Czego dotyczą zmiany?

Ustawa z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin wprowadza ona zmiany dla polskich rodzin dotyczące programu „Rodzina 500+”, świadczeń rodzinnych i alimentacyjnych, opieki żłobkowej oraz Karty Dużej Rodziny. Celem nowelizacji jest zachęcenie polskich rodzin do posiadania większej liczby dzieci, likwidacja barier w posiadaniu dzieci oraz wdrożenie znaczących ułatwień w ich wychowywaniu.  

Ułatwienia dla rodzin

Nowe zadanie dla wojewodów

Więcej żłobków  

Karta Dużej Rodziny 

Przedmiotowa ustawa zawiera więc zmiany w ustawie z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny, które obejmują między innymi wprowadzenie dokumentu Karty Dużej Rodziny w formie wizualizacji tego dokumentu na urządzeniach mobilnych oraz utworzenie aplikacji umożliwiającej posiadaczom Karty łatwe i szybkie znalezienie zniżek oraz informacji o nowych partnerach Karty Dużej Rodziny, ofert partnerów, a także innych informacji związanych z Kartą Dużej Rodziny.

Od kiedy nowe rozwiązania mają obowiązywać?

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 2017 r., z wyjątkiem mających wejść w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. zmian:

• stanowiących o przejęciu przez wojewodów zadań związanych z koordynacją świadczeń rodzinnych i świadczenia wychowawczego;
• w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w zakresie dotyczącym wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych;
• w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
• w ustawie o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
• w ustawie o Karcie Dużej Rodziny, które wejdą w życie 1 stycznia 2018 r., z wyłączeniem zmian dotyczących rozszerzenia kręgu osób uprawnionych do posiadania Karty Dużej Rodziny także o rodziców, którzy kiedykolwiek mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. 

- "Ocena dotychczasowych skutków Programu „Rodzina 500+” jest jednoznacznie pozytywna. Program realizuje podstawowe cele, jakie zostały przed nim postawione: inwestycji w rodzinę, redukcji ubóstwa wśród dzieci oraz cel pronatalistyczny" –  powedziała jeszcze w Sejmie minister Elżbieta Rafalska. – "Dlatego nie proponujemy zmiany jego podstawowych zasad".

- "Rodzina to niezwykła wartość i cieszę się, że podejmowane są działania w celu ulepszenia systemu wsparcia rodzin. Premier Beata Szydło podkreśla, że polityka rodzinna to inwestycja. Jeśli inwestujemy w ludzi, budujemy silne państwo" – zwróciła się wówczas do posłów minister Elżbieta Rafalska.

- "Program „Rodzina 500+” realnie wspiera polskie rodziny. Jego najważniejsze cele są już realizowane: zmniejszyło się ubóstwo i rośnie liczba urodzeń. Należy jednak pamiętać, że świadczenie to nie jest przyznawane z urzędu i trzeba o nie wnioskować co roku" – powiedziała minister rodziny, pracy i polityki społecznej po podpisaniu ustawy przez prezydenta.

Jakie przepisy zmienia nowa ustawa?

Nowelizuje ona m.in. następujące akty prawne:

• ustawę z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
• ustawę z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów;
• ustawę z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3;
• ustawę z dnia 5 grudnia 2014 r. o Karcie Dużej Rodziny;
• ustawę z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Ustawą z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz U. z 2017 r., poz. 1428) wprowadza też - z dniem 1 stycznia 2018 roku - np. zmiany do przepisów podatkowych - do:

• ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych;
• ustawy  z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Przy okazji należy przypomnieć o złożeniu wniosku o wypłacanie 500+ w nowym okresie świadczeniowym

Minął ponad rok od wprowadzenia rządowego Programu „Rodzina 500+”. Korzystanie ze świadczenia wychowawczego w zbliżającym się okresie świadczeniowym wymaga złożenia nowego wniosku. Będzie to możliwe już od 1 sierpnia. Od tego dnia można ubiegać się także o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres. 

