Akcje pracownicza a wspólność małżeńska

Odpowiedź prawnika: Akcje pracownicza a wspólność małżeńska

Zgodnie z art. 33 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,

2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,

3. prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom,

4. przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków

5. prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie,

6. przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość,

7. wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków,

8. przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków,

9. prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy,

10. przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Co do zasady, jeżeli umowę nieodpłatnego nabycia akcji zawarł pracownik pozostający w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej, nabyte przez niego akcje wchodzą - mimo że małżonek nabywcy nie staje się stroną tej umowy ani wspólnikiem spółki akcyjnej - w skład majątku wspólnego. Nieodpłatnego nabycia akcji przez pracownika pozostającego w ustawowej wspólności majątkowej nie dotyczy bowiem żaden z wyjątków zastrzeżonych w art. 33 pkt 2-10 kro.

W związku z powyższym akcje pracownicze nabyte w czasie trwania małżeństwa (kiedy obowiązuje ustrój wspólności ustawowej) przez jednego z małżonków (w tym przypadku męża) wchodzą do wspólności ustawowej i stanowią element majątku wspólnego małżonków. Powyższe uwagi nie dotyczą sytuacji, w której małżonkowie zawarli majątkową umowę małżeńską o rozdzielności majątkowej.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego w z 11 września 2003 r. sygn. akt III CZP 52/03 "akcje pracownicze nabyte na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Tekst jednolity: Dz. U. 2002 r. Nr 171 poz. 1397 ze zm.) przez jednego z małżonków po ustaniu wspólności ustawowej, w wyniku realizacji uprawnienia uzyskanego przed ustaniem wspólności ustawowej, są składnikiem majątku tylko tego małżonka".

W związku z w/w uchwałą o przynależności do majątku wspólnego określonego prawa, w tym przypadku akcji pracowniczych nabytych przez jednego z małżonków, co do którego nie występuje żaden z wyjątków zastrzeżonych w art. 33 kro, rozstrzyga jedynie porównanie chwili nabycia tego prawa z czasem pozostawania nabywcy we wspólności ustawowej. Jeżeli data nabycia przypada na ten czas, nabyte prawo staje się składnikiem majątku wspólnego.

Jak wynika z powyższego pracownicze akcje nabyte przez Pana wchodzą do małżeńskiego majątku wspólnego od dnia ich nabycia. Dalsze rozporządzanie tymi akcjami nie ma wpływu na przesunięcie ich do majątku odrębnego, chyba że zostanie to dokonane na podstawie umowy małżeńskiej o rozdzielności majątkowej wraz z podziałem majątku dorobkowego.