Bezpieczne wakacje dzieci i młodzieży

Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży na wakacjach - pod okiem rodziców

Wakacyjna beztroska sprzyja różnego rodzaju zagrożeniom, na które narażone są dzieci i młodzież. Pamiętajmy, że urlop nie zwalnia rodziców i opiekunów z odpowiedzialności za bezpieczeństwo naszych pociech. Dlatego w tym okresie szczególnie należy zapewnić im opiekę i zainteresowanie, w maksymalnym stopniu uczestnicząc w spędzaniu przez nie wolnego czasu. Warto porozmawiać z dzieckiem o bezpiecznych zachowaniach podczas wypoczynku, uczulić na zagrożenia związane z kontaktami z nieznajomymi osobami, nieprzestrzeganiem zasad ruchu drogowego (np. podczas jazdy rowerem) czy sięganiem po różnego rodzaju używki. Zainteresujmy się, z kim nasza pociecha spędza czas poza domem.

Przydatną wiedzę o zagrożeniach dotyczących substancji psychoaktywnych można znaleźć na stronach internetowych: www.ore.edu.pl, www.kbpn.gov.pl, www.dopalaczeinfo.pl oraz www.narkomania.org.pl. Dostępny jest też Ogólnopolski Antynarkotykowy Telefon Zaufania działający pod numerem 801 199 990, a także Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka – 800 12 12 12.

Monitorujmy na bieżąco aktywność naszych dzieci w Internecie. Nauczmy dziecko podstawowych zasad bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni, a także uczulmy na zagrożenia związane z nawiązywaniem nowych znajomości on-line. Ostrzegajmy dzieci, aby nie udostępniały w sieci swoich danych, zwłaszcza adresu i numeru telefonu.

Jeśli napotkamy w Internecie nielegalne materiały, to powinniśmy zgłosić ten fakt na Policję lub do punktu kontaktowego ds. zwalczania nielegalnych treści w Internecie – Hotline’u – www.dyzurnet.pl, który współpracuje z Policją, a także z operatorami telekomunikacyjnymi i serwisami internetowymi w celu doprowadzenia do usunięcia szkodliwych treści z sieci. Porady związane z aktywnością dzieci i młodzieży w Internecie i wynikającymi z niej problemami można uzyskać również pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100.

Bezpieczeństwo podczas rolniczych prac polowych

Każdego lata podczas rolniczych prac polowych odnotowywane są wypadki, których ofiarami stają się dzieci i młodzież. Dlatego rodzice nie powinni zezwalać dzieciom na wykonywanie niebezpiecznych prac, zwłaszcza przy użyciu maszyn rolniczych.

Zadbajmy o to, żeby dzieci bawiły się w bezpiecznej odległości od niebezpiecznych sprzętów i narzędzi. Pamiętajmy, że nawet podczas obserwowania pracy rodziców bądź przebywania w otoczeniu maszyn i zwierząt gospodarczych należy zachować szczególną ostrożność.

Bezpieczny wakacyjny wypoczynek dzieci i młodzieży na koloniach i obozach

Twoje dziecko jedzie na kolonie albo obóz? Chcesz mieć pewność, że organizator takiego wypoczynku działa legalnie? A może twoje dziecko skarży się na opiekunów albo warunki na obozie? Sprawdź organizatora wypoczynku, a jeśli coś będzie nie tak — zgłoś to!

Każdy rodzic musi pamiętać, że organizator wypoczynku (kolonii, obozu) musi zgłosić wyjazd do właściwego (ze względu na siedzibę organizatora) kuratorium oświaty. Z uwagi na bezpieczeństwo dzieci w zgłoszeniu ma obowiązek podać m.in. dane dotyczące miejsca wypoczynku i rodzaju zakwaterowania, liczby uczestników, zatrudnionej kadry oraz programu pracy z dziećmi. Musi także zapewnić dostęp do opieki medycznej.

Dzięki temu wizytatorzy mogą kontrolować miejsca wypoczynku dzieci i młodzieży. Podobne kontrole może przeprowadzić straż pożarna i sanepid (zarówno przed rozpoczęciem wypoczynku, jak również w czasie jego trwania).

Rodzic, żeby czuć się spokojnym o bezpieczeństwo swojego dziecka, przed wykupieniem turnusu, może sprawdzić organizatora (czy zgłosił do kuratora oświaty wypoczynek) w specjalnie utworzonej wyszukiwarce bazie wypoczynku, dostępnej na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji Narodowej www.wypoczynek.men.gov.pl. Znajdują się w niej wszystkie legalnie organizowane w kraju i za granicą obozy, kolonie, półkolonie i inne formy zorganizowanego wypoczynku.

Rodzic z bazy wypoczynku dowie się wszystkiego o organizatorze, pozna m.in. jego adres, numer telefonu, e-mail, termin oraz adres lokalizacji wypoczynku. Dzięki bazie informacje o zgłoszonych wypoczynkach przesyłane są do właściwych miejscowo służb sprawujących nadzór nad wypoczynkiem (straż pożarna, sanepid).

Każdy organizator posiada możliwość wydruku ze swojego konta w bazie wypoczynku potwierdzenia zgłoszenia danego wypoczynku, które powinien przekazać rodzicom uczestnika.

W przypadku braku danego wypoczynku w bazie wypoczynku informację, czy organizator podejmował próby zgłoszenia wypoczynku oraz o powodach ewentualnej odmowy kuratora oświaty o wpisie danego wypoczynku do publicznej bazy wypoczynku, informacji może udzielić kuratorium oświaty, w którym organizator miał obowiązek dokonania zgłoszenia wypoczynku.

Co dokładnie zrobić, aby sprawdzić organizatora przed wyjazdem?

Każdy może sprawdzić organizatora wypoczynku, w szczególności rodzice i opiekunowie dziecka.

Wybierz kolonie albo obóz, na które chcesz wysłać dziecko.
Sprawdź, czy organizator tego wyjazdu zarejestrował się w oficjalnej bazie organizatorów wypoczynku. Jeśli tak — możesz mieć pewność, że dostał zgodę na prowadzenie kolonii albo obozu i ten wypoczynek jest nadzorowany przez kuratora oświaty, służby sanitarne i straż pożarną.
Jeżeli nadal masz wątpliwości — skontaktuj się z kuratorem oświaty albo Ministerstwem Edukacji Narodowej. Masz kilka możliwości:
- zadzwoń albo wyślij e-mail do wybranego kuratora oświaty,
- zadzwoń do MEN na numer 22 34 74 361 — konsultanci MEN są dostępni w dni robocze, od poniedziałku do piątku, od 8:15 do 16:15,
- wyślij e-mail do MEN na adres wypoczynek@men.gov.pl.
Jeżeli wszystko jest w porządku — możesz wysłać dziecko na kolonię albo obóz.

Bezpieczna opieka

Każdy organizator jest zobowiązany m.in. do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków wypoczynku oraz zatrudnienia wykwalifikowanej kadry sprawującej właściwą opiekę wychowawczą.

Kierownikiem wypoczynku może być osoba, która spełnia łącznie poniższe warunki:

posiada zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego,
jest pełnoletnia,
ma co najmniej średnie wykształcenie (nie dotyczy czynnych instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika, pełniących funkcję kierownika w formach wypoczynku prowadzonych przez organizacje harcerskie),
ma zaświadczenie o ukończeniu kursu na kierownika wypoczynku (nie dotyczy osób zajmujących stanowiska kierownicze w szkołach i placówkach oraz instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej podharcmistrza),
posiada co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu zadań dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczo-wychowawczych uzyskane w okresie ostatnich 15 lat (nie dotyczy nauczycieli, instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej podharcmistrza).

