Ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych gotowa

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda 19 listopada 2018 r. podpisał ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK), która wcześniej przeszła przez Sejm i Senat. W uroczystości podpisania ustawy, która odbyła się w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, wzięła udział Minister Finansów, prof. Teresa Czerwińska i Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Rafalska oraz prezes Giełdy Papierów Wartościowych. – "Ktoś może zapytać, dlaczego podpisuję tę ustawę w tak spektakularny sposób? Otóż powody są dwa: to ustawa, która, mam nadzieję, poprawi sytuację przyszłych polskich emerytów oraz tych, którzy funkcjonują na rynku gospodarczym w Polsce.

PPK to efekt wspólnych prac Ministerstwa Finansów, dawnego Ministerstwa Rozwoju – obecnie Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii oraz Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju – a także Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

- „Polacy dzisiaj oszczędzają krótkoterminowo, a zaciągają zobowiązania długoterminowe. W ciągu ostatnich 5 lat czas życia kredytu konsumenckiego wzrósł z 24 do 45 miesięcy. Podpisana przez prezydenta ustawa o PPK spowoduje, że będziemy mieli narzędzia do długoterminowego oszczędzania" – powiedziała minister Czerwińska.

– "Nie mam wątpliwości, że to rozwiązanie będzie korzystne dla pracowników i dla naszej gospodarki" – przekonywał Andrzej Duda podczas uroczystego podpisania dokumentu.

Jak dodał Andrzej Duda, eksperci nie mają wątpliwości, że polskiej gospodarce potrzebny jest kapitał, który będzie wspierał rozwój gospodarczy. Jak zgromadzić taki kapitał? – Najlepszą metodą jest powszechne oszczędzanie. Ale w jaki sposób doprowadzić do powszechnego oszczędzania w kraju, w którym pensje nie są tak wysokie, jak na zachodzie Europy? Odkładać na przyszłą emeryturę – odpowiedział.

Prezydent podkreślił, że ustawa o PPK zakłada, że osoby odkładające na przyszłą emeryturę nie będą odkładać same. Wspierać ich będzie pracodawca (odprowadzając za pracownika składkę) oraz państwo za pośrednictwem Funduszu Pracy. To rozwiązanie korzystniejsze niż np. oszczędzanie w banku, gdzie nikt – poza oszczędzającym – nie dokłada do takich oszczędności. 

Przypomniał, że wcześniej, podczas Kongresu 590 w podrzeszowskiej Jasionce, konsultował te rozwiązania z polskimi przedsiębiorcami, na których ustawa o PPK nakłada finansowe obciążenie. Mimo to Prezydent usłyszał od przedsiębiorców, że oczekują na tę ustawę, bo wiedzą, jak ważne jest budowanie kapitału w Polsce.  

– "Mam nadzieję, że system Pracowniczych Planów Kapitałowych, budujący z jednej strony przyszłą bazę kapitałową, z drugiej strony bazę emerytalną dla przyszłych pokoleń, będzie funkcjonował lepiej niż to, z czym mieliśmy do czynienia do tej pory" – dodał Prezydent podczas uroczystości w siedzibie GPW.

Według Prezydenta, PPK – oprócz dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego dla obywatela – PPK stworzą nowe koło zamachowe dla polskiej gospodarki. Podczas ww. spotkania z przedsiębiorcami zapewniał: – "Zapytałem przedsiębiorców, jak oceniają tę ustawę i powiedzieli, że oceniają ją bardzo wysoko. Ja też uważam, że ustawa powinna zostać podpisana i zostanie podpisana w poniedziałek, kiedy tylko wrócę do Warszawy" – oświadczył wówczas Prezydent. I dodał: – "Myślę, że jest to nowa szansa dla polskiej gospodarki, że będzie to nowy zastrzyk kapitałowy, który będzie także, jak podkreślają przedsiębiorcy właśnie, stanowił takie dodatkowe koło zamachowe dla polskiej gospodarki, poza głównym celem oczywiście, jakim jest stworzenie dodatkowego zabezpieczenia emerytalnego dla zwykłego obywatela".

Kiedy nowe przepisy zaczną obowiązywać?

Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r. z półrocznym odroczeniem stosowania.

