Danina solidarnościowa i Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych

Przygotowywane rozwiązanie stanowi realizację zapowiedzi premiera Mateusza Morawieckiego dotyczącej utworzenia specjalnego funduszu, składającego się m.in. z daniny pochodzącej od osób najlepiej zarabiających. Środki finansowe będą przekazywane przez urzędy skarbowe na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.

System wsparcia osób niepełnosprawnych

System wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin będzie się opierał na trzech filarach. Pierwszy z nich to solidarnościowy fundusz wsparcia osób niepełnosprawnych. Drugi filar to pakiet społecznej odpowiedzialności, a trzeci – program „Dostępność+” – mówiła minister Elżbieta Rafalska podczas prezentowania nowych rozwiązań wraz z minister finansów Teresą Czerwińską. 

System wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin będzie opierał się na trzech filarach – wyjaśniła podczas konferencji prasowej szefowa MRPiPS Elżbieta Rafalska. Chodzi tu o: solidarnościowy fundusz wsparcia osób niepełnosprawnych, pakiet społecznej odpowiedzialności oraz program „Dostępność+”. 

- „Przedstawiliśmy bardzo szeroką ofertę. Nasze propozycje wybiegają daleko poza postulaty osób protestujących w Sejmie” – mówiła minister Elżbieta Rafalska.  

"Mapa drogowa" systemu wsparcia osób z niepełnosprawnościami:

Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych 

Powstanie nowy państwowy fundusz celowy – Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.

Fundusz będzie zasilany przede wszystkim z dwóch źródeł:

• obowiązkowej składki z „przekierowania" na Fundusz części składki na Fundusz Pracy w wysokości 0,15 % podstawy składki na Fundusz Pracy,
• daniny solidarnościowej od dochodów osób fizycznych – w wysokości 4% od nadwyżki dochodów powyżej 1 mln za rok podatkowy.

Łączne szacowane przychody Funduszu z ww. tytułów w 2019 r. wyniosą ponad 2 mld zł rocznie.

Dwa źródła finansowania 

Jak wspomniano, fundusz wsparcia osób niepełnosprawnych będzie zasilany z dwóch źródeł – z części składki odprowadzanej od wynagrodzeń na Fundusz Pracy oraz daniny solidarnościowej. 

Składka odprowadzana przez pracodawców od wynagrodzeń wynosi 2,45%. Po zmianach składka będzie pobierana w tej samej wysokości, z tym że 2,30% trafi bezpośrednio na przeciwdziałanie bezrobociu, a 0,15% na fundusz wsparcia osób niepełnosprawnych. Dzięki temu pomoc osobom niepełnosprawnym zwiększy się o 650 mln złotych rocznie. 

Zasadniczym źródłem finansowania funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych będzie jednak danina solidarnościowa. Będą ją płaciły co roku te osoby fizyczne, których dochody w danym roku podatkowym przekroczą 1 mln zł (ok. 87 tys. zł miesięcznie). Wysokość daniny solidarnościowej wyniesie 4% nadwyżki tej kwoty. Po raz pierwszy daninę najbogatsi podatnicy zapłacą od dochodów uzyskanych w 2019 roku. W efekcie do funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych trafi w 2020 roku 1,15 mld zł. Razem z częścią składki na fundusz pracy rząd przeznaczy w ramach funduszu wsparcia osób niepełnosprawnych 1,8 mld zł. 

- "Przygotowujemy regulację, która powoła Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Naszym zadaniem jest przygotowanie finansowania tego funduszu, czyli realizacja zasady solidarności społecznej, gdzie najsilniejsi i najzamożniejsi wspierają osoby najbardziej potrzebujące" - mówiła minister finansów Teresa Czerwińska. 

Co ważne, danina solidarnościowa, przeznaczana na konkretne cele, funkcjonuje w wielu państwach europejskich. Warto w tym kontekście wspomnieć chociażby o Niemczech czy Hiszpanii.

Kogo obejmie nowa ustawa?

Daninę solidarnościową będą płaciły osoby fizyczne, których dochody w roku podatkowym przekroczą 1 mln zł (suma dochodów będzie pomniejszana o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne). Takich osób w 2019 r. będzie ok. 25 tysięcy.

Danina solidarnościowa od nadwyżki ponad 1 mln zł będzie wynosiła 4%. Po raz pierwszy będzie płacona od dochodów uzyskanych w 2019 r., które podatnik rozliczy składając zeznanie w 2020 r. (w terminie do 30 kwietnia).

Pieniądze wpłyną do tego samego urzędu skarbowego, w którym rozliczany jest podatek dochodowy, czyli do urzędu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania podatnika.

Danina będzie przekazywana przez urzędy skarbowe na Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych.

Opodatkowane daniną solidarnościową będą dochody z następujących zeznań:

1. PIT-37 - dochody krajowe z: pracy, emerytur, rent, umów zlecenia, umów o dzieło, praw majątkowych (opodatkowane według skali podatkowej),
2. PIT-36 - dochody krajowe i zagraniczne z: działalności gospodarczej, najmu, pracy, emerytur, rent, umów zlecenia, umów o dzieło, praw majątkowych (opodatkowane według skali podatkowej),
3. PIT-36L - dochody z działalności gospodarczej (opodatkowane tzw. podatkiem liniowym),
4. PIT-38 - dochody z zysków kapitałowych, np. ze zbycia papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych (opodatkowane jednolitą 19% stawką),
5. PIT-40A - dochody z emerytur i rent (opodatkowane według skali podatkowej i rozliczane przez organy rentowe, np. ZUS).

^*) z zastosowaniem limitu dla składek emerytalnej i rentowej z 2018 r., tj. 133 290 zł.

Pobierz prezentację pt. Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych 

Danina solidarnościowa w innych państwach UE

Daniny o charakterze solidarnościowym są stosowane w innych państwach. Np. w Niemczech obowiązuje opłata solidarnościowa (Solidaritaetszuschlag) jako dodatkowa opłata powiązana z podatkiem dochodowym. Podatek solidarnościowy wprowadziły także m.in. Grecja, Włochy i Łotwa.

Szerokie konsultacje ze środowiskiem osób niepełnosprawnych 

Szefowa resortu rodziny, pracy i polityki społecznej podkreśliła, że hierarchia ważności celów, na które będą przeznaczane pieniądze z solidarnościowego funduszu wsparcia, będzie skonsultowana z reprezentacją osób niepełnosprawnych, a więc fundacjami, stowarzyszeniami i innymi podmiotami, które działają na rzecz osób niepełnosprawnych. 

- „W przedstawionej dziś ofercie znajdą się takie rozwiązania szczegółowe, które będą odpowiedzią na potrzeby zgłoszone przez środowiska osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w trakcie konsultacji” – zapowiedziała minister Elżbieta Rafalska. 

To kolejne działanie na rzecz osób niepełnosprawnych 

Szefowa resortu rodziny, pracy i polityki społecznej zauważyła, że przedstawione dziś nowe rozwiązania to kolejne działanie rządu na rzecz osób niepełnosprawnych. 

- „Kilka dni temu parlament uchwalił dwie ważne ustawy. Pan Prezydent błyskawicznie je podpisał. Dzięki temu renta socjalna została podwyższona do poziomu najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, o co w 2014 roku postulowały środowiska osób niepełnosprawnych. A dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności wprowadziliśmy ponadto szczególne uprawnienia w dostępie do świadczeń opieki zdrowotnej, usług farmaceutycznych oraz wyrobów medycznych" – mówiła minister Elżbieta Rafalska.

A.J.
Zespół e-prawnik.pl