Wychowawcą wypoczynku może zostać osoba, która spełnia łącznie poniższe warunki:

posiada zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego,
jest pełnoletnia,
ma co najmniej średnie wykształcenie (nie dotyczy instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika, pełniących funkcję wychowawcy w formach wypoczynku prowadzonych przez organizacje harcerskie),
ukończyła kurs na wychowawcę wypoczynku (nie dotyczy nauczycieli, osób pracujących z dziećmi w placówkach wsparcia dziennego lub placówkach opiekuńczo-wychowawczych, instruktorów harcerskich w stopniu co najmniej przewodnika, trenerów i instruktorów sportu, którzy uzyskali tytuł przed 2013 r. oraz do 31 sierpnia 2017 r. przodowników turystyki kwalifikowanej i instruktorów Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego).

Rodzic powinien wymagać od organizatora, z którym wyjeżdża jego dziecko, żeby przed wyjazdem podpisał umowę, przekazał wszystkie istotne informacje o wypoczynku i ewentualnych dodatkowych wymaganiach, w tym wydruk potwierdzenia zgłoszenia danego wypoczynku.

Nie należy zapomnać dokładnie wypełnić i przekazać organizatorowi wypoczynku "Kartę kwalifikacyjną uczestnika wypoczynku" dziecka.

W przypadku wyjazdu zagranicznego, zaleca się organizatorom wypoczynku letniego, kierownikom wycieczek, wychowawcom i opiekunom dzieci i młodzieży, aby mieli ze sobą adresy polskich placówek dyplomatycznych i konsularnych wraz z telefonami kontaktowymi (dyżurnymi).

Zob. „Poradnik bezpiecznego wypoczynku" dla organizatorów wypoczynku, rodziców i dzieci.

Spakuj dziecku odpowiedni bagaż

Przed samym wyjazdem bardzo ważne jest odpowiednie skompletowanie bagażu, tak aby był on również dostosowany do możliwości dziecka. Zdarza się bowiem, że w pobliżu nie ma osoby, która pomoże nieść bagaż. Dobrze byłoby, gdyby był to jeden większy plecak, walizka lub torba, a dodatkowo niewielki plecak podręczny. Jeżeli jest to wyjazd o charakterze sportowym, wymagany sprzęt (np. rower, rolki, narty) należy dobrać do warunków fizycznych i umiejętności dziecka.

Wg MEN w bagażu dziecka powinny się znaleźć (w zależności od sezonu):

ubranie: nieprzemakalna kurtka latem lub kombinezon w zimie, nieprzemakalne obuwie, sandały, buty sportowe, pantofle, bielizna na każdy dzień pobytu, ubranie na ciepłą (z krótkim rękawem) i zimną pogodę, nakrycie głowy, zimą – dwie pary rękawiczek, latem – dwa stroje kąpielowe.
kosmetyki i środki higieny osobistej: pasta i szczoteczka do zębów, mydło, szampon (najlepiej w saszetkach), duży ręcznik plażowy i dwa ręczniki, grzebień, chusteczki higieniczne, krem z filtrem UV, klapki pod prysznic (japonki).
Ponadto: w razie wyjazdu na obóz: śpiwór, latarka, płaszcz przeciwdeszczowy, legitymacja szkolna, kartka z adresem wypoczynku i telefonami kontaktowymi do rodziców, saszetka do zawieszania na szyi (na pieniądze), długopis i notes.

Lekarstwa, które dziecko stale przyjmuje, należy zaś przekazać opiekunowi, wraz z przyklejoną do opakowania kartką zawierającą imię i nazwisko dziecka oraz dokładny sposób dawkowania leku.

Niepokojące sygnały o przebiegu wypoczynku?

Jeśli do rodziców docierają niepokojące sygnały o okolicznościach bądź warunkach czy sytuacjach, np. na kolonii, należy zgłosić je przede wszystkim do kuratorium oświaty właściwego ze względu na miejsce lokalizacji wypoczynku. W zależności od problemu, jakiego dotyczą nieprawidłowości, rodzice mogą także powiadomić właściwą (zgodnie z miejscem wypoczynku) powiatową stację sanitarno-epidemiologiczną, Państwową Straż Pożarną lub inne służby interwencyjne.

Jeżeli zauważysz, że coś jest nie tak — np. dzieci na obozie mieszkają w bardzo złych warunkach — albo Twoje dziecko skarży się na swoich obozowych opiekunów — zgłoś to do:

kuratorium oświaty w województwie, w którym organizowany jest wypoczynek — sprawdź dane kontaktowe na stronie MEN,
inspektora sanitarnego w powiecie, w którym organizowany jest wypoczynek — sprawdź dane kontaktowe na stronie Państwowej Inspekcji Sanitarnej,
komendanta straży pożarnej w powiecie, w którym organizowany jest wypoczynek — sprawdź dane kontaktowe na stronie Państwowej Straży Pożarnej.

Po Twoim zgłoszeniu, służby, które nadzorują wypoczynek, skontrolują organizatora wypoczynku.

Bezpieczna podróż autokarem

Bezpieczny autobus

W serwisie bezpiecznyautobus.gov.pl, wpisując numer rejestracyjny pojazdu, można uzyskać bezpłatną informację, czy autokar, który zawiezie dziecko na wakacje, ma aktualne badania techniczne i polisę ubezpieczeniową, a także dane techniczne pojazdu.

Zanim nastąpi wyjazd

Przygotowując wyjazd autokarowy dzieci i młodzieży, należy kierować się przede wszystkim bezpieczeństwem pasażerów. Cena wynajęcia pojazdu nie powinna być decydująca. Ważne jest aby autokar był w nienagannym stanie technicznym, a firma oferująca swoje usługi cieszyła się jak najlepszą opinią.

Pamiętajmy, że pojazd bardzo wyeksploatowany, z dużym przebiegiem, nawet jeśli jest przygotowany do drogi, stwarza ryzyko awarii i komplikacji w czasie podróży.

Informacje świadczące o stanie technicznym pojazdu możemy uzyskać prosząc o okazanie badania technicznego.

Organizator wycieczki podpisując umowę powinien zwrócić uwagę aby znalazły się w niej szczegółowo opisane prawa i obowiązki obu stron oraz wymagania dotyczące stanu technicznego i wyposażenia pojazdu.

Jeżeli nauczyciel lub rodzic na miejscu zbiórki ma podejrzenia dotyczące niesprawności autokaru lub zachowania kierowcy wskazującego np., że może on znajdować się pod wpływem alkoholu, powinien nie zgadzać się na wyjazd.

Należy wówczas zadzwonić na Policję, która zweryfikuje podejrzenia.

Stałe punkty kontroli autokarów w okresie wakacji letnich i ferii zimowych organizują w każdym mieście wojewódzkim inspektoraty transportu drogowego, często we współpracy z Policją - o szczegóły można dowiedzieć się dzwoniąc do właściwego wojewódzkiego inspektoratu transportu drogowego.

Z dokonanej kontroli kierowca otrzymuje dokument pn. protokół pokontrolny, który powinien okazać organizatorowi.

Potrzebę sprawdzenia autokaru organizatorzy wyjazdu mogą również zgłosić z wyprzedzeniem Policji, jednak przy dużej liczbie zgłoszeń nie zawsze może być możliwe przybycie patrolu na miejsce zbiórki.