Największe firmy, zatrudniające powyżej 250 osób, zaczną stosować przepisy ustawy od 1 lipca 2019 r. Podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób - od 1 stycznia 2020 r., a firmy zatrudniające co najmniej 20 osób - od 1 lipca 2020 r. Pozostałe podmioty będą musiały stosować ustawę od 1 stycznia 2021 r. Ten ostatni termin obowiązuje też podmioty należące do sektora finansów publicznych. 

Zob. więcej: Kiedy rusza program Pracowniczych Planów Kapitałowych?

Wystąpienie Prezydenta podczas uroczystego podpisania ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych w siedzibie Giełdy Papierów Wartościowych

"Wielce Szanowne Panie Minister,

Wielce Szanowni Państwo Ministrowie,
Wielce Szanowni Państwo Prezesi,
Wszyscy Dostojni Zgromadzeni Goście!

To rzeczywiście – jak sądzę – ważny moment. Ktoś może zadać pytanie: „Dlaczego ta ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych zostaje podpisana w tak spektakularny sposób, właśnie tutaj, w budynku Giełdy Papierów Wartościowych? Dlaczego obecne są Pani Minister Finansów oraz Pani Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ze współpracownikami?”. Otóż powody są dwa.

Jest to ustawa, która – mam nadzieję – przyniesie dwa zasadnicze skutki. Po pierwsze – poprawi sytuację przyszłych polskich emerytów, tzn. tych, którzy dzisiaj cały czas pracują, są jeszcze w kwiecie wieku, i w związku z tym gromadzą dziś pieniądze na swoje emerytury; i tych, którzy funkcjonują na rynku gospodarczym w Polsce. Bowiem eksperci nie mają specjalnych wątpliwości, że potrzebne jest nam zgromadzenie kapitału w naszym kraju, w naszej gospodarce. 

Pytanie jest oczywiście drążone od lat: jak to zrobić, jak zgromadzić kapitał, który wspomoże rozwój gospodarczy, będzie stanowił bazę dla dalszego rozwoju Polski. Najlepszą metodą jest powszechne oszczędzanie. Jak do niego doprowadzić w kraju, gdzie pensje cały czas nie są tak wysokie jak na zachodzie Europy, tak jak w krajach bardzo wysoko rozwiniętych? Ludzie ciągle zarabiają średnio, a czasem – jak niektórzy mówią – nawet mało. 

Otóż jest pomysł składania na przyszłą emeryturę. I, co bardzo ważne dla tych, którzy będą przyszłymi emerytami – nie będą składali sami. Pracownicze Plany Kapitałowe to sposób oszczędzania, na który składają się trzy podmioty: pracownik, odprowadzając ze swojej pensji; jego pracodawca, odprowadzając składkę dla pracownika; i jeszcze dodatkowo państwo, czyli Fundusz Pracy. 

Czy to jest korzystne dla pracowników? Nie mam żadnych wątpliwości, że tak, jeżeli weźmiemy pod uwagę cały zespół czynników, które występują w tym pomyśle na oszczędzanie. Po pierwsze – jest to dobrowolne. Każdy, kto chce, może z tego zrezygnować, powiedzieć: „Nie, dziękuję, nie chcę oszczędzać w tym systemie”. 

Po drugie – założenie jest takie, że pracownik będzie wpłacał 2 proc. swojej pensji. Ale w sytuacji, gdy jego uposażenie, jego zarobki są niskie, tzn. nie przekraczają 120 proc. najniższego wynagrodzenia, wówczas pracownik może zdecydować – jeżeli chce odprowadzać – że będzie odprowadzał mniej, tzn. nie mniej niż 0,5 proc., ale jednak nie 2 proc., tylko mniejszą kwotę. Aby nie stanowiło to dla jego domowego budżetu aż tak dużego obciążenia. 

A po trzecie – chcę podkreślić z całą mocą – jest to oszczędzanie dobrowolne. Jeżeli ktoś taką decyzję podejmie, może z tego zrezygnować, nie brać udziału. Co ważne ‒ czy w efekcie nie przystąpi, czy też zrezygnuje w trakcie – w każdej chwili może wrócić, podjąć decyzję: „Tak, zmieniam jednak swój punkt widzenia, chcę brać udział w tym planie, chcę być częścią tego systemu”. Wtedy zgłaszam się i – czy to wracam, czy włączam się do tego sposobu oszczędzania. 

