Za co płacisz w rachunku za ogrzewanie, prąd i gaz?

Rachunki nie ominą nikogo, bez względu na to, czy jesteś właścicielem domu jednorodzinnego, mieszkasz w mieszkaniu spółdzielczym, czy też posiadasz tzw. odrębną własność. Problem jednak w tym, iż z zasady jest tak, iż faktyczne zużycie „mediów” to tylko cześć – choć największa Twojego rachunku.

Co wchodzi w skład należności, na którą został wystawiony rachunek?

W pierwszej kolejności brane jest oczywiście pod uwagę tzw. rzeczywiste zużycie, czyli wartość, która wynika z Twojego licznika oraz tzw. opłata przesyłowa. Prawie zawsze zatem za prąd i gaz płacisz więcej, niżby to wynikało z Twojego zużycia, choć różnice w tym wypadku są bezpośrednio uzależnione tylko od ceny opłaty przesyłowej. W przypadku ciepła jest inaczej. Dlaczego? Ponieważ jakoś muszą zostać rozliczone koszty nielegalnego poboru i strat technicznych związanych z przesyłem i dystrybucją energii. Innymi słowy płacisz rachunki za ciepło za siebie i proporcjonalnie za to co zużyjesz wspólnie z sąsiadami, bowiem za ciepło (nasze ogrzewanie) rozlicza się odbiorców, a nie poszczególnych mieszkańców.

Kto zatem jest odbiorcą ciepła?

Samo Prawo energetyczne stanowi, iż odbiorcą jest każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa lub energię na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. W przypadku domów wielolokalowych, każdy z właścicieli czy też użytkowników poszczególnych lokali (mieszkań) posiada umowy zawarte z przedsiębiorstwami energetycznymi, dotyczące sprzedaży energii elektrycznej i gazu (a zatem to każdy z nas jest indywidualnie odbiorcą paliw – gazu - lub energii).

Sprawa wygląda inaczej w przypadku ciepła (w budynku wielolokalowym). Umowę sprzedaży ciepła zawiera z przedsiębiorstwem energetycznym właściciel budynku lub zarządzający budynkiem. Jest nim zazwyczaj spółdzielnia mieszkaniowa lub wspólnota mieszkaniowa. W takiej sytuacji odbiorcą ciepła nie są lokatorzy budynku, a właśnie spółdzielnia czy wspólnota, która jest zobowiązana rozliczyć koszty ciepła dostarczonego do budynku. Wysokość opłat, pobieranych od lokatorów, jest zatem ustalana w taki sposób, aby zapewniała wyłącznie pokrycie ponoszonych przez odbiorcę (np.

spółdzielnię, wspólnotę) kosztów zakupu ciepła.

W takich sytuacjach warto pamiętać o pojęciu tzw. mocy zamówionej. Każdy odbiorca musi ją ustalić w celu przyłączenia do sieci cieplnej przez przedsiębiorstwo energetyczne. Konieczne jest także wyodrębnienie zapotrzebowania na ciepło związane z jego zużyciem oddzielnie na c.o. i c.w. Ten ostatni obowiązek wynika z przepisów prawa zawartych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie szczegółowych warunków przyłączania podmiotów do sieci ciepłowniczej, obrotu ciepłem, świadczenia usług przesyłowych, ruchu sieciowego i eksploatacji sieci oraz standardów jakościowych obsługi odbiorców. Zgodnie z nim, w przypadku gdy do sieci ciepłowniczej mają być przyłączone węzły cieplne, zasilające obiekty odbiorców ciepła, bądź instalacja odbiorcza w obiekcie odbiorcy, wniosek o przyłączenie do sieci ciepłowniczej powinien zawierać w szczególności określenie zamówionej mocy cieplnej z wyodrębnieniem wielkości mocy w zależności od rodzaju potrzeb, bądź informację określającą maksymalny i minimalny pobór mocy cieplnej i rodzaje potrzeb cieplnych.

Innymi słowy nasza wspólnota, czy też spółdzielnia mieszkaniowa musi zapłacić za cała moc zamówioną, która z kolei musi być dostosowana do potrzeb wszystkich mieszkańców spółdzielni czy też wspólnoty. Nasze próby oszczędzania poprzez przykręcanie kaloryferów czy też rzadsze odkręcanie kurka z ciepła wodą to już kwestia naszych indywidualnych rozliczeń ze spółdzielnią czy też wspólnotą.

Czy jest sposób na oszczędzanie?

Tym sposobem jest przede wszystkim tzw. termomodernizacja. Czym ona jest? Jest to po prostu modernizacja ogrzewanego obiektu prowadząca do zmniejszenia rocznego zapotrzebowania na ciepło zużywane na centralne ogrzewanie i podgrzanie wody użytkowej. Szacuje się iż w granicach od 15% do 25%. Celem termomodernizacji może być również zmniejszenie rocznych strat ciepła w lokalnym źródle ciepła i w lokalnej sieci ciepłowniczej. Taka termomodernizacja to także wykonanie przyłączy do scentralizowanego źródła ciepła, w wyniku likwidacji lokalnego źródła ciepła, w celu zmniejszenia kosztów zakupu ciepła dostarczanego do obiektów.