W umowie wynajmu autokaru można zawrzeć klauzulę, aby autokar przed wyjazdem był poddany badaniom technicznym na stacji kontroli pojazdów, na koszt organizatora wycieczki (aktualny koszt badania wynosi 199 zł).

Jeżeli przewoźnik nie chce zgodzić się na kontrolę pojazdu i kierowcy to znak, że może obawiać się ujawnienia nieprawidłowości.

Środki ostrożności związane ze stanem technicznym autokaru muszą być zachowane, niezależnie od długości trasy.

W podróży...

Autobus przewożący zorganizowaną grupę dzieci i młodzieży w wieku do lat 18, powinien być oznakowany - umieszcza się z przodu i z tyłu tablice barwy żółtej z symbolem dzieci barwy czarnej.

Kierujący takim pojazdem jest obowiązany włączać światła awaryjne podczas wsiadania lub wysiadania dzieci.

Kierującemu autobusem w czasie przewożenia osób nie wolno palić tytoniu i spożywać pokarmów. Zabrania mu się także oddalania od pojazdu gdy silnik jest włączony.

Postoje autobusu należy organizować w miejscach do tego przeznaczonych, najlepiej na oznakowanych parkingach.

Dzieci, należy uprzedzić, że na parkingu także odbywa się ruch pojazdów: podjeżdżają samochody, kierowcy wykonują manewry np. cofania.

Pasażerowie nie powinni wsiadać i wysiadać z autokaru od strony jezdni, ani też wychodzić na jezdnię spoza pojazdu.

Opiekunowie wycieczki są współodpowiedzialni za bezpieczeństwo przeważonych dzieci.

W sytuacji gdy kierowca autokaru łamie zasady bezpieczeństwa (przekracza dozwoloną prędkość, rozmawia przez telefon komórkowy itp.) należy zdecydowanie zwrócić mu uwagę.

Każdy autokar powinien być wyposażony w apteczkę.

Zasady bezpieczeństwa w autokarze

Zanim autokar ruszy w trasę opiekun wycieczki powinien omówić z dziećmi zasady bezpiecznego podróżowania (wsiadanie i wysiadanie, zachowanie w autokarze, zachowanie podczas postojów).

Jeśli autokar wyposażony jest w pasy bezpieczeństwa zarówno kierowca, jak też uczestnicy wyjazdu muszą mieć pasy zapięte.

Kierowca autokaru jest obowiązany do poinformowania osób przeważonych pojazdem o obowiązku korzystania z pasów bezpieczeństwa, chyba że grupa została o tym poinformowana przez kierownika wycieczki. Informacje o obowiązku zapinania pasów można również przekazać za pomocą urządzenia audiowizualnego lub znaku umieszczonego w widoczny sposób przy każdym miejscu siedzącym.

W trakcie jazdy dzieci nie powinny spacerować po wnętrzu pojazdu, wychylać się przez okna, stawać na siedzeniach, opierać się o drzwi. Takie zachowania, oprócz tego, że są niebezpieczne rozpraszają uwagę kierującego.

Przejścia w autokarze muszą być wolne, co umożliwia szybkie opuszczenie pojazdu w razie ewakuacji (wszystkie bagaże powinny być umieszczone na półkach lub w bagażniku).

Miejsca przy drzwiach są zarezerwowane dla osób dorosłych.

Uczestnicy wyjazdu mogą być objęci ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych wypadków. Decyzje o ubezpieczeniu uczestników wyjazdu powinna być omówiona z rodzicami na etapie zawierania umowy z organizatorem wyjazdu.

W przypadku wycieczki lub imprezy zagranicznej – uczestnikiem może być osoba ubezpieczona od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia (§ 15 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. z 2001 r. Nr 135, poz.1516, z późn. zm.)).

Czas prowadzenia pojazdu i odpoczynku - wybrane zagadnienia

Planując podróż, zwłaszcza dojazd do miejsca docelowego, należy wziąć pod uwagę obowiązujący czas pracy kierowcy.

Dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekraczać:
- wg normy 9 godzin,
- przedłużony - 10 godzin 2 razy w tygodniu.
Dopuszczalny czas prowadzenia pojazdu nie może przekraczać:
- w tygodniu 56 godzin,
- w ciągu dwóch kolejnych tygodni 90 godzin.
Maksymalny czas prowadzenia pojazdu bez przerwy to 4 godziny 30 minut.
Przerwa w prowadzeniu pojazdu wynosi, co najmniej 45 minut lub, co najmniej 15 minut i następna, co najmniej 30 minut.
Dzienny okres odpoczynku - norma, co najmniej 11 nieprzerywanych godzin w każdym 24 godzinnym okresie.

O czym każde dziecko wiedzieć powinno?

Rodzice powinni przestrzec swoje dzieci przed różnymi sytuacjami, jakie mogą stwarzać dla nich zagrożenie.

Z dala od obcych ludzi...

Trzeba uczulić małoletnich na zagrożenia związane z kontaktami z nieznajomymi osobami. Rodzice, nauczyciele czy inni opiekunowie powinni wiedzieć o wszystkich nawiązywanych (osobiście czy przez Internet) przez dziecko znajomościach - należy mu uświadomić, aby nie spotykało się z nieznajomymi, nie rozmawiało z nikim obcym bez wiedzy rodziców (opiekunów), nie otwierało drzwi obcym, gdy jest w mieszkaniu samo, nie wsiadało do samochodu obcej osoby oraz nie podawało nieznajomym żadnych informacji na swój temat czy zdjęć itp. nikomu nieznajomemu.

Pływanie

Każde dziecko musi wiedzieć, że nie każde miejsce nadaje się do kąpieli. Woda często kryje różne przedmioty leżące na dnie, a które mogą się stać przyczyną trwałego kalectwa, kiedy po skoku do wody uderzy w nie np. głową. Powinno korzystać tylko z wyznaczonych kąpielisk pod opieką dorosłych!

Gra w piłkę lub zabawa przy drodze

Każde dziecko powinno wiedzieć, że jeżeli bawi się zbyt blisko drogi, może ulec groźnemu wypadkowi, a jednocześnie może być przyczyną wypadku, gdy kierowca straci panowanie nad kierownicą, omijając dziecko wbiegające na jezdnię np. za piłką.

Groźny trzepak

Każde dziecko musi wiedzieć, że trzepak nie jest najlepszym miejscem do zabawy. Takie wspaniałe fikołki bezpieczniej jest wykonywać na sali gimnastycznej pod opieką nauczyciela wychowania fizycznego. Upadek z trzepaka może zakończyć się bardzo bolesnymi stłuczeniami, a nawet złamaniami rąk i nóg.

Jazda na rolkach itp.

Każde dziecko powinno pamiętać, aby uprawiać ten sport w kasku i ochraniaczach na nadgarstki i kolana. Nie może szusować po ulicy między samochodami, ale po wyznaczonych alejkach i chodnikach.

W zimie lub podczas wyjazdu do zimnych krajów należy zaś pamiętać, aby na łyżwach jeździć tylko w miejscach specjalnie do tego przeznaczonych. Należy unikać sadzawek, stawów, jezior i rzek. Jeśli w danej miejscowości nie ma sztucznego lodowiska - to trzeba upewnić się, że lód, na którym dziecko chce się ślizgać, został sprawdzony przez dorosłych i nie kryje przykrych niespodzianek (przerębla, zbyt cienkiej tafli lodowej). W razie przemoczenia i wychłodzenia organizmu, należy przede wszystkim zdjąć mokre rzeczy i osuszyć ciało, szybko założyć na nie suche ubranie lub okryć je ciepłym kocem. Jeżeli jest to możliwe, trzeba wypić ciepły napój, np. herbatę.

Bywa, że zabawy dzieci i młodzieży, takie jak jeżdżenie na rolkach lub łyżwach, kończą się złamaniem, zwichnięciem bądź skręceniem nogi. Kiedy więc któreś z dzieci przewróciło się i ma kłopoty z poruszaniem się, należy zdjąć mu z nóg buty i odsłonić miejsce urazu; zobaczyć, czy nie doszło do rozcięcia skóry. W razie mocno krwawiącej rany, nie należy podnosić poszkodowanego. Jeżeli takiej rany nie ma, trzeba poprosić kogoś o pomoc w celu unieruchomienia nogi i szybko powiadomić osoby dorosłe.

Pamiętaj o tym podczas swoich zabaw.

Petardy nie są zabawkami

Każde dziecko powinno wiedzieć, że petardy nie powinny się znaleźć w jego rękach. Wybuchając nagle, mogą spowodować poważne oparzenia rąk i twarzy, dziecko może nawet stracić wzrok. Nie powinno dawać się namówić kolegom do odwiedzania sklepów z petardami oraz sztucznymi ogniami.

Wykopaliska

Na pewno w każdym dziecku drzemie dusza odkrywcy. Lubi kopać w ziemi i wydobywać z niej różne ciekawe rzeczy. Nie wszystkie jednak przedmioty, które wykopie, są bezpieczne. Często pod ziemią drzemią pozostałości po wojnie - granaty i różnego rodzaju pociski. By nie zrobiły nikomu krzywdy, muszą się nimi zająć fachowcy. Każde dziecko powinno pamiętać, aby nigdy nie wyciągać samodzielnie z ziemi podejrzanych przedmiotów, nie próbować ich rozbierać i pod żadnym pozorem nie wrzucać do ognia. Wybuch może spowodować śmierć lub trwałe kalectwo. Gdy dziecko znajdzie przedmiot przypominający granat lub jakikolwiek pocisk, nie może go dotykać! Powinno zawiadomić dorosłych.

Nie wolno rzucać przedmiotów z wysokości

Przedmioty spadające z dużej wysokości są zagrożeniem dla przechodniów. Dlatego nie wolno niczego wyrzucać przez okno. Podobnie nie należy zrzucać np. kamieni z mostu na przejeżdżające pod nim pojazdy. To, co dziecku wydaje się dobrą zabawą, może być przyczyną groźnego wypadku.

Gdy zauważysz u kolegi lub koleżanki krwotok z nosa, nie panikuj!

Do chwili nadejścia kogoś z dorosłych należy poprosić taką osobę, aby usiadła i wyczyściła nos, tak jak to robi się przy katarze. Następnie trzeba pochylić jej głowę do przodu, żeby uniknąć możliwości zadławienia się krwią. Na czoło krwawiącego należy przyłożyć zmoczony zimną wodą okład oraz przygotować małe tamponiki z chusteczki higienicznej i pomóć umieścić je w krwawiącym nosie.

Jeżeli ktoś oparzy się...

Dziecko powinno umieć zaopiekować się poszkodowanym - rówieśnikiem lub samym sobą, a miejsce poparzenia ochłodź natychmiast strumieniem zimnej, bieżącej wody. Czynność ta powinna trwać około 20 minut lub do momentu, kiedy oparzony przestanie odczuwać ból. Także i w tym przypadku powinno szybko powiadomić dorosłych.

Jeśli ktoś zasłabnie...

Należy ułożyć taką osobę wygodnie na ziemi, opierając jej uniesione nogi na podwyższeniu. Sprawdzić, czy równomiernie oddycha. Taka pozycja pomoże w lepszym dopływie tlenu do mózgu. Należy pamiętać, iż jeżeli stało się to w zamkniętym pomieszczeniu, należy otworzyć szeroko okno, aby napłynęło do niego świeże powietrze. Należy szybko powiadomić dorosłych.

Nawałnice

Podczas burzy lub wichury nie należy szukać schronienia pod wysokimi drzewami, zwłaszcza tymi rosnącymi w odosobnieniu, czy na wzniesieniach, ponieważ spadające gałęzie czy wyładowania atmosferyczne - pioruny mogą być zagrożeniem dla zdrowia, a nawet życia!

Nie powinno się używać podczas burzy telefonu komórkowego. Dla własnego bezpieczeństwa należy wyłączyć go! Jeżeli jest się w terenie zabudowanym, należy odejść od metalowych obiektów, takich jak siatki ogrodzeniowe, słupy energetyczne lub maszty, i najszybciej ukryć się w najbliższym budynku.

Gdy natomiast burza zastała kogoś w terenie otwartym, nie powinien starać się przed nią uciec. Nie należy biec, ale oddalić się małymi krokami od wysokich drzew i poszukać schronienia na obniżonym terenie (wąwóz, dolina).

Należy przykucnąć i spokojnie przeczekać nawałnicę. Jeśli jest się w większej grupie, należy się rozdzielić na mniejsze grupy.

Warto pamiętać, że odległość burzy do miejsca, w którym się znajdujemy, oblicza się mnożąc liczbę sekund, jaka upłynęła od ujrzenia błyskawicy, do momentu usłyszenia grzmotu przez 330.

Zgubienie się

Dzieci, szczególnie podczas wycieczek w obe tereny, powinny wiedzieć, że jeżeli zgubią się, nie powinny próbować na własna rękę odnaleźć miejsca, z którego rozpoczęły wędrówkę po lesie. Nie należy denerwować się i płakać, tylko wybrać sobie drzewo, przy którym znajdzie się schronienie. Aby pomóć dorosłym odnaleźć siebie, dziecko może ozdobić, jak „choinkę", małe drzewka i krzaki rosnące w okolicy, gdzie się znajduje. Powieszone na nich różne przedmioty, będą sygnałem dla poszukujących, że zaginony jest w pobliżu.

Można wykonać na całej szerokości leśnych ścieżek znaki „STOP" poprzez równolegle ułożenie na nich 3 gałęzi, bądź 3 linii wykonanych z kamieni, szyszek lub patyków. Po ich zrobieniu nie należy odchodzić w inne miejsce!

Ważne jest, aby zaginiony utrzymywał ciepło swojego ciała. Powinien unikać kontaktu z zimną ziemią i wodą! Z suchych gałązek lub trawy może zrobić podłogę, na której będzie mógł odpocząć, a z większych gałęzi nieduży szałas, chroniący od wiatru. Jeśli znajdujesz w okolicach leśnej polany lub skraju lasu, nie powinien oddalać się od nich, ponieważ dla poszukujących z powietrza, właśnie w takich miejscach będzie najbardziej widoczny.

Obce psy

Dziecko nigdy nie powinno podchodzić do nieznanych psów, przywiązanych łańcuchem bądź znajdujących się na ogrodzonym terenie. Musi mieć się na baczności, gdy pies na nie szczeka,
warczy i pokazuje zęby, ma uszy płasko położone po sobie, sztywne nogi, uniesiony ogon i zjeżoną sierść. Nie wolno krzyczeć w jego kierunku, lecz stanowczym tonem powiedzieć „NIE" i zachowywać się tak, jakbyś się go nie bało.
Nie wolno wpatrywać się w oczy psa, odwracać się do niego tyłem ani uciekać. Nie wolno wsuwać rąk przez ogrodzenie, za którym jest pies, aby je powąchał.

