SpóÅ‚ka cywilna, jako umowa prawa cywilnego miÄ™dzy wspólnikami bÄ™dÄ…cymi co do zasady przedsiÄ™biorcami, nie ma zdolnoÅ›ci upadÅ‚oÅ›ciowej. Polski system prawa odmawia jej statusu przedsiÄ™biorcy. PrzedsiÄ™biorcami sÄ… jednak jej wspólnicy i oni majÄ… zdolność upadÅ‚oÅ›ciowÄ….
Jak przebiega postÄ™powanie upadÅ‚oÅ›ciowe spóÅ‚ki cywilnej?
PostÄ™powanie" upadÅ‚oÅ›ciowe reguluje ustawa - Prawo upadÅ‚oÅ›ciowe . Od 2016 przepisy zniosÅ‚y podziaÅ‚u na upadÅ‚ość ukÅ‚adowÄ… i likwidacyjnÄ…. W miejsce tej pierwszej wstÄ…piÅ‚o postÄ™powanie restrukturyzacyjne. Z kolei upadÅ‚ość likwidacyjna przyjęła ogólnÄ… nazwÄ™ upadÅ‚ość - która jest przedmiotem niniejszego artykuÅ‚u.
Ustawa stanowi, iż upadÅ‚ość ogÅ‚asza siÄ™ w stosunku do dÅ‚użnika, który staÅ‚ siÄ™ niewypÅ‚acalny. DÅ‚użnika uważa siÄ™ natomiast za niewypÅ‚acalnego, gdy nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiÄ…zaÅ„ pieniężnych. Pomimo istnienia wskazanej niewypÅ‚acalnoÅ›ci, sÄ…d oddali wniosek o wszczÄ™cie postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego, gdy majÄ…tek niewypÅ‚acalnego dÅ‚użnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postÄ™powania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów. Nadto sÄ…d może oddalić wniosek o ogÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dÅ‚użnika zdolnoÅ›ci do wykonywania jego wymagalnych zobowiÄ…zaÅ„ pieniężnych w niedÅ‚ugim czasie.
DÅ‚użnik jest obowiÄ…zany, nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym wystÄ…piÅ‚a podstawa do ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci, zgÅ‚osić w sÄ…dzie wniosek o ogÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci. W razie uchybienia temu terminowi ponosi siÄ™ odpowiedzialność za szkodÄ™ wyrzÄ…dzonÄ… wskutek niezÅ‚ożenia wniosku w terminie - chyba że uchybienie jest niezawinione.
Wniosek o ogÅ‚oszenie upadÅ‚oÅ›ci spóÅ‚ki cywilnej
Wniosek w omawianym przedmiocie należy zÅ‚ożyć do sÄ…du wÅ‚aÅ›ciwy dla gÅ‚ównego oÅ›rodka podstawowej dziaÅ‚alnoÅ›ci dÅ‚użnika. SÄ…dem upadÅ‚oÅ›ciowym jest sÄ…d rejonowy - sÄ…d gospodarczy
Wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zawierać:
- imię i nazwisko dłużnika albo jego nazwę oraz numer PESEL
- wskazanie miejsca, w którym znajduje siÄ™ gÅ‚ówny oÅ›rodek podstawowej dziaÅ‚alnoÅ›ci dÅ‚użnika
- wskazanie okolicznoÅ›ci, które uzasadniajÄ… wniosek i ich uprawdopodobnienie;
- informacjÄ™, czy dÅ‚użnik jest uczestnikiem podlegajÄ…cego prawu polskiemu lub prawu innego paÅ„stwa czÅ‚onkowskiego systemu pÅ‚atnoÅ›ci lub systemu rozrachunku papierów wartoÅ›ciowych w rozumieniu ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostatecznoÅ›ci rozrachunku w systemach pÅ‚atnoÅ›ci i systemach rozrachunku papierów wartoÅ›ciowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 743, z późn. zm.) lub niebÄ™dÄ…cym uczestnikiem podmiotem prowadzÄ…cym system interoperacyjny w rozumieniu tej ustawy;
- informacjÄ™, czy dÅ‚użnik jest spóÅ‚kÄ… publicznÄ… w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spóÅ‚kach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439, z 2010 r. Nr 167, poz. 1129 oraz z 2012 r. poz. 836).
Ponadto do wniosku należy dołączyć:
- aktualny wykaz majÄ…tku z szacunkowÄ… wycenÄ… jego skÅ‚adników;
- bilans sporzÄ…dzony dla celów tego postÄ™powania, na dzieÅ„ nie późniejszy niż trzydzieÅ›ci dni przed dniem zÅ‚ożenia wniosku;
- spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokoÅ›ci wierzytelnoÅ›ci każdego z nich oraz terminów zapÅ‚aty, a także listÄ™ zabezpieczeÅ„ dokonanych przez wierzycieli na jego majÄ…tku wraz z datami ich ustanowienia;
- oÅ›wiadczenie o spÅ‚atach wierzytelnoÅ›ci lub innych dÅ‚ugów dokonanych w terminie szeÅ›ciu miesiÄ™cy przed dniem zÅ‚ożenia wniosku;
- spis podmiotów zobowiÄ…zanych majÄ…tkowo wobec dÅ‚użnika wraz z adresami, z okreÅ›leniem wierzytelnoÅ›ci, daty ich powstania i terminów zapÅ‚aty;
- wykaz tytuÅ‚ów egzekucyjnych oraz tytuÅ‚ów wykonawczych przeciwko dÅ‚użnikowi;
- informacjÄ™ o postÄ™powaniach dotyczÄ…cych ustanowienia na majÄ…tku dÅ‚użnika hipotek, zastawów, zastawów rejestrowych i zastawów skarbowych oraz innych obciążeÅ„ podlegajÄ…cych wpisowi w ksiÄ™dze wieczystej lub w rejestrach, jak również o prowadzonych innych postÄ™powaniach sÄ…dowych lub administracyjnych dotyczÄ…cych majÄ…tku dÅ‚użnika;
- informacjÄ™ o miejscu zamieszkania reprezentantów spóÅ‚ki lub osoby prawnej i likwidatorów, jeżeli sÄ… ustanowieni.
Jeżeli dÅ‚użnik nie może dołączyć do wniosku dokumentów, o których mowa wyżej, powinien podać przyczyny ich niedołączenia oraz je uprawdopodobnić.
Masa upadłości
Z dniem ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci majÄ…tek upadÅ‚ego (dÅ‚użnika) staje siÄ™ masÄ… upadÅ‚oÅ›ci, która sÅ‚uży zaspokojeniu wierzycieli upadÅ‚ego. Sam upadÅ‚y ma obowiÄ…zek udzielać informacji i pomocy wÅ‚aÅ›ciwym organom (syndykowi, bÄ…dź zarzÄ…dcy).
Nie wchodzi do masy upadłości:
1) mienie, które jest wyłączone od egzekucji wedÅ‚ug przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postÄ™powania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.);
2) wynagrodzenie za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu;
3) kwota uzyskana z tytułu realizacji zastawu rejestrowego lub hipoteki, jeżeli upadły pełnił funkcję administratora zastawu lub hipoteki, w części przypadającej zgodnie z umową powołującą administratora pozostałym wierzycielom.
Ponadto mienie przeznaczone na pomoc dla pracowników upadÅ‚ego i ich rodzin, stanowiÄ…ce zgromadzone na odrÄ™bnym rachunku bankowym Å›rodki pieniężne zakÅ‚adowego funduszu Å›wiadczeÅ„ socjalnych, tworzonego na podstawie przepisów o zakÅ‚adowym funduszu Å›wiadczeÅ„ socjalnych, wraz z przypadajÄ…cymi po ogÅ‚oszeniu upadÅ‚oÅ›ci kwotami pochodzÄ…cymi ze zwrotu udzielonych pożyczek na cele mieszkaniowe, wpÅ‚atami odsetek bankowych od Å›rodków tego funduszu oraz opÅ‚atami pobieranymi od korzystajÄ…cych z usÅ‚ug i Å›wiadczeÅ„ socjalnych finansowanych z tego funduszu organizowanych przez upadÅ‚ego, nie wchodzi w skÅ‚ad masy upadÅ‚oÅ›ci. SkÅ‚adniki tego mienia oznaczy sÄ™dzia-komisarz.
Konsekwencja ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci jest utrata zarzÄ…du majÄ…tkiem przez upadÅ‚ego - rolÄ™ tÄ™ przejmuje syndyk. Skutki ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci wzglÄ™dem zobowiÄ…zaÅ„ (zawartych umów, np. najmu, leasingu) upadÅ‚ego regulowane sÄ… zależne od ich rodzaju. Przeważnie wygasajÄ… bÄ…dź zostajÄ… utrzymane w mocy, a organ egzekucyjny może je w okreÅ›lonych wypadkach wypowiedzieć. W trakcie postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego dopuszczalne jest zawarcie ukÅ‚adu z wierzycielami, odpowiedni wniosek mogÄ… zgÅ‚osić upadÅ‚y, wierzyciel oraz syndyk.
Po ogÅ‚oszeniu upadÅ‚oÅ›ci syndyk niezwÅ‚ocznie przystÄ™puje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadÅ‚oÅ›ci oraz sporzÄ…dzenia planu likwidacyjnego. Syndyk skÅ‚ada sÄ™dziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci. Plan likwidacyjny okreÅ›la proponowane sposoby sprzedaży skÅ‚adników majÄ…tku upadÅ‚ego, w szczególnoÅ›ci sprzedaży przedsiÄ™biorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej.
Po likwidacji majÄ…tku kolejnym krokiem jest ustalenie planu spÅ‚aty. W postanowieniu o ustaleniu planu spÅ‚aty wierzycieli sÄ…d okreÅ›la, w jakim zakresie i w jakim czasie, nie dÅ‚uższym niż trzydzieÅ›ci sześć miesiÄ™cy, upadÅ‚y jest obowiÄ…zany spÅ‚acać zobowiÄ…zania uznane na liÅ›cie wierzytelnoÅ›ci a niewykonane w toku postÄ™powania upadÅ‚oÅ›ciowego na podstawie planów podziaÅ‚u oraz jaka część zobowiÄ…zaÅ„ upadÅ‚ego powstaÅ‚ych przed dniem ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci zostanie umorzona po wykonaniu planu spÅ‚aty wierzycieli. Po wykonaniu przez upadÅ‚ego obowiÄ…zków okreÅ›lonych w planie spÅ‚aty wierzycieli sÄ…d wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spÅ‚aty i umorzeniu zobowiÄ…zaÅ„ upadÅ‚ego powstaÅ‚ych przed dniem ogÅ‚oszenia upadÅ‚oÅ›ci i niezaspokojonych w wyniku wykonania planu spÅ‚aty wierzycieli.
OczywiÅ›cie opisanÄ… wyżej procedure musi przejść każdy ze wspólników.
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 28.02.2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 r. poz. 233)