Świadczenie interwencyjne

Świadczenie interwencyjne dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi było jednorazową pomocą, mającą wesprzeć ich w dalszym prowadzeniu działalności gospodarczej.

Wsparcie to otrzymały przedsiębiorstwa, które spełniły wszystkie poniższe warunki:

• poniosły szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu bądź zniszczeniu, bezpośrednio w wyniku powodzi, swoich składników materialnych, niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności,
• zobowiązały się, iż będą prowadzić swoją działalność przez co najmniej 6 miesięcy od dnia, w którym otrzymają świadczenie interwencyjne,
• zobowiązały się, iż utrzymają poziom zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r. (w razie zawieszonej działalności przedsiębiorca musiał wznowić ją od dnia, w którym otrzymał świadczenie interwencyjne, i prowadzić ją przez kolejne 6 miesięcy).

Wypłata świadczenia interwencyjnego wiąże się z określonymi obowiązkami tak po stronie beneficjenta, jak też po stronie ZUS. Jako instytucja przyznająca świadczenie Zakład pełni funkcję kontrolną oraz rozliczeniową. Dla beneficjentów tej pomocy ważne jest rozumienie warunków przyznania świadczenia, rzetelna dokumentacja wydatków i świadomość, iż w razie nieprawidłowości ZUS ma prawo zażądać zwrotu środków. ZUS ma ustawowy obowiązek rozliczenia oraz kontroli udzielonej pomocy. Po weryfikacji udzielonego wsparcia przedsiębiorca może zostać zobowiązany do zwrotu całego świadczenia albo jego części razem z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, liczonymi od dnia wypłaty.

Kiedy trzeba zwrócić świadczenie interwencyjne?

W ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (tzw. ustawie powodziowej) określono przesłanki zobowiązujące do zwrotu świadczenia w całości albo w części.

Świadczeniobiorca musi zwrócić całości świadczenia, jeśli:

1. w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego przestał prowadzić działalność gospodarczą bądź działalność pożytku publicznego albo działalność pożytku publicznego czy inną działalność odpłatną bądź działalność rolniczą albo zawiesił jej prowadzenie bądź nie podjął zawieszonej działalności od momentu otrzymania świadczenia interwencyjnego,
2. przynajmniej jedno z oświadczeń, jakie złożył, było niezgodne ze stanem faktycznym,
3. wbrew zobowiązaniu nie przesłał w terminie oszacowania razem z dokumentacją bądź protokołu, jeżeli jest rolnikiem,
4. nie podda się kontroli bądź będzie utrudniał ZUS kontrolę w zakresie:

• potwierdzenia prowadzenia działalności gospodarczej albo działalności pożytku publicznego bądź działalności pożytku publicznego czy innej działalności odpłatnej albo działalności rolniczej w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego,
• potwierdzenia utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
• właściwego udokumentowania wniosku o świadczenie interwencyjne.

Przedsiębiorca będzie zaś zobowiązany do zwrotu części świadczenia, jeżeli:

1. KAS poinformuje ZUS o rozbieżności między średniomiesięcznym przychodem wykazanym we wniosku a tym wykazanym dla celów podatkowych,
2. podmiot nie utrzymał poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
3. przyznane świadczenie będzie wyższe niż wartość szkody wynikającej z oszacowania bądź protokołu.

ZUS stale weryfikuje i wszczyna postępowania w sprawach, w których stwierdzi ustawowe przesłanki do zwrotu świadczenia w całości albo w części. Ostateczną wysokość świadczenia podlegającego zwrotowi Zakład określa w decyzji, jaką wydaje po zakończeniu postępowania.

Obecnie trwa proces sprawdzania wymaganej dokumentacji i rozliczenia następczego wypłaconych świadczeń interwencyjnych. Jej rezultatem są wszczęte postępowania w sprawie nienależnie pobranego świadczenia. Obecnie przedsiębiorcy (świadczeniobiorcy) mogą brać czynny udział w postępowaniach. Dopiero po ich zakończeniu ZUS wyda decyzje w sprawie zwrotu w części albo w całości wypłaconego świadczenia interwencyjnego razem z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Nowy termin płatności

Ponadto przedsiębiorcy poszkodowani w wyniku powodzi mogli złożyć do ZUS oświadczenie, iż zostali poszkodowani przez powódź. Pozwalało to im wpłacić składki za okres od 1 sierpnia 2024 r. do 31 maja 2025 r. dopiero we wrześniu 2025 r., a więc nowy termin płatności tych składek został wyznaczony na 15 września 2025 r. Do opłaconych w ten sposób składek ZUS nie doliczano odsetek za zwłokę.

Jeżeli przedsiębiorca nie opłacił składek w terminie do 15 września 2025 r., to ZUS ma prawo podjąć działania zmierzających do ich odzyskania. Obecnie zatem Zakład weryfikuje, czy płatnicy wywiązali się z tego obowiązku. Do tych płatników, którzy nie opłacili składek, ZUS wyśle pismo wzywające do zapłaty, w którym będzie informował również o możliwości skorzystania z ulg w zapłacie składek. Jeśli przedsiębiorca ma trudności w opłaceniu składek, to może wnioskować o rozłożenie powstałego zadłużenia na raty. Może również wystąpić z wnioskiem o umorzenie nieopłaconych należności za okres od 1 sierpnia 2024 r. do 31 maja 2025 r. Doradcy ds. ulg i umorzeń w ZUS pomagają skompletować wniosek. 

• ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz.U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.).