W razie ugryzienia, natychmiast trzeba powiadomić o tym dorosłych. Przez 10-15 minut ranę należy przemywać letnią bieżącą wodą lub zdezynfekować ją wodą utlenioną. Następnie trzeba udać się do lekarza. Trzeba zapamiętać, jak wyglądał pies i w jakim kierunku odszedł. Zwierzę musi być odnalezione i zbadane pod kątem wścieklizny.

Osy, pszczoły i szerszenie

Są one szczególnie niebezpieczne w pobliżu swoich gniazd, dlatego nie wolno do nich się zbliżać lub ich niszczyć. Gdy owady zaatakują człowieka, powinien unikać gwałtownych ruchów. Jeśli to możliwe powinien poszukać schronienia w ciemnym pomieszczeniu. Po użądleniu natychmiast należy powiadomić o tym dorosłych.

Pszczoły, w odróżnieniu od os i szerszeni, które mogą żądlić wielokrotnie, zostawiają w miejscu użądlenia żądło. Nie należy próbować samemu go usunąć, ponieważ można uszkodzić znajdujący się na jego końcu pęcherzyk jadowy. Gdy żądła już nie ma, w celu zmniejszenia bólu i obrzęku, warto przyłóżyć zimny okład, przetrzyj bolące miejsce octem lub plastrem cebuli. W przypadku użądlenia w szyję lub jamę ustną, należy przepłukać usta roztworem soli kuchennej. Nie wolno drapać miejsca użądlenia!

Lekarstwa mają różną postać

Czasami wyglądają jak kolorowe cukierki, jednak niewłaściwie stosowane mogą być bardzo niebezpieczne dla organizmu. Gdy dziecko poczuje się źle, nie powinno próbować leczyć się samo, ale powiedzieć o tym dorosłym, którzy na pewno pójdą z nim do lekarza i to on zdecyduje, jaki lek powinno przyjmować. Lekarstwa stosowane niewłaściwie mogą odnieść zupełnie inny skutek do zamierzonego, a czasami doprowadzić nawet do śmierci.

Szkodliwe substancje

Istnieją substancje, które wdychane przez dłuższy czas powodują trwałe uszkodzenie organizmu. Do takich należą kleje. Kleje biurowe używane na codzień do klejenia papieru nie zawierają niebezpiecznych substancji. Jednakże kleje do drewna, skóry itp., jak np. butapren, niosą ze sobą niebezpieczeństwo. Każde dziecko musi wiedzieć, że nie powinno dawać się namówić kolegom i nie może wąchać żadnych substancji niewiadomego pochodzenia.

W domu używa się też wielu substancji chemicznych, które służą one do utrzymania czystości w kuchni lub łazience. Nie wolno ich w żadnym wypadku pić! Gdy jednak ktoś z młodszego rodzeństwa przez pomyłkę wypije trującą substancję, dziecko powinnno natychmiast powiadomić rodziców i zadzwonić na pogotowie ratunkowe pod numer alarmowy 999 lub do straży pożarnej – 998. Nie wolno podawać w takim przypadku niczego do picia! Należy zabezpieczyć substancję, która została spożyta i pokazać ją lekarzowi. Pomoże to w szybkim podjęciu właściwego leczenia.

Substancje łatwopalne

Istnieją takie substancje, które bardzo łatwo się zapalają. Kontakt z nimi jest niebezpieczny. Zaprószenie ognia w pobliżu ich składowania może spowodować wybuch. Bawiąc się, dziecko powinno unikać miejsc, gdzie leżą beczki, puszki i pojemniki niewiadomego pochodzenia, nie tylko ze względu na łatwozapalne, ale również trujące substancje, które mogą się w nich znajdować. Przede wszystkim jednak nie może bawić się zapałkami.

Zabawa z ogniem - nie dla dzieci

Podpalanie wyschniętych roślin lub palenie ogniska, zwłaszcza w okresie suszy, w polliżu zabudowań albo zarośli czy lasu, może skończyć się grożnym pożarem. Np. wypalanie traw nie jest najmądrzejszym sposobem spędzania wolnego czasu - oprócz zagrożenia pożarowego, jakie stwarza się, podpalając suchą trawę, niszczy się organizmy żyjące tuż pod ziemią.

Pożar w domu!

Dzieci powinny wiedzieć, że jeżeli zauważą ogień w swoim domu, natychmiast należy powiadomić o tym fakcie znajdujące się w nim osoby dorosłe. Gdy ich nie ma, nie powinny podejmować same próby ugaszenia pożaru, bo mogą ulec poparzeniu lub - w zależności od przyczyny jego powstania - porażeniu prądem elektrycznym.

O ile to możliwe, powinny zadzwonić pod numer alarmowy straży pożarnej 998 bądź 112, podać dokładny adres zamieszkania, imię i nazwisko oraz numer telefonu, z którego dzwonią.
Następnie, powinny jak najszybciej wyjść z mieszkania i powiadomić o pożarze sąsiadów.

Jeśli natomiast pożar zaskoczy dziecko i jego rozmiar będzie duży, to bezzwłocznie winna skierować się do wyjścia - przesuwając się do drzwi na czworakach, aby uchronić się od szkodliwego dymu i wysokiej temperatury, które skupiają się w górnych partiach pomieszczenia. Do twarzy warto przyłożyć zmoczony wodą ręcznik.

W żadnym wypadku dziecko nie powinno chować się w szafach, zakamarkach, za firanami lub zasłonami. Nie uchroni go to od ognia, a ratownikom utrudni jego odnalezienie. Nie powinno otwierać okien! Powietrze z zewnątrz spowoduje, że wzrośnie intensywność pożaru.

W miejscu widocznym i łatwo dostępnym (najlepiej przy telefonie) warto umieścić kartkę z numerami telefonów służb ratowniczych, aby w sytuacjach zagrożenia można było szybko i właściwie zareagować.

Gdy powstanie pożar - rady dla dzieci:

zaalarmuj wszystkie osoby przebywające w domu; powiadom rodziców lub opiekunów, głośno zawiadom również sąsiadów;
niezwłocznie zawiadom straż pożarną (998, 112); spokojnie i wyraźnie powiedz, jak się nazywasz, gdzie się pali (podaj dokładny adres) i co się pali;
nie rozłączaj się pierwszy, niech zrobi to dyżurny przy telefonie;
sam nie podejmuj prób ugaszenia pożaru, bo grozi to poparzeniem, zatruciem lub porażeniem prądem elektrycznym;
nie otwieraj okien, gdyż dostęp tlenu spowoduje szybszy rozwój pożaru;
pod żadnym pozorem nie chowaj się w szafach, za firankami czy w różnych zakamarkach – nie chronią one przed ogniem, a zachowanie takie utrudni strażakom odnalezienie ciebie oraz przeprowadzenie skutecznej ewakuacji;
staraj się jak najszybciej opuścić palące się mieszkanie;
zamknij za sobą drzwi (nie na klucz), nie korzystaj z windy;
gdy jest już dużo dymu, poruszaj się na czworakach w kierunku drzwi (zapoznaj się z zasadami prawidłowej ewakuacji umieszczonymi obok);
jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, przemieść się do pomieszczenia z balkonem lub oknem, jak najbardziej oddalonego od pożaru;
jeżeli jesteś w lokalu powyżej miejsca pożaru, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz; uszczelnij je najlepiej np. mokrym ręcznikiem;
bez zgody odpowiednich służb nie wolno wracać do spalonych pomieszczeń po swoje rzeczy;
zawsze słuchaj poleceń ratowników.

