Procedura GIW dotycząca przemieszczania zwierząt towarzyszących z Ukrainy do Polski

30.4.2022

Główny Lekarz Weterynarii przygotował tymczasową procedurę dotyczącą przemieszczania zwierząt towarzyszących z terytorium Ukrainy do UE. Wytyczne dotyczą przewożenia przez polską granicę przez osoby nie posiadające kompletu dokumentów weterynaryjnych psów, kotów i fretek.

Celem przyjętych rozwiązań jest ustanowienie systemu minimalizującego ryzyko wwozu zwierząt stanowiących potencjalne zagrożenie przeniesienia chorób zakaźnych, w szczególności wirusa wścieklizny na ludzi i zwierzęta w sytuacji masowego napływu osób opuszczających tereny objęte działaniami militarnymi i posiadających zwierzęta towarzyszące, a także zminimalizowanie przestojów na przejściach granicznych i usprawnienie przemieszczania osób przez granicę zewnętrzną UE.

Szczegółowe informacje: https://bit.ly/3BLzlyk

Tymczasowa procedura Głównego Lekarza Weterynarii w sprawie postępowania ze zwierzętami towarzyszącymi podróżnym, wjeżdżającym z Ukrainy do UE przez polską granicę zewnętrzną w trakcie trwania konfliktu militarnego

Cel wytycznych to: ustanowienie systemu minimalizującego ryzyko wwozu zwierząt stanowiących potencjalne zagrożenie przeniesienia chorób zakaźnych, w szczególności wirusa wścieklizny na ludzi i zwierzęta w sytuacji masowego napływu osób opuszczających tereny objęte działaniami militarnymi i posiadających zwierzęta towarzyszące, oraz zminimalizowanie przestojów na przejściach granicznych i usprawnienie przemieszczania osób przez granicę zewnętrzną UE.

Instytucje odpowiedzialne: Inspekcja Weterynaryjna (IW), Krajowa Administracja Skarbowa (KAS), wojewodowe odpowiedzialni za zarządzanie przejściami granicznymi.

Opis sytuacji

W sytuacji masowego przemieszczania się osób z terenu Ukrainy do UE możemy mieć do czynienia z trzema grupami osób podróżujących ze zwierzętami towarzyszącymi:

obywatele UE,
obywatele Ukrainy,
obywatele innych państw trzecich.

Zwierzęta towarzyszące mogą należeć do różnych gatunków, określonych w rozporządzeniu (UE) 2013/576:

A. zwierzę należące do gatunku: psy (Canis lupus familiaris), koty (Felis silvestris catus), fretki (Mustela putorius furo);

B. bezkręgowce (z wyjątkiem pszczół i trzmieli objętych art. 8 dyrektywy 92/65/EWG oraz mięczaków i skorupiaków, o których mowa w art. 3 ust. 1 lit. e, ppkt (ii) i (iii) dyrektywy 2006/88/WE);

C. ozdobne zwierzęta wodne określone w art. 3 lit. k) dyrektywy 2006/88/WE i wyłączone z zakresu stosowania tej dyrektywy na mocy jej art. 2 ust. 1 lit. a;

D. płazy;

E. gady;

F. ptaki: przedstawiciele gatunków ptaków innych niż te, o których mowa w art. 2 dyrektywy 2009/158/WE (drób);

G. ssaki: gryzonie i króliki inne niż przeznaczone do produkcji żywności,

Zwierzęta z gatunków psy (Canis lupus familiaris), koty (Felis silvestris catus), fretki (Mustela putorius furo)

Zwierzęta przemieszczane w warunkach nadzwyczajnej konieczności mogą towarzyszyć podróżującym w sytuacji spełnienia wszystkich wymagań UE, tj.:

zwierzę zostało prawidłowo oznakowane za pomocą mikrochipa,
zwierzę zostało zaszczepione przeciwko wściekliźnie i szczepienie jest nadal ważne,
zwierzę posiada aktualny wynik badania serologicznego w kierunku oznaczenia miana przeciwciał przeciwko wściekliźnie,
zwierzę jest zaopatrzone w ważny paszport wydany w jednym z państw członkowskich UE lub w świadectwo zdrowia zgodne ze wzorem określonym w prawie UE

lub w sytuacji, gdy jeden lub więcej z powyższych wymogów nie został spełniony.

Odstępstwa od standardowych wymagań dla psów, kotów i fretek z uwagi na sytuację nadzwyczajną

Zwierzęta przemieszczane w czasie trwania konfliktu militarnego nie muszą być zaopatrzone w wynik badania serologicznego w kierunku oznaczenia miana przeciwciał przeciwko wściekliźnie.

Postępowanie w sytuacji niespełnienia wymogów

Za minimalny wymóg, kiedy zwierzę może zostać wprowadzone na teren UE, należy uznać zwierzę oznakowane mikrochipem, któremu towarzyszy dokument potwierdzający wykonanie szczepienia przeciwko wściekliźnie nie wcześniej niż 12 miesięcy przed dniem przemieszczania.

