Roczne sprawozdanie w sprawie równości kobiet i mężczyzn (2008)

W sprawozdaniu hiszpańskiej posłanki Iratxe GARCÍA PÉREZ (PSE, ES) posłowie zawarli własne uwagi i zalecenia, podkreślając zwłaszcza konieczność walki z przestępczością i przemocą, która dotyka kobiet.

Posłowie wskazują na podwójny charakter polityki w zakresie równości płci na poziomie UE, z jednej strony poprzez zapewnienie równości kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach polityki, a z drugiej - poprzez ukierunkowane środki służące ograniczeniu dyskryminacji kobiet, takie jak kampanie podnoszące świadomość, wymiana sprawdzonych rozwiązań, dialog z obywatelami oraz inicjatywy w zakresie partnerstwa publiczno-prywatnego.

Wyzwania stojące przed UE w dziedzinie równouprawnienia kobiet (statystyki)

W sprawozdaniu podkreślono, że różnice w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn utrzymują się na stałym poziomie 15 % od 2003 r. i spadły zaledwie o jeden punkt procentowy od 2000r. Wskaźnik zatrudnienia kobiet z dziećmi będącymi na ich utrzymaniu osiąga zaledwie 62% wobec wskaźnika, który dla mężczyzn wynosi 91,4%. Udział kobiet w rynku pracy charakteryzuje się wysokim i rosnącym udziałem w zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin - 31,4% w 2007 r. w Unii 27 państw w porównaniu z zaledwie 7,8% w przypadku mężczyzn. Kobiety stanowią 76,5% wszystkich zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin. Umowy o pracę na czas określony również częściej dotyczą kobiet (15,1% - o jeden punkt procentowy więcej niż mężczyzn). Długoterminowe bezrobocie nadal o wiele częściej występuje wśród kobiet (4,5%) niż wśród mężczyzn (3,5%).Także zagrożenie popadnięciem w ubóstwo jest o wiele poważniejsze w przypadku kobiet niż mężczyzn, zwłaszcza u kobiet powyżej 65 roku życia (21%, czyli o 5 punktów procentowych więcej niż u mężczyzn).

Nierówności w poziomie wynagradzania kobiet i mężczyzn

Parlament zwraca uwagę na sytuację kobiet pracujących na własny rachunek oraz małżonków pomagających w rolnictwie, rybołówstwie i małych przedsiębiorstwach rodzinnych, gdzie kobiety są w mniej korzystnej sytuacji niż mężczyźni.

W związku z utrzymującymi się dysproporcjami w wynagradzaniu pracy kobiet i mężczyzn, Parlament popiera propozycję komitetu doradczego ds. równości szans, by wzmocnić istniejące prawodawstwo europejskie, zobowiązując pracodawców do prowadzenia kontroli audytowych płac i rozwijania planów działania w celu zniwelowania różnic w wynagrodzeniach. Posłowie zwracają się do instytucji wspólnotowych i państw członkowskich o to, aby ogłosiły dzień 22 lutego Międzynarodowym Dniem Równych Wynagrodzeń.

Udział kobiet w procesach decyzyjnych

Udział kobiet w procesach decyzyjnych jest ważnym wskaźnikiem równości kobiet i mężczyzn. Liczba kobiet na stanowiskach kierowniczych w przedsiębiorstwach i na uniwersytetach nadal jest niska, natomiast na stanowiskach politycznych i stanowiskach badaczy rośnie bardzo powoli. Parlament uważa, że ogólny udział kobiet w procesach decyzyjnych na poziomie lokalnym, krajowym i UE jest niedostateczny, dlatego zachęca m.in. do stosowania parytetu płciowego w wyborach.

Godzenie życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego

Parlament z zadowoleniem przyjmuje działania Komisji zmierzające do ułatwiania godzenia życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego i oczekuje stosownych propozycji, w szczególności dotyczących urlopu macierzyńskiego i włączenia go do ogólnego czasu pracy, urlopu rodzicielskiego, ojcowskiego, związanego z adopcją i urlopu przeznaczonego na opiekę nad pozostającymi na utrzymaniu członkami rodziny. PE opowiada się za szerszym stosowaniem zachęt, by ojcowie brali urlop rodzicielski, wzmocnieniem praw pracowników, którzy biorą urlop rodzicielski, uelastycznieniem przepisów w zakresie urlopu, przedłużeniem jego trwania i wynagrodzenia podczas tego urlopu.  Posłowie zwracają się do państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych o poprawę dostępności, jakości i przystępności usług opieki nad dziećmi oraz usług opieki nad osobami pozostającymi na utrzymaniu oraz o zagwarantowanie, że dostępność tych usług jest zgodna z pełnoetatowym czasem pracy kobiet i mężczyzn odpowiedzialnych za dzieci i osoby pozostające na utrzymaniu.

Przemoc wobec kobiet

Parlament podkreśla, że przemoc wobec kobiet jest główną przeszkodą dla zapewnienia równości kobiet i mężczyzn, a także najbardziej powszechnym naruszeniem praw człowieka, wykraczającym poza granice geograficzne, gospodarcze czy społeczne. Autorzy raportu zwracają uwagę na alarmującą liczbę kobiet, które są ofiarami przemocy. Dlatego Parlament wzywa Komisję i państwa członkowskie do połączenia wysiłków w zwalczaniu sieci przestępczości zorganizowanej i handlu oraz do przyjęcia i wzmocnienia środków prawnych, które osłabiłyby popyt na prostytucję.

Polskie głosy w debacie (skrót)

Przemawiająca w imieniu swojej grupy posłanka Urszula KRUPA (IND/DEM, PL) za pozytywny element sprawozdania uznała wezwanie do ułatwienia pracownikom powrotu do pracy po okresie przerwy wynikającym z urlopów macierzyńskich i opiekuńczych oraz wyrównanie dysproporcji między wynagrodzeniami czy wykształceniem. Nie zgodziła się jednak z opinią, że istnieje "bezpośredni związek przyczynowy między problemami życiowymi dotykającymi wielu ludzi, a faktem bycia kobietą". "Problemem w Europie nie jest walka między mężczyznami a kobietami, ale brak poszanowania prawa i zasad moralnych, zwłaszcza niepohamowana chciwość i egoizm" - argumentowała posłanka. "Jako kobieta wolałabym, aby równouprawnienie nie spowodowało zrównania we wszystkim z mężczyznami, ale doprowadziło do uregulowań odciążających i ochronnych dla kobiet, które nietraktowane jako bezosobowa siła robocza, wnosiłyby twórczy wkład w wiele dziedzin gospodarki".

Czesław Adam SIEKIERSKI (PPE-DE) zwracał uwagę na punkty sprawozdania odnoszące się do przemocy wobec kobiet oraz dotyczące edukacji od najmłodszych lat. "Wiemy przecież, że wychowanie, edukacja, to najlepsza droga, aby wykorzenić dyskryminację i przemoc wobec kobiet" - stwierdził i dodał, że na kampanię informacyjną na temat handlu kobietami powinny zostać przeznaczone dodatkowe, "znaczne środki". Przyznał również, że "pomimo wielu trudnych problemów, o których tu mówimy, w ostatnim okresie obserwujemy znaczący postęp w zakresie równości kobiet i mężczyzn. Szczególnie widać to na obszarach wiejskich".

Iratxe GARCÍA PÉREZ (PSE, ES) 

Źródło: Serwis prasowy Parlamentu Europejskiego, redakcja polska