Pożary w kuchni, z uwagi na znajdujące się w niej urządzenia gazowe i elektryczne, zdarzają się często. Dziecko powinno wiedzieć, że do ugaszenia ognia powstałego wskutek zwarcia w przewodach elektrycznych lub palącego się tłuszczu na kuchence gazowej w żadnym wypadku nie wolno używać wody. W pierwszym przypadku należy pamiętać o odłączeniu wtyczki przewodu z gniazdka. Można ugasić taki pożar solą kuchenną lub sodą do pieczenia. Jeżeli zaś ogień jest nieduży i pali się tylko na patelni, można go ugasić, przykrywając naczynie - bardzo ostrożnie!

Zasady prawidłowej ewakuacji:

jeżeli zauważyłeś pożar, szybko zawiadom osoby przebywające w mieszkaniu i sąsiadów na klatce schodowej; wezwij straż pożarną;
zwróć uwagę, żeby nie zastawiać korytarzy, przejść i wyjść ewakuacyjnych zbędnymi przedmiotami, utrudniającymi ewentualną ewakuację;
kraty w drzwiach i oknach na klatce schodowej utrudnią ewakuację, a to może być jedyna droga ucieczki;
nie zamykaj drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe otwarcie; na ogólnodostępnych korytarzach i klatkach schodowych nie wolno gromadzić rowerów, mebli, książek, gazet oraz innych materiałów palnych;
zwracaj uwagę na znaki ewakuacyjne, które pokazują bezpieczne drogi ucieczki z budynku (zielone strzałki, pożarnicze tablice informacyjne);
podczas przejścia przez mocno zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych poruszaj się wzdłuż ścian, aby nie stracić orientacji;
przy silnym zadymieniu, poruszaj się w pozycji schylonej lub na czworakach; usta w miarę możliwości zasłoń ręcznikiem, chustką zmoczoną w wodzie – ochroni Cie to przed dymem i wysoką temperaturą oraz ułatwi oddychanie;
nie zatrzymuj się, ani nie poruszaj w kierunku przeciwnym do wyznaczonego kierunku ewakuacji; nie korzystaj z wind; - nie popychaj, nie wyprzedzaj, nie krzycz, nie wywołuj paniki, staraj się uspokoić innych;
bądź ostrożny – droga ewakuacyjna często prowadzi schodami w dół, więc łatwo o wypadek; - podporządkuj się poleceniom ratowników (osobom prowadzącym ewakuację); - w przypadku odcięcia drogi ucieczki przez dym lub płomienie, pozostań w pomieszczeniu, zamknij drzwi (nie na klucz!), uszczelnij je mokrym ręcznikiem, otwórz szeroko okna, wzywaj głośno pomocy (możesz użyć gwizdka lub latarki) i czekaj na pomoc.

Pamiętaj! Twoje zdrowie i życie jest bezcenne, strażacy najpierw ratują ludzi, a potem dopiero mienie; nie wracaj w miejsce zagrożenia, dopóki służby ratownicze na to nie pozwolą!

Gdy poczujesz gaz…

zamknij główny zawór gazu w mieszkaniu;
nie włączaj światła, urządzeń elektrycznych; nie zapalaj zapałek lub zapalniczek, bo może dojść do wybuchu;
jak najszybciej powiadom o zagrożeniu dorosłych, a ci powinni powiadomić administrację budynku;
o niebezpieczeństwie powiadom krzykiem lub zapukaj do drzwi sąsiadów; nie używaj dzwonków elektrycznych; nie korzystaj z wind;
otwórz szeroko okna; przewietrz pomieszczenia;
wyjdź na zewnątrz budynku;
nawet przypadkowe wygaszenie płomienia na kuchence gazowej podczas gotowania może doprowadzić do ulatniania się gazu, a w efekcie do wybuchu;
zawsze pamiętaj o ważnych numerach alarmowych, a najlepiej miej je również zapisane w widocznym miejscu: 112 (wspólny dla wszystkich służb ratowniczych), 998 (straż pożarna), 997 (policja), 999 (pogotowie ratunkowe), 992 (pogotowie gazowe).

Dzwoń po pomoc, gdy tylko zauważysz zagrożenie!
Jeżeli w pomieszczeniu wyczuwasz zapach gazu, obowiązuje bezwzględny zakaz używania ognia!

Bezpieczne użytkowanie urządzeń elektrycznych

Nawet dzieci powinny wiedzieć, że nie należy:

bawić się urządzeniami elektrycznymi – żelazko nie wygląda groźnie, ale można się nim mocno poparzyć;
przeciążać instalacji elektrycznej - np. jednocześnie nie powinny być używane czajnik elektryczny, toster, żelazko, mikrofalówka itp.;
zostawiać włączonej kuchenki czy żelazka bez dozoru – może dojść do silnego zadymienia i pojawienia się niebezpiecznego tlenku węgla;
ustawiać telewizora lub radia w regałach z książkami, na zamkniętych półkach, gdyż nie ma tam odpowiedniej wentylacji, a wskutek długotrwałego nagrzewania zakurzonych przedmiotów może dojść do pożaru;
naprawiać samodzielnie urządzeń elektrycznych i gazowych, tym zajmują się wyłącznie dorośli, którzy to potrafią;
używać niesprawnych urządzeń elektrycznych (zepsuta suszarka, radio);

Ponadto dzieci warto pouczyć, że:

elektryczne urządzenia grzewcze nie powinny stać w pobliżu materiałów palnych (np. mebli, firanek); należy zachować odległość minimum 50 cm;
do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem nigdy nie wolno używać wody – grozi to porażeniem prądem; w razie potrzeby należy starać się wyciągnąć z gniazdka wtyczkę np. drewnianym kijem od szczotki;
przy nieodpowiednim lub nieostrożnym korzystaniu ze sprzętu elektrycznego narażamy się na oparzenie i porażenie prądem elektrycznym - nie wolno bawić się kontaktem (gniazdkiem elektrycznym);
luźne i niedbale ułożone kable mogą zostać uszkodzone, co grozi porażeniem prądem lub powstaniem pożaru, w razie ewakuacji można się w nie zaplatać - nie wolno wykonywać prowizorycznych podłączeń do instalacji elektrycznej; należy sprawdzać, czy izolacja nie jest popękana;
wolno używać tylko urządzeń elektrycznych oznaczonych symbolem CE, który potwierdza, że ich eksploatacja jest bezpieczna.

Należy zachować szczególną ostrożność i przestrzegać zasad bezpieczeństwa, żeby nie dopuścić do oparzenia i powstania pożaru.

Postępowanie w okresie upałów

Największe ryzyko wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych upałów dotyczy niemowląt i małych dzieci, osób niesamodzielnych oraz w wieku podeszłym, rekonwalescentów, a także chorych przewlekle – zwłaszcza ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego, nerwowego oraz chorych na cukrzycę.

Osoby w grupie podwyższonego ryzyka powinny unikać ekspozycji w terenie otwartym, a jeśli jest to nieuniknione - bezwzględnie stosować się do ogólnych zaleceń.

Chroń swój organizm przed przegrzaniem i odwodnieniem

Ograniczaj ekspozycję w terenie otwartym i unikaj bezpośredniej ekspozycji słonecznej - stosuj działania ochronne (patrz Biometeo/ warunki ekspozycji słonecznej). Uzupełniaj odpowiednie ilości płynów. Schładzaj się – chłodnymi (nie zimnymi – może to wywołać szok termiczny) napojami lub kąpielą. Korzystaj z klimatyzacji i wentylacji, ale unikaj dużych różnic temperatury powietrza. Unikaj zbędnego wysiłku zycznego. Upewnij się, czy przyjmowane leki, suplementy diety, odżywki bądź kosmetyki nie będą dodatkowo obciążały organizmu w okresie upałów. Zwłaszcza jeśli ktoś przyjmuje kilka leków jednocześnie, powinien skonsulować ich stosowanie z lekarzem lub farmaceutą. Należy przechowywać leki w temperaturze poniżej 25°C lub zgodnie ze wskazaniem podanym na opakowaniu.

