PKPP o propozycji podniesienia składki na ubezpieczenie zdrowotne

19.8.2008

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan jest przeciwna propozycji podniesienia składki na ubezpieczenie zdrowotne z 9 do 10% w 2010 r., zapisanej w projekcie ustawy o państwowym nadzorze nad systemem powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego przekazanym do konsultacji społecznych.

Trudno nazwać uzasadnieniem tego działania sformułowanie zawarte w projekcie, że „celem zmiany, jest zwiększenie przychodów instytucji powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego o ok. 6,1 mld zł i w konsekwencji zwiększenie ich możliwości w zakresie zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej dla ubezpieczonych". Zwracamy uwagę, iż wpływy z powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego stale rosną ze względu na dynamiczny wzrost płac. Przychody ze składek na ubezpieczenia zdrowotne wzrosną w latach 2005-2008 o ponad 42%, a to oznacza że przychody te rosną szybciej niż PKB, który w tym czasie wzrośnie o 1/3 (nominalnie). Ze względu na większe niż planowano przychody ze składek na ubezpieczenie zdrowotne Narodowy Fundusz Zdrowia musi korygować swoje plany finansowe.

Proponowany wzrost składki na ubezpieczenia zdrowotne oderwany jest od procesu reformy systemu opieki zdrowia. PKPP Lewiatan uważa, że wydatki na ochronę zdrowia są wydatkami prorozwojowymi - pod warunkiem, że wykorzystujemy je w ramach sprawnie działającego, efektywnego systemu. Dzisiaj takiego systemu nie mamy. Przedstawiane przez Rząd projekty ustaw nie tworzą pakietowego, systemowego rozwiązania, które dawałoby duże szanse na efektywne wydawanie olbrzymich pieniędzy.

1) W 2008 r. przychody NFZ ze składek na ubezpieczenia zdrowotne wyniosą (po korekcie planu finansowego z dn. 20 czerwca 2008 r., która uwzględniła zwiększone o 1,3 mld zł wpływy) 48,1 mld zł. W 2007 r. przychody te wyniosły 43,4 mld zł, a więc bez podwyższania składki na ubezpieczenia zdrowotne do budżetu NFZ wpłynie w 2008 r. o 4,7 mld zł więcej niż w 2007 r.

2) Ponadto dzisiejszy system opieki zdrowia może wydać każde pieniądze. Mimo, iż w 2008 r. wpłynie do budżetu NFZ ze składek na ubezpieczenia zdrowotne o 1,3 mld zł więcej niż pierwotnie planowano, to dokonana w czerwcu korekta budżetu NFZ uwzględniła nie tylko ten przyrost przychodów (z 46,8 mld zł do 48,1 mld zł), ale równocześnie zwiększono wydatki w stopniu większym niż wynikało to ze wzrostu przychodów.

W efekcie wynik na działalności (podstawowej) NFZ w 2008 r. pogorszy się i planowana pierwotnie strata w wysokości 1,67 mld zł wyniesie 1,84 mld zł.
Mamy zatem podstawy do obaw. Tym bardziej, że uważamy, iż proponowane przez rząd zmiany w systemie opieki zdrowotnej mogą skutkować wzrostem wydatków na ten system bez jednoczesnego podniesienia jakości opieki nad pacjentami i usprawnienia sytemu opieki zdrowotnej.

W opinii PKPP Lewiatan punktem wyjścia do rozmów o finansach w ochronie zdrowia powinny być propozycje przebudowy systemu ochrony zdrowia zawarte w nowych regulacjach prawnych. Przedstawiane dzisiaj projekty ustaw nie tworzą spójnej propozycji systemowego, całościowego rozwiązania problemu ochrony zdrowia w Polsce, dostępności i jakości usług medycznych, efektywności i kosztów.

Podstawowymi elementami przebudowy systemu ochrony zdrowia powinno być:
1) rozszerzenie bazy osób płacących składki na ubezpieczenia społeczne.
Największą grupą społeczną, która nie płaci składek na ubezpieczenia zdrowotne, a korzysta z systemu publicznej opieki zdrowia są rolnicy. Koszt dla budżetu państwa w 2008 r. to 3,88 mld zł.
Inna grupą, która nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne są osoby bezrobotne zarejestrowane w Urzędach Pracy (UP). Trudno oczywiście wymagać od bezrobotnych, aby sami płacili składki, ale wiele osób rejestruje się w Urzędach Pracy jednocześnie pracując w szarej strefie. Korzysta z tego także część osób, które pracują w krajach UE, a w Polsce zarejestrowane są jako bezrobotni w UP. W ten sposób bez płacenia składek na ubezpieczenia zdrowotne osoby te, ale także ich rodziny, korzystają z publicznej służby zdrowia.
W opinii PKPP Lewiatan należy włączyć rolników w system płacenia składek na ubezpieczenia społeczne. Jeżeli bowiem podniesiemy, jak proponuje rząd, składkę na ubezpieczenie zdrowotne z 9% do 10% to jednocześnie, dokonamy kolejnego transferu od osób pracujących, płacących podatki i różnego rodzaju daniny, w tym składki na ubezpieczenia społeczne, do rolników. Do systemu należy również włączyć bezrobotnych zarejestrowanych w UP. Dyskusji wymaga tylko sposób tego włączenia.
Rozszerzenie bazy osób płacących składki na ubezpieczenia zdrowotne zwiększy pozabudżetowe przychody do NFZ i może rozwiązać problem zwiększenia finansowania ochrony zdrowia.

2) wprowadzenie dopłat do usług medycznych w wysokości nie zagrażającej odcięciem dostępu do publicznej służby zdrowia osobom o najniższych dochodach. Dopłaty pokryją część kosztów usług medycznych, a także ograniczą nieuzasadniony popyt na te usługi.

W opinii PKPP Lewiatan istnieją, poza głębokimi zmianami w całym systemie świadczenia usług medycznych, od którego trzeba zacząć, możliwości zwiększenia wpływów do systemu opieki zdrowotnej oraz obniżenia jego kosztów. Dlatego propozycję podniesienia składki na ubezpieczenie zdrowotne uznajemy w tej chwili za nieuzasadnioną.

Zwracamy również uwagę, że podniesienie składki na ubezpieczenie zdrowotne spowoduje obniżenie dochodów netto osób opłacających te składki. Rocznie osoba osiągająca minimalne wynagrodzenie (1126 zł brutto) dopłaci do systemu opieki zdrowotnej z tytułu wzrostu składki na ubezpieczenie zdrowotne o 1 punkt procentowy około 120 zł, osoba uzyskująca przeciętne wynagrodzenie (2983,98 zł brutto, w I kwartał 2008) dopłaci do systemu opieki zdrowotnej prawie 310 zł, a osoba zarabiająca dwukrotność przeciętnego wynagrodzenia (5968 zł brutto) dopłaci do systemu prawie 620 zł. Natomiast łączne roczne wydatki tych osób na ubezpieczenie zdrowotne wyniosą odpowiednio: 1166 zł, 3089 zł i 6180 zł.

Zob.: Projekt ustawy o nadzorze nad systemem ubezpieczenia zdrowotnego

Źródło: PKPP Lewiatan, www.pkpplewiatan.pl

A.J.
Zespół e-prawnik.pl

Komentarze