Okresy świadczeniowe 

W przypadku świadczeń wychowawczych w ramach rządowego Programu „Rodzina 500 +”, prawo do tej formy wsparcia jest ustalane na rok – od 1 października danego roku do 30 września kolejnego roku (jedynie pierwszy, trwający jeszcze okres był dłuższy – rozpoczął się 1 kwietnia 2016 r. i potrwa do 30 września 2017 r.). Taki sam okres obowiązuje w odniesieniu do świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Z kolei dla świadczeń rodzinnych okres zasiłkowy zaczyna się 1 listopada i trwa do 31 października następnego roku kalendarzowego. 

Wniosek w sierpniu – świadczenie w październiku 

Jeśli wnioskodawca złoży kompletny i prawidłowo wypełniony wniosek o świadczenie wychowawcze na kolejny okres w terminie do 31 sierpnia, przyznanie i wypłata świadczenia wychowawczego za październik nastąpi do 31 października. Oznacza to, że zostanie zachowana ciągłość wypłat świadczenia także od pierwszego miesiąca nowego okresu. Złożenie wniosku we wrześniu spowoduje, że ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego i jego wypłata za październik i listopad nastąpi nie później niż do 30 listopada. W przypadku gdy wniosek zostanie złożony w październiku, przyznanie i wypłata świadczenia wychowawczego za październik, listopad i grudzień nastąpi nie później niż do 31 grudnia. Gdy wniosek zostanie złożony w listopadzie, ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz wypłata świadczeń przysługujących od miesiąca złożenia wniosku, następuje do dnia 31 stycznia następnego roku. 

Gdy wniosek zostanie złożony w okresie od 1 grudnia do 31 stycznia następnego roku, ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego oraz wypłata świadczeń przysługujących od miesiąca złożenia wniosku, następuje do ostatniego dnia lutego następnego roku.

Należy więc pamiętać, że wskutek złożenia wniosku później niż w październiku, prawo do świadczenia wychowawczego zostanie ustalone od miesiąca złożenia wniosku, bez wyrównania za wcześniejsze miesiące w ramach obowiązującego okresu świadczeniowego. 

Jak i gdzie złożyć wniosek o świadczenie wychowawcze? 

Formularze wniosków i innych dokumentów niezbędnych do ubiegania się o świadczenia wychowawcze udostępnia podmiot realizujący te świadczenia w danej gminie. W praktyce jest to urząd miasta/gminy, ośrodek pomocy społecznej lub inna jednostka organizacyjna wyznaczona  w danej gminie (np. centrum świadczeń), właściwy dla miejsca zamieszkania osoby ubiegającej się. 

Wypełniony wniosek można złożyć osobiście lub listownie. Jednak Ci, którzy chcą ubiegać się o świadczenia wychowawcze bez wychodzenia z domu, mogą to zrobić online. Mają do wyboru aż 4 kanały. Wśród nich: ministerialny Portal Informacyjno-Usługowy Emp@tia, bankowość elektroniczną, PUE ZUS – Platformę Usług Elektronicznych ZUS oraz Profil Zaufany. 

Banki, które umożliwiają składanie wniosku o 500+ przez swoje serwisy to: Alior Bank SA, Bank BGŻ BNP Paribas, Credit Agricole Bank Polska SA, Euro Bank SA, Getin Noble Bank SA, Bank Handlowy w Warszawie SA, ING Bank Śląski SA, Inteligo, mBank SA, Bank Millennium SA, Nest Bank S.A, Bank Ochrony Środowiska SA, Bank Pekao SA, Bank Pocztowy SA, PKO Bank Polski SA, PLUS BANK S.A., Raiffeisen Bank Polska SA, Bank Polskiej Spółdzielczości S.A. oraz wybrane zrzeszone Banki Spółdzielcze, SGB-Bank SA, Bank Zachodni WBK SA.