnicę. Jeśli jest się w większej grupie, należy się rozdzielić na mniejsze grupy.

Warto pamiętać, że odległość burzy do miejsca, w którym się znajdujemy, oblicza się mnożąc liczbę sekund, jaka upłynęła od ujrzenia błyskawicy, do momentu usłyszenia grzmotu przez 330.

Zgubienie się

Dzieci, szczególnie podczas wycieczek w obe tereny, powinny wiedzieć, że jeżeli zgubią się, nie powinny próbować na własna rękę odnaleźć miejsca, z którego rozpoczęły wędrówkę po lesie. Nie należy denerwować się i płakać, tylko wybrać sobie drzewo, przy którym znajdzie się schronienie. Aby pomóć dorosłym odnaleźć siebie, dziecko może ozdobić, jak „choinkę", małe drzewka i krzaki rosnące w okolicy, gdzie się znajduje. Powieszone na nich różne przedmioty, będą sygnałem dla poszukujących, że zaginony jest w pobliżu.

Można wykonać na całej szerokości leśnych ścieżek znaki „STOP" poprzez równolegle ułożenie na nich 3 gałęzi, bądź 3 linii wykonanych z kamieni, szyszek lub patyków. Po ich zrobieniu nie należy odchodzić w inne miejsce!

Ważne jest, aby zaginiony utrzymywał ciepło swojego ciała. Powinien unikać kontaktu z zimną ziemią i wodą! Z suchych gałązek lub trawy może zrobić podłogę, na której będzie mógł odpocząć, a z większych gałęzi nieduży szałas, chroniący od wiatru. Jeśli znajdujesz w okolicach leśnej polany lub skraju lasu, nie powinien oddalać się od nich, ponieważ dla poszukujących z powietrza, właśnie w takich miejscach będzie najbardziej widoczny.

Obce psy

Dziecko nigdy nie powinno podchodzić do nieznanych psów, przywiązanych łańcuchem bądź znajdujących się na ogrodzonym terenie. Musi mieć się na baczności, gdy pies na nie szczeka,
warczy i pokazuje zęby, ma uszy płasko położone po sobie, sztywne nogi, uniesiony ogon i zjeżoną sierść. Nie wolno krzyczeć w jego kierunku, lecz stanowczym tonem powiedzieć „NIE" i zachowywać się tak, jakbyś się go nie bało. 
Nie wolno wpatrywać się w oczy psa, odwracać się do niego tyłem ani uciekać. Nie wolno wsuwać rąk przez ogrodzenie, za którym jest pies, aby je powąchał. 

W razie ugryzienia, natychmiast trzeba powiadomić o tym dorosłych. Przez 10-15 minut ranę należy przemywać letnią bieżącą wodą lub zdezynfekować ją wodą utlenioną. Następnie trzeba udać się do lekarza. Trzeba zapamiętać, jak wyglądał pies i w jakim kierunku odszedł. Zwierzę musi być odnalezione i zbadane pod kątem wścieklizny.

Osy, pszczoły i szerszenie

Są one szczególnie niebezpieczne w pobliżu swoich gniazd, dlatego nie wolno do nich się zbliżać lub ich niszczyć. Gdy owady zaatakują człowieka, powinien unikać gwałtownych ruchów. Jeśli to możliwe powinien poszukać schronienia w ciemnym pomieszczeniu. Po użądleniu natychmiast należy powiadomić o tym dorosłych.

Pszczoły, w odróżnieniu od os i szerszeni, które mogą żądlić wielokrotnie, zostawiają w miejscu użądlenia żądło. Nie należy próbować samemu go usunąć, ponieważ można uszkodzić znajdujący się na jego końcu pęcherzyk jadowy. Gdy żądła już nie ma, w celu zmniejszenia bólu i obrzęku, warto przyłóżyć zimny okład, przetrzyj bolące miejsce octem lub plastrem cebuli. W przypadku użądlenia w szyję lub jamę ustną, należy przepłukać usta roztworem soli kuchennej. Nie wolno drapać miejsca użądlenia!