Izoluj się od upału

Należy zadbać o utrzymanie chłodu w pomieszczeniach, w których przebywają ludzie; temperatura powietrza w pomieszczeniach nie powinna przekraczać 32°C w ciągu dnia i 24°C w nocy. Jest to szczególnie istotne dla niemowląt, osób starszych i przewlekle chorych. Nawleży wentylujować pomieszczenia w odpowiedni sposób - otwierać okna jedynie wieczorem i nocą, gdy temperatura powietrza na zewnątrz spada poniżej temperatury powietrza w nagrzanych w ciągu dnia pomieszczeniach. Należy ograniczyć nagrzewanie się pomieszczeń w ciągu dnia – zamknąć wszystkie okna i zasłonić zasłony, wyłączyć wszystkie zbędne urządzenia elektryczne. Jeśli pomieszczenia są wyposażone w klimatyzację - zamykać drzwi i okna w celu zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i utrzymania chłodu. Jeżeli powietrze jest zbyt suche, należy stosować dodatkowo nawilżacze powietrza. Temperatura powietrza w klimatyzowanym wnętrzu nie powinna być drastycznie niższa od temperatury powietrza na zewnątrz; może to grozić wystąpieniem szoku termicznego. Ludzie powinni przebywać w najchłodniejszym pomieszczeniu w domu, zwłaszcza nocą. Jeśli pomieszczenia, w których przebywa człowiek, istotnie nagrzewają się w ciągu dnia i nie można utrzymać w nich chłodu, spędzać powinni 2-3 godziny w ciągu dnia w miejscach klimatyzowanych (np. budynkach publicznych, centrach handlowych itp.).

Jeśli musisz przebywać w terenie otwartym

Ogranicz swoją aktywność w terenie otwartym do godzin porannych lub wieczornych. Zrezygnuj z podejmowania dodatkowej lub zbędnej aktywności zycznej. Jeśli jesteś aktywny, to bezwzględnie uzupełniaj płyny w odpowiedniej ilości, z dodatkiem elektrolitów, np. specjalne napoje i odżywki dla sportowców. Uwaga – jeśli jesteś na diecie niskosodowej korzystanie z takich napojów skonsultuj ze swoim lekarzem. Staraj się często odpoczywać w miejscach zacienionych i przewiewnych. Chroń się przed ekspozycją na bezpośrednie promieniowanie słoneczne – używaj okularów, nakrycia głowy, a także kremów z odpowiednim dla Ciebie ltrem (patrz Biometeo/warunki ekspozycji słonecznej).

Zwróć uwagę na innych

Nigdy, nawet na chwilę, nie pozostawiaj dzieci ani zwierząt w zaparkowanym samochodzie w słońcu; jeśli zauważysz, że zrobił to ktoś inny - szybko alarmuj odpowiednie służby. Wnętrze samochodu nagrzewa się bardzo szybko; osoby w nim uwięzione narażone są na duże ryzyko wystąpienia udaru cieplnego, a nawet zgonu!

Dbaj o zwierzęta – chroń je przed bezpośrednim nasłonecznieniem, dbaj o nieograniczony dostęp do wody pitnej oraz wentyluj pomieszczenia, w których przebywają. Uświadamiaj rodzinę i dzieci o ryzyku związanym z obciążeniem cieplnym organizmu i o zalecanych działaniach ochronnych. Zwróć uwagę, czy w otoczeniu nie ma osób potrzebującej dodatkowej pomocy – starszych, samotnych, a zwłaszcza niesamodzielnych - w czasie upałów powinny być odwiedzane codziennie. Jeśli nie możesz pomóc osobiście, to zgłoś taką potrzebę do ośrodka zdrowia bądź placówki opieki społecznej. Zapoznaj się z zasadami udzielania pierwszej pomocy w przypadku wystąpienia wyczerpania i udaru cieplnego.

Złe samopoczucie - udar

Zgłoś bliskiemu lub współpracownikowi, jeśli sam poczujesz dreszcze, osłabienie i niepokój, silne pragnienie czy ból głowy; po wystąpieniu takich objawów przenieś się do chłodnego miejsca, odpoczywaj i uzupełniaj płyny. Jeżeli poczujesz skurcze kończyn, szybko uzupełnij płyny z zawartością elektrolitów; dostarczą ich np. napoje dla sportowców. Jeśli po upływie godziny odpoczynku w chłodniejszym miejscu i uzupełnianiu płynów skurcze nadal występują, skorzystaj ze wsparcia medycznego.

Jeśli u kogoś wystąpią objawy udaru cieplnego, takie jak: wysoka temperatura ciała (> 39°C), gorąca i sucha powierzchnia skóry oraz podwyższone tętno i delirium (majaczenie, bredzenie), drgawki, konwulsje i/lub brak przytomności - niezwłocznie wezwij pogotowie ratunkowe!

Czekając na przyjazd służb medycznych: delikatnie przenieś poszkodowanego w chłodne, zacienione i przewiewne miejsce; ułóż w pozycji leżącej z głową i nogami w górze (nieprzytomny) albo półsiedzącej (przytomny); udrożnij drogi oddechowe i skontroluj podstawowe funkcje życiowe; rozepnij lub zdejmij zbędną i krępującą ruchy odzież; rozpocznij schładzanie organizmu: przykładaj chłodne okłady na kark, pachy i pachwiny, wachluj i schładzaj skórę rozpylając wodę o temperaturze 25-30°C;co 10 min mierz temperaturę ciała, kontynuuj schładzanie, dopóki nie spadnie ona poniżej 38°C; nie podawaj płynów; bezwzględnie nie podawaj żadnych leków.

Odwaga ratuje życie

Wraz z początkiem wakacji ruszyła nowa kampania społeczna Rzecznika Praw Dziecka „Odwaga ratuje życie”. Akcja ma zwrócić uwagę dzieci i młodzieży, że od podejmowanych decyzji może zależeć życie najbliższych oraz ich własne.

Podczas wakacji dzieci mają wiele swobody i wolnego czasu. Ważne jednak, aby był to czas bezpieczny. Nie zawsze grupie najmłodszych towarzyszy dorosła osoba. Kampania „Odwaga ratuje życie” ma nie tylko przestrzec przed brawurą czy brakiem rozwagi, ale też zachęcić i ośmielić każde dziecko do dbania o bezpieczeństwo swoje oraz kolegów i koleżanek. W grupie rówieśniczej niełatwo otwarcie wyrazić odrębne zdanie, sprzeciwić się liderowi, wykazać „nudnym” rozsądkiem, powstrzymać innych przed popisywaniem się, ryzykanctwem czy brakiem wyobraźni. Spot tej kampanii dowodzi, że warto, ponieważ wielokrotnie może to być działanie bohaterskie, nawet ratujące życie.

ALFABET Bezpiecznych Wakacji Rzecznika Praw Dziecka:

Asertywność. Jeden z najwyższych aktów odwagi. To umiejętność odmawiania, szczególnie w sytuacjach ryzykownych lub wręcz głupich.