Z punktu widzenia spółdzielni czy też wspólnoty, czyli odbiorców ciepła bardzo ważna jest możliwości uzyskania dofinansowania z budżetu państwa w postaci tzw.

premii termomodernizacyjnej. Wspomniana premia termomodernizacyjna to spłata przez Bank Gospodarstwa Krajowego kwoty 25% wykorzystanego kredytu na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przez inwestora, czyli właściciela lub zarządcę budynku, lokalnej sieci ciepłowniczej lub lokalnego źródła ciepła, realizującego takie przedsięwzięcie.

A jak nie zapłacę rachunku?

To muszę liczyć się z możliwością wstrzymania mi dostaw paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła. Jeżeli spółdzielnia lub wspólnota nie zapłaci wspominanych już ogólnych rachunków za powyższe media, to może im jako odbiorcom zalegającym z opłatami za pobrane paliwa lub energię zostać wstrzymana ich dostawa. Prawo do tego wynika bezpośrednio z przepisów Prawa energetycznego. Oznacza to zatem, iż w przypadku prądu i gazu, kiedy to odbiorcą jest każdy z nas, to nam indywidualnie zakład energetyczny może odciąć prąd, a „gazownia” gaz.

Taka możliwość pojawia się już wtedy, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone usługi co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności.

Pocieszające jest zatem to, iż najwcześniej przedsiębiorstwo energetyczne może wstrzymać dostawy paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła jeden miesiąc po upływie pierwotnie wyznaczonego terminu płatności, jednak pod warunkiem dopełnienia przez to przedsiębiorstwo wymogu dostarczenia pisemnego powiadomienia i wyznaczenia nowego terminu zapłacenia należności.

A jeżeli nie mam podzielników ciepła?

Oczywiście istnieją jeszcze budynki, w których podzielniki ciepła nie zostały zainstalowane (budynki nieopomiarowane). W takie sytuacji rachunek za dostawę ciepła także wystawiany jest administracji spółdzielni, wspólnocie czy zarządowi domów komunalnych przez dostawcę ciepła. Kwota, na którą opiewa jest dzielona między lokatorów proporcjonalnie do powierzchni ich mieszkań, inaczej rzecz ujmując kiedy w mieszkaniu nie ma podzielników, to opłaty wynikające z indywidualnego rachunku to tzw.

kwoty zryczałtowane zależne od powierzchni mieszkania.

W przypadku zainstalowanych podzielników to na podstawie wskazań ciepłomierza ciepłownia ustala, ile za energię zużytą w sezonie grzewczym ma zapłacić cały blok (wspólnota, spółdzielnia) i to właśnie one (blok, spółdzielnia czy też wspólnota) wylicza, ile przypada na konkretne mieszkanie. Czyli raz do roku w czasie przerwy w ogrzewaniu dokonuje się odczytu podzielników (ustala się w ten sposób tzw. koszty zmienne opłaty za ciepło). Następnie ustala się proporcje zużytego ciepła w poszczególnych mieszkaniach, uwzględniając takie czynniki jak:

1. położenie mieszkania (parter czy piętro, mieszkanie szczytowe czy środkowe itp.),
2. typ grzejnika (w tym także jego wymiary i konstrukcję),
3. koszty stałe opłaty za ciepło poniesione na ogrzanie klatek schodowych, strychów, wózkowni itp. (czyli wspólnych części budynku)., opłatę przesyłową, opłatę abonamentową, czyli opłatę pobieraną przez przedsiębiorstwo ciepłownicze od odbiorcy za "gotowość do świadczenia usług".

Pamiętaj, że:

• Mieszkania szczytowe i parterowe mają większe straty ciepła niż pozostałe,
• Koszty stałe nie powinny przekraczać 30 % kosztów zużycia ciepła w budynku,
• Wpływ na pomiar Twojego podzielnika może mieć także to, czy Twój sąsiad utrzymuje kaloryfery na tym samym poziomie ciepła, innymi słowy, jeżeli sąsiad nie ogrzewa mieszkania do takiej temperatury jak Ty swojego mieszkania, tylko niższej, w praktyce ciepło z Twoich kaloryferów służy także jemu zwiększając Twoje koszty,
• Kiedy masz problem z oceną prawidłowości wyliczeń Twojego rachunku, może powinieneś zwrócić się do Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Techniki Instalacyjnej "Instal" w Warszawie.,
• Pamiętaj o tym, że także ciepło z kuchenki, czy też parującej wody w wannie może mieć wpływ na podzielnik na kaloryferze.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jednolity: Dz. U. 2003 r., Nr 153, poz. 1504 ze zmianami),
• Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o wspieraniu przedsięwzięć termomodernizacyjnych.

Zespół
e-prawnik.pl