Lekarstwa mają różną postać

Czasami wyglądają jak kolorowe cukierki, jednak niewłaściwie stosowane mogą być bardzo niebezpieczne dla organizmu. Gdy dziecko poczuje się źle, nie powinno próbować leczyć się samo, ale powiedzieć o tym dorosłym, którzy na pewno pójdą z nim do lekarza i to on zdecyduje, jaki lek powinno przyjmować. Lekarstwa stosowane niewłaściwie mogą odnieść zupełnie inny skutek do zamierzonego, a czasami doprowadzić nawet do śmierci.

Szkodliwe substancje

Istnieją substancje, które wdychane przez dłuższy czas powodują trwałe uszkodzenie organizmu. Do takich należą kleje. Kleje biurowe używane na codzień do klejenia papieru nie zawierają niebezpiecznych substancji. Jednakże kleje do drewna, skóry itp., jak np. butapren, niosą ze sobą niebezpieczeństwo. Każde dziecko musi wiedzieć, że nie powinno dawać się namówić kolegom i nie może wąchać żadnych substancji niewiadomego pochodzenia.

W domu używa się też wielu substancji chemicznych, które służą one do utrzymania czystości w kuchni lub łazience. Nie wolno ich w żadnym wypadku pić! Gdy jednak ktoś z młodszego rodzeństwa przez pomyłkę wypije trującą substancję, dziecko powinnno natychmiast powiadomić rodziców i zadzwonić na pogotowie ratunkowe pod numer alarmowy 999 lub do straży pożarnej – 998. Nie wolno podawać w takim przypadku niczego do picia! Należy zabezpieczyć substancję, która została spożyta i pokazać ją lekarzowi. Pomoże to w szybkim podjęciu właściwego leczenia.

Substancje łatwopalne

Istnieją takie substancje, które bardzo łatwo się zapalają. Kontakt z nimi jest niebezpieczny. Zaprószenie ognia w pobliżu ich składowania może spowodować wybuch. Bawiąc się, dziecko powinno unikać miejsc, gdzie leżą beczki, puszki i pojemniki niewiadomego pochodzenia, nie tylko ze względu na łatwozapalne, ale również trujące substancje, które mogą się w nich znajdować. Przede wszystkim jednak nie może bawić się zapałkami.

Zabawa z ogniem - nie dla dzieci

Pożar w domu!

Dzieci powinny wiedzieć, że jeżeli zauważą ogień w swoim domu, natychmiast należy powiadomić o tym fakcie znajdujące się w nim osoby dorosłe. Gdy ich nie ma, nie powinny podejmować same próby ugaszenia pożaru, bo mogą ulec poparzeniu lub - w zależności od przyczyny jego powstania - porażeniu prądem elektrycznym. 

O ile to możliwe, powinny zadzwonić pod numer alarmowy straży pożarnej 998 bądź 112, podać dokładny adres zamieszkania, imię i nazwisko oraz numer telefonu, z którego dzwonią. 
Następnie, powinny jak najszybciej wyjść z mieszkania i powiadomić o pożarze sąsiadów.

Jeśli natomiast pożar zaskoczy dziecko i jego rozmiar będzie duży, to bezzwłocznie winna skierować się do wyjścia - przesuwając się do drzwi na czworakach, aby uchronić się od szkodliwego dymu i wysokiej temperatury, które skupiają się w górnych partiach pomieszczenia. Do twarzy warto przyłożyć zmoczony wodą ręcznik. 

W żadnym wypadku dziecko nie powinno chować się w szafach, zakamarkach, za firanami lub zasłonami. Nie uchroni go to od ognia, a ratownikom utrudni jego odnalezienie. Nie powinno otwierać okien! Powietrze z zewnątrz spowoduje, że wzrośnie intensywność pożaru.

W miejscu widocznym i łatwo dostępnym (najlepiej przy telefonie) warto umieścić kartkę z numerami telefonów służb ratowniczych, aby w sytuacjach zagrożenia można było szybko i właściwie zareagować.

Gdy powstanie pożar - rady dla dzieci:

• zaalarmuj wszystkie osoby przebywające w domu; powiadom rodziców lub opiekunów, głośno zawiadom również sąsiadów;
• niezwłocznie zawiadom straż pożarną (998, 112); spokojnie i wyraźnie powiedz, jak się nazywasz, gdzie się pali (podaj dokładny adres) i co się pali;
• nie rozłączaj się pierwszy, niech zrobi to dyżurny przy telefonie;
• sam nie podejmuj prób ugaszenia pożaru, bo grozi to poparzeniem, zatruciem lub porażeniem prądem elektrycznym;
• nie otwieraj okien, gdyż dostęp tlenu spowoduje szybszy rozwój pożaru;
• pod żadnym pozorem nie chowaj się w szafach, za firankami czy w różnych zakamarkach – nie chronią one przed ogniem, a zachowanie takie utrudni strażakom odnalezienie ciebie oraz przeprowadzenie skutecznej ewakuacji;
• staraj się jak najszybciej opuścić palące się mieszkanie;
• zamknij za sobą drzwi (nie na klucz), nie korzystaj z windy;
• gdy jest już dużo dymu, poruszaj się na czworakach w kierunku drzwi (zapoznaj się z zasadami prawidłowej ewakuacji umieszczonymi obok);
• jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, przemieść się do pomieszczenia z balkonem lub oknem, jak najbardziej oddalonego od pożaru;
• jeżeli jesteś w lokalu powyżej miejsca pożaru, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz; uszczelnij je najlepiej np. mokrym ręcznikiem;
• bez zgody odpowiednich służb nie wolno wracać do spalonych pomieszczeń po swoje rzeczy;
• zawsze słuchaj poleceń ratowników.

Zasady prawidłowej ewakuacji:

• jeżeli zauważyłeś pożar, szybko zawiadom osoby przebywające w mieszkaniu i sąsiadów na klatce schodowej; wezwij straż pożarną;
• zwróć uwagę, żeby nie zastawiać korytarzy, przejść i wyjść ewakuacyjnych zbędnymi przedmiotami, utrudniającymi ewentualną ewakuację;
• kraty w drzwiach i oknach na klatce schodowej utrudnią ewakuację, a to może być jedyna droga ucieczki;
• nie zamykaj drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe otwarcie; na ogólnodostępnych korytarzach i klatkach schodowych nie wolno gromadzić rowerów, mebli, książek, gazet oraz innych materiałów palnych;
• zwracaj uwagę na znaki ewakuacyjne, które pokazują bezpieczne drogi ucieczki z budynku (zielone strzałki, pożarnicze tablice informacyjne);
• podczas przejścia przez mocno zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych poruszaj się wzdłuż ścian, aby nie stracić orientacji;
• przy silnym zadymieniu, poruszaj się w pozycji schylonej lub na czworakach; usta w miarę możliwości zasłoń ręcznikiem, chustką zmoczoną w wodzie – ochroni Cie to przed dymem i wysoką temperaturą oraz ułatwi oddychanie;
• nie zatrzymuj się, ani nie poruszaj w kierunku przeciwnym do wyznaczonego kierunku ewakuacji; nie korzystaj z wind; - nie popychaj, nie wyprzedzaj, nie krzycz, nie wywołuj paniki, staraj się uspokoić innych;
• bądź ostrożny – droga ewakuacyjna często prowadzi schodami w dół, więc łatwo o wypadek; - podporządkuj się poleceniom ratowników (osobom prowadzącym ewakuację); - w przypadku odcięcia drogi ucieczki przez dym lub płomienie, pozostań w pomieszczeniu, zamknij drzwi (nie na klucz!), uszczelnij je mokrym ręcznikiem, otwórz szeroko okna, wzywaj głośno pomocy (możesz użyć gwizdka lub latarki) i czekaj na pomoc.

Pamiętaj! Twoje zdrowie i życie jest bezcenne, strażacy najpierw ratują ludzi, a potem dopiero mienie; nie wracaj w miejsce zagrożenia, dopóki służby ratownicze na to nie pozwolą!

Gdy poczujesz gaz…

• zamknij główny zawór gazu w mieszkaniu;
• nie włączaj światła, urządzeń elektrycznych; nie zapalaj zapałek lub zapalniczek, bo może dojść do wybuchu;
• jak najszybciej powiadom o zagrożeniu dorosłych, a ci powinni powiadomić administrację budynku;
• o niebezpieczeństwie powiadom krzykiem lub zapukaj do drzwi sąsiadów; nie używaj dzwonków elektrycznych; nie korzystaj z wind;
• otwórz szeroko okna; przewietrz pomieszczenia;
• wyjdź na zewnątrz budynku;
• nawet przypadkowe wygaszenie płomienia na kuchence gazowej podczas gotowania może doprowadzić do ulatniania się gazu, a w efekcie do wybuchu;
• zawsze pamiętaj o ważnych numerach alarmowych, a najlepiej miej je również zapisane w widocznym miejscu: 112 (wspólny dla wszystkich służb ratowniczych), 998 (straż pożarna), 997 (policja), 999 (pogotowie ratunkowe), 992 (pogotowie gazowe).

Dzwoń po pomoc, gdy tylko zauważysz zagrożenie! 
Jeżeli w pomieszczeniu wyczuwasz zapach gazu, obowiązuje bezwzględny zakaz używania ognia!

Bezpieczne użytkowanie urządzeń elektrycznych

Odwaga ratuje życie

Wraz z początkiem wakacji ruszyła nowa kampania społeczna Rzecznika Praw Dziecka „Odwaga ratuje życie”. Akcja ma zwrócić uwagę dzieci i młodzieży, że od podejmowanych decyzji może zależeć życie najbliższych oraz ich własne.

Podczas wakacji dzieci mają wiele swobody i wolnego czasu. Ważne jednak, aby był to czas bezpieczny. Nie zawsze grupie najmłodszych towarzyszy dorosła osoba. Kampania „Odwaga ratuje życie” ma nie tylko przestrzec przed brawurą czy brakiem rozwagi, ale też zachęcić i ośmielić każde dziecko do dbania o bezpieczeństwo swoje oraz kolegów i koleżanek. W grupie rówieśniczej niełatwo otwarcie wyrazić odrębne zdanie, sprzeciwić się liderowi, wykazać „nudnym” rozsądkiem, powstrzymać innych przed popisywaniem się, ryzykanctwem czy brakiem wyobraźni. Spot tej kampanii dowodzi, że warto, ponieważ wielokrotnie może to być działanie bohaterskie, nawet ratujące życie.

Pomocne telefony

Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci — infolinia

Każdy rodzic lub nauczyciel, który chce porozmawiać o problemach dzieci, np. o:

• agresji i przemocy w szkole lub w domu,
• cyberprzemocy i zagrożeniach związanych z nowymi technologiami,
• wykorzystywaniu seksualnym,
• narkotykach,
• uzależnieniach,
• zaburzeniach odżywiania,
• depresji i myślach samobójczych.

może zadzwonić pod nr 800 100 100 — konsultanci odpowiedzą na pytania, pomogą znaleźć rozwiązanie problemu w sprawie bezpieczeństwa dzieci, powiedzą, jakie kroki prawne można albo trzeba wykonać. Mogą też od razu zainterweniować, np. skontaktować się z policją, ośrodkiem pomocy społecznej czy odpowiednim specjalistą. Infominia działa od poniedziałku do piątku, od 12.00 do 18.00, i jest bezpłatna.

800 100 100 to nie jest numer ratunkowy. Jeżeli Twoja sprawa wymaga natychmiastowej interwencji policji, pogotowia albo straży pożarnej — zadzwoń pod numer alarmowy 112.

Jeśli nie chcesz rozmawiać przez telefon, możesz napisać e-mail na adres: pomoc@800100100.pl.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży — infolinia

Każda młoda osoba, która chce porozmawiać o swoich problemach, np. o:

• dojrzewaniu,
• nieporozumieniach czy konfliktach z kolegami,
• nieszczęśliwej miłości,
• przemocy w szkole lub w domu,
• kłótniach z rodzicami,
• myślach samobójczych, lękach,
• nadwadze i odżywianiu.

- może zadzwonić pod bezpłatny numer 116 111. Konsultanci odpowiedzą na pytania, doradzą, co można zrobić w swojej sytuacji. Nie trzeba się przedstawiać, ma się zapewnioną dyskrecję. Infolinia działa codziennie od 12.00 do 22.00.

116 111 to nie jest numer ratunkowy. Jeżeli Twoja sprawa wymaga natychmiastowej interwencji policji, pogotowia albo straży pożarnej — zadzwoń pod numer alarmowy 112. 

 Jeśli nie chcesz rozmawiać przez telefon — wejdź na stronę telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży i opisz swój problem w wiadomości.