Więc dla pracownika, zwykłego obywatela mamy tutaj niemal całkowitą dobrowolność, a jednocześnie mamy tę specyficzną składową, że nie odkłada na swoją emeryturę sam, tylko wspierają go w tym zakresie również pracodawca i państwo polskie. Jest to na pewno – można powiedzieć – sposób oszczędzania lepszy niż samodzielne odkładanie pieniędzy w banku, gdzie wiadomo, że nikt, żadne inne podmioty do pieniędzy, które składamy, nam nie dokładają. Więc to jest ten ważny element. Wydaje mi się, że patrząc od strony pracownika, zwykłego obywatela, to rozwiązanie jest korzystne. 

Co mnie interesowało? Oczywiście przede wszystkim stoję za zwykłym człowiekiem, tym właśnie przysłowiowym przeciętnym obywatelem. Ale ponieważ rozwój gospodarczy naszego kraju ma dla mnie znaczenie fundamentalne ‒ bo to także jest interes zwykłego obywatela – postanowiłem zapytać też przedsiębiorców. Pan Prezes Dietl uśmiechał się tutaj, że horror, bo czekaliśmy do ostatniej chwili. To nie horror, przecież kilka dni temu w Rzeszowie na „Kongresie 590” zapowiedziałem, że ta ustawa będzie podpisana. 

Chciałem porozmawiać również z przedsiębiorcami. „Kongres 590” był dla mnie okazją do spotkania się z polskimi przedsiębiorcami, z tymi, którzy czasem są nazywani orłami polskiego biznesu. Średnie, ale bardzo dobrze rozwijające się polskie przedsiębiorstwa – a więc ludzie, którzy ciężko pracują na swój sukces życiowy, zawodowy, lecz z drugiej strony w jakimś sensie ten sukces już mają. Chciałem ich zapytać, co oni na ten temat sądzą, jaki jest ich punkt widzenia: tych, którzy – de facto – będą obciążeni tym systemem. Bo jednak przedsiębiorcy będą w tym systemie odprowadzali na Plany Kapitałowe określoną kwotę: co najmniej 1,5 proc. od wynagrodzenia brutto pracownika. 

I co usłyszałem? „Mamy świadomość, że to jest obciążenie, ale z drugiej strony mamy świadomość, jak bardzo ważne jest budowanie potencjału kapitałowego Polski. I jak bardzo ważne jest to, by tworzył się zasób oszczędności, które będzie tę bazę kapitałową budował, by wzrastało PKB, do przyszłego inwestowania, przyszłych akcji, także kredytowych. A więc tworzenie silnego, mającego mocną bazę rynku kapitałowego w Polsce. Tak, to jest ważne. Rozumiemy to – powiedzieli mi – uważamy, że to jest potrzebne. Jesteśmy za tym, jeżeli możemy się wypowiedzieć – bo tak zaznaczali – żeby Pan Prezydent tę ustawę podpisał”. 

W związku z tym – proszę Państwa – ustawa jest podpisana i mam nadzieję, że system Pracowniczych Planów Kapitałowych budujący tę przyszłą bazę – z jednej strony kapitałową, ale z drugiej emerytalną dla przyszłych pokoleń, nie waham się tego powiedzieć – będzie w Polsce funkcjonował dobrze, lepiej niż to, z czym mieliśmy do czynienia do tej pory. Że to będzie właśnie ten pomysł, który pozwoli nam na zbudowanie dobrej przyszłej bazy pod bezpieczny stan emerytalny Polaków, bo jest to niezwykle ważne. 

Wiemy, jaka jest dzisiaj sytuacja ZUS-u, jak wielka jest niepewność co do tego, jakie będą emerytury ZUS-u za lat 10, 20, 30, 40. W związku z tym mam nadzieję, że odpowiedzią są Pracownicze Plany Kapitałowe. Wierzę głęboko, że ta idea będzie oznaczała sukces dla Polaków i naszej gospodarki. 

Dziękuję wszystkim, którzy w przygotowaniu tego rozwiązania wzięli udział. Mam nadzieję, że ci, którzy będą wykonywali to zadanie – zwłaszcza od strony rynku kapitałowego – wykonają je perfekcyjnie. 

Dziękuję bardzo".