Bezpieczeństwo. Wyścigi rowerowe? Tak, ale wyłącznie w specjalnie wytyczonych miejscach. Skoki do wody? Tak, ale tylko pod okiem ratownika. Zachowanie podstawowych zasad bezpieczeństwa podczas zabawy sprawi, że będzie trwać dłużej.

Ciekawość. Cecha, którą należy pielęgnować i doceniać, ponieważ rozwija i kształtuje. Koniecznie chcesz sprawdzić czy opuszczona studnia jest głęboka? To już nie ciekawość, a głupota.

Duma. Świadomość, że sprzeciwienie się kolegom, nie sprawi, iż zostanie się odtrąconym. Jeżeli mamy poczucie własnej wartości, na pewno tak się nie stanie.

Emocje. Nie daj się im ponieść. Koledzy naciskają, żebyś zrobił coś niebezpiecznego, słyszysz śmiech i niemiłe komentarze? Wytrzymaj, powiedz, że tego nie zrobisz, zasugeruj innym, że również nie powinni ryzykować swojego zdrowia i życia.

Fakty. Każdego roku, podczas wakacji zdrowie lub życie traci tysiące młodych osób. Na kąpieliskach, podczas jazdy rowerem, w wyniku zażywania niebezpiecznych substancji. Można tego uniknąć.

Grupa. Trzyma się razem, wakacyjny czas spędza od rana do wieczora. Wychodzi razem i wraca razem. Bez kłopotów ze zdrowiem, w poczuciu pożytecznie spędzonego czasu.

Honor. To również bezinteresowna pomoc w nagłych wypadkach oraz pomoc słabszym. Nie bądź obojętny – reaguj!

Internet. Anonimowość w sieci sprzyja błędnemu rozumieniu odwagi. Nie hejtuj, a nie będziesz hejtowany!

Ja. Odważny ratownik. To brzmi dumnie!

Krytyka. Łatwiej krytykować, niż być poddanym krytyce, szczególnie tej niezasłużonej. W sytuacji ryzyka utraty zdrowia lub życia, warto ją jednak wytrzymać.

Lider. Jest w każdej grupie. Nie musi być największy i najsilniejszy. Dobrego lidera cechuje mądrość i odpowiedzialność za członków grupy.

Mądrość. Podstawa odwagi. Szybka analiza sytuacji, ocena wystąpienia możliwego ryzyka, przewidywanie skutków działania, umiejętność podjęcia trudnej decyzji. Bez mądrości – to niemożliwe.

Niezależność. Marzenie wielu młodych osób. Warto jednak pamiętać, że ratownik, policjant lub strażnik, pracują abyś Ty mógł beztrosko się bawić.

Odpowiedzialność. Jesteś odpowiedzialny za siebie, ale także za bliskich i osoby zupełnie przypadkowe. Reaguj na cudze nieszczęście i cierpienie. Jeżeli nie wiesz jak, zwróć się o pomoc do dorosłych.

Przewidywanie. Nie trzeba szklanej kuli, żeby wiedzieć, że skok na płytką wodę może skończyć się tragicznie, a palenie ogniska w lesie jest najczęstszą przyczyną pożarów.

Ratunek. Nie bój się ratować. Podejmuj odważne i odpowiedzialne decyzje. Od nich może zależeć czyjeś życie. Jeśli nie wiesz, jak możesz pomóc, dzwoń zawsze pod całodobowy, bezpłatny numer alarmowy 112. W trudnych chwilach pomogą Ci również eksperci Dziecięcego Telefonu Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 800 12 12 12.

Strach. „Strażnik” odwagi. Pamiętaj, że odwaga to panowanie nad strachem, a nie brak strachu.

Tchórz. Na dźwięk tego słowa nabieramy nadludzkich mocy i często robimy rzeczy, których potem żałujemy. Na pewno tego chcemy?

Unikanie ryzyka. Trudna sztuka w czasie dojrzewania. Warto pamiętać, że znaki informacyjne i uwagi dorosłych są po to, aby pomóc zidentyfikować zagrożenie i uniknąć nieszczęścia.

Wakacje. Wymarzony czas – bez szkoły, z mniejszą dyscypliną. Najlepsze wakacje, to takie kiedy po ich zakończeniu cała klasa – bez wyjątku, zdrowa i wypoczęta – spotyka się na rozpoczęciu szkoły.

Zabawa. Przywilej młodości. Najlepsza zabawa jest zawsze w gronie przyjaciół, na których zawsze możemy liczyć.

Pomocne telefony

Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci — infolinia

Każdy rodzic lub nauczyciel, który chce porozmawiać o problemach dzieci, np. o:

agresji i przemocy w szkole lub w domu,
cyberprzemocy i zagrożeniach związanych z nowymi technologiami,
wykorzystywaniu seksualnym,
narkotykach,
uzależnieniach,
zaburzeniach odżywiania,
depresji i myślach samobójczych.

może zadzwonić pod nr 800 100 100 — konsultanci odpowiedzą na pytania, pomogą znaleźć rozwiązanie problemu w sprawie bezpieczeństwa dzieci, powiedzą, jakie kroki prawne można albo trzeba wykonać. Mogą też od razu zainterweniować, np. skontaktować się z policją, ośrodkiem pomocy społecznej czy odpowiednim specjalistą. Infominia działa od poniedziałku do piątku, od 12.00 do 18.00, i jest bezpłatna.

800 100 100 to nie jest numer ratunkowy. Jeżeli Twoja sprawa wymaga natychmiastowej interwencji policji, pogotowia albo straży pożarnej — zadzwoń pod numer alarmowy 112.

Jeśli nie chcesz rozmawiać przez telefon, możesz napisać e-mail na adres: pomoc@800100100.pl.

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży — infolinia

Każda młoda osoba, która chce porozmawiać o swoich problemach, np. o:

dojrzewaniu,
nieporozumieniach czy konfliktach z kolegami,
nieszczęśliwej miłości,
przemocy w szkole lub w domu,
kłótniach z rodzicami,
myślach samobójczych, lękach,
nadwadze i odżywianiu.

- może zadzwonić pod bezpłatny numer 116 111. Konsultanci odpowiedzą na pytania, doradzą, co można zrobić w swojej sytuacji. Nie trzeba się przedstawiać, ma się zapewnioną dyskrecję. Infolinia działa codziennie od 12.00 do 22.00.

116 111 to nie jest numer ratunkowy. Jeżeli Twoja sprawa wymaga natychmiastowej interwencji policji, pogotowia albo straży pożarnej — zadzwoń pod numer alarmowy 112.

Jeśli nie chcesz rozmawiać przez telefon — wejdź na stronę telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży i opisz swój problem w wiadomości.

Uzyskaj Kartę Dużej Rodziny

Jeśli masz troje dzieci lub więcej, to możesz uzyskać Kartę Dużej Rodziny. Zamiast wysyłać dzieci na kolonie do obcych ludzi, możesz sam spędzić z rodziną więcej czasu (będzie to na pewno bezpieczniejsze dla młodszych) i taniej skorzystać z różnych atrakcji w kraju - dzięki Karcie Dużej Rodziny dostaniecie zniżki na różne towary i usługi - np. przejazdy kolejowe, kulturę i sport.

Podstawa prawna:

rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz.U. Nr 12, poz. 67, z późn. zm.);
ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, z późn. zm.);
rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. poz. 305, z późn. zm.).

Na podst.: men.gov.pl, www.straz.gov.pl, obywatel.gov.pl, www.imgw.pl, www.policja.pl

Polub nas na Facebooku:

Zadaj pytanie

POD PATRONATEM

WARTO WIEDZIEĆ

NOWE TEMATY