Działalność konkurencyjna udziałowca

Odpowiedź prawnika: Działalność konkurencyjna udziałowca

Zgromadzenie wspólników zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską, zawiadomienie może być wysłane wspólnikowi pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane. W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz szczegółowy porządek obrad. W przypadku zamierzonej zmiany umowy spółki należy wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian. Dwutygodniowy termin jest bezwzględnie obowiązujący i nie można go skrócić.

Jeśli wspólnikiem jest osoba prawna (spółka z o.o.) zawiadomienie należy wysłać na adres jej siedziby. Zarząd jest związany adresem wspólnika figurującym w księdze udziałów i zaniedbanie przez wspólnika podania nowego adresu nie może obciążać spółki. 

Oczywiście w porządku obrad można umieścić sprawę obniżenia kapitału zakładowego spółki i można tą sprawę umieścić w punkcie pierwszym, jeśli jest to sensowne rozwiązanie. Jeśli podjęcie tej decyzji jest bowiem zależne od treści decyzji w innej sprawie, to najpierw powinna być rozstrzygnięta taka wpadkowa kwestia.

Obniżenie kapitału zakładowego w trybie art. 199 § 5 (Umowa spółki może stanowić, że udział ulega umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym. W przypadku ziszczenia się tego zdarzenia, zarząd powinien powziąć niezwłocznie uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego, chyba że umorzenie udziału następuje z czystego zysku) wymaga uchwały zarządu i wpisu do rejestru. testUchwały dotyczące takiego obniżenia kapitału oraz zmiany umowy spółki powinny być umieszczone w protokole sporządzonym przez notariusza. Oprócz wskazanego wyżej trybu obniżenia kapitału, zasadniczo jego obniżenie oznacza umowę spółki. Tak więc zarówno obniżenie kapitału jak i rozwiązanie umowy spółki wymaga zaprotokołowania przez notariusza.

Powodem rozwiązania spółki mogą być:

• przyczyny przewidziane w umowie spółki (w umowie jako przyczynę można wskazać np. prowadzenie działalności konkurencyjnej przez udziałowca),  

• uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,  

• ogłoszenie upadłości spółki,  

• inne przyczyny przewidziane prawem.  

Ponadto sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki.

Zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej dotyczy członka zarządu, gdyż nie może on bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przypadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10% udziałów lub akcji tej spółki albo prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu.

Zasadniczo prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi. W tym celu wspólnik lub wspólnik z upoważnioną przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu. Jednakże zarząd może odmówić wspólnikowi wyjaśnień oraz udostępnienia do wglądu ksiąg i dokumentów spółki, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w celach sprzecznych z interesem spółki i przez to wyrządzi spółce znaczną szkodę. Ta sprawa może być, na żądanie wspólnika, rozstrzygnięta uchwałą wspólników. Uchwała powinna być powzięta w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia żądania.

Wspólnik, któremu odmówiono wyjaśnień lub wglądu do dokumentów bądź ksiąg spółki, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wyjaśnień lub udostępnienia do wglądu dokumentów bądź ksiąg spółki.

Oprócz powyższego można wspomnieć o możliwości wyłączenia, która jednak istnieje tylko wtedy, gdy udziały wspólników żądających wyłączenia stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego. Podstawą wyłączenia wspólnika są ważne przyczyny dotyczące danego wspólnika - sąd może orzec jego wyłączenie ze spółki na żądanie wszystkich pozostałych wspólników. Do ważnych powodów można zaliczyć m. in. wykorzystywanie przez wspólnika informacji zdobytych przy wykonywaniu prawa kontroli do działalności konkurencyjnej. Ponadto niemożność bezkonfliktowego współdziałania ze wspólnikiem, będąca następstwem relacji interpersonalnych wewnątrz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, może stanowić ważną przyczynę wyłączenia wspólnika ze spółki.