Musi być możliwość weryfikacji tożsamości zwierzęcia, tj. powiązania szczepienia z oznakowaniem. Kontroli spełnienia ww. wymagań dokonują funkcjonariusze celno-skarbowi.

W celu ustalenia statusu zdrowotnego zwierzęcia towarzyszącego podróżnemu i objęcia stosownym nadzorem każdy podróżny, którego zwierzę nie spełnia jednego lub więcej wymagań przywozowych zobowiązany jest do wypełnienia oświadczenia, którego wzór podano niżej.

W sytuacji, kiedy podróżny jest w stanie wskazać adres miejsca pobytu zwierzęcia na terenie Polski

Informacja dotycząca przemieszczenia zwierzęcia zawarta w oświadczeniu przekazywana jest do właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii wraz z dokumentem zawierającym decyzję PLW właściwego terytorialnie dla miejsca przekroczenia granicy zewnętrznej UE.

PLW dokonuje objęcia zwierzęcia izolacją oraz nadzoruje wykonanie czynności warunkujących spełnienie wymagań przez zwierzę, tj.:

oznakowanie zwierzęcia (jeśli brak jest transpondera lub jest nieczytelny),
zaszczepienie przeciwko wściekliźnie (jeśli szczepienia nie można udokumentować lub jest nieważne),
pobrania krwi do badania serologicznego w kierunku oznaczenia poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie wykonanego przez zatwierdzone laboratorium.

Po uzyskaniu wyniku badania serologicznego, zgodnie z którym poziom przeciwciał zaświadcza o nabytej odporności, zwierzę zostaje zwolnione z izolacji, a zwierzęciu zostają wydane dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów.

W sytuacji, kiedy podróżny nie jest w stanie wskazać adresu miejsca pobytu zwierzęcia na terenie Polski

Urzędowy lekarz weterynarii dokonuje oznakowania i zaszczepienia zwierzęcia (w sytuacjach wskazanych powyżej) w miejscu tymczasowego pobytu zwierzęcia wraz z właścicielem/opiekunem po przekroczeniu granicy.

Koszty związane z ww. czynnościami są pokrywane z budżetu państwa.

Wzór oświadczenia właściciela/opiekuna zwierzęcia podano niżej.

Postępowanie ze zwierzętami poniżej 12 tygodnia życia

Zwierzęta należące do gatunku: psy (Canis lupus familiaris), koty (Felis silvestris catus), fretki (Mustela putorius furo):

do 8 tygodnia życia - poza wypełnieniem wniosku żadnych dodatkowych procedur,
od 8 do 12 tygodnia życia jak wyżej.

Postepowanie ze zwierzętami wprowadzonymi nielegalnie ( w przypadku wykrycia nielegalnego przekroczenia granicy przez właściciela lub opiekuna zwierzęcia)

Organ, który ujawnił nielegalne przekroczenie granicy, w przypadku wykrycia posiadania przez osobę zatrzymaną zwierzęcia lub zwierząt, powiadamia o tym właściwego terytorialnie Powiatowego Lekarza Weterynarii, który podejmuje decyzje o dalszym postępowaniu ze zwierzęciem (umieszczenie w schronisku lub azylu dla zwierząt, w ostateczności eutanazja).

Pozostałe gatunki zwierząt przemieszczanych jako towarzyszące

W przypadku pozostałych zwierząt (jak gryzonie, króliki, płazy, gady, ozdobne zwierzęta wodne, bezkręgowce) - z uwagi na brak zagrożenia związanego z potencjalnym przeniesieniem chorób zakaźnych niebezpiecznych dla ludzi lub zwierząt wirusa wścieklizny - wprowadzono czasowe zwolnienie z obowiązku posiadania pozwolenia Głównego Lekarza Weterynarii na wwóz.

Jeśli będą jakieś gatunki objęte ograniczeniami z uwagi na Konwencję Waszyngtońską CITES bez wymaganych zezwoleń - decyzję pozdejmuje Krajowa Administracja Skarbowa.

Wzory_-_oświadczenie_i_pozwolenie.pdf

Wytyczne dotyczące przywozu z Ukrainy powyżej 5 psów/kotów/fretek niespełniających wymagań unijnych

Przywóz z Ukrainy do Polski jednocześnie więcej niż 5 zwierząt towarzyszących niespełniających wymagań weterynaryjnych może w czasie trwającego konfliktu zbrojnego odbywać się na określonych zasadach. Główny Lekarz Weterynarii przygotował wytyczne, mając na względzie umożliwienie takiego przewozu właścicielom lub posiadaczom zwierząt, przy zachowaniu wymogów bezpieczeństwa, także tych obowiązujących w Unii Europejskiej.

Główny Lekarz Weterynarii (GLW), kierując się troską o bezpieczeństwo ludzi i zwierząt, przygotował procedurę, która dotyczy posiadaczy lub właścicieli psów, kotów bądź fretek (zwierząt towarzyszących), przybywających do Polski z Ukrainy w czasie konfliktu zbrojnego.

Na podstawie wytycznych GLW:

Wjazd ze zwierzętami towarzyszącymi może odbywać się wyłącznie przez przejście graniczne z zatwierdzonym posterunkiem weterynaryjnej kontroli granicznej (BCP), czyli w Dorohusku w woj. lubelskim lub w Korczowej w woj. podkarpackim (w tych jednostkach wyznaczona jest osoba do kontaktu telefonicznego w godzinach nocnych), po wcześniejszym ustaleniu miejsca izolacji przywożonych zwierząt z właściwym dla tego miejsca powiatowym lekarzem weterynarii.
Zgłoszenie do kontroli dokonywane jest minimum jeden dzień roboczy przed przybyciem na przejście graniczne.
Właściciel lub posiadacz zwierząt towarzyszących zgłasza zwierzęta do kontroli u granicznego lekarza weterynarii przy pomocy wypełnionej i podpisanej I cz. dokumentu CHEDA.
Złożenie takiego zgłoszenia oznacza deklarację osoby odpowiedzialnej do pokrycia wszelkich kosztów kontroli i wykonania postanowień wydanej decyzji oraz poniesienia konsekwencji za niedostarczenie zwierząt do wskazanego przez powiatowego lekarza weterynarii miejsca izolacji.
Miejsce izolacji całej przesyłki zwierząt musi znajdować się na terenie Polski, a dokładny adres musi zostać wskazany w decyzji powiatowego lekarza weterynarii określającej warunki izolacji. Decyzja o izolacji musi być przedłożona granicznemu lekarzowi weterynarii najpóźniej w trakcie kontroli.
Miejsce izolacji musi dotyczyć wszystkich przewożonych zwierząt i nie może być schroniskiem dla zwierząt w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt.
W wyjątkowych sytuacjach braku decyzji o izolacji podczas kontroli, zwierzęta mogą być czasowo zatrzymane pod nadzorem granicznego lekarza weterynarii do czasu jej dostarczenia. W tym przypadku właściciel/posiadacz zwierząt powinien wskazać miejsce izolacji.
Graniczny lekarz weterynarii może zwrócić się z zapytaniem do właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii o wydanie lub odmowę dokonania izolacji we wskazanym miejscu.
Tożsamość zwierząt jest weryfikowana na podstawie dostępnych dokumentów im towarzyszących, w tym paszportów dla psów/kotów/fretek, względnie dokumentów rodowodowych lub innych dokumentów potwierdzających legalne posiadanie zwierząt.
Kontrola weterynaryjna przywożonych zwierząt przeprowadzana jest w sposób zgodny ze standardową procedurą dotycząca weterynaryjnej kontroli granicznej zwierząt.
Jeżeli powiatowy lekarz weterynarii właściwy dla proponowanego miejsca izolacji odmówi wydania decyzji dotyczącej zgody na jej przeprowadzenie we wskazanym miejscu przeznaczenia, kontrola graniczna ma wynik negatywny, a zwierzęta są odsyłane poza obszar UE.
Jeżeli posiadacz/właściciel zwierząt przedstawi zgodę właściwego terytorialnie powiatowego lekarza weterynarii na przeprowadzenie izolacji oraz podczas kontroli graniczny lekarz weterynarii stwierdzi brak spełnienia wymogów przywozowych przesyłki zwierząt, zwierzęta kierowane są do wskazanego miejsca izolacji do czasu podjęcia ostatecznej decyzji przez granicznego lekarza weterynarii.
Dokument potwierdzający przeprowadzenie kontroli (CHEDA) nie zostanie zatwierdzony (pozostaje „w toku”) do czasu zakończenia izolacji zwierząt i otrzymania przez granicznego lekarza weterynarii zwrotnej informacji od powiatowego lekarza weterynarii nadzorującego przeprowadzenie izolacji, w której potwierdzi on spełnienie wymogów przez zwierzęta objęte izolacją.
Izolacja zwierząt obejmuje czas potrzebny na przeprowadzenie następujących, wymaganych prawem procedur:
oznakowanie mikrochipem;
szczepienie przeciw wściekliźnie zwierząt od 12. tygodnia życia (w przypadku zwierząt młodszych dopuszcza się szczepienie od 8. tygodnia życia);
badanie poziomu przeciwciał przeciw wściekliźnie dla zwierząt zaszczepionych po 30 dniach od podania szczepionki.
Badanie poziomu przeciwciał przeciwko wściekliźnie odbywa się wyłącznie w autoryzowanych do tego laboratoriach, wymienionych na stronie internetowej: https://ec.europa.eu/food/animals/movement-pets/approved-rabies-serology-laboratories/approved-rabies-serology-laboratories-eu-countries_en
Po uzyskaniu informacji o zakończeniu izolacji i potwierdzeniu spełnienia wymogów dokument CHEDA jest zatwierdzany z decyzją